2 - 10 - 2016
موتور محرکه اقتصاد جهان
فاطمه رحیمی- جهانی شدن و سیاست درهای باز در جهان موافقان و مخالفانی دارد، منتقدان این امر بیشتر به فکر افزایش قدرت اقتصادی خود هستند که این امر موجب تضعیف طبقه کارگر میشود، اقتصاد بسته، انحصاری و محدود به داخل میشود. اکونومیست در آخرین شماره خود به تحلیل«تجارت آزاد» در جهان پرداخته است.
منتقدان جهانی شدن میگویند که این امر تنها به نفع نخبگان است اما در حقیقت جهانی با درهای باز به تعداد کمتری از فقرای جهان آسیب میزند.
لیورپول مرکوری در سپتامبر ۱۸۴۳ از آغاز تجارت آزاد بزرگ در شهر خبر داد. این امر مورد استقبال مردم زیادی قرار گرفت. جان برایت، معاونش به صراحت درباره لغو عوارض بر مواد غذایی وارداتی صحبت کرد و اینکه مخالفت با تجارت آزاد چگونه به محدود شدن صنعتگرانی چون کفاشان، نجاران، سنگتراشها و هر نوع صنعتگر دیگری منجر خواهد شد.
این سخت است تصور کنید، ۱۷۳ سال بعد، اوباما به عنوان یک سیاستمدار برجسته غربی برای دفاع از تجارت آزاد مورد تحسین قرار میگیرد در حالی که هیچیک از نامزدها در ریاستجمهوری آمریکا از چنین جسارتی برای ریسکپذیری برخوردار نیستند. کاملا واضح است دونالد ترامپ در بسیاری از جبههها نامنسجم ظاهر شده است، او با تاکید بر اینکه رقابت ناعادلانه خارجیها مشاغل داخلی را نابود کرده تهدید به از بین بردن توافقنامه تجارت آزاد آمریکای شمالی، خروج از مشارکت اقیانوس آرام (TPP) و آغاز به جنگ تجاری با چین کرده است. ضمن اینکه هیلاری کلینتون در حال حاضر پیمان تجارت آزاد را که خود به مذاکرات آن کمک کرد، محکوم میکند که ادامه چنین سیاستی باعث بیاعتباریاش میشود. در آلمان، یکی از بزرگترین صادرکنندگان جهان، دهها هزار نفر اوایل ماه جاری میلادی در اعتراض به معامله تجاری میان اتحادیه اروپا و ایالات متحده به خیابانها ریختند.
واکنشهای ضدتجارت تنها نشانهای از یک اضطراب فراگیر درباره اثرات اقتصاد باز است. رای بریتانیا به خروج از اتحادیه اروپا (برگزیت) نگرانی در مورد تاثیر مهاجرت نامحدود در خدمات عمومی، شغل و فرهنگ را منعکس میکند. مشاغل بزرگ به خاطر استفاده از راه فرارهای خارجی برای طفره رفتن از پرداخت مالیات دچار آسیبهای جدی شدهاند. چنین نقدی این حقیقت را در خود نهفته دارد که باید به کسانی که در استفاده از سیاست درهای باز شکست خوردهاند، کمک شود اما تفاوت زیادی بین بهبود جهانی شدن و برعکس آن وجود دارد. این فکر که جهانی شدن یک کلاهبرداری و تنها به نفع شرکتهاست و ثروتمندان به ندرت میتوانند بیشتر شوند، اشتباه است.
سیاست واقعی به نفع فقرا
بهبود گسترده در معیارهای زندگی جهانی در دهههای پس از جنگ جهانی دوم با یک انفجار در تجارت جهانی بیمه شد. صادرات کالا از هشت درصد از تولید ناخالص داخلی جهان در سال ۱۹۵۰ به حدود ۲۰ درصد در نیم قرن بعد افزایش یافت. رشد صادرات و سرمایهگذاری خارجی صدها میلیون نفر را از فقر در چین نجات داد و از ایرلند تا کرهجنوبی تبدیل به علم اقتصاد شد.
رایدهندگان غربی نسبت به این تحول فوقالعاده در ثروت بازارهای نوظهور احساس امنیت نمیکنند اما در داخل، مزایای کلی تجارت آزاد مسلم است. شرکتهای صادرکننده بهرهوری بیشتری دارند و دستمزد بالاتری نسبت به کشورهایی که تنها در خدمت بازار داخلی هستند، میپردازند. نیمی از صادرات در آمریکا به کشورهایی که با آن تجارت آزاد دارد، منتقل میشود حتی اگر اقتصاد آنها کمتر از یک دهم تولید ناخالص داخلی جهان را شامل شود.
در مقابل، حامیان تولید، به ضرر مصرفکننده عملکرده و اندک منافعی برای کارگران قائل هستند. یک مطالعه از ۴۰ کشور نشان داد که ثروتمندترین مصرفکنندگان، ۲۸ درصد از قدرت خرید خود را در صورتی که تجارت مرزی به پایان برسد از دست میدهند، این در حالی است که کسانی که در رده دهم پایین قرار دارند ۶۳ درصد قدرت خرید خود را از دست خواهند داد.
سیاست درهای باز مزایای دیگری هم دارد؛ مهاجران نه تنها باعث بهبود زندگی خود میشوند بلکه برای اقتصاد کشور میزبان هم مفید هستند برای مثال مهاجران اروپایی که از سال ۲۰۰۰ وارد بریتانیا شدهاند به خزانهداری این کشور کمک کردهاند آنها بیش از ۲۰ میلیارد یورو (۳۴ میلیارد دلار) به امور مالی عمومی در خلال سالهای ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۱ افزودهاند. سرمایهگذاری مستقیم خارجی به دنبال رقابت، فناوری، مدیریت دانش و شغل است، به همین دلیل است که اقدامات به شدت محتاطانه چین برای ترغیب به سرمایهگذاری مستقیم خارجی ناامیدکننده است.
در اقتصاد باز فرصتهای بیشتر و متنوع تر نسبت به کشورهایی که اقتصاد بسته دارند، وجود دارد و به طور کلی فرصت بیشتر، موجب ارتقای سطح زندگی مردم میشود. از دهه ۱۸۴۰ تجار آزاد به براین باور بودند که اقتصاد بسته به نفع قدرتمندان بوده و طبقه کارگر از آن صدمه میبینند، در آن هنگام حق با آنها بود، اینک هم حق با آنهاست.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد