معمای تشکیل دولت در بغداد
جهانصنعت – براساس آخرین نتایج کمیسیون عالی مستقل انتخابات در عراق، ائتلاف بزرگ شیعیان موسوم به ائتلاف «چارچوب هماهنگی» از مجموع ۳۲۹کرسی پارلمان ۱۸۷کرسی کسب کرد که اکثریت کرسیها را شامل میشود و به آنها اجازه مانور بالایی در پارلمان خواهد داد و در عین حال اکثریت کابینه در اختیار آنها خواهد بود و ائتلافهای اهل سنت و کردها در مرتبههای بعدی قرار گرفتند.
چینش سیاسی شیعیان
براساس این گزارش، ائتلاف چارچوب هماهنگی در این دوره از پارلمان عراق شامل ۱۲گروه سیاسی عمده است و در مجموع با ۲۰گروه سیاسی بزرگ و کوچک بیشترین حضور سیاسی را در پارلمان جدید دارد و توانسته است با کسب ۱۸۷کرسی بیشترین کرسیها را به دست آورد.
ائتلاف «توسعه و سازندگی» (محمد شیاع السودانی – نخستوزیر فعلی) با ۴۶کرسی، ائتلاف «دولت قانون»(نوری المالکی- نخستوزیر سابق) با ۲۸کرسی و جنبش الصادقون (شیخ قیس الخزعلی- عصائب اهل الحق) با ۲۷کرسی به ترتیب در مرتبههای اول تا سوم قرار گرفتهاند.
دیگر گروههای سیاسی شیعه شامل «سازمان بدر»(هادی العامری) و ائتلاف نیروهای دولت ملی (سید عمار حکیم) هرکدام با ۱۸کرسی، ائتلاف «الاساس» (محسن المندلاوی– نایبرییس پارلمان سابق) و «اشراقه کانون» (حیدر محمد کاظم المطیری) هر کدام با ۸کرسی، ائتلاف «تصمیم» (عامرالفایز – نماینده سابق پارلمان) با ششکرسی، جنبش حقوق(حسین مونس– کتائب حزبالله) و ائتلاف «خدمات» (شبل الزیدی– کتائب امام علی(ع)) هرکدام با پنجکرسی، «واسط الاجمل» (محمد جمیل المیاحی- استاندار واسط) و «ابشر یا عراق» (همام حمودی- مجلس اعلای اسلامی) هرکدام با چهارکرسی ائتلاف بزرگ شیعیان را در پارلمان جدید تشکیل میدهند.
ائتلاف جدید موسوم به «جنبش سومریون» (عمارالتمیمی– دبیرکل جنبش سومریون) نیز در اولین حضور خود در این دوره از پارلمان توانست دو کرسی به دست آورده و هشت فهرست انتخابی منفرد نیز هرکدام یک کرسی کسب کردند که مجموع کرسیهای شیعیان را در پارلمان به ۱۸۷کرسی رسانده است.
به این ترتیب ائتلاف چارچوب هماهنگی در این دوره ۱۸۲کرسی به دست آورده است.
چینش اهل سنت
در ششمین دوره پارلمان عراق ۱۰فهرست انتخاباتی از گروههای سیاسی اهل سنت به پارلمان راه یافتهاند که در مجموع تعداد کرسیهای آنها به ۷۶کرسی رسیده است.
حزب تقدم (محمد الحلبوسی– رییس پارلمان سابق) با ۲۷کرسی بالاترین میزان رای را در این دوره از انتخابات پارلمانی در میان جریانهای سیاسی اهل سنت کسب کرده است.
ائتلاف «عزم» (مثنی السامرائی – نماینده سابق پارلمان) با ۱۵کرسی، ائتلاف «السیاده» (خمیسالخنجر) با ۹کرسی و ائتلاف «الحسم» (ثابت العباسی – وزیر دفاع فعلی) با ششکرسی و ائتلاف «قمم» (خالد بتال – وزیر فعلی صنایع و معادن عراق)، «الانبار هویتنا» (عادل رشید المحلاوی – نماینده پارلمان)، ائتلاف «نینوا برای اهلش» (نینوی لاهلها) (عبدالله عجیل الیاور – رییس حزب نینوی لاهلها)، تحالف التفوق (ابراهیم نامس الجبوری – وزیر آموزش و پرورش) و «جماهیر الوطنیه» (استاندار سابق صلاح الدین) هرکدام سه کرسی کسب کردند.
سه گروه دیگر اهل سنت نیز شامل «ائتلاف عربی در کرکوک»، «هویت ملی» و «پروژه عربی عراق» هرکدام نیز یک کرسی کسب کردند تا به این ترتیب تعداد کرسیهای اهل سنت به ۷۶کرسی برسد.
ائتلافهای اهل سنت که در انتخابات سابق حضور داشتند در این دوره برخلاف ائتلافهای شیعیان دچار ریزش رای چشمگیری شدهاند بهنحویکه حزب تقدم در انتخابات سابق با کسب ۳۷کرسی دومین پیروز بزرگ انتخابات بود در حالی که در انتخابات اخیر با کسب ۲۷کرسی در مرتبه چهارم گروههای پیروز انتخابات قرار گرفته است.
ائتلاف عزم که در دوره سابق متشکل از اتحاد سیاسی مثنی السامرائی و خمیس الخنجر بود در مجموع ۱۴کرسی کرد اما در این دوره ائتلاف منفرد خمیس الخنجر تنها ۹کرسی کسب کرد در حالی که ائتلاف مثنی السامرائی توانست وضعیت خود را بهبود داده و تعداد کرسیهای خود را به ۱۵کرسی برساند.
چینش کردها
برخی احزاب عمده کردستان عراق در این دوره برخلاف انتخابات سال ۲۰۲۱ دچار ریزش رای قابل توجهی شدند که مهمترین این احزاب، حزب دمکرات کردستان عراق (حزب خانواده بارزانیها) است که در دوره گذشته ۳۱کرسی به دست آورده بود و در مرتبه چهارم پیروزهای انتخابات قرار داشت در این دوره با کسب ۲۶کرسی در رتبه پنجم قرار گرفته است و پنجکرسی را از دست داده است.
حزب اتحادیه میهنی کردستان عراق (حزب خانواده طالبانیها) در این دوره توانست تعداد کرسیهای خود را همانند دوره سابق حفظ کند و ۱۵کرسی کسب کند.
ائتلاف جدید کردها به نام «جریان موضع ملی»(علیحمه صالح – رییس حزب جریان موضع ملی) در این دوره شگفتیساز انتخابات در اقلیم کردستان عراق بود و در نخستین حضور خود توانست پنجکرسی به دست آورد و اتحاد اسلامی کردستان عراق (صلاحالدین بهاءالدین- رییس حزب) نیز در این دوره توانست چهارکرسی و ائتلاف «نسل جدید» (سروه عبدالواحد- نماینده سابق پارلمان) سهکرسی به دست آورد.
حزب «عدل کردستان» (علی باپیر- رییس حزب) نیز در این دوره تنها یک کرسی توانست به دست آورد تا به این ترتیب تعداد کرسیهای کردها درا ین دوره تنها ۵۶کرسی باشد.
علاوه بر این گروههای عمده شیعه و اهل سنت و کرد، ائتلاف جبهه ترکمنان در کرکوک دو کرسی و ائتلاف «القضیه الایزدیه» (قضیه ایزدیها) نیز در استان نینوا یک کرسی به دست آوردند.
به این ترتیب از مجموع ۳۲۹کرسی پارلمان، ۹کرسی سهمیه ثابت اقلیتهای قومی و دینی عراق شامل مسیحیان (پنجکرسی)، شبکها (یک کرسی)، صابئیها (یک کرسی)، کردهای فیلی (یک کرسی) و ایزدیها (یک کرسی) است.
در مقابل شیعیان با ۱۸۷کرسی (بیشترین کرسیهای پارلمان)، اهل سنت با ۷۶کرسی و کردها با ۵۶کرسی مهمترین چینش سیاسی را در پارلمان عراق تشکیل دادهاند.
با وجود اینکه کمیسیون عالی مستقل انتخابات عراق اعلام کرده است که گروههای سیاسی به مدت سه روز فرصت اعتراض به نتائج نهایی انتخابات دارند اما بهنظر نمیرسد که اعتراضات عمدهای به نتایج این دوره از انتخابات وجود داشته باشد به نحوی که بتواند نتایج را تغییر عمده بدهد. بزرگترین غایب این دوره از انتخابات، جریان صدر بود که در انتخابات پارلمانی۲۰۲۱ با کسب ۷۳کرسی پیروز اول انتخابات بود اما بهخاطر اختلافات سیاسی از پارلمان انصراف داد و در این دوره نیز انتخابات را تحریم کرد و حاضر به شرکت در ششمین دوره انتخابات پارلمانی عراق نشد.
سفر قریبالوقوع هیات آمریکایی به بغداد
در همین رابطه روزنامه الاخبار در گزارش خود درباره نتایج انتخابات پارلمانی عراق نوشت که حضور سیاسی گروههای مقاومت عراقی در پارلمان تقویت شده و افزایش یافته است. به نوشته این روزنامه، نتایج انتخابات منجربه دستاوردهای بیشتری برای شاخههای سیاسی گروههای مقاومت در پارلمان عراق و کاهش قدرت نیروها و جریانهای نزدیک به آمریکا شده است.
به گزارش ایرنا، روزنامه الاخبار افزود: ائتلاف «چارچوب هماهنگی» شیعیان که «بزرگترین فراکسیون پارلمانی» را تشکیل میدهد، در تلاش است تا در یک بازه زمانی کوتاه، نخستوزیر جدید را انتخاب کند. این ائتلاف همچنین تلاش میکند که به یک «تصمیم واحد» دست یابد که انسجام فراکسیون را تضمین و مداخلات خارجی را محدود کند.
به نوشته این روزنامه، گروههای مقاومت عراقی بیش از ۲۵کرسی را در پارلمان به دست آوردهاند و از جمله کتائب حزبالله به تنهایی هفتکرسی به دست آورده است و این حضور، مانعی در مقابل تمایل واشنگتن برای محدود کردن این گروهها به شمار میرود.
روزنامه الاخبار افزود: واشنگتن در حال افزایش فشار عمومی خود بر بغداد است زیرا دولت دونالد ترامپ رییسجمهور آمریکا تلاش میکند که ثبات سیاسی و اقتصادی عراق را از طریق ابزارهای مالی و تجاری بهویژه موضوع انتقال دلار و پنجره فدرال رزرو، به مجموعهای از شروط مرتبط با «خلع سلاح گروههای» (مقاومت) گره بزند.
به نوشته این روزنامه، منابع متعدد فاش کردند که مارک ساویا فرستاده ترامپ به عراق پیشتر جلساتی را در بغداد برگزار کرده و طی این جلسات، پیامهای مستقیمی را از کاخ سفید به رهبران سیاسی این کشور رسانده است. برخی از این پیامها بر «لزوم انتخاب یک چهره دولتی که رویکرد بازی در قبال واشنگتن داشته باشد» تاکید داشته است.
روزنامه الاخبار افزود که باوجود این فشارها، آمریکا درک میکند که نمیتواند رویارویی خود با عراق را بیش از حد تشدید کند زیرا عراق در زمینه مبارزه با تروریسم و ثبات بازارهای انرژی برای آمریکا بسیار مهم است و همین امر واشنگتن را به سمت اتخاذ سیاست چماق و هویج در قبال آن سوق میدهد.
به نوشته روزنامه الاخبار، عبدالستار العیساوی، تحلیلگر سیاسی عراقی گفت که واشنگتن از نتایج انتخابات «ناامید» شده است.
این روزنامه افزود: در این شرایط منابع دیپلماتیک در بغداد تایید میکنند که یک هیات آمریکایی در حال آماده شدن برای سفر به عراق است تا پیامهای جدیدی را در مورد شکل دولت بعدی عراق به سیاستمداران عراقی منتقل کند.
به نوشته الاخبار داوود القیسی سیاستمدار مستقل عراقی گفت که عراق وارد مرحله بسیار حساسی شده و «آنچه امروز در عراق میبینیم، منعکسکننده یک واقعیت پیچیده است زیرا هر گامی به سوی تشکیل دولت بعدی نمیتواند جدا از تاثیرات منطقهای و بینالمللی باشد.»
