10 - 09 - 2023
مشعلها بیمحابا میسوزند
«جهانصنعت»- با وجود وعده وزیر نفت برای جمعآوری گازهای مشعل و گزارشی که دو هفته پیش وزارت نفت از پایان مشعلسوزی منتشر کرد، گزارشها نشان میدهد در عسلویه که پایتخت انرژی ایران است، دستکم ۲۰۰ مشعل همچنان میسوزند و نهتنها تنفس را برای کارگران و ساکنان این منطقه سخت کردهاند، بلکه این گاز بیهوده میسوزد و تبدیل به سرمایه برای کشور نمیشود.
شانا، رسانه منتسب به وزارت نفت، ۲۹ مرداد ماه طی گزارشی از بسته شدن پرونده گازهای مشعل و همراه نفت در دولت سیزدهم خبرداد. در این گزارش اعلام شد که «دولت سیزدهم در طول عمر دو ساله خود توانسته است ۲۸ قرارداد به ارزش بیش از یک میلیارد دلار در زمینه جمعآوری گازهای مشعل را که بیشتر با شرکتهای خصوصی امضا شد، نهایی کند. افزون بر این، متعهد شده است پرونده بیشتر پروژههای جمعآوری گازهای همراه نفت کشور را تا پایان عمر خود ببندد.»
این گزارش تاکید کرده: « هماکنون بیش از ۸۰ درصد گازهای همراه جنوب کشور جمعآوری شده و دولت سیزدهم تلاش میکند با جمعآوری گازهای مشعل باقیمانده افزون بر صرفه اقتصادی، تعهدهای بینالمللی محیطزیستی را در نظر داشته باشد.»
وزارت نفت در حالی مدعی است که ۸۰ درصد از گازهای مشعل جمعآوری شده که گزارشها از گوشهوکنار میادین گازی کشور نشان میدهد که همچنان مشعلسوزیها ادامه دارد.
در این میان بیشترین حجم تعداد مشعل مربوط به منطقه پارسجنوبی است. کاربران شبکههای اجتماعی ایکس(توئیترسابق) به خصوص در هفتههای گذشته توئیتهایی درباره بالارفتن میزان آلایندگی هوا در عسلویه منتشر کردهاند.
یکی از کاربران از تشکیل سایه ابر ناشی از سوختن مشعلها در فاز یک عسلویه نوشته است. کاربر دیگری روز گذشته با انتشار فیلم کوتاهی در شبکه ایکس اطلاع داده که قریب به دو روز است که در عسلویه ناقصسوزی سه فلر پتروشیمی کاویان باعث تولید گاز سمی مونواکسید کربن شده است.
هدایت خادمی، نماینده پیشین مجلس هم اخیرا در توئیتی نوشت: «در مجلس دهم وزارت نفت را به سمتی بردیم که پروژههای در جهت کاهش گازسوزیها منسوح فلر را شروع کند بعدا متاسفانه چندان ادامه نیافت!»
او در ادامه این توئیت مینویسد: «نمایندگان که نمیدانند ناکس
(اکسیدهای نیتروژن NOX) سولفات هیدروژن، مواد آروماتیک و آلودگیهای حرارتی چی هستند و چه با مردم اهواز، خوزستان و عسلویه میکنند و هنوز به شدت مشغول انتصاب بستگان هستند تا در پایان، بقیه را هم پست دهند.»
کاربری با نام سینا در همین شبکه درباره سختیهای کار در عسلویه نوشته است: «در عسلویه آروماتیکهایی که ناقص در فلر میسوزد، باعث سرطان میشود. در دُز ناچیز. نسخه رایگان جهنم است.»
طرحهای روی زمین مانده
بر اساس آمارهای بانک جهانی، ایران تا سال ۲۰۱۸ سومین کشور بعد از روسیه و عراق در میان تولیدکنندگان این گازها بوده است، با این حال گفته میشود میزان مشعلسوزی در کشورمان از ۱۷ میلیارد مترمکعب در سال ۲۰۱۸ به ۷۸/۱۳ میلیارد مترمکعب در سال ۲۰۱۹ رسیده است. این یعنی حدود روزانه ۳۸ میلیون مترمکعب گاز در حال سوختن است.
فروردینماه امسال بود که سخنگوی کمیسیون انرژی از آماده شدن طرحی برای جمعآوری گازهای مشعل در مجلس خبر داد؛ طرحی که با گذشت نزدیک به پنج ماه از آماده شدن به صحن علنی مجلس نرسیده است.
مجلس در این طرح مجلس وزارت نفت را مکلف کرده که کار جمعآوری مشعلها را از طریق روشهایی از قبیل مزایده، گازهای همراه نفت به بخش غیردولتی واگذار کند ضمن آنکه نحوه انتقال درآمد حاصل از فروش این گازها به شرکتهای بهرهبردار باید در بودجه سالانه مشخص شود.
در بخش دیگری از طرح مجلس همچنین وزارت نیرو، شرکت ملی نفت و شرکت ملی گاز مکلف شدهاند در صورت وجود ظرفیت خالی در شبکه انتقال اولویت را به انتقال گاز همراه نفت و محصولات استحصالی از این گازها بدهند.
وزارت نیرو اجازه دارد در صورت قانونی شدن این طرح، برق تولیدی از گازهای همراه نفت را مبتنی بر قیمت توافقی با تولیدکننده برق خریداری کند و برق را به میادین نفتی که گازهای همراه نفت را میسوزانند، با نرخ برق تولیدی از گازهای همراه نفت بفروشد.
در مقدمه این طرح هم با اشاره به سوزندان روزانه حدود ۳۸ میلیون مترمکعب از گازهای همراه نفت (معادل ۴۰ درصد گازهای همراه نفت تولیدی کشور) در سال ۹۹، آمده است: «گازهای همراه نفت از جمله منابع هیدروکربوری هستند که بهرغم داشتن منافع اقتصادی به دلایل مختلفی سوزانده شده و آلودگی زیستمحیطی ایجاد میکند» که «نبود قوانین و مقررات جامع و یکپارچه از دلایل اصلی این کار در سالهای قبل بوده است.»
برخی منابع خبری میگویند، دلیل کندی در جمعآوری گاز مشعلها به خاطر فساد در محاسبه خوراک و فروش گاز است. در واقع بخشی از گاز فروختهشده از طریق دستکاری محاسبهگرها، به پای گاز سوختهشده در مشعلها نوشته میشود، از این رو برخی مدیران علاقهای ندارند سوختن گاز در مشعلها قطع شود.
از گسترش بیماریها تا آسیبهای زیستمحیطی
سوختن گازهای مشعل نهفقط زیانهای اقتصادی بهجا میگذارد، بلکه آثار زیستمحیطی بسیاری هم به دنبال دارد. کارگرانی که در مجاورت مشعلها کار میکنند، روایت میکنند که بسیاری از آنها برای تحمل هوای آلوده از اسپریهای اکسیژن که مخصوص افراد دارای مشکل تنفسی است، استفاده میکنند.
در همین حال برخی کارگران هم روایت میکنند بیمارستانهای مناطق نفتخیز فاقد تجهیزات پیشرفته برای مداوای کارگرانی یا مردمی است که در معرض هوای آلوده این مناطق قرار دارند.
از سویی، مشعلهایی است که بیش از دو دهه است وعده به جمعآوری آنها داده شده، نقش زیادی در انتشار گازهای گلخانهای و گرم شدن زمین دارند.
براساس گزارشهای جهانی، ایران در تولید گازهای گلخانهای در رتبه ششم در دنیا قرار دارد که بخشی از این مشکل ناشی از سوختن بیامان مشعلهاست.
حجم زیاد و مدت زمان طولانی سوختن این مشعلها باعث تولید گازهای سمی مانند اکسیدهای گوگرد و انتشار گازهای گلخانهای همچون دیاکسیدکربن و اکسیدهای نیتروژن شده که مشکلات زیادی را برای محیطزیست ایجاد میکند.
کارشناسان میگویند، آلودگی هوا در منطقه یکی از بارزترین این مشکلات است که اگر فکری به حال این شرایط نشود در آینده نه چندان دور مشکلات اساسیتری در بخشهای بهداشت و سلامت دامنگیر اهالی منطقه خواهد شد.
علاوه بر آسیبهای محیطزیستی در شرایطی که کشور با ناترازی گاز روبهرو است ادامه این روند موجب هدررفت بخش زیادی از سرمایه کشور میشود و خسارت زیادی را متوجه اقتصاد کشور میکند.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد