3 - 05 - 2020
لزوم حمایت دولت ازکشاورزان
«جهانصنعت»- اگرچه تبعات ناشی از شیوع بیماری کرونا بر بخش غذا و کشاورزی در ماههای آینده بیشتر نمایان میشود اما برآوردهای اخیر نشان میدهد که در پی شیوع ویروس کووید ۱۹ در کشور که کاهش تقاضا در بازار داخلی و توقف صادرات در بازارهای جهانی را به دنبال داشته است، خسارتهای قابل توجهی به بخش کشاورزی، واحدهای گلخانهای گل و گیاهان زینتی و نشاء محصولات سبزی و صیفی گلخانهای وارد شده است تا جایی که بخش زیادی از محصولات تولیدی در کشور به دلیل نبود مشتری از بین رفتهاند. در واقع درست در زمانی که کشور در حال دست و پنجه نرم کردن با اثرات تحریم و عدم پیوستن به FATF روبهرو بود، کرونا علاوه بر سلامت مردم، تمام بخشهای اقتصادی و تولیدمحور را دچار بحران کرد و حتی بخش کشاورزی را نیز که ارتباط مستقیمی با امنیت غذایی مردم دارد تحت تاثیر قرار داد. از این رو بسیاری از محصولات کشاورزی در ایران و در سراسر دنیا به دست مشتریان نرسیدند و از بین رفتند.
در حال حاضر شاهد هستیم که بخش کشاورزی در استانهای مختلف در پی شیوع ویروس کرونا با خسارتهای قابل توجهی روبهرو شده است. به عنوان مثال برآوردهای اولیه در رابطه با شهرستان مرودشت استان شیراز نشان میدهد که با شیوع ویروس کرونا، ۱۱ میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان خسارت به واحدهای گلخانهای گل و گیاهان زینتی و نشاء محصولات سبزی و صیفی گلخانهای در این ناحیه وارد شده است. این در حالی است که همچنان محصولات تولیدی این استان همچون قارچ و گلهای زینتی به دلیل تعطیلیهای اخیر در حال از بین رفتن هستند. در این میان نظارهگر این هستیم که به دلیل کمبود تقاضا در بازار داخل و همچنین توقف ثبت سفارشها در حوزه صادرات، بازار برخی محصولات تولیدی استان کرمان همچون پسته و خرما دچار چالش شده است. طبق اعلام اتاق بازرگانی کرمان، در سال جاری و سال گذشته ۱۵ هزار میلیارد ریال خسارت تنها به دلیل شیوع کرونا به کشاورزان وارد شده است.
سهم ۱۹ درصدی از اشتغال
از سوی دیگر معاون برنامهریزی جهاد کشاورزی گلستان از وارد آمدن خسارت دو هزار و ۵۰۰ میلیارد تومانی به بخش کشاورزی این استان خبر داده و اعلام کرده است که این برآورد اولیه خسارتهاست و تبعات و آثار منفی آن در ماههای آینده نیز ادامه دارد. به گفته آمنه جمشیدی، در پی تعطیلی سالنهای پذیرایی و رستورانها و لغو مراسم به علت شیوع کرونا، در پیک مصرف مواد پروتئینی که از اواخر اسفند تا نیمههای فروردین ماه بود، شاهد تولیدی بدون تقاضا یا با تقاضای اندک بودیم که موجب ضرر مرغداران شد. همچنین در تولید و فروش شیرخام نیز مشکلات زیادی به وجود آمد و صنایع تبدیلی که مرحله آخر در زنجیره تولید هستند نیز دچار مشکل شدند. همچنین برآوردها نشان میدهد که بر اثر شیوع کرونا مجموعا ۴۷۸ میلیارد تومان به بخش کشاورزی مازندران خسارت وارد شده که رقم زیادی است.
این تنها گوشهای از خسارات ناشی از شیوع کرونا به بخش کشاورزی کشور است. بر اساس آنچه کارشناسان میگویند، اگرچه بخش کشاورزی در همه استانها دچار مشکل شده اما هنوز هم نمیتوان آمار دقیقی در رابطه با خسارات واردشده به این بخش اعلام کرد چرا که تبعات منفی ناشی از شیوع این ویروس همچنان ادامه دارد. این در حالی است که به گفته معاون اول رییس جمهور، ۱۸ تا ۲۰ درصد صادرات غیرنفتی کشور مربوط به بخش کشاورزی است و ۱۹ درصد اشتغال کشور معادل چهار میلیون فرصت شغلی نیز در این بخش فعال است. اسحاق جهانگیری معتقد است که ایران به هیچ عنوان نمیتواند نسبت به بخش کشاورزی بیتفاوت باشد چرا که مسوولیت امنیت غذایی کشور بر عهده این بخش است به طوری که در شرایط تحریم حساسیت بیشتری نیز در مورد آن وجود دارد.
فرصتهای صادراتی از دست رفت
رییس اتاق بازرگانی استان کرمان در این خصوص معتقد است که کرونا روی سیستم اقتصادی کل دنیا اثر گذاشته و به تبع آن کشاورزی استانهای مختلف از جمله استان کرمان نیز دچار مشکلات عدیده شده است و فرصتهای صادراتی از دسترفته است. به گفته مهدی طبیبزاده، در زمینه خرما به دلیل بسته شدن واحدهای تولیدی در بستهبندی و عدم صادرات بهموقع محصول تا چند هفته اخیر با چالش مواجه شدیم و بخشی از محصول در انبارها مانده است در حالیکه هرسال در این زمان پارتهای خرما به بسیاری از کشورهای متقاضی ارسالشده بود.وی بر این عقیده است که بسیاری از کشورها سفارشهای وارداتی را متوقف یا کاهش دادند و باید منتظر باشیم تا ببینیم پایان داستان کرونا به کجا میرسد. طبیبزاده بیان کرد: کشاورزی دارای یک چرخه است. در واقع کشاورزان بعد از فروش محصول پول لازم برای آمادهسازی زمین برای سال آینده یا محصول بعدی را به دست میآورند اما در حال حاضر به دلیل اخلال در خریدوفروش عملاً کشاورز سرمایه در گردش برای تولید سال بعد ندارد و اینجاست که دولت باید ورود کند و دست کشاورزان را بگیرد. به گفته این فعال بخش خصوصی، در زمینه صادرات پسته، سفارشهای خرید به شدت کاهش یافته و کشورهای مختلف در ابتدا منتظر هستند تا بحران ویروس از بین برود و بعد صادرات را آغاز کنند. برآوردها نشان میدهد که در پی شیوع ویروس کرونا به پسته ۷۰ درصد و به خرما بین ۴۰ تا ۷۰ درصد خسارت واردشده است. در این میان بررسیها حاکی از آن است که برخی از شرکتهای صادراتی پسته در کرمان فعلاً فعالیت خود را متوقف و همهچیز را به بعد از بحران کرونا موکول کردهاند.
ضرر بالای گلفروشان
علاوه بر محصولات غذایی، تولید و صادرات محصولاتی مانند گل نیز با بحران مواجه شده است. در این خصوص رییس اتحادیه گلفروشان با اشاره به ضرر بالای گلفروشان به دلیل شیوع کرونا گفت: ماندگاری کم گل، وضعیت ما را با سایر مشاغل متفاوت میکند. اکبر شاهرخی در خصوص وضعیت این صنف با توجه به شیوع کرونا اظهار کرد: صنف ما به نوعی در حال ورشکستگی است زیرا همه جشنها، تالارها و مراسمهای ختم تعطیل شد و با توجه به این شرایط وضعیت خوبی نداریم.
به گفته وی، بخش تولید نیز ضرر زیادی متحمل شده چراکه در زمان قرنطینه گلخانهها دست نخورده و حتی برای از بین بردن گلهای خراب نیز باید به کارگران پول بدهند. بنابراین با توجه به خسارت بالای تولیدکنندگان، قرار شد وزارت جهاد کشاورزی خسارت آنها را جبران کند. همچنین تولیدکنندگان برای کشت مجدد دست نگه داشتهاند. شاهرخی با بیان اینکه ما نیز مانند سایر مشاغل در خصوص مالیات و حق بیمه خواستار کمک از سوی دولت هستیم، تصریح کرد: هر گلفروشی حداقل دو کارگر دارد که برخی از مغازهداران تصمیم به تعدیل کارگران خود داشتند که با صحبت کردن و دعوت آنها به صبر، مانع این کار شدیم ولی واقعا شرایط سخت است که تنها امیدمان به بهبود شرایط و تغییر این وضعیت است.این شرایط در حالی محصولات کشاورزی صادراتی در این حوزه را دچار چالش کرده که حتی پیش از شیوع کرونا نیز به دلایلی همچون ممنوعیت صادرات محصولات جالیزی به عراق و یا عدم رعایت الگوی کشت در حوزه کشاورزی شاهد از بین رفتن بسیاری از محصولات تولیدی در کشور بودیم. بر این اساس هرساله در فصول مختلف سال شاهد کمیاب بودن یا مازاد برخی از محصولات کشاورزی هستیم که نشانگر این است که الگوی کشت به درستی اجرا نمیشود به طوری که گاهی در یک تابستان محصولاتی مانند گوجهفرنگی، پیاز و سیبزمینی به وفور کشت میشوند تا جایی که آنقدر این محصولات زیاد هستند که به دلیل نبود تقاضا، روی دست کشاورزان میماند و یا از بین میرود و گاهی هم که به دلیل کمبود کشت یکی دیگر از محصولات، قیمت آن سر به فلک میکشد.
این در حالی است که در شرایط فعلی با در نظر گرفتن شیوع کرونا در کشور، کشاورزان در شرایط بغرنجی به سر میبرند. در این میان در حالی که بسیاری از رستورانها و هتلها و صنایع خدماتی در بسیاری از کشورهای عملاً تعطیل است، تولیدکنندگان مواد غذایی هشدار میدهند که انبارهایشان به دلیل اختلال در سیستم توزیع و فروش عمده پر شده و محصولاتشان در حال هدر رفتن است. به عنوان مثال با تعطیلی کافهها و دیگر مصرفکنندگان عمده شیر در کشورهای مختلف، مازاد تولید شیر به معضلی اساسی برای دامداران و شرکتهای تولیدی تبدیل شده است. همچنین در برخی از کشورهای دنیا شاهد این هستیم که بخش بزرگی از محصولات تولیدی مانند پیاز به دلیل نبود امکان انبار مناسب برای ورود به چرخه توزیع گندیده است.
توتفرنگیهایی که نصیب گاوها شدند
علاوه بر خسارتهایی که کرونا در ایران به همراه داشته است، نگاهی به بازارهای جهانی نشان میدهد که با شیوع پاندمی ویروس کرونا، کشاورزان در سراسر جهان به دلیل اختلالات ناشی از قرنطینه و محدودیت رفت و آمد، موفق نشدهاند محصول خود را به دست مشتریان برسانند. بر این اساس کشاورزان در سراسر جهان به از بین رفتن محصول در زمین تن دادهاند زیرا پاندمی ویروس کرونا، عرضه و تقاضا برای مجموعه گستردهای از محصولات که دوام کوتاهی دارند مانند میوهها و گلها را مختل کرده است.
سازمان خواروبار و کشاورزی ملل متحد (فائو) پیشتر نسبت به بحران غذایی ناشی از پاندمی ویروس کرونا هشدار داده بود. با وجود اینکه سطح تولید مطلوب بوده است اما برداشت محصولات تحت تاثیر قرنطینه قرار گرفته و بسیاری از کارگران نتوانستهاند در مزارع فعالیت کرده یا محصول را به بازار منتقل کنند.در واقع برآوردها حاکی از آن است که تنها مواد غذایی نبودند که دور ریخته شدهاند و اقلام کم دوامی مانند گلها هم به دلیل کاهش تقاضای جهانی از بین رفتهاند. در هلند تولیدکنندگان ناچار شدهاند گلها را به دلیل کاهش شدید تقاضا در پی لغو برگزاری بسیاری از جشنها و رویدادها، کمپوست کنند یا اینکه به عنوان مثال در هند برخی از کشاورزان توت فرنگیهایی که معمولاً به مصرف گردشگران و تولیدکنندگان بستنی اختصاص پیدا میکرد را خوراک گاوها کردند.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد