19 - 06 - 2021
ناکامی دوره پنجم مدیریت شهری در توسعه اتوبوسرانی
توسعه حملونقل عمومی یکی از شاخصهای مهم رضایت مردم و همچنین شاخصهای شهرنشینی پایدار و مطلوب است. گسترش سامانه اتوبوسرانی به عنوان یکی از «شریانهای حیاتی» شهر امروزی از جمله مطالبات و اولویتهای شهروندان است. آمارها نشان میدهد شرکت واحد اتوبوسرانی تهران تا پایان دوره چهارم شورای شهر با دارا بودن ۲۴۱ خط اتوبوسرانی و هزار و ۶۰ دستگاه مینیبوس با ۳۰ خط مینیبوسرانی به شهروندان تهرانی خدمترسانی کرد.
بر این اساس تا پایان دوره چهارم مدیریت شهری تعداد شش هزار و ۲۶۸ اتوبوس در خطوط ناوگان شهری به کار گرفته شدند که از این میان به تفکیک دو هزار و ۴۲۲ اتوبوس تککابین دیزل، دو هزار و ۶۶۹ اتوبوس تککابین گازسوز، هزار و ۱۱۰ اتوبوس دوکابین دیزل، ۶۳ اتوبوس دو کابین اشکودا برقی و چهار اتوبوس سه کابین هیبرید دیزلی برقی بودند.
با توجه به برنامه پنج ساله دوم و طرح جامع حملونقل و ترافیک شهرداری تهران، تعداد اتوبوسهای مورد نیاز جهت ارائه سرویس مطلوب به شهروندان تا پایان سال ۱۳۹۶ باید به رقم هشت هزار و ۲۵۳ میرسید. در سال ۱۳۹۷ تعداد ۹ هزار و ۵۳ اتوبوس نیاز شهر بود که در دوره پنجم مدیریت شهری محقق نشد و در افق ۱۴۰۴ نیز رقم ۱۱ هزار اتوبوس برای رفع نیازهای شهری پیشبینی شده است.
هوشمندسازی ناوگان اتوبوسرانی تهران همزمان با دوره چهارم شورای شهر در دستورکار قرار گرفت که در این راستا اقداماتی چون نصب ۷۶۲ دستگاه مانیتور در ایستگاههای اتوبوس، نصب برنامه زمانبندی اعزام اتوبوسها در مبادی و ایستگاههای خطوط، راهاندازی سامانه مسیریاب جهت اطلاعرسانی به موقع به شهروندان در انتخاب مسیر مناسب، راهاندازی سامانه پیامکی ۲۰۰۰۱۱۱ جهت اطلاع از زمان رسیدن اتوبوس به ایستگاه و کاهش میزان انحراف از برنامه زمان بندی از ۳۰۰ دقیقه در روز به ۴۰ دقیقه در هر خط صورت گرفت.
خرید و نوسازی ۳۰۰۰ اتوبوس بدون حمایت دولت در دوره قبلی
تا قبل از سال ۱۳۸۹ برای جایگزینی اتوبوسهای فرسوده و جبران کمبود ناوگان، اتوبوسهای جدید از دو طریق با واسطه (دولت) و مستقیم (شهرداری) خریداری میشد اما از سال ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۶ هیچگونه اتوبوسی از محل اعتبارات سالیانه دولت به شرکت واحد تحویل نشد و در دوره مدیریت قبلی نوسازی ناوگان صرفا محدود به خرید مستقیم شهرداری بود به طوری که بدون حمایت دولت سه هزار اتوبوس خرید و نوسازی شدند. اما در دوره پنجم مدیریت شهری نیز با وجود همسویی دولت و شورای شهر هیچ اتفاق مثبتی در حوزه افزایش ناوگان اتوبوسرانی و پرداخت سهم دولت اتفاق نیفتاد.
این نگاه عدم حمایت جدی دولت در حوزه حملو نقل عمومی بارها محل مناقشه شورای شهر و دولت بود به گونهای که محمد علیخانی رییس کمیسیون عمران و حملونقل شورای شهر تهران اعلام کرد که «حملونقل عمومی از سوی دولت رها شده است» و محسن هاشمی رییس شورای شهر نیز اذعان کرد: «باید این کار در این دولت تا حدی انجام شود تا لااقل در دولتهای بعدی ادامه آن پیگیری شود. انتقاد بنده به نگاهی است که به یارانه سوخت تعلق میگیرد، اما به حملونقل عمومی یارانهای از سوی دولت تعلق نمیگیرد و با وجود نظر مساعد همه، دولت اقدامی در این زمینه انجام نمیدهد.»
کمبود ناوگان از یک سو و فرسودگی اتوبوسها از سوی دیگر نیاز بهروزرسانی این ناوگان شهری را دوچندان میکند. این در حالی است که مدیریت شهری دوره پنجم کارنامه قابل دفاعی در این حوزه نداشت و حتی شیوع کرونا این کمبود را عیانتر کرد. به طوری که به گفته محمود ترفع مدیرعامل شرکت واحد اتوبوسرانی تهران «در حال حاضر ۳۵۰۰ دستگاه از اتوبوسهای شرکت واحد فرسوده هستند و این آمار فرسودگی روزبهروز بیشتر میشود.»
ایجاد و توسعه سامانه اتوبوسهای تندرو از دیگر اقدامات دوره مدیریت شهر تهران در دو دوره گذشته بود که در این راستا ۱۰ خط اتوبوس تندرو (بی. آر. تی) در ۱۹۵ کیلومتر و ۳۴۴ ایستگاه راهاندازی شد. آمارها نشان میدهد از بین حدود ۵/۴ میلیون مسافر روزانه، حدود دو میلیون نفر (نزدیک به ۵۰ درصد جابهجایی) توسط ۱۷/۷۱ درصد ناوگان اتوبوسرانی انجام میشود و بیش از یک میلیون و ۸۰۰ هزار مسافر نیز توسط شبکه خطوط تندرو شهر تهران جابهجا میشوند.
خطوط بیآرتی با حجم جابهجایی حدود ۵۰ درصد از جابهجایی روزانه شرکت واحد اتوبوسرانی تهران، با توجه به ایجاد سرعت در جابهجایی، رعایت زمانبندی و صرفه اقتصادی و با بهرهگیری از اتوبوسهای نو مطابق با استانداردهای جهانی، با استقبال بسیار شهروندان روبهرو بوده که این امر نمایانگر تاثیر آن در زندگی روزمره شهروندان است.
این در حالی است که با وجود نیاز شهر و شهروندان طی چهار سال گذشته و با وجود اتمام دوره پنجم نیز تعداد خطوط اتوبوس تندرو هیچگونه افزایشی نداشت و اقدامی برای راهاندازی خط جدید بیآرتی به ناوگان حملونقل شهری صورت نگرفت.
به نظر میرسد جبران عقبگرد دوره اخیر در زمینه افزایش ناوگان حملونقل عمومی مستلزم تقویت سامانه اتوبوسرانی برای ارتقای شاخصهای توسعه پایدار شهر تهران است که تلاش مضاعف منتخبان مردم در دوره ششم مدیریت شهری را میطلبد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد