30 - 06 - 2021
مذاکرات در آستانه بنبست
گروه سیاسی- در آستانه برگزاری هفتمین دور مذاکرات وین به منظور احیای برجام، لحن مقامات آمریکایی پس از شش دور مذاکرات میان ایران و گروه ۱+۴ تغییر چشمگیری داشته است. مقامات ایرانی معتقدند به اندازه کافی مذاکرات انجام شده و حالا زمان گرفتن تصمیم سخت برای دولت بایدن است. اما آمریکاییها سعی در انداختن توپ در زمین ایران دارند و معتقدند این ایران است که باید نشان دهد چه تصمیمی درباره برجام اتخاذ خواهد کرد. حتی آنها تهدید به خروج از مذاکرات کرده و این احتمال را بسیار نزدیکتر از قبل دانستهاند.
آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا که این روزها در اروپا به سر میبرد طی سخنانی مدعی شد: «در مذاکرات غیرمستقیم با ایران از برخی موانع عبور کردیم اما همچنان اختلافات بنیادین وجود دارد.» او تاکید کرد: «توپ اکنون در زمین ایران است و خواهیم دید که چه تصمیمی اتخاذ میکنند و ما نمیدانیم که رهبر ایران آماده بازگشت به تعهدات هستهای است یا خیر.»
بلینکن به الجزیره گفته است: «پیشرفت برنامه هستهای ایران ممکن است به یک مانع برطرف نشدنی تبدیل شود. اگر این روند ادامه یابد و آنها (ایرانیها) همچنان سانتریفیوژهای پیشرفته خود را در سطوح بالاتر و بالاتر به کار بگیرند، به نقطهای خواهیم رسید که عملا بازگشت به پارامترهای توافق هستهای اولیه بسیار دشوار خواهد بود.»
این در حالی است که سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان روز دوشنبه در نشست خبری خود درباره اظهارات مقامات آمریکایی درباره برجام و مذاکرات وین و انتظارات کشورهای طرف مذاکره از ایران تصریح کرد: «اگر امروز برجام زنده است و برجامی هست که در خصوص اجرای آن گفتوگو انجام میشود، به خاطر جمهوری اسلامی ایران و تصمیمی است که ایران بعد از خروج آمریکا از این توافق بینالمللی و بیعملی اروپا اتخاذ کرد.»
این دیپلمات ارشد کشورمان تصریح کرد: «تنها چیزی که اکنون در مورد آن گفتوگو میکنیم چگونگی اجرای برجام است، نه در مورد اصل برجام و یا آینده آن بلکه در مورد اجرای آن، گفتوگو میکنیم. جز منافع مردم و تحقق آن چیز دیگری برای ما مهم نیست.» سیدعباس عراقچی سرپرست هیات مذاکرهکننده ایران در وین نیز بعد از دیدار با اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفته است: «به اندازه کافی مذاکره انجام شده است، زمان تصمیمگیری است. تصمیم بزرگ و سخت ایران بود که منجر به حفظ برجام تا الان شده است. در حال حاضر نوبت طرفهای مقابل است. طرفهای مقابل برای احیای مجدد برجام باید به جمعبندی برسند تا توافق حاصل شود.»با وجود ثبات موضع جمهوری اسلامی ایران از اول مذاکرات تاکنون، اما لحن آمریکاییها پس از انتخابات ریاستجمهوری ایران و اتمام دور ششم، تغییر چشمگیری داشته است. علاوه بر بلینکن وزیر خارجه آمریکا، رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران و رییس تیم مذاکرهکننده آمریکا در وین هم روز جمعه در مصاحبه با رادیو ملی آمریکا خواسته ایران برای رفع تمام تحریمهایی که بعد از سال ۲۰۱۸ توسط دولت دونالد ترامپ اعمال شده است، را مشکل خواند و با صراحت اعلام کرد: «ما گفتهایم که آماده رفع تحریمهایی هستیم که برای بازگشت ما به برجام لازم است، اما همه تحریمهایی را که دولت ترامپ اعمال کرد رفع نخواهیم کرد.»
نگرانیها از عدم دسترسی بازرسان آژانس به سایت هستهای ایران
بنابراین پس از اتمام مهلت تمدید توافق یکماهه بین ایران و آژانس بینالمللی اتمی، ایران نپذیرفت که این توافق مجدد تمدید شود و این امر باعث نگرانی مقامات غربی و خصوصا آمریکاییها شده است.
وزیر خارجه آمریکا تمدید نشدن توافق موقت ایران و آژانس را نگرانکننده خوانده است و رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی نیز از بین رفتن احتمالی ذخایر دوربینهای این نهاد در ایران را به ایجاد «سیاهچاله» در برنامه اتمی ایران تشبیه کرده است.
اما با این وجود هنوز ایران تصمیم قطعی برای پاک کردن تصاویر دوربینهای سایتهای هستهای نگرفته است. در این باره سعید خطیبزاده سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان در نشست خبری خود اعلام کرد که با پایان مهلت توافق تمدید شده با آژانس بینالمللی انرژی اتمی، ایران هنوز تصمیمی برای پاک کردن اطلاعات دوربینهای آژانس نگرفته است.
گفتنی است، موضوع عدم همکاری با آژانس بینالمللی مساله کوچکی نیست و حالا که آمریکاییها در روند مذاکرات وین اخلال ایجاد کرده و در آستانه هفتمین دور مذاکرات که احتمال داده میشد، دور نهایی آن باشد به دنبال امتیازگیری از ایران هستند.
حتی تهدید به خروج از مذاکرات میکنند، جمهوری اسلامی ایران هم با گروکشی تصاویر دوربینهای ضبط شده ازفعالیت هستهای در سایتها و عدم تمدید توافق با آژانس بینالمللی، به دنبال نشان دادن ضرب شست به آنهاست. بنابراین اگر شرایط به این ترتیب پیشرود، احتمال به بنبست رسیدن مذاکرات و عدم احیای برجام به طور جدی وجود دارد. مگر اینکه طرفین از حداکثرخواستههای اولیه خود کوتاه بیایند.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد