30 - 12 - 2021
معادل احداث یک نیروگاه برق هدر میرود
گروه انرژی- «برق قدرت کشور را در دیپلماسی بالا میبرد.» این جمله پیام باقری نایبرییس هیاتمدیره سندیکاست، وقتی از او درباره دلیل عقبماندگیهای صنعت برق پرسیدیم. معضلی که این روزها به چالش بزرگ اقتصاد کشور تبدیل شده است. پیامد کمبود برق در شبکه سراسری، قطع برق صنایع و کاهش تولید از یکسو و از دست رفتن بازارهای صادراتی همسایه از دیگر سو است؛ آن هم زمانی که قیمت انرژی در بالاترین قله تاریخی خود قرار دارد.
صنعت برق با سهم حدود یک درصدی از تولید ناخالص داخلی نقشی مستقیم در رشد اقتصادی و رفاه اجتماعی دارد و عقبماندگی دراین حوزه میتواند به عاملی محدودکننده در برنامهریزی اقتصادی منجر شود؛ از طرفی کارشناسان هم میگویند توسعه ظرفیتهای برق کشور در کنار نیاز کشورهای مجاور میتواند اقتدار منطقهای و امنیت کشور را تقویت کند.
ایران با داشتن مزیتهای اقتصادی از جمله منابع غنی گاز، سرزمین چهارفصل و تعداد روزهای آفتابی برای تولید برق سبز، همه شرایط را برای تولید برق ارزان در اختیار دارد. اما در سالهای گذشته، به دلیل حرکت کند تولید، تقاضا از عرضه پیشی گرفته و کار به جایی رسیده که نه تنها در تامین برق مورد نیاز کشور دچار مشکل شدهایم، بلکه با تهدید قطع برق هم روبهرو هستیم، مشکلی که در تابستان زندگی را بر مردم سخت کرده بود.
گرهگشایی با یک گزارش
کمیسیون اقتصادی مجلس چندی پیش در بررسی دلایل کمبود برق در شبکه سراسری گزارشی تهیه کرد که برمبنای آن گزارش تاکید شده بود که دولت مرتکب تخلفاتی در زمینه تامین برق شده است. در این گزارش تاکید شده است که دولت، باید بر اساس استاندارد مشخصی، برق تولیدی نیروگاههای خصوصی را به صورت تضمینی خریداری میکرد، اما در حال حاضر مبلغی که وزارت نیرو به این تولیدکنندهها پرداخت میکند، حدود ۲۰ درصد هزینهها بود که تمام هزینههای آنها را پوشش نمیداد، از این رو تولید انرژی نیروگاههای خصوصی کاهش پیدا کرده است. همچنین در خصوص نیروگاههایی که با انرژی گاز فعالیت میکنند نیز باید با نصب توربین در خروجی گازها بویلری که تبدیل به سیکل ترکییی میشوند، اقدام به صرفهجویی کرده و به همان میزان یارانه و تسهیلاتی دریافت کنند اما متاسفانه اقدامی در این خصوص انجام نشده و در نتیجه تولید کاهش پیدا کرده است.
پیام باقری نایبرییس سندیکای برق در این رابطه در گفتوگو با جهانصنعت میگوید: «در ارتباط با توسعه ظرفیتهای کشور در مرحله اول باید برنامههای بالادستی و قوانین حاکم به ویژه برنامه ششم توسعه را بررسی کرد. در مضمون این برنامه مشاهده میکنیم که مناسب با نرخ رشد تقاضای برق لازم بوده که براساس برآورد هرسال تولید برق افزایش یافته و هر سال حجم جدیدی از برق از طریق نیروگاههای جدید وارد مدار شود، تا ما با مشکل کمبود برق و خاموشی مواجه نباشیم. حال آنکه این امر محقق نشده است. به طوری که در سنوات گذشته از میزان برآوردها، به طور میانگین کمتر از نصف این میزان شاهد ورود برق به شبکه سراسری بودیم. از سویی تعداد نیروگاههای جدید احداثشده نیز روند رو به رشدی نداشته است. به همین دلیل هم در تابستان سال ۱۴۰۰ موضوع کمبود بارندگیها و کاهش ذخایر آبهای پشت سد مزید بر علت شد و نیروگاههای برقآبی توان تولید با ظرفیت کامل نداشتند. بنابراین مجموع این عوامل منجر به چالشهایی شد که در تابستان سال ۱۴۰۰ با کمبود برق مواجه شدیم.
این کارشناس انرژی میگوید: این موضوع آسیبها و خساراتی را به لحاظ اقتصادی به اصناف و صنایع و کسبوکار کشور وارد کرد و نارضایتیهایی هم درپی داشت که بعضا با آثار اجتماعی همراه بود، زیرا صنعت برق کشور سالهاست به دلیل پویایی که داشته رفاه را در اختیار مردم کشور قرار داده است و قطع برق موجب اعتراض مردم شد.
کمکاری تولیدکننده
نایبرییس سندیکای برق میگوید: البته در طرف عرضه هم فارغ از موضوع افزایش ظرفیتهای نیروگاهها موارد دیگری در دستور کار بوده که به طور تمام و کمال انجام نشده است؛ از جمله بالا بردن راندمان نیروگاههای کشور. مثلا در حال حاضر ما نیروگاههایی در کشور داریم که با راندمان بسیار پاییین همچنان در حال کار هستند. حتی نیروگاههایی داریم که قدمت بسیار بالایی دارند و به نوعی از رده خارج محسوب میشوند. راندمان این نیروگاهها در بعضی از واحدهای نیروگاهی بسیار پایین است.
او با تاکید بر اینکه باید نوسازی در نیروگاهها انجام میشد، تصریح کرد: لازم بود که به صورت جدی به این مشکل پرداخته شود تا میزان تلفات در شبکه کاهش یابد. در حال حاضر میزان تلفات برق در مسیر تولید به اندازه احداث یک نیروگاه جدید است. در حالی که اگر میزان تلفات برق در مسیر تولید کاهش یابد، به نوعی با هزینههای کمتر برق تولید شود، ما را از احداث ظرفیتهای جدید به نوعی فارغ میکند و سرمایهگذاری در این زمینهها کمتر اتفاق خواهد افتاد.
باقری تاکید کرد: فرسودگی شبکه تولید و انتقال برق به دلیل قدیمی بودن تجهیزات و جایگزین نشدن آنها در سالهای گذشته هم عامل دیگری است که باید برنامهریزیهایی برای بهبود آن انجام میشد و تجهیزات قدیمی و از رده خارج را باید تعویض کنند.
تخطی تقاضا چه بود
نایبرییس سندیکای برق با اشاره به اینکه در طرف تقاضا آن هم در حوزه مدیریت مصرف، برنامههایی تدارک دیده شده بود که اجرا نشد، گفت: از جمله این برنامهها هوشمندسازی شبکه و نصب کنترلهای هوشمند است به گونهای که واحدهای مصرفی بتوانند میزان برق مصرفی خود را از طریق این کنترلها در ساعات مختلف شبانهروز به ویژه در ایام گرم سال که پیک مصرف در ساعات خاص داریم، مدیریت کنند؛ این موارد مستلزم برنامه برنامهریزی و اجرا و اقدام بوده که انجام نشده است. نتیجه اینکه برنامهریزی برای خاموشی در بعضی از ساعات خاص در فصل تابستان برای کنترل مصرف برق راهحل نهایی بوده است.
باقری میگوید: راهکارهای فوری که میتوان به آن پرداخت؛ اولا اجرایی کردن همین برنامههای ذکرشده است و تامین منابع مالی در این ارتباط. مساله دیگر اصلاح ساختار اقتصاد برق و آزادسازی منابع برق است به نحوی که حداکثرسازی در صنعت برق صورت بگیرد. او اضافه کرد: همچنین رفع موانع بخش خصوصی برای سرمایهگذاری در این حوزهها باید در اولویت قرار بگیرد، زیرا اگر ما طبق برنامه پیش میرفتیم باید سالی پنج هزار مگاوات نیروگاه جدید از جمله تجدیدپذیر و حرارتی احداث میکردیم حال آنکه کمتر از نصف این میزان به طور متوسط در سالهای گذشته وارد شبکه شده است که نشاندهنده آن است که یک ظرفیتهای بالقوهای از بخش خصوصی وجود دارد که اجرایی نشده است.
چانهزنی از بالا
این تولیدکننده برق با بیان اینکه صادرات و تبادل برق خاستگاه قانونی دارد و هم در سیاستهای اقتصاد مقاومتی به آن اشاره شده است، گفت: در برنامه ششم توسعه قانونگذار وزارت نیرو را مکلف کرده که تا پایان برنامه ششم، کشور تبدیل به هاب منطقه در تولید برق شده باشد، حال آنکه ما امروز با این مفهوم فاصله داریم.
او افزود: با توجه به نیاز و تقاضایی که در کشورهای همسایه و منطقه احساس شده و پویایی که ما در این صنعت داریم این امکان باید فراهم شود تا کشور از یک فرصت بسیار ارزشمند برخوردار شود.
نایبرییس سندیکای برق معتقد است: تولید برق علاوه بر مزایای اقتصادی قدرت چانهزنی را در دیپلماسی در منطقه و دنیا بالا میبرد؛ در داخل هم اشتغال ایجاد میکند و هم باعث رونق اقتصادی میشود.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد