1 - 06 - 2022
مرگ خاموش
خشکسالی بیش از دو دهه است که فلات ایران را تهدید میکند. تغییرات اقلیمی در دهه اخیر هم این روند را تشدید کرده و حالا بیم آن میرود که با کاهش بارندگیها سفرههای آب زیرزمینی هم تمام شوند. آنطور که رحیم میدانی معاون اسبق وزیر نیرو گفته، خالی شدن سفره آبهای زیرزمینی مرگ خاموش است.
او میگوید: ما متوجه عمق فاجعه نیستیم، همچنان به فکر گذران روزمرگی هستیم به این امید که شاید سال بعد اوضاع بهتر شود.
این کارشناس آب در گفتوگو با ایلنا، درباره تبعات تداوم خشکسالی در کشور توضیح داده که: تغییرات اقلیمی جزو طبیعت کشور ما بوده و آمارها هم این را نشان میدهد، ایران همیشه با نوسانهای کمبارشی و پربارشی مواجه بوده است، یعنی چند سالی است که در تحلیل آمارها متوجه تغییر اقلیم شدهایم، اتفاقاتی که در آمارهای تاریخی نمونهای نداشتهایم، یعنی هیدرولوژیستها اعتقاد دارند که واقعا اتفاق جدیدی افتاده که تغییر اقلیم نام دارد.
وی افزود: ما آمار روانآب را برای مدت ۵۰ سال داریم. خیلی از متخصصین دنیا تغییر اقلیم را پذیرفتهاند که به عوامل انسانساز و عمدتا انتشار گازهای گلخانهای در جو کره زمین برمیگردد، اکنون همه دنیا بسیج شدهاند به نوعی اثر گاز CO2 و دیاکسیدکربن را با کاهش سوختی فسیلی و جایگزینی انرژیهای تجدیدپذیر کم کنند، ما نیز چه تغییر اقلیم را قبول کنیم و یا خیر، عقل حکم میکند که موضوع را مدیریت کنیم، در دنیا بحثی به نام مدیریت خشکسالی یا سازگاری با تغییر اقلیم وجود دارد، هر کشوری باید برای خود برنامه سازگاری با تغییر اقلیم و یا مدیریت خشکسالی داشته باشد که البته ما در این زمینه ضعیف هستیم.
معاون آب و آبفای وزیر نیروی اسبق تصریح کرد: مصوب شده بود که دستگاههای متولی برنامه سازگاری با تغییر اقلیم تهیه کنند که علیرغم پیگیریها در دبیرخانه شورای عالی آب نتوانستیم به جایی برسانیم و دستگاههای متولی را صاحب برنامه سازگاری با تغییر اقلیم کنیم.
به گفته وی ما ۱۳۰میلیارد مترمکعب منابع آب تجدیدپذیر داریم که باید حداقل ۲۰ میلیارد مترمکعب از استخراج و استحصال آن کم کنیم تا اوضاع آبی تاحدی تعدیل شود، این عدد بسیار بزرگ و مدیریت آن بسیار سخت است.
زنگ خطر اصلی از زیرِ زمین به صدا در میآید
این مقام اسبق وزارت نیرو با بیان اینکه بحران آبی را بیشتر در سفرههای زیرزمینی شاهد خواهیم بود، خاطرنشان کرد: در مورد آبهای سطحی وقتی آب کمی پشت سد میآید مشهود است که مثلا متوجه میشویم باید به جای ۱۰۰ میلیارد مترمکعب ۴۰ میلیارد مترمکعب برداشت داشته باشیم، اما در مورد سفرههای زیرزمینی این گونه نیست چون ذخیره استاتیکی دارند، ممکن است حتی در سالهای کمآبی هم به اندازه سال عادی از سفره آب خارج کنیم و این مساله را خطرناک میکند، به طوری که اکنون روز به روز پدیده فرونشست زمین بیشتر مطرح میشود و ما علائم آن را غیر از گیلان در تمامی استانها شاهدیم. بنابراین شاید آن زنگ خطر بزرگی که در کمین کشور است در بخش آب زیرزمینی باشد.
وی یادآور شد: هرچند با آب سطحی هم رفتار خوبی نداشتهایم، هر زمان با کمبود مواجه میشویم، تنها جایی که حقش داده نمیشود محیطزیست است، یعنی حق اکوسیستم را مصرف میکنیم و به محیطزیست آسیب میزنیم به طوری که اکنون پدیده ریزگردها و کانونهایی که در عراق و عربستان ایجاد شده به این دلیل است که سهم محیطزیست را میخوریم، در دجله و فرات اجازه ندادیم آبی در اروندرود جاری شود تا به خشک شدن نخلستانهای آبادان برسیم، در هر حال آبهای سطحی هم آسیب خود را دارند اما بیشترین بحران را در آبهای زیرزمینی خواهیم داشت چون نصف آب شرب را تامین میکنند و در حال حاضر نیز این موضوع که در کجا و با چه هزینهای بتوانیم جایگزین پیدا کنیم مساله مهمی است.
او میگوید: ما تنها دنبال روزمرگی و تکمیل پروژههای نیمهتمام هستیم و حاضر نیستیم برای مدیریت پایدار منابع آب زیرزمینی هزینه کنیم، حتی وزارت نیرو، وزارت جهاد کشاورزی و سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور متوجه مساله نیستند، اطلاعات پایه منابع آبی جای کار و مطالعه دارد، هنوز سفرههای آب زیرزمینی را به درستی نمیشناسیم و به اندازه کافی داده و شبکه پیزومتری در سفرههای آب زیرزمینی نداریم، بنابراین نمیتوانیم خوب مدیریت کنیم. در هر حال تا زمانی که در حاشیه بمانیم مشکلی رفع نمیشود.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد