30 - 08 - 2022
میراث و گردشگری بیش از این نیاز دارد
گروه فرهنگ و هنر- «خانمها، آقایان؛ از همه حضار محترم دعوت مینمایم که به ایران سفر کنند و زمینههای وسیع سرمایهگذاری و همکاری مشترک امنیتساز را خود، مشاهده و با بخش خصوصی و دولتی ایران تماس حاصل کنند؛ با فرهنگ و تمدن ایرانی و اسلامی آشنا شوند و از نزدیک مهماندوستی ایرانیان را تجربه کنند.» این سخنان رییسجمهور در چهلوچهارمین اجلاس مجمع جهانی اقتصاد در داووس بود. سخنانی که رییس جمهور در ابتدای دوره چهار ساله ریاستش گفت و امیدها را زنده کرد که صنعتی شدن گردشگری جان تازه ای بگیرد.اما حالا پس دو سال عملها چیز دیگری را نشان میدهد. بودجههایی که این چند سال به این بخش اختصاص یافته نیز مثل سخنان رییسجمهور چندان امیدبخش نبوده است.
براساس متن کامل لایحه بودجه سال ۹۵ و لایحه برنامه ششم توسعه که از سوی رییسجمهور به مجلس شورای اسلامی تقدیم شد، برای سازمان میراث فرهنگی بودجهای برابر با ۶۹۸ میلیارد و ۷۷۰ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان پیشبینی شده که با توجه به مجموع اعتبارات این سازمان در سال گذشته (۴۸۳ میلیارد و ۷۸ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان) حدود ۲۱۷ میلیارد تومان افزایش بودجه پیشنهاد شده است.
براساس لایحه بودجه سال ۹۵، مبلغ ۶۴۵ میلیارد و ۳۷۰ میلیون و ۴۰۰ هزار ریال آن متعلق به سازمان میراث فرهنگی و ۴۰ میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان آن نیز متعلق به پژوهشگاه میراث فرهنگی است.
برای مرکز مطالعاتی منطقهای حفظ میراث فرهنگی ناملموس در آسیای میانه و غربی نیز از این بودجه سهم یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومانی و برای شرکت توسعه ایرانگردی و جهانگردی هم سهم ۱۱ میلیارد تومانی پیشبینی شده است.
مجموع اعتبارات سازمان میراث فرهنگی در حالی نزدیک به ۷۰۰ میلیارد تومان پیشبینی شده که مجموع اعتبارات این سازمان در سال گذشته ۴۸۳ میلیارد و ۷۸ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان بوده است بنابراین امسال حدود ۲۱۷ میلیارد تومان افزایش بودجه پیشنهاد شده است.
غیر از سازمان میراث فرهنگی، برای پژوهشکده هنر و معماری هم در بودجه سال آینده ۴۵۰ میلیون تومان بودجه پیشبینی شده است. برآورد اعتبارات ردیفهای متفرقه در سال ۹۵ نیز برای تامین آمادهسازی و اداره موزهها و ابنیه تاریخی، ۶۴۸ میلیارد ریال بودجه پیشبینی شده است. همچنین برای توسعه زیرساختها و تاسیسات گردشگری و حمایت از بخش میراث فرهنگی و صنایع دستی نیز بودجهای معادل ۳۲۴ میلیارد ریال پیشبینی شد.
در بخش عوارض خروج مسافر از مرزهای کشور و نیز برای عوارض خروج مسافران هوایی هر نفر ۷۵ هزار تومان و برای عوارض خروج مسافر از راه دریایی و زمینی نیز ۲۵ هزار تومان در نظر گرفته شده که از این میزان مبلغ ۱۰ هزار تومان از عوارض خروجی برای توسعه زیرساختها و تاسیسات گردشگری و حمایت از بخش میراث فرهنگی و صنایع دستی تا سقف ۴۰۰ میلیارد ریال اختصاص مییابد.
افزایش بودجه خوشحالکننده اما ناچیز
افزایش ۲۱۷ میلیارد تومانی بودجه سازمان میراث فرهنگی در حالی است که پس از آغاز به کار دولت یازدهم، رییسجمهور بارها و بارها صریحا از علاقه و سیاستهای دولت جدیدش برای بهبود گردشگری سخن گفت. از سوی دیگر شاهد سخنان مسوولان این حوزه برای افزایش جذب و ورود گردشگران به ایران بودیم تا جایی که رییس سازمان میراث فرهنگی از تلاشها برای افزایش پنج برابری گردشگران به ایران خبر داد.
بیشک حرفهای مسعود سلطانیفر با توجه به ظرفیتهای تاریخی و طبیعی کشورمان، برای جذب گردشگران درست منطقی به نظر میرسد اما واقعیت این است که کشور ما «صنعت گردشگری» ندارد و به دلیل نبود زیرساختها و مشکلات بسیار از طرفی و نبود برنامهریزیها و مهمتر از آن عمل در این حوزه از سوی دیگر باعث شده صنعتی شدن گردشگری برای کشور ما بیشتر شبیه به یک رویا باشد.
با این حال حتی اگر هم برنامهریزیهای این سازمان و عملکرد سازمان میراث فرهنگی را مثبت ارزیابی کنیم و به حرفهای مسوولانش امیدوار باشیم، این میزان افزایش بودجه برای پنج برابر شدن گردشگران به کشور و دستیابی به ۲۰ میلیون گردشگر و کسب درآمد ۲۵ میلیارد دلاری از آن به راحتی و با چنین بودجههایی امکانپذیر نیست. سازمان میراث فرهنگی سالهاست با چالشهای بسیاری روبهرو است؛ چالشهایی که باوجود تلاشهای بسیار هنوز بیپاسخ، بدون راهحل و اقدامات عملیاتی لازم باقی مانده است. اجرای مجموعه برنامههای سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شامل برنامه تنظیم و اجرا، امور آماری، برنامه پژوهشهای کاربردی، برنامه آموزش غیررسمی فنیوحرفهای، برنامه اکتشاف باستانشناسی و تاریخی، برنامه تامین، حفاظت و مرمت میراث غیرمنقول با ارزش فرهنگی و تاریخی، برنامه تامین، حفاظت و مرمت میراث با ارزش فرهنگی و تاریخی، برنامه تشویق گردشگری داخلی، برنامه توسعه زیرساختهای مورد نیاز گردشگری، برنامه جذب گردشگران ورودی به کشور، برنامه گسترش خدمات موزهای، برنامه ساختمان و تجهیزات، برنامه ترویج صنایعدستی، برنامه رشد تولیدات صنایع دستی، برنامه حمایت از صادرات صنایع دستی، برنامه فناوری اطلاعات و توسعه دولت الکترونیک میشود که البته برای محقق شدن هر یک از این برنامههای کلان مجموعهای از برنامههای خرد و اقدامات مورد نیاز صورت خواهد گرفت. از طرف دیگر مرکز مطالعات منطقهای حفظ میراث ناملموس در آسیای میانه و غربی نیز با برنامه شناسایی و حفظ میراث فرهنگی ملموس و شرکت توسعه ایرانگردی و جهانگردی نیز با برنامه توسعه زیرساختهای مورد نیاز گردشگری به وظایف خود جامه عمل میپوشانند.
نگاه دقیقتر به این مجموعه گسترده از برنامهها نشان میدهد افزایش بودجه این سازمان اگرچه خبر خوبی به نظر میرسد اما متناسب با مجموعه برنامهها و وظایف آن نیست. البته میتوان گفت افزایش بودجه سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نشان از اهمیتی دارد که سالها به فراموشی سپرده شده بود و حالا در دولت یازدهم دوباره با اقبال روبهرو شده است. اما با وجود این توجه هم نمیتوان توقع داشت که این میزان بودجه کفاف مجموعه گسترده وظایف این سازمان را که در حقیقت متشکل از سه بخش جداگانه است، بدهد و بتواند چشماندازهای پیشروی خود را محقق سازد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد