1 - 02 - 2022
نافرمانی مسکن از ارزش منطقهای
گروه مسکن- به تازگی سرپرست دفتر طراحی و تحلیل فرآیندهای مالیاتی از شناسایی واحدهای مسکونی لوکس در تهران و دیگر شهرهای پرجمعیت خبر داد و گفت: ۱۰ هزار واحد مسکونی لوکس در تهران و شهرهای پرجمعیت از طریق اطلاعات وزارت راهوشهرسازی و سامانههای مالیاتی، شناسایی شده که مالیات آنها را محاسبه و در سامانهها بارگذاری کردهایم.
به گفته سرپرست دفتر طراحی و تحلیل فرآیندهای مالیاتی، ۷۰۷ میلیارد تومان، بودجه دولت از مالیات خانههای گرانقیمت و باغویلاها تامین میشود. ارزش خانههای مسکونی و باغویلاهای گرانقیمت، طبق ماده ۶۴ قانون مالیاتهای مستقیم تعیین میشود و پیشبینی شده ارزشگذاری املاک طوری باشد که سالانه دو درصد اضافه شود تا به قیمت روز برسد.
به گفته جهانگیر رحیمی، مالیات این املاک پلکانی است و برای املاک با ارزش ۱۰ تا ۱۵ میلیارد تومان یک در هزار، ۱۵ تا ۲۰ میلیارد تومان دو در هزار، از ۲۵ تا ۴۰ میلیارد تومان سه در هزار، از ۴۰ تا ۶۰ میلیارد تومان چهار در هزار و از ۶۰ میلیارد تومان به بالا پنج در هزار است. در حالی که مقام مسوول سازمان مالیاتی، ملاک تعیین قیمت خانههای لوکس را اعلام کرده، اما برخی کارشناسان، پاشنه آشیل این مالیات را ناتوانی در شناسایی خانههای گرانقیمت میدانند.
با وجود تصویب قانون مالیات بر خانههای گرانقیمت که به مالیات بر خانههای لوکس شهرت یافته، در دو قانون بودجه سالهای ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰، اما این دولت سیزدهم بود که آییننامه اجرایی آن را تدوین و در ۱۴ مهر ماه در هیات دولت تصویب و در ۱۷ مهر ماه به دستگاههای ذیربط ابلاغ کرد.اتفاقی که اگرچه از جدیت دولت سیزدهم برای وصول مالیات درآمدزایی همچون مالیات بر خانههای لوکس که در کاهش ضریب جینی، موثر و به ایجاد عدالت اجتماعی نزدیکتر است، حکایت دارد، اما به دلیل تعیین نرخ بسیار پایین مالیات برای خانههای گرانقیمت در آییننامه مصوب دولت، کارشناسان آن را مالیاتی «بیآزار» برای ثروتمندان عنوان میکنند.
مالیات ناچیز برای خانههایی
با ارزشهای نجومی
در حال حاضر بر اساس اعلام بانک مرکزی متوسط قیمت هر مترمربع واحد مسکونی در دی ۱۴۰۰ در گران قیمتترین مناطق پایتخت شامل دو منطقه یک و سه به ترتیب حدودا ۷۰ و ۶۵ میلیون تومان است. این دو منطقه تهران (۱ و ۳) در شهریور سال گذشته نیز با کسب متوسط هر متر ۵۰ و ۴۵ میلیون تومان، گرانترین مناطق پایتخت بودند.
بنابراین قیمت یک واحد ۱۵۰ متری در منطقه یک با احتساب متری ۷۰ میلیون تومان به بیش از ۱۰ میلیارد تومان (۱۰ و نیم میلیارد تومان) رسیده و مشمول این پایه مالیاتی (مالیات بر خانههای لوکس) میشود.
بر اساس آییننامه ابلاغی دولت، تنها یکدهم درصد مالیات به این واحد، آن هم نسبت به مازاد بر ۱۰ میلیارد تومان که ۵۰۰ میلیون تومان است، تعلق میگیرد. بنابراین درآمد مالیاتی این واحد مسکونی، صرفا ۵۰۰ هزار تومان میشود.
بر اساس آییننامه مذکور، واحدهای مسکونی بالای ۶۰ میلیارد تومان، نسبت به مازاد ۶۰ میلیارد تومان نیم درصد است، بنابراین تا ۱۰ میلیارد تومان آن معاف از مالیات و تا ۶۰ میلیارد تومان این واحد مسکونی، مشمول مالیات ۴/۰ درصدی است.برای یک واحد مسکونی که در پلتفرمهای موبایلی ۱۱۰ میلیارد تومان قیمتگذاری شده، فقط به ۱۰۰ میلیارد تومان آن مالیات بر خانههای لوکس تعلق میگیرد، تا ۶۰ میلیارد تومان آن مشمول ۴/۰ درصد مالیات و از ۶۰ تا ۱۰۰ میلیارد تومان مشمول مالیات نیم درصدی خواهد شد. با این حساب مالک این واحد مسکونی فوقلاکچری باید مجموعا ۴۴ میلیون تومان مالیات بپردازد.
پیشبینی ملاک شناسایی خانههای گرانقیمت در قانون
جهانگیر رحیمی سرپرست دفتر طراحی فرآیندهای سازمان امور مالیاتی اخیرا اعلام کرده: مالیات خانههای مجلل بر اساس بند «خ» تبصره ۶ قانون بودجه سال ۱۴۰۰ اعمال میشود و فرصت اعلام آن تا پایان بهمن ماه باقی است. او افزود: اطلاعات خانههای مجلل در تهران بزرگ و سایر شهرهای پرجمعیت تکمیل شده است و قاعدتا بیشتر خانههای گرانقیمت مربوط به این شهرهای بزرگ است.به گفته رحیمی، بر اساس ماده ۶۴ قانون مالیاتهای مستقیم، «ارزش منطقهای ملک» ملاک تعیین قیمت خانههای گرانقیمت است که طبق قانون، ارزش منطقهبندی ملک باید به گونهای تعیین شود که از زمان اجرای قانون (۱۳۹۵)، هر سال ارزش منطقهای با افزایش دو درصدی به ۲۰ درصد ارزش روز ملک برسد.رحیمی گفت: به این معنا که اگر ارزش پهنهبندی را متناسب با آنچه در کمیسیون اصل ۶۴ تصویب شد داشته باشیم میتوانیم به ارزش روز ملک برسیم. اینها محاسباتی است که در ماده ۶۴ قانون مالیاتهای مستقیم پیشبینی شده است.
افزایش کف معافیت مالیاتی خانههای لوکس
رحیم زارع روز یکشنبه سوم بهمن ماه طی نشست خبری در توضیح آخرین مصوبه کمیسیون تلفیق بودجه ۱۴۰۱ گفت: نرخ مالیات بر خانهها و باغویلاهای گرانقیمت تغییر پیدا کرد. مطابق با این مصوبه، خانههایی با ارزش روز تا سقف ۲۰ میلیارد تومان معاف از مالیات شدند. او ادامه داد: همچنین میزان مالیات خانه و باغویلاهای گرانقیمت نسبت به مازاد ۲۰ تا ۲۵ میلیارد تومان یک در هزار، نسبت به مازاد ۲۵ تا ۳۵ میلیارد تومان دو در هزار، نسبت به مازاد ۳۵ تا ۵۰ میلیارد تومان سه در هزار، نسبت به مازاد ۵۰ تا ۷۰ میلیارد تومان چهار در هزار و نسبت به مازاد ۷۰ میلیارد تومان پنج در هزار است.
این در حالی است که بر اساس لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ که دولت به مجلس ارائه داد، همانند سالهای ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰، کف معافیت مالیاتی ۱۰ میلیارد تومان در نظر گرفته شده بود که کمیسیون تلفیق، آن را به ۲۰ میلیارد تومان افزایش داد.
هدف اصلی طرح مالیاتی
سیدامین زرگر مرادی کارشناس اقتصادی درباره افزایش دو برابری کف معافیت مالیاتی خانههای گرانقیمت در کمیسیون تلفیق بودجه ۱۴۰۱ مجلس، اظهار کرد: اول باید دید هدف از این طرح چیست و سپس بررسی کرد که این کف قیمت جدید، میتواند قانونگذار را به هدفی که در نظر گرفته شده بوده، برساند یا خیر. نکته دیگر، تعیین تعریف ملک لوکس است، همچنین در نظر گرفتن یک قیمت ثابت برای خانههای گرانقیمت در همه شهرها، مشخص نیست که به شرایط عدالت اجتماعی کشور نزدیک باشد. او افزود: به نظر میرسد هدف قانونگذار از تصویب قانون مالیات بر خانههای لوکس، کاهش فاصلههای اجتماعی و همچنین درآمدزایی برای دولت باشد به خصوص که دولت با کسریهای بودجه مواجه است، ضمن اینکه میتواند ساماندهی بازار مسکن و وادار کردن سازندگان از تولید خانههای سرمایهای به مصرفی از دیگر اهداف قانونگذار از وضع قانون مالیات بر خانههای لوکس باشد.
زرگر مرادی در گفتوگو با مهر یادآور شد: به نظر میرسد قانونگذار تعریف واحدی از املاک لوکس ندارد و علت جابهجایی کف معافیت مالیاتی از ۱۰ به ۲۰ میلیارد تومان همین مساله باشد. این مصوبه کمیسیون تلفیق هم در نرخ مالیاتی و هم در تعیین حداقل قیمتی که مشمول معافیت مالیات بر خانههای لوکس میشود، دچار چالش است، مثلا یک خانه ۲۵ میلیارد تومانی که مازاد بر ۲۰ میلیارد تومان آن یعنی فقط پنج میلیارد تومانش مشمول مالیات میشود و از سوی دیگر، رقم مالیاتی که به آن تعلق میگیرد، یک دهم درصد است که یعنی مالک واحد ۲۵ میلیارد تومانی باید پنج میلیون تومان مالیات بدهد.
ارزش منطقهای ملک، معیار مناسبی برای تعیین قیمت نیست
یک کارشناس اقتصاد مسکن نیز با بیان اینکه تغییر کف معافیت مالیاتی خانههای لوکس از ۱۰ به ۲۰ میلیارد تومان از منطق درستی تبعیت نمیکند، تصریح کرد: یکی از مشکلات این پایه مالیاتی با وجود اثرگذار بودن آن، عدم امکان وصول آن است.
وی دلیل عدم امکان وصول را سختی شناسایی خانههای گرانقیمت عنوان و اظهار کرد: مالیات بر خانههای لوکس برخلاف مالیات بر خانههای خالی که اصل بر بازدارنده بودن آن است و نه درآمدزایی، برای ایجاد درآمدهای دولت وضع و تصویب شده است.
این کارشناس اقتصادی افزود: اگرچه سازمان امور مالیاتی، ملاک تعیین قیمت را ارزش منطقهای ملک عنوان میکند، اما از آنجا که مسکن کالای همگنی نیست، نمیتواند از ارزش منطقهای ملک تبعیت کند، چون در یک منطقه ممکن است قیمتها بسیار متفاوت باشد. او با تاکید بر اینکه ارزش منطقهای ملک و کمیسیون تقویم املاک نمیتوانند به رقم دقیقی برسند، گفت: حتی اگر امکان شناسایی املاک لوکس هم وجود داشته باشد، باز هم نرخهای مالیاتی در نظر گرفته بسیار پایین است.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد