مردم عدالت سیاسی و اقتصادی می‌خواهند
جهان‌صنعت – بنابر گفته یک اقتصاددان، مردمی که بعضا ناراضی و فقیر شده‌اند پای منافع کشور ایستادند. مردم در سطح بسیار بالایی از خود بلوغ سیاسی نشان دادند. دولتمردان ما در مقام ادعا می‌گویند وامدار مردم هستیم اما وقتی نوبت تخصیص منابع می‌رسد ۶۰هزار میلیارد تومان به بورسی تزریق می‌کنند که به فاصله چند روز کل این رقم دود می‌شود.
فرشاد مومنی در نشستی با عنوان «اقتصاد سیاسی پساجنگ» که با همکاری دانشگاه شهید بهشتی برگزار شد، اظهار کرد: جنگ ۱۲روزه به گمان من هفت دستاورد مهم داشت و تا زمانی‌که دولتمردان، نخبگان، نظام‌های تبلیغاتی، آموزشی و پژوهشی ما به اندازه کافی به طول و عرض این هفت درس بزرگ نپردازند ما تحت‌الشعاع اراده بیرونی‌ها باقی خواهیم ماند و بدون اینکه دستاوردی حاصل شود هزینه‌های بزرگ انسانی و مادی می‌پردازیم.
وی خاطرنشان کرد: اولین درس بزرگی که این تجربه داشت این بود که آموزه توهم‌آلود «بازارگرایی» که طی حدود چهار دهه در ایران حاکم بوده به عریانی ناکارآمدی خود را نشان داد. افرادی به نام اهل علم می‌گویند با دنیا تعامل داشته باشید که نشان می‌دهد اینها اصلا نمی‌دانند ایران در کجای عالم قرار گرفته و اصلا نمی‌تواند با دنیای خارج تعامل نداشته باشد.
ضرورت تعامل با دنیای خارج بر محور قابلیت‌ها
این اقتصاددان با بیان اینکه الگوی تعامل ما با دنیای خارج، صادرات موادخام و واردات کالاهای ساخته‌شده بوده، خاطرنشان کرد: ما باید با دنیا تعاملی بر محور قابلیت‌ها و پیچیدگی‌های علمی داشته باشیم وگرنه همیشه مقهور اراده خارجی‌ها خواهیم بود. توهم بزرگ این است که بگوییم ما به کالاهای ساخته‌شده آنها نیازمندیم و آنها به پوست و روده و زرشک و پشم گوسفند ما وابسته هستند. همین تفکر تفاوتی بین کالاهای مهمی مثل سلاح و دارو و نان با کالاهای کم‌اهمیتی مثل اسباب‌بازی و پفک نمکی قائل نیست.
مومنی یادآور شد: آمریکا و انگلیس زمانی‌که در قله تعارض منافع و اختلاف با یکدیگر بودند ۱۲سال بعد از ماجرای شهریور۱۳۲۰ کودتایی را علیه مصدق راه انداختند. تا پیش از آن به این دلیل که بعد از جنگ جهانی دوم نظم انگلیسی حاکم بر جهان در حال تبدیل شدن به نظم آمریکایی بود، انگلیس و آمریکا با یکدیگر شاخ به شاخ بودند. به همین خاطر علیه مصدق اول با یکدیگر همکاری نمی‌کردند.
وی افزود: دولت‌های انگلیس و آمریکا هر زمان به‌تنهایی کودتایی را تدارک می‌دیدند شکست می‌خوردند اما بر سر این مساله که مصدق نباید الگوی جهان در حال توسعه باشد به تفاهم رسیدند و دست به دست هم دادند و همچنان ایران را در بلاتکلیفی نگه داشته‌اند. ولی به‌جای اینکه راجع به درس‌های آن دوره فهم را ارتقا بدهیم یک عده زنده باد کاشانی سر می‌دهند و گروهی دیگر طرفدار مصدق هستند و دعواهای سطحی و پوچ کماکان دیده می‌شود.
این اقتصاددان تاکید کرد: سیاست‌هایی که مصدق برای برون‌رفت از دوره‌های باطل توسعه‌نیافتگی ایران طراحی کرده بود به‌مراتب حیاتی‌تر و سرنوشت‌سازتر از جنبش ملی کردن صنعت نفت بود اما جنبش افراطی واردات برای ریشه‌کنی صنایع که مصدق شکل داده بود در ایران جریان پیدا کرد. همین طور که جلو می‌آییم در دوره محمدرضاشاه ماجرای اصلاحات ارضی به‌عنوان تنها تجربه در کشورهای در حال توسعه به سقوط تولید کشاورزی منجر شد. اصلاحات ارضی تمام اهداف مورد نظر آمریکایی‌ها را محقق کرد.
مردم پای منافع کشور ایستادند
مومنی درس دیگر حمله رژیم صهیونیستی به ایران را پررنگ شدن نقش مردم در اداره کشور دانست و گفت: مردمی که بعضا ناراضی و فقیر شده‌اند پای منافع کشور ایستادند. مردم در سطح بسیار بالایی از خود بلوغ سیاسی نشان دادند. دولتمردان ما در مقام ادعا می‌گویند وامدار مردم هستیم اما وقتی نوبت تخصیص منابع می‌رسد ۶۰هزار میلیارد تومان به بورسی تزریق می‌کنند که به فاصله چند روز کل این رقم دود می‌شود.
این استاد دانشگاه اظهار کرد: گزارش‌های رسمی می‌گویند فقر غذایی در کشور به ابعاد شکنندگی رسیده اما می‌بینیم که قیمت نان ظرف یک‌سال، پنج‌بار افزایش می‌یابد. نان قوت غالب بیش از ۶۰درصد فقرای ایران است.
وی ضمن انتقاد از وضعیت خصوصی‌سازی در ایران یادآور شد: اسناد سازمان برنامه و بودجه از سال۱۳۷۸ به این طرف نشان می‌دهد موانع نهادی که باعث می‌شود شرکت دولتی خوب کار نکند به طریق اولی نمی‌گذارد مدیریت خصوصی هم خوب کار کند. مرتبا شوک نرخ ارز، قیمت حامل‌ها، جهش نرخ بهره و بالا بردن هزینه‌های تولید وجود دارد و نهایت کاری که آقایان انجام می‌دهند این است که می‌گویند ما فعلا از واگذاری مالکیت صرف‌نظر می‌کنیم و جابه‌جایی مدیریت انجام می‌دهیم.
