9 - 09 - 2021
مانیفست سیاسی
علی حسینی- طرح صیانت اکنون پس از ماهها بحث وارد مرحله جدیدی شده است و کمیسیونهای مجلس، منتخبان خود را بهتدریج برای حضور در کمیسیون ویژه بررسی این طرح معرفی میکنند. دستاندرکاران، طراحان و موافقان این طرح میگویند بحث مسدودسازی نیست اما کارشناسان این را نمیپذیرند و نتیجه این طرح را مسدود و محدودسازی فضای مجازی میدانند.
همچنین رییس سازمان فناوری اطلاعات طرح حمایت از حقوق کاربران فضای مجازی را بیشتر یک مانیفست سیاسی میداند که نه تنها از حریم خصوصی صیانت نمیکند بلکه یک اکوسیستم مناسب و منصفانه را نیز شکل نمیدهد.
امیر ناظمی رییس سازمان فناوری اطلاعات با اشاره به اینکه مفهوم حکمرانی از ساختارها و فرآیندهای یک تصمیم تا اجرا و مولفههای آن را دربر میگیرد، گفت: در این مفهوم باید به این سوالات پاسخ داد که چه کسانی و چگونه تصمیم میگیرند و چه کسانی و چگونه آن را اجرا میکنند و چه کسانی و چگونه این تصمیمات را نظارت و کنترل میکنند. حتی امروز در نظامات حکمرانی منوط به این تعریف، مفاهیم دیگری نیز شکل گرفته است. وی با تاکید بر اینکه مفهوم حکمرانی متفاوت از حاکمیت است، خاطرنشان کرد: حکمرانی از زمانی مورد توجه قرار گرفته است که حاکمیت دیگر در قلمروهای ملی فعال نیست. به بیان دیگر جهانی شدن در حکمرانی ویژگی ذاتی مفهوم حکمرانی در دنیای امروز است و نمیتوان بدون توجه به جهانی شدن در مورد حکمرانی حرف زد. ناظمی با تعمیم این مفاهیم به موضوع حکمرانی فضای مجازی اشاره کرد و گفت: در این زمینه نیز باید ابتدا به این سوال پاسخ دهیم که میخواهیم در کشور حکمرانی بر فضای مجازی داشته باشیم و یا اینکه حکمرانی از طریق فضای مجازی؟ به نظر میرسد گزینه دوم مدنظر است و کشور قصد دارد از ابزار فضای مجازی برای بهینهسازی حکمرانی استفاده کند.
شورای فضای مجازی در حیطه تئوریهای حاکمیتی قرار میگیرد
نه حکمرانی
رییس سازمان فناوری اطلاعات ایران با تاکید بر اینکه دنیا موضوع حکمرانی فضای مجازی را تجربه کرده و ما پذیرفتهایم که دیگر تصمیمگیری را دولت انجام نمیدهد و تاثیرگذاران و ذینفعان نیز در این تصمیمگیری میل به مشارکت دارند؛ مانند اکوسیستم استارتآپی، ادامه داد: اگر قرار است در کشور حکمرانی با فضای مجازی اتفاق بیفتد یعنی پای بازیگران خارج از حاکمیت، باید به مساله حکمرانی باز شود. اما در طرح حمایت از کاربران فضای مجازی این بدیهیات نادیده گرفته شده است. وی با اشاره به اینکه در ادبیات «حکمرانی خوب» شاهد موضوعاتی مانند شفافیت و مشارکتجویی در فرآیندها و ساختارها هستیم، افزود: به نظر میرسد سیاست شورای عالی فضای مجازی مبتنی بر حکمرانی از طریق فضای مجازی است. اما سوال اینجاست که آیا اعضایی که در این شورا تصمیم میگیرند دارای شفافیت هستند و پاسخگوی موفقیت و عدم موفقیت سیاستهایشان در فضای مجازی بودهاند؟ آیا در این شورا نماینده ذینفعان بخش خصوصی حضور دارد؟
رییس سازمان فناوری اطلاعات با انتقاد از عملکرد شورای عالی فضای مجازی که با مفهوم حکمرانی فاصله دارد، خاطرنشان کرد: حتی اعضای حقیقی این شورا هم بر اساس حکم حاکمیتی انتخاب میشوند و کسب و کارها در این شورا حق رای ندارند. با این وجود بهتر است بگوییم که شورای عالی فضای مجازی در حیطه تئوریهای حاکمیتی قرار میگیرد، نه حکمرانی.
نظاممند کردن فضای مجازی
در همین راستا یک کارشناس ارتباطات در گفتوگو با خبرنگار «جهانصنعت» گفت: در سالهای اخیر با پیشرفت روزافزون تکنولوژی امکانات وسیع اطلاعرسانی به وجود آمده و ابزاری برای گسترش اطلاعات و داده است که این امکان را میدهد تا به انواع اطلاعات در کمترین زمان دسترسی پیداکرد.
البته این پدیده لزوم کنترل، قانونگذاری و تدوین دستورالعملهای مناسب و ضوابط و مقرراتی که باید دستگاههای متولی وضع کنند را بیش از پیش ساخته است. درسال ۸۸ و سالهای بعد از آن قوانینی در مورد رسانهها و چگونگی فعالیت آنها وضع شد اما نیاز است تا خلأهای موجود توسط دستگاههای ذیصلاح در قالب لایحه به مجلس وارد شود تا در این باره کارشناسی و قوانین دقیقتر مصوب شود.
روحالله مهرجو در ادامه گفت: باید گفت روزانه انبوهی از اطلاعات در قالبها و در محیطها و فضاهای مجازی گوناگون در حال انتشار است، لذا نیاز است تا دستگاههای مربوط نسبت به نظاممند، هدفمند و باضابطه کردن آنها اقدامات لازم را انجام دهند تا درمسیر درستی بتواند مفید و سودمند باشد. اگر مجموعهها و مسیرهای درست اطلاعرسانی تعیین شود و مردم آنها را بشناسند طبیعتا آن دسته از اطلاعاتی که به صورت فردی و غیرنظام مند به حاشیه خواهند رفت زیرا مردم دیگربه آنها اعتماد نمیکنند ولی با وضع موجود خلأ نظاممند کردن و ساماندهی آنها احساس میشود.
مهرجو افزود: باید گفت گستردگی حجم اطلاعات موجب شده تا برخی با فضاسازی، تاثیرات مخربی بر اجتماع بگذارند و مردم نیز دچارسردرگمی شدهاند که اخبار و اطلاعات درست وحقیقی چیست که اگر قانونمندی و ساماندهی مجموعههای فعال در فضای مجازی به خوبی صورت گیرد به تدریج مجموعههایی که با انتشار اخبار کذب و با توسل به روشهای روانشناسی درصدد ایجاد شبهه و محتوای نادرست هستند در این میان اقبالی نخواهند داشت و حذف میشوند.
وی در ادامه گفت: در این صورت اگر دستورالعملهای اجرایی در این خصوص اجرا شود و همه موظف شوند که ضابطهمند عمل کنند، با افرادی که خارج از ضوابط و بدون مجوز اقدام به فعالیت کردهاند برخورد جدی و با سایتها و مجموعههایی که اقدام به تشویش اذهان عمومی میکنند اقدام قانونی و برخورد خواهد شد.
او افزود: فضای مجازی دچار تحولاتی عمیق شده است و با تاثیر فزاینده خود در حال شکل دادن به تمام عرصههای زندگی حقیقی است به نحوی که امروزه فاصله بین مجاز و حقیقت در این فضا به صفر رسیده است. بر پایه سخنان عیسی زارعپور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات این وزارتخانه باید ضمن آگاهی دقیق از معایب و آسیبهای فضای مجازی چون کلاهبرداریها و جرایم سایبری، دروغ و تهمت به ایجاد زیرساختهای حیاتی و تولید محتوا و ارائه خدمات بپردازد و از سوی دیگر، با محقق کردن ظرفیتهای بالقوه این فضا، از مزایای بسیار آن برای تحقق منافع ملی بهره برد.
بر این اساس وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، اقدامات خود را در تکمیل هرچه سریعتر شبکه ملی اطلاعات بهعنوان اصلیترین راهبرد کشور برای بهرهمندی حداکثری از فضای مجازی و مدیریت آسیبهای آن تشدید کرده و امیدوار است تا با تکمیل و تسریع تکالیف محول شده به دیگر دستگاهها، در کوتاهمدت، استقلال حداکثری فضای مجازی کشور محقق شود.
روحالله مهرجو در ادامه گفت: در دنیای امروز امتداد انقلاب اسلامی در فضای مجازی یک باید و ضرورت است تا شعار عزت و اقتدار انقلاب در فضای مجازی به یک گفتمان تبدیل شود که برای نیل به این هدف، ارتقای فرهنگ کاربری و سواد فضای مجازی جامعه، باید از طریق آموزش عمومی و فرهنگسازی برنامهریزی شود.
حکمرانی در فضای مجازی
وی در پایان گفت: مردم دغدغه قطع اینترنت دارند و قشر زیادی از افراد شغلشان به فضای مجازی وابسته است. با وجود تمام ایرادات طرح صیانت نباید حکمرانی را به واتسآپ و گوگل واگذار کرد. مردم در مورد خدمات پایه کاربردی و مصادیق آن سوال دارند؛ نه اینکه چه کسی تنظیمگر است. این قبیل جنجالها، در همه کشورها در سطح ژورنالیستی وجود دارد. مردم دغدغه قطع اینترنت دارند زیرا آموزش و شغلشان به فضای مجازی بستگی دارد. ما جریانهایی در دولت پیشین داشتیم که هر حرکتی در حوزه حکمرانی فضای مجازی را به مثابه محدودگری اینترنت میپنداشت و اعتقادی به حکمرانی نداشت. با وجود تمام ایرادات و نواقص موجود، نمیتوان حکمرانی را به واتسآپ و گوگل واگذار کرد.
اعمال این حاکمیت نباید دست خارجیها باشد. جای انتقاد زیاد است اما اینکه مدیریت را به پلتفرمها و شرکتهای خارجی بسپاریم به معنای استعمار است. در برخی از پلتفرمهای داخلی ناکارآمدیهایی وجود دارد.
دستیابی به شبکه ملی اطلاعات راهکار حل برخی مشکلات موجود است. البته ما به جز فیلترینگ هیچ ابزاری در اختیار حکمران نگذاشتهایم. شبکه ملی اطلاعات ابزار حکمرانی را توسعه میدهد. از طریق شبکه ملی اطلاعات میتوان بخش بزرگی از ترافیک را به داخل کشور منتقل کرد. کشور ما به جای یک قانون کلی، به قوانین مادر نیاز دارد و باید این قوانین جامعه را با خود همراه کند.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد