28 - 01 - 2023
معمای قیمت پروازها
کاهش عرضه بلیت در بسیاری از مسیرهای پروازی
گروه حملونقل- پس از ماهها کشوقوس برای افزایش درخواستی ایرلاینها که همان سقف بیش از ۳۰ درصد بوده است، گزارشها نشان میدهد که در برخی مسیرهای دور و پر تردد قیمت بلیت هواپیما به بیش از ۲ میلیون تومان رسیده است. اگرچه مقامات سازمان هواپیمایی این قیمتها را رد میکنند اما با کمی جستوجو در برخی آژانسهای فروش بلیت هواپیما مشخص میشود که برخی ایرلاینها هنوز بدون هیچ ابلاغیهای و آن هم به صورت دلخواه اقدام به افزایش قیمتها کردهاند.
این اقدام اگرچه با واکنش برخی نهادها و سازمانهای دولتی مثل سازمان تعزیرات و سازمان حمایت از مصرفکننده همراه شده است اما هنوز هیچ اطلاعیه جدیدی نه از سوی سازمان هواپیمایی و وزارت راهوشهرسازی مبنی بر اینکه ایرلاینهای متخلف حق فروش و پرواز هواپیماهای خود با این نرخهای جدید را ندارند، ابلاغ نشده است.
هیچ مجوزی برای افزایش قیمت بلیت هواپیما صادر نشده است
در تازهترین اظهارنظرها میتوان به صحبتهای رییس سازمان هواپیمایی کشوری اشاره کرد که گفته است هیچ مجوزی برای افزایش قیمت بلیت هواپیما صادر نشده است. این اظهارنظر نشان میدهد که ایرلاینها حتی اگر جریمهای هم شامل حال آنها شود ترسی از پرداخت جریمه ندارند.
ماجرای افزایش قیمت بلیت پروازهای داخلی از اظهارات رییس کمیسیون عمران مجلس آغاز شد. محمدرضا رضاییکوچی اواسط مردادماه امسال با اشاره به مصوبه اردیبهشت امسال شورای عالی هواپیمایی برای افزایش ۳۰ درصدی قیمت بلیت پروازهای داخلی، گفته بود: سه ماه است که این کار را متوقف کردهایم. در این بین برخی شرکتهای هواپیمایی بهطور غیرمستقیم هواپیماهای خود را زمینگیر میکنند. او توضیح داد: به همین دلیل نیز بلیت پرواز به سختی تهیه میشود. در زمان حاضر حدود ۱۱۵ فروند از ناوگان مسافری کشور فعال است. این در حالی است که ناوگان هوایی مسافربری کشور دارای حدود ۴۰۰ فروند هواپیماست.
رییس کمیسیون عمران مجلس در پاسخ به این پرسش که آیا برخی شرکتهای هواپیمایی عمدا در حال زمینگیر کردن ناوگان خود برای فشار جهت افزایش قیمتها هستند، گفت: دلیل زمینگیر شدن هواپیماها ترکیبی از اقدامات عمدی و غیرعمدی است. بهعبارت دیگر ایرلاینها از یک طرف میگویند قطعه نداریم و قطعات معیوب شده است. و از سوی دیگر بهدنبال افزایش قیمت بلیت پروازها هستند. رضاییکوچی در پاسخ به این پرسش که مجلس تا چه زمانی میتواند در برابر افزایش قیمت بلیت پروازها مقاومت کنند، اضافه کرد: این افزایش ۳۰ درصدی در شورای عالی هواپیمایی تصویب شده و ایرلاینها در انتظار ابلاغ آن هستند.
انکار سازمان هواپیمایی کشوری
البته رییس سازمان هواپیمایی با صراحت مصوبه شورای عالی هواپیمایی در خصوص افزایش ۳۰ درصدی را تایید نکرد.
محمدیبخش ۴ شهریور امسال با بیان اینکه امسال افزایش قیمتها را در همه حوزهها داشتهایم، گفته بود: دیماه سال گذشته ۱۵ درصد قیمت بلیت را کاهش دادیم و در سایت ایرلاینها آن را همچنان کنترل میکنیم. شرکتهای هواپیمایی با توجه به تمام اتفاقات روی داده در حوزههای مختلف و افزایش قیمتها که در صنعت هوانوردی وجود دارد، درخواست افزایش قیمت بلیت هواپیما را داشتهاند. او یادآور شد: این درخواست در شورای عالی هواپیمایی مطرح شده که در صورت نهایی شدن آن را اطلاعرسانی خواهیم کرد.
محمدیبخش در پاسخ به این پرسش که افزایش ۳۰ درصدی قیمت بلیت هواپیما را تایید میکنید، گفت: این عدد را تایید نمیکنیم.
تداوم گرانفروشی بلیت هواپیما
با وجود تاکید دادستان تهران و اعلام رییس سازمان هواپیمایی کشوری مبنی بر بازگشت نرخ بلیتهای هواپیما به بهمن ۱۴۰۰، شواهد حاکی از ادامه تخلف برخی شرکتهای هواپیمایی و نرمافزارهای موبایلی است.
با یک جستوجوی ساده از نرمافزارهای موبایلی فروش بلیت هواپیما، مشاهده میشود با وجود دستور دادستانی تهران و رییس سازمان هواپیمایی کشوری به بازگشت قیمت بلیت هواپیما به نرخ بهمن سال گذشته، اما همچنان نه تنها قیمتها تغییری نکرده است بلکه همچنان با نرخهای کاملا نجومی فروخته میشود.
مسیر تهران- کیش برای ۸ بهمن، دو میلیون و ۹۲۳ هزار و ۵۰۰ تومان، بهای بلیت تهران- قشم در ۱۱ بهمن، دو میلیون و ۳۳۰ هزار تومان و مسیر تهران- مشهد ۱۲ بهمن، یک میلیون و ۹۰۰ هزار تومان عرضه شده است.
این در حالی است که بلیت براساس نرخنامه بهمن ۱۴۰۰ در مسیر تهران- قشم یک میلیون و ۳۰۳ هزار و ۸۰۰ تومان، در مسیر تهران- کیش یک میلیون و ۳۵۹ هزار و ۳۰۰ تومان و در مسیر تهران- مشهد یک میلیون و ۱۹۱ هزار تومان تعیین شده بود.
گفتنی است پیشتر معاون هوانوردی سازمان هواپیمایی کشوری اعلام کرده بود، اگر این سازمان با تخلف نرمافزارهای موبایلی و شرکتهای هواپیمایی مواجه شود، مراتب را از طریق سازمان تعزیرات حکومتی، دادسرای فرهنگ و رسانه و پلیس فتا پیگیری خواهد کرد.
شکایت مردم از ایرلاینها
روال اجرایی شدن مصوبات شورای عالی هواپیمایی این بوده که پس از تایید سازمانهای ذیربط از جمله سازمان حمایت، بخشنامههای مربوطه برای اجرا به شرکتهای هواپیمایی ابلاغ میشود. اما با این حال برخی شرکتهای هواپیمایی بیسروصدا از ماه گذشته اقدام به افزایش ۳۰ درصدی قیمت بلیت مسیرهای پروازهای خود کردند. موضوعی که باعث شد مردم از ایرلاینها به سازمان تعزیرات حکومتی شکایت کنند. خروجی این شکایت جریمه ۱۱۹ میلیارد تومان ۸ شرکت (۴ ایرلاین و ۴ شرکت عرضهکننده بلیت هواپیما) بود.
غلامرضا صالحی رییس شعبه مهم و ملی سازمان تعزیرات حکومتی سوم ماه جاری در اینباره گفته بود: درپی اخبار و گزارشهای مردمی مبنی بر افزایش خودسرانه نرخ فروش بلیت هواپیما، تخلف هشت شرکت از طرف شعب ملی سازمان تعزیرات حکومتی محرز تشخیص داده شد. او افزود: چهار شرکت که مبادرت به ارائه و فروش بلیت میکردند به مبلغ ۷۷ میلیارد تومان و چهار شرکت هواپیمایی هم به مبلغ ۴۲ میلیارد تومان جمعا به میزان یکصد و ۱۹ میلیارد تومان در حق صندوق دولت محکوم شدند.
رییس شعبه مهم و ملی سازمان تعزیرات حکومتی گفت: این هشت شرکت علاوه بر میزان محکومیتی که در حق صندوق دولت داشتند به اعاده نرخ برابر نرخهای مصوبی که از ناحیه سازمان حمایت از حقوق مصرفکنندگان و تولیدکنندگان داشتند مکلف شدند.
توقف سیر صعودی قیمت بلیت هواپیما
در همین خصوص عباس فرزادنیا سرپرست دادسرای ناحیه ۳۰ فرودگاههای کشور به همراه نمایندگان سازمان تعزیرات حکومتی از چند شرکت هواپیمایی بازدید کرد.
او در اینباره گفت: افزایش قیمتی که اخیرا از طریق انجمن شرکتهای هواپیمایی به شرکتهای هواپیمایی ابلاغ شد، مصوبه ستاد تنظیم بازار را نداشت. به صورت جدی به موضوع ورود پیدا کردیم و مصمم هستیم تکتک شرکتهای هواپیمایی را از نزدیک بازرسی کنیم و جایی که افزایش قیمت باشد، برخورد قانونی صورت گیرد. این اضافه دریافتی که در شرکتهای هواپیمایی صورت گرفته حتما باید به مردم و به مسافران برگردانده شود. او افزود: با تذکراتی که دادسرای تهران به شرکتها داده است، عرضه قیمتهای خلاف قانون متوقف شده و سامانهها و سیستمهای هواپیمایی در حال بهروزرسانی به حالت قیمتهای قبل از دیماه هستند.
بازگشت به نرخهای قبلی
دبیر انجمن شرکتهای هواپیمایی نیز با بیان اینکه تابع دستورات دادستان درباره نرخ بلیت هواپیما هستیم، گفت: نرخ بلیت پروازهای داخلی به قیمتهای قبلی برمیگردد اما شرکتها در نبود نقدینگی با چالش جدی برای خرید قطعه و موتور مواجه میشوند.
مقصود اسعدیسامانی با اعلام این خبر اظهار کرد: با توجه به دستور دادستان مبنی بر برگشت قیمتهای بلیت پروازهای داخلی به نرخهای قبلی و اعمالنشدن افزایش ۳۰ درصدی در قیمتها، تابع دستورات دادستان هستیم و نرخ بلیت پروازهای داخلی به قیمت قبلی بازمیگردد. او ادامه داد: هزینه شرکتهای هواپیمایی از سال گذشته تاکنون نظیر هزینه دیگر شرکتها و نهادهای خدماتی افزایش بسزایی یافته در حالی که درآمد شرکتها افزایش نیافته است، قطعا در صورت تعدیل نشدن نرخ بلیت پروازهای داخلی، شرکتهای هواپیمایی برای تامین قطعه و موتور هواپیما با چالش جدی مواجه میشوند و این مساله موجب زمینگیری تعداد هواپیمای بیشتر ناوگان و تحت تاثیر قرار گرفتن ایمنی پرواز میشود.
به گفته دبیر انجمن شرکتهای هواپیمایی، در حال حاضر از ۳۳۰ فروند هواپیمای موجود در ناوگان هوایی کشور، ۱۷۵ فروند هواپیما فعال است، زیرا شرکتهای هواپیمایی مشکل نقدینگی برای کمبود موتور دارند و زیانده هستند بنابراین تعداد هواپیماهای زمینگیر افزایش یافته است.
اسعدیسامانی با بیان اینکه بیش از ۹۰ درصد پروازهای شرکتهای هواپیمایی دولتی زیانده است، اظهار کرد: درآمد شرکتهای هواپیمایی که همان نرخ بلیت است، ریالی است اما باید هزینههایی نظیر خدمات فرودگاهی را دلاری پرداخت کنیم.
تعیین قیمت بلیت هواپیما توسط ستاد تنظیم بازار
دبیر انجمن شرکتهای هواپیمایی ادامه داد: طبق دستوری که خروجی جلسات سران سه قوه بوده و ابلاغ شده است تا پایان سال ۱۴۰۲ همه نرخها باید در ستاد تنظیم بازار مصوب و سپس ابلاغ شود و در موضوع نرخ بلیت هواپیما هم همین موضوع صادق است و ستاد تنظیم بازار قیمت بلیت هواپیما را تعیین میکند.
او گفت: مصوبه شورایعالی هواپیمایی درباره افزایش ۳۰ درصدی نرخ بلیت پروازهای داخلی مربوط به پنج ماه پیش است اما ابلاغ نشدن آن ترکفعل نهادهای متولی است. او با اشاره به اینکه حدود ۶۵ درصد هزینه شرکتهای هواپیمایی ارزی است، افزود: زمانی که این افزایش ۳۰ درصدی نرخ بلیت پروازهای داخلی در شورایعالی هواپیمایی تصویب شد، قیمت دلار زیر ۳۰ هزار تومان بود اما امروز قیمت دلار بالای ۴۰ هزار تومان است.
محمد محمدیبخش رییس سازمان هواپیمایی نیز درباره قیمت بلیت هواپیما گفته است: با افزایش هزینهها، شرکتهای هوایی خواستار افزایش قیمت بلیت هواپیما شدند و این درخواست در شورای عالی هواپیمایی هم بررسی شد.
معاون وزیر راهوشهرسازی ادامه داد: اما با ابلاغ ریاستجمهوری، شورایعالی هواپیمایی از تعیین قیمت بلیت هواپیما منع شد و اکنون براساس دستور ریاست جمهوری، ستاد تنظیم بازار مسوول قیمتگذاری بلیت هواپیماست.
او اظهار کرد: شورایعالی هواپیمایی با بررسی همه جوانب نرخ را به ستاد تنظیم بازار اعلام کرده و مسوول تایید و تعیین نرخ بلیت هواپیما، ستاد تنظیم بازار است.
محمدیبخش افزود: تا زمانی که ستاد تنظیم بازار قیمت جدید بلیت هواپیما را اعلام نکرده است، هرگونه افزایش قیمت بلیت غیرقانونی است و شرکتهای هواپیمایی نمیتوانند نرخ بلیت را افزایش دهند.
نحوه بازگرداندن اضافه وجه دریافتی به مسافران
به گفته رییس سازمان هواپیمایی کشوری، اگر مسافران بلیتی خریده باشند که افزایش خارج از عرف و قانون داشته، ایرلاینها موظفاند این اضافه هزینه را به خریداران بلیت پرداخت کنند.
محمد محمدیبخش با بیان اینکه حکم بازگشت قیمتها به متخلفان ابلاغ شده است، گفت: باید دید متن حکم اجرایی دادستان چیست و سازمان تعزیرات بهعنوان مبنا و مرجع تخصصی اجرا چه حکمی کرده است، تا بر مبنای آن عمل شود.
معاون وزیر راهوشهرسازی درباره نحوه بازگشت بلیت هواپیما توضیح داد: هرکسی که بلیت را خریده اگر افزایش قیمت خارج از عرف داشته، باید به شرکتی که از آنجا بلیت را خریداری کرده مراجعه کند تا هزینه مابهالتفاوت به آنها پرداخته شود و ایرلاینها موظفاند این هزینه را بپردازند.
بدینترتیب در گام اول خود شرکتهای هواپیمایی موظف هستند پاسخگو باشند و اگر مردم در خصوص بازپرداخت اضافه دریافتی موفق نشدند، باید از طریق سازمان هواپیمایی کشوری اقدام کنند.
کاهش چشمگیر عرضه بلیت
در حالی که زمان کمی از اظهارنظر دبیر انجمن شرکتهای هواپیمایی میگذرد که بهنظر میرسد فرآیند کاهش خدماترسانی شرکتهای هواپیمایی داخلی آغاز شده است. ماجرا از این قرار است که برخلاف روزها و هفتههای اخیر عرضه بلیت بسیاری از مسیرهای پرواز بهشدت کاهش یافته است.
بررسی یکی از سایتهای بزرگ فروش بلیت هواپیما نشان میدهد بلیتی برای مسیرهای پروازی پرتقاضا از جمله تهران- مشهد وجود ندارد.
در رابطه با سایر مسیرهای پروازی نیز این قضیه صدق میکند، در مسیر پروازی تهران-کیش نیز تا آخر هفته جاری هیچ بلیتی برای خرید وجود ندارد. در مسیر پرواز تهران- شیراز نیز بلیتی برای عرضه وجود ندارد.
از شواهد امر پیداست که شرکتهای هواپیمایی همیشه ناراضی که با وجود آزادسازی قیمت بلیت هواپیما در آذرماه ۹۴ همچنان از یارانههای دولتی از جمله سوخت تقریبا رایگان استفاده میکنند به بهانه کمبود نقدینگی در حال زمینگیر کردن هواپیماهای خود برای فشار جهت اعمال افزایش قیمت هستند.
بر این اساس بهترین راهکار برای مقابله با این اقدام ورود دوباره نهادهای نظارتی برای جلوگیری از تداوم گرانفروشی است.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد