19 - 11 - 2016
ناکارآمدی دیپلماسی اقتصادی
گروه بازرگانی- در حالی که یکی از راههای پیشرفت اقتصادی کشورهای پیشرفته دنیا، تولید کالاهای باکیفیت مطابق با تکنولوژیهای روز دنیا و نگاه صادراتمحور است، ایران به دلیل هماهنگی و همکاری نداشتن با بخشخصوصی، نهتنها نقشه راه جامع قابل اطمینان بلندمدت برای صادرات ندارد بلکه با بحران شکاف تکنولوژیک در حوزه تولید جهانی نیز روبهرو است بهطوری که به گفته رییس اتاق بازرگانی، کالای ایرانی در کشورهای هدف بدون مشتری است چراکه از لحاظ قیمت تمامشده و کیفیت نمیتواند با رقبای جهانی خود به رقابت بپردازد. از همینرو لازم است دولت و برنامهریزان کشور با همکاری بخشخصوصی، در راستای ترسیم یک نقشه راه اصولی برای تولید با نگاه حضور در بازارهای جهانی گام بردارند چراکه به نظر میرسد کشور از برنامه صادرات ۶۸ میلیارد دلاری معینشده تا پایان سالجاری عقب مانده و برای نزدیک شدن به این عدد، نیاز به اقدامات جدیتری دارد.
تاکید بر ترسیم نقشه راه جامع بلندمدت برای صادرات
در همین راستا رییس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران در آیین تجلیل از صادرکنندگان نمونه استان مازندران در ساری با بیان اینکه صادرکنندگان در شرایط نابرابر توانستهاند موقعیت خود را حفظ کنند، اظهار کرد: بین قدرت اقتصادی و توان صادراتی رابطه مستقیم وجود دارد یعنی صادرات قوی پشتوانه یک تولید موفق را میطلبد.
غلامحسین شافعی با اشاره به حجم صادراتی کشور بیان کرد: صادرات ۳۱ میلیارد دلاری کشور در سال ۲۰۱۱، امروز به بیش از ۳۷ میلیارد دلار رسیده است اما نظر کارشناسان و صاحبنظران بر این است تا عدد واقعی بسیار فاصله داریم.
وی افزود: در مقایسه با دیگر کشورهای همتراز متوجه میشویم که در سطح قابل قبولی قرار نداریم بهگونهای که مالزی با ۳۰ میلیون نفر جمعیت و منابع محدود طبیعی بیش از ۲۰۰ میلیارد دلار صادرات دارد اما ایران با این پهنه وسیع، جایگاه درخور توجهی کسب نکرده که نشان میدهد جای کاری زیادی داریم.
شافعی تاکید کرد: صادرات ما براساس یک نقشه راه از پیش ترسیم شده حرکت نمیکند اما مسوولیت ترسیم این نقشه راه برعهده اتاق بازرگانی نیست.
رییس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران با بیان اینکه آینده درستی از وضعیت اقتصادی وجود ندارد و دورنمایی در این خصوص نداریم گفت: وقتی تولیدکننده از وضعیت اقتصادی آینده خبری ندارد روی شانس حرکت میکند از این رو این معضل میطلبد که نقشه راه جامع قابل اطمینان بلندمدت برای صادرات ترسیم شود.
وی کالای ایرانی را در کشورهای هدف بدون مشتری دانست و خاطرنشان کرد: قیمت تمامشده و کیفیت، عوامل اصلی این موضوع هستند که بهبود این دو مورد برعهده دولت و برنامهریزان کشور است.
شافعی کشور را دارای عقبماندگی شدید در بهرهمندی از تکنولوژی دانست و خاطرنشان کرد: اگر این شکاف پر نشود در تقابل رقابتی حرفی برای گفتن نداریم و این موضوع باید در اولویت مسوولان تصمیمگیر و تصمیمساز قرار گیرد.
وی با بیان اینکه دولتها متوجه شدهاند دیپلماسی سیاسی بدون دیپلماسی اقتصادی معنایی ندارد، تصریح کرد: باید راهکارهایی در این باره تبیین شود تا رفت و آمدهای تجاری نتیجهبخش باشد اما نباید انتظار داشت که در این دیدار اقتصادی، مجموعهای از قراردادها بین دو طرف بسته شود بلکه به مرور زمان میسر خواهد شد.
شافعی همچنین در نشست خبری در محل اتاق بازرگانی مازندران در ساری گفت: کشور ایران با بحران شکاف تکنولوژیک در حوزه تولید جهانی روبهرو است.
وی تصریح کرد: در طول سالهای گذشته کشور ما نتوانسته از تولید جهانی پیروی کند اما مصرف ما به دلیل رد و بدل شدن وسیع اطلاعات از خروجیهای مختلف مطابق با مصرف جهانی است.
رییس اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی ایران افزود: مصرفکنندگان ما به دنبال مصرف کالاهایی با تکنولوژی به روزشده هستند و به دلیل همین عدم تطابق عرضه و تقاضا بازار فروش داخلی مملو از تولیدات است اما تقاضایی برای مصرف این نوع کالاها وجود ندارد.
شافعی تضعیف تولیدات داخلی و تقویت قاچاق کالا را از مهمترین معضلات کشور که به آن کمتر توجه میشود دانست و گفت: به دلیل شکاف تکنولوژیکی و فرسودگی و استهلاک خط تولید داخلی که تولیدکننده را متحمل صرف انرژی بیشتری میکند، قیمت کالای تولید داخل روز به روز بالاتر میرود که این موارد هم بازار رقابت داخلی را دچار تزلزل میکند و سدی برای رقابت تولیدات داخلی میشود و هم در حوزه صادرات کشور را دچار مخاطرات جدی میکند.
وی یادآور شد: یکی از چالشهای ما در بخش تولید داخلی ایران تکیه کردن به آن بخش از تولیدات است که نمیتوان آیندهای برای آن متصور شد.
رییس اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی ایران تصریح کرد: باید برای حل این چالش تغییر رویه دهیم. تزریق منابع مالی به واحدهایی که بهرهوری مناسب برای اقتصاد کشور داشته باشند مهم است و باید به این نکته توجه اساسی نشان داد.
وی در بحث قاچاق کالا خاطرنشان کرد: برای کاهش قاچاق کالا در کشور باید ریسک قاچاق کالا را بالا ببریم و منفعت آن را کاهش دهیم.
شافعی در ادامه در خصوص تاثیر پسابرجام در اقتصاد کشور گفت: اگر به این فکر کنیم که پسابرجام حلال همه مشکلات است اشتباه است، زیرا اگر تحریمها به قوت خود باقی بود بازهم ما دچار چالشهای اقتصادی بودیم. پسابرجام یک دریچه جدید به روی اقتصاد کشور گشود و دیدگاه جهانی را نسبت به ما به صورت مثبت تغییر داد.
رییس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران با اشاره به این امر که اثرات پسابرجام در اقتصاد کشور غیرقابل انکار است گفت: هماکنون کشورهای توسعهیافته اشتیاق زیادی برای راه یافتن و اتصال به اقتصاد ایران دارند زیرا آنها به خوبی دریافتهاند این کشور امنترین و سادهترین راه برای دست یافتن به بازار ۴۰۰ میلیونی پیرامون ایران است.
شافعی درخصوص سیاستهای اصل «۴۴» و تاثیر آن بر اقتصاد داخلی نیز گفت: متاسفانه در ایران اصل «۴۴» موفق نبوده است. هدف اصل «۴۴» تغییر مدیریت بود اما اکنون با تغییر مالکیت شانیت آن نزول پیدا کرده است.
رییس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی یادآور شد: در سیاستهای اصل «۴۴» واگذاری به بخشخصوصی با توجه به توانمندسازی این بخش تاکید شده بود که تاکنون اقدامات مناسبی در این زمینه صورت نگرفته است.
وی افزود: بخشخصوصی به لحاظ مسایل مالی از قدرت کافی برخوردار نبوده در نهایت توان رقابت با سایرین براساس اصل «۴۴» را نداشت. درشرایط فعلی بخش دولتی و خصوصی با همکاری هم برای رفع چالشهای کشور اقدام کنند.
رییس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران خاطرنشان کرد: زخمهای عمیقی که بر اثر تحریمها بر پیکر اقتصاد ایران وارد شده را نمیتوان با یک پانسمان سطحی برطرف کرد، مشکلات اساسی را باید با اقدامات اورژانسی و برنامهریزیهای اساسی و مدون برطرف کرد.
پیگیری برای صادرات میوههای سردسیری ایران به تایلند
شافعی با اشاره به اینکه کشور تایلند محصولات گرمسیری مناسبی دارد ولی فاقد میوههای سردسیری است، گفت: در حال پیگیری برای مبادلات کالا با این کشور هستیم.
رییس اتاق بازرگانی ایران در جلسه مشترک کارگروه توسعه صادرات و تسهیل رفع موانع تولید در استانداری مازندران با بیان اینکه تعامل سازندهای میان مدیران مازندران وجود دارد، گفت: مشکلات استان با لیستبرداری قابل حل نیست، نیاز به پیدا کردن راهحل مناسب با استفاده از همفکری بخشخصوصی است تا به نتیجه مناسب برسیم.
وی با بیان اینکه در حال حاضر برند معروف و قوی صادراتی در ایران برای ورود به بازارهای جهانی نداریم که درد بزرگی است، گفت: تشکیل کنسرسیوم صادراتی از قدرت بزرگی برخوردار است ولی کار گروهی در ایران ضعیف است و هرکسی در شرکت به فکر سود شخصی است.
شافعی با اشاره به طرحهای نیمهتمام استان، افزود: درباره راهاندازی طرحهای نیمهتمام باید با فکر عمل کنیم چون برخی از آنها اگر راهاندازی هم شوند توانایی فعالیت با سودآوری لازم را ندارند.
وی با بیان اینکه بسیاری از واحدها اگر تحریم هم نبود توانایی مناسبی برای درآمدزایی نداشت، گفت: با توجه به منابع مالی محدود باید راهاندازی واحد تولیدی مورد بررسی قرار گیرد و مسوول واحد هم به این موضوع که ممکن با راهاندازی آن بدهکارتر میشود، فکر کند.
شافعی با اشاره به ضعف موجود بازار سرمایه در ایران، افزود: منابع بانکی را به سوی واحدهای کوچک و واحدهای بزرگ را به سمت بازار سرمایه سوق دهیم.
ایجاد هسته اقتصاد برون مرزی
در گیلان
وی همچنین در مراسم تجلیل از صادرکنندگان نمونه گیلان با بیان اینکه اتاق بازرگانی گیلان یکی از تاثیرگذارترین اتاقهای کشور است، گفت: صادرکنندگان ما در شرایطی نابرابر با صادرکنندگان دیگر کشورها رقابت میکنند چون همتی بلند داشتهاند.
رییس اتاق بازرگانی ایران با اشاره به اینکه با ایجاد هسته اقتصاد برونمرزی در گیلان میتوان بازارهای بیشتری از کشورهای همسایه شمالی ایران از آن کشور کنیم، گفت: فرصت استثنایی در کشور به وجود آمده و باید قدر موقعیت خوب را بدانیم.
غلامحسین شافعی اضافه کرد: مبنای حرکات ما رسیدن به تولید در تمام بخشهاست و دارای ظرفیتهای خدادادی هستیم که باید از آنها به درستی استفاده کنیم.
وی با بیان اینکه هنوز از فضای موجود در کشور برای توسعه صادرات استفاده نکردهایم، ادامه داد:برای صادرات موفق باید کالاهای رقابتی تولید کنیم تا بتوانیم بازارهای هدف را از آن خود کنیم.
شافعی با بیان اینکه گیلان، استانی با ظرفیتهای بالاست و میزان تلاش آن برای صادرات باید بیش از استانی چون سیستان و بلوچستان باشد، ادامه داد: نمیتوان یک نسخه مشترک اقتصادی برای همه استانها نوشت زیرا هر استان باید هسته اقتصادی مختص به خود را داشته باشد.
رییس اتاق بازرگانی بر ایجاد هستههای اقتصادی برونمرزی و برنامهریزی اتاق برای کشورهای همسایه تاکید کرد و افزود: ایجاد چنین هستهای در گیلان میتواند دستیابی به بازارهای کشورهای همسایه شمالی ایران را افزایش دهد و در مجموع آینده کشور ما متفاوت خواهد بود.
وی دیپلماسی دولت در بحث هستهای را موجب تغییر رویکرد و دیدگاه جهانی دانست و گفت: با ترافیک قابلتوجهی در تردد سرمایهگذاران خارجی مواجه هستیم و فعالان اقتصادی باید از این فرصت استثنایی بهره ببرند.
رییس اتاق بازرگانی ایران تصریح کرد: فرصت استثنایی در کشور به وجود آمده است و باید قدر موقعیت خوب را بدانیم. اگر چه مشکلات پیش روی ما زیاد است و دل فعالان اقتصادی هم پردرد اما نوید میدهیم که تغییر وضعیت در انتظار ماست.
صادرات راه خروج از رکود و بیکاری
مدیرکل دفتر بازرگانی آسیا و اقیانوسیه سازمان توسعه تجارت نیز با بیان اینکه برای خروج از رکود و بیکاری راهی جز پرداختن به صادرات نداریم، در مراسم تقدیر از صادرکنندگان برتر گیلان گفت: ایران کشوری پر امکانات دارای سرمایه جدی، امنیت و ۱۵ همسایه کشور خارجی است و باید برای به دست آوردن بازارهای این کشورهای همسایه همتی مضاعف داشته باشیم.
مجتبی موسویان با اشاره به اینکه صادرکنندگان ما سختترین تحریم را از سر گذراندهاند، خاطرنشان کرد: باید از میزان صادرات ۲۵۰ میلیارد دلاری نیز عبور کنیم و برای تحقق این امر باید از همه داشتههایمان بهره بگیریم.
مدیرکل دفتر بازرگانی آسیا و اقیانوسیه سازمان توسعه تجارت ایران گفت: برای اینکه محصولات کشور ما در همه قفسهها و فروشگاههای دنیا جا بگیرند، باید جهانی فکر کنیم و آموزش تولید محصولات صادرمحور را به سطح مدارس ببریم.
موسویان از افزایش صادرات کالاهای غیرنفتی در کشور خبر داد و گفت:گیلان به دلیل هم مرز بودن با کشورهای حاشیه خزر به خصوص روسیه از ظرفیت بالایی برخوردار است و انتظار میرود سطح صادرات این استان روند رو به رشد قابل ملاحظهای داشته باشد.
انتقاد از وجود نگاه سنتی در صادرات
معاون سازمان توسعه تجارت نیز در مراسم تجلیل از صادرکنندگان نمونه مازندران با بیان اینکه در سال ۱۳۵۶ سهم صادرات غیرنفتی چهار درصد بود، گفت: ۲۰ سال پیش درست در اولین سال روز ملی صادرات این رقم به ۲۰ درصد رسید و اکنون بیش از ۷۰ درصد صادرات کشور به کالای غیرنفتی اختصاص یافته است.
محمدرضا مودوی تصریح کرد: این آمار نشان میدهد که بخشخصوصی به آرزوی دیرین خود تا حد زیادی دست یافته است.
وی افزود: سهم ارزشافزوده ناخالص داخلی گاز و نفت به کمتر از ۲۰ درصد رسیده است و این نشان از ایجاد فرصت برای نقشآفرینی بیشتر بخشخصوصی در اقتصاد کشور دارد.
مودودی گفت: معتقدیم اگر بخواهد اتفاقی برای اقتصاد کشور رخ دهد یقینا توسط بخشخصوصی رقم خواهد خورد.
وی با بیان اینکه امروز بخشخصوصی فرصت نقشآفرینی را به دست آورده است، اظهار کرد: باید بخشخصوصی بر مطالبات و حل مشکلات خود مصمم و مصر باشد.
معاون سازمان توسعه تجارت ایران، رشد صادرات را در سالهای اخیر بیش از ۲۰۰۰ درصد دانست و خاطرنشان کرد: آیا به همین میزان توانستهایم در تغییر تفکر دولت تاثیرگذار باشیم؟ آیا توانستهایم به این مقدار افزایش بهرهوری کیفی در تولید داشته باشیم؟
مودودی با ابراز تاسف از وجود نگاه سنتی در صادرات گفت: صادرات به این معنی نیست کالایی که تا دیروز تولید میکردیم حالا قابلیت صادرات دارد!
وی افزود: حجم ۱۹ تریلیون دلاری تجارت جهانی در سال ۲۰۰۸ با کاهش سه تریلیون دلاری در سال ۲۰۱۵ به ۱۶ تریلیون دلار رسید و این نشان از عدم پذیرایی بازار کشورهای صنعتی از محصولات یکدیگر دارد.
معاون سازمان توسعه تجارت با بیان اینکه در این شرایط کشورهای صنعتی به دنبال بازارهای دیگری همچون خاورمیانه خواهند رفت، تصریح کرد: اگر روزی ثبات به کشورهای منطقه بازگردد آیا با ورود کالای خارجی توان رقابت با آنها را داریم.
مودودی تاکید کرد: پیشنیه کهن از تجارت، توان رقابت با بازار دنیای امروز را ندارد و صادرکنندگان بدانند برای رقابت باید تولید صادرات محور داشته باشند.
وی با اشاره به بررسیهای انجام شده در خصوص پالایش اطلاعات صادرات سال گذشته گفت: فقط ۴۰ درصد از صادرکنندگان ما دارای محصول کیفی هستند، ۲۷ درصد آنان دفتر نمایندگی در کشورهای هدف دارند و ۱۹ درصد دارای برند ثبت شده هستند.
مودودی خواستار تجدید نظر در روال معمول صادرات کشور شد و گفت: خودمان را برای رقابت با بازارهای جهانی و تولیدکنندگان شماره یک دنیا آماده کنیم که اگر اینگونه پیش برویم توان رقابت را از دست خواهیم داد.
شفافیت ارزی درخواست سرمایهگذاران خارجی
معاون سازمان توسعه تجارت ایران همچنین در جلسه مشترک کارگروه توسعه صادرات و تسهیل رفع موانع تولید استانداری مازندران گفت: شفافیت ارزی یکی از مطالبات کشورهای خارجی برای سرمایهگذاری در ایران است و یکی از پیش نیازهای شفافیت ارز، تکنرخی شدن آن است.
محمدرضا مودودی با بیان اینکه برای پرداخت مشوقهای صادراتی از ابتدای سال درگیر جلسات مختلف بودیم، گفت: ۳۰۰ میلیارد تومان با بهره ۱۶درصد به بانک توسعه صادرات تخصیص یافت که از شهریورماه سالجاری هم مبالغ دیگری به این بانک و سایر تعلق گرفت.
وی با اشاره به اینکه ۱۲ بانک مشمول طرح تشویقی با بهره ۱۱درصد شدند، افزود: دغدغه ما درگیر نشدن این پول به بوروکراسی اداری بود و برای اینکه بانکها این پول را نگه ندارند و تسهیلات دهند، اقداماتی صورت گرفت.
مودودی با بیان اینکه قول ۴۰۰میلیارد تومان از سازمان برنامه و بودجه در قالب طرح مشوق صادراتی، جایزه و پرداخت برای آموزش و مزایای حضور در نمایشگاه گرفتیم، گفت: در حال پیگیری دریافت این مبلغ هستیم.
معاون سازمان توسعه تجارت ایران با انتقاد از اینکه استانها برای هر مشکل در بخش کشاورزی درخواست یارانه میکنند، افزود: میدانیم که بخشی از فرآیند قابل تغییر نیست ولی تا چه زمانی میتوانیم حمایتها را انجام دهیم.
مودودی بیان کرد: آمریکا در سالجاری سه هزار تن افزایش تولید پسته دارد ولی هیچ مشکلی نداشته است.
وی با بیان اینکه برای سیبزمینی ۴۰ میلیارد ریال کمک پرداخت شد ولی آماری از فروش آن نداریم، گفت: در هر صورت کنار وزارت جهادکشاورزی هستیم ولی شاید امکان تعریف منابع از سوی سازمان برنامه و بودجه فراهم نشود.
معاون اتاق بازرگانی ایران بیان کرد: گلایههایی از طرف سیاست داخلی و خصوصی کشور نسبت به ترکمنستان وجود دارد و آنها هم از ما گلایه دارند؛ سعی داریم طی مذاکرات با آنها، راهحلی پیدا کنیم.
این مسوول تجاری با تاکید بر تشکیل اتحادیه مشترک صادراتی در استان، افزود: با این اقدام مدیریت بازار صورت میگیرد و ما هم تشکلهای بزرگ را در اولویت حمایت قرار میدهیم.
وی با بیان اینکه واردات کالا به ویژه دارو در بخشخصوصی قرار است به صورت مشوق در نظر گرفته شود، اضافه کرد: لازم است مازندران فعالتر در بخشخصوصی وارد شود.
مودودی با اشاره به تاکید رهبر انقلاب پیرامون پیادهسازی اقتصاد مقاومتی در کشور گفت: بسیاری از مسایل در بحث اقتصاد مقاومتی باید با نگاه فرماندهی حل شود ولی با وجود تمام مصاحبهها، هنوز موردی نداشتیم که به صورت ویژه مطرح شود و جهشی در میزان صادرات ایجاد کند.
این مسوول با بیان اینکه کارگروه ارتقای معیشت مرزنشینان در بحث حل مشکلات اقتصادی جدی وارد شده است، افزود: مازندران به عنوان استان مرزنشین میتواند تشکیل این کارگروه را تقاضا دهد.
خرید دولتی مرکبات در این آینده
استاندار مازندران نیز در آیین تجلیل از صادرکنندگان نمونه مازندران در ساری از خرید دولتی مرکبات در این هفته خبر داد و گفت: خوشبختانه تولید و توزیع برنج را به صورت ملی و منطقهای توانستیم به خوبی مدیریت کنیم و در بخش مرکبات نیز این آمادگی وجود دارد تا خرید را از باغداران آغاز کنیم.
ربیع فلاح جلودار با بیان اینکه یکی از مباحث مهم خروج از رکود، توسعه و تقویت صادرات است، اظهار کرد: با وجود تمامی کمبودها و کاستیها، حرکتی رو به جلو داریم و دولت نیز با بحث برجام توانست دست به یک گشایش اقتصادی بزند. ما هم معتقد هستیم با اعتبارات دولتی نمیتوان به تنهایی به توسعه صادرات و گشایش اقتصادی دست یافت و مهم سیاستگذاریهاست.
استاندار مازندران گفت: بخشخصوصی در کنار یکدیگر باید تولید محصول صادرات محور داشته باشند. وی با بیان اینکه در مجموعه استانداری مازندران توجه به بخشخصوصی را در اولویت کاری خود قرار دادهایم، اظهار کرد: بخشخصوصی موتور محرک تمامی بخشهاست و توجه به این بخش، دیگر بخشهای جامعه را به حرکت درمیآورد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد