نارضایتی ۸۱درصدی از تبلیغات غیرواقعی فروشگاه‌های بزرگ لوازم خانگی
جهان صنعت_طی یک نظرسنجی که توسط صدا و سیما انجام شد، ۸۱درصد از پاسخ‌دهندگان که برای خرید به فروشگاه‌های بزرگ لوازم خانگی مراجعه کرده‌اند، گفته‌اند همه یا بخشی از تبلیغات این فروشگاه‌ها غیرواقعی‌اند.
به گزارش مهر موضوع عملکرد فروشگاه‌های بزرگ لوازم خانگی طی مدت اخیر در بسیاری از رسانه‌ها پررنگ شده است. خبرگزاری مهر طی این مدت به‌طور ویژه به نوع تبلیغات و ایرادات قانونی آن، نحوه عملکرد این فروشگاه‌ها در عمل به تعهدات، قیمت‌گذاری، اقساط، رفتار انحصارگرایانه، استفاده از منابع بانکی و… پرداخت و در این خصوص با کارشناسان، حقوقدانان و فعالان بازار لوازم خانگی گفت‌وگوهای متعددی داشت.
مصادیق تخلفات تبلیغاتی
سیدطه‌حسین مدنی، رییس اندیشکده حکمرانی هوشمند پیش از این به خبرگزاری مهر گفته بود که «طبق قانون، آگهی‌های تبلیغاتی نباید خدمات یا کالاهای دیگران را بی‌ارزش یا فاقد اعتبار جلوه دهد. در آگهی‌های تبلیغاتی ادعاهای غیرقابل اثبات و مطالب گمراه‌کننده نباید گنجانده شود. تحقیر و استهزای دیگران تلویحا یا تصریحا در آگهی‌های تبلیغاتی ممنوع است. تعیین جایزه در مقابل تشویق به خرید و مصرف ممنوع است اما تبلیغات این هایپرها به ویژه در صداوسیما به صورت علنی، دوگانه کالای دارای اصالت و فیک ساخته و کالاهای دیگر فروشگاه‌ها را بی‌ارزش نشان می‌دهد. درباره مطالب گمراه‌کننده که در این آیین‌نامه به آن اشاره شده است این هایپرها در بحث کف قیمت، تضمین کیفیت، تحویل فوری کالا، تخفیف‌ها و ادعای سود پایین در حال گمراه کردن مشتریان هستند. این فروشگاه‌ها در تبلیغات خود به نوعی اجناس دیگران را با نشان دادن مواردی چون کنده شدن دستگیره در یخچال، حرکت کردن ماشین لباسشویی و… تمسخر می‌کنند. ممنوعیت تعیین جایزه در مقابل تشویق به خرید و مصرف هم صراحتا در تبلیغات این فروشگاه‌ها چه در صدا و سیما و چه در سطح شهر نقض شده و عجیب است که صداوسیما به‌طور گسترده در حال ارتکاب آن است. این موارد مصداق بارز تخلفاتی است که در آیین‌نامه تبلیغات به آن اشاره شده و وزارت ارشاد ملزم به جلوگیری از ادامه آن است.»
واکنش صدا و سیما
انعکاس وسیع این موضوعات در فضای مجازی و واکنش گسترده کاربران به‌خصوص به نوع تبلیغات فروشگاه‌های لوازم خانگی در صداوسیما، رسانه ملی را بر آن داشت تا به بررسی بیشتر این مساله بپردازد.
ابتدا رادیو اقتصاد با دعوت از سیدطه‌حسین مدنی رییس اندیشکده حکمرانی هوشمند، اکبر پازوکی رییس کارگروه لوازم خانگی اتاق ایران و رییس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی تهران و محمدصادق مفتح قائم‌مقام وزیر صنعت به بررسی چالش‌ها و انتقادات از نحوه عملکرد فروشگاه‌های بزرگ لوازم خانگی پرداخت. قائم‌مقام وزیر صمت پس از دقایقی حضور و طرح برخی سوالات از سوی رییس اندیشکده حکمرانی هوشمند، برنامه را ترک کرد.
برگزاری نظرسنجی درباره تجربه خرید از فروشگاه‌های بزرگ در شبکه یک
در ادامه این برنامه‌ها، شبکه یک سیما در برنامه «پایش» ششم خردادماه مجددا با دعوت از اکبر پازوکی به بررسی عملکرد فروشگاه‌های بزرگ لوازم خانگی پرداخت. البته در این برنامه از وزارت صمت و شورای رقابت هم دعوت شده بود اما نماینده این دو نهاد بازهم در برنامه شرکت نکردند.در ابتدای این برنامه از کسانی که تجربه خرید از فروشگاه‌های بزرگ لوازم خانگی داشته‌اند خواسته شد تا تجربه خود را از بین گزینه‌های زیر انتخاب کنند.
خیلی خوب بود و مطابق تبلیغات
خوب ولی همه تبلیغاتشون واقعی نبود
بد بود و تبلیغاتشون اصلا مطابق با واقعیت نبود
اکبر پازوکی در این برنامه گفت: خوشبختانه مجوز فروشگاه‌های بزرگ لوازم خانگی را ما صادر نکرده‌ایم و آنها مجوزی از ما ندارند و مجوز خود را از وزارت صمت می‌گیرند.
وی افزود: تبلیغات این فروشگاه‌ها در سراسر کشور نامتعارف و مغایر با اصل۴۴ قانون اساسی است.
پازوکی ادامه داد: آقای مفتح در برنامه رادیو اقتصاد ما را به‌عنوان صنف لوازم خانگی را متهم کرد که سنتی هستیم. این در حالی است که تمام قوانین جاری و روز مملکت توسط اصناف در حال اجراست.
وی گفت: با وجود اینکه این فروشگاه‌ها از ما مجوزی نگرفته‌اند اما طی این مدت شکایاتی درباره نحوه عملکرد آنها و مسائلی چون تغییر قیمت بعد از خرید به ما ارجاع شده است. این فروشگاه‌ها تبلیغ می‌کنند که هنوز به قیمت سال قبل می‌فروشند اما مواردی بوده که قیمت کالا را پس از فروش افزایش داده‌اند و تا پرداخت نکردن مبلغ اضافه، کالا را به مشتری تحویل نداده‌اند.
در ادامه مجری برنامه تعدادی از پیامک‌های ارسال‌شده را خواند. در این پیامک‌ها عنوان شده بود که «چند ماه است منتظر تحویل کالای خریداری‌شده هستیم ولی هنوز تحویل نداده‌اند»، «ما جنس را به‌صورت اقساطی خریده‌ایم ولی قیمت چهار برابر بازار تمام شده است»، «با شرط اینکه قیمت‌ها از بازار پایین‌تر است از این فروشگاه‌ها خرید کردیم ولی بعد دیدیم که قیمت در بازار پایین‌تر است.»
نتیجه نظرسنجی: نظر منفی ۸۱درصد پاسخ‌دهندگان به تبلیغات فروشگاه‌ها
در پایان نتیجه نظرسنجی درباره این سوال که «تجربه خرید شما از فروشگاه‌های بزرگ لوازم خانگی چطور بوده؟» اعلام شد که طی آن ۵۷درصد اعلام کردند تجربه آنها «بد بود و تبلیغات راست نبود»، ۲۴درصد اعلام کردند تجربه آنها «خوب بود ولی همه تبلیغات واقعی نبود» و تنها ۱۹درصد اعلام کردند که «خیلی خوب و مطابق تبلیغات بود.»
این نظرسنجی نشان می‌دهد ۸۱درصد پاسخ‌دهندگان نسبت‌به تبلیغات یا بخشی از تبلیغات فروشگاه‌های بزرگ لوازم خانگی نظر مثبتی ندارند.
یک وکیل گفت: پخش تبلیغات خلاف واقع باید متوقف شود. درباره تبلیغات این فروشگاه‌ها در صداوسیما و سطح شهرها که حاوی ادعاهای کف قیمت، سود صفر و تضمین کیفیت است با سیدمجید هادی‌زاده وکیل پایه یک دادگستری گفت‌وگو کردیم و از او پرسیدیم که مسوول برخورد با تبلیغ‌دهنده و منتشر‌کننده کیست؟ هادی‌زاده پاسخ داد: تبلیغ‌دهنده (فروشگاه) مسوول محتوای تبلیغ و صحت ادعاهاست.
این وکیل پایه یک دادگستری افزود: منتشر‌کننده مثل صداوسیما براساس ماده۱۲ آیین‌نامه تبلیغات، درصورتی‌که محتوای تبلیغ خلاف واقع باشد؛ مسوولیت دارد و سازمان صداوسیما باید قبل از پخش، صحت تبلیغ را بررسی کند. سازمان حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، متولی اصلی رسیدگی به شکایات مصرف‌کنندگان از تبلیغات خلاف واقع است.
