لزوم ایجاد پلی میان نظام سنتی و فناوری مدرن مدیریت آب

جهانصنعت- محمدرضا عارف، معاون اول رییسجمهور که در سفری رسمی به دعوت نخستوزیر و بهمنظور حضور و شرکت در کنفرانس بینالمللی حفاظت از یخچالهای طبیعی و دیدارهای دوجانبه با رییسجمهور و نخستوزیر تاجیکستان راهی دوشنبه شده بود، به تهران بازگشت و در سخنانی در جمع خبرنگاران با اشاره به اینکه تاجیکستان در سیاست خارجی جمهوری اسلامی جایگاه ویژهای دارد، راهبرد دولت وفاق ملی را «توسعه همکاری و در همه زمینهها با این کشور» دانست.
او ضمن تشریح برخی از مهمترین اهداف سفر رسمی گفت: «جمهوری اسلامی ایران در این کنفرانس مواضع خود را با توجه به مشکلات کمآبی و همچنین مسائل محیطزیستی با کشورهای جهان مطرح کرد تا همکاری منطقهای برای حفاظت از محیطزیست و یخچالهای طبیعی و چالشهای کمآبی داشته باشیم.»
عارف همچنین ضمن قدردانی از مهماننوازی دولت و ملت تاجیکستان گفت: «مذاکرات با نخستوزیر و رییسجمهور تاجیکستان در فضای صمیمی انجام شد و بیانیه راهبردی گسترش همکاریها بهعنوان نقشه راه توسعه همکاریها به همراه چهار سند و توافقات مهم در زمینههای راهآهن، علم و فناوری، لغو ویزا از ۱۰روز به ۳۰روز برای تسهیل گردشگری در کنار اجرای یک خط ریلی به تاجیکستان، همکاریهای چندجانبه در زمینه انتقال آب، برق و گاز و همکاری در زمینه آموزش فنی حرفهای بین مقامهای دو کشور انجام شد.»
محمدرضا عارف همچنین صبح دیروز به وقت محلی، در یکی از آخرین برنامههای سفرش به دوشنبه، در کنفرانس بینالمللی حفاظت از یخچالهای طبیعی شرکت و سخنرانی کرد و ضمن قدردانی از میهماننوازی دولت و ملت تاجیکستان گفت: «همانطورکه میدانید بحرانهای تغییر اقلیم، کاهش تنوع زیستی و آلودگیهای محیطزیستی مسائل سهگانه پیشروی دنیاست و به اشکال مختلف میتواند بر فرآیندهای محیطزیستی تاثیر گذاشته و به سلامت انسان و محیطزیست آسیب رساند. یخچالهای طبیعی بهعنوان منابع پنهان آب شیرین گنجینه ارزشمندی برای ساکنان زمین محسوب میشوند که حفاظت از آنها موجب تامین امنیت آبی خواهد شد. با توجه به روند فزاینده گرمایش جهانی این ذخایر راهبردی و حیاتی آب شیرین، در معرض تهدید واقع شدهاند که حفاظت از آنها مستلزم اتخاذ تدابیر همهجانبه دیپلماتیک محیطزیستی و اجتماعی است چراکه ذوبشدن یخچالهای طبیعی نگرانیهای زیادی را درباره وقوع سیلاب، فرسایش خاک و تخریب زیرساختهای اقتصادی در جهان موجب شده است.»
معاون اول رییسجمهور همچنین ضمن تقدیر نسبتبه «همسو کردن تلاشهای جامعه جهانی برای تدوین راهبردهای موثر برای حفاظت از یخچالهای طبیعی بهعنوان هدف اصلی این کنفرانس و همچنین تصویب قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل متحد برای اعلام سال بینالمللی حفاظت از یخچالهای طبیعی (پیروی پیشنهاد تاجیکستان) و قطعنامه اعلام سالهای ۲۰۳۴- ۲۰۲۵ بهعنوان دهه اقدام برای حمایت از علوم «cryosphere» {یخ کره}»، گفت: «کشور ایران نیز بهدلیل اقلیم خشک و نیمهخشک همواره وابستگی زیادی به منابع آبی حاصل از ذوب برف و یخچالهای طبیعی داشته است؛ ایران بهعنوان یکی از کهنترین تمدنهای جهان طی هزارانسال نظام سنتی ویژهای را در مدیریت آب بهویژه در شرایط کمآبی ایجاد کرده است. احداث قناتها (شبکههای زیرزمینی انتقال آب بدون تبخیر) شبکههای پیشرفته آبیاری و تاسیسات ذخیره آب از جمله راهکارهای هوشمندانهای است که تمدن ایرانی بر پایه آن استوار شده است.»
او تصریح کرد: «امروز ایران با تلفیق دانش بومی و فناوریهای پیشرفته پلی میان نظام سنتی و فناوری مدرن در مدیریت آب ایجاد کرده است. ما کنار حفظ سازههای تاریخی بهعنوان میراث فرهنگی و زیرساختهای قابل بهرهبرداری طرحهای توسعه گستردهای را اجرا کردهایم که شامل احداث سد سیستم آبیاری مدرن و تحت فشار همراه با فناوریهای پیشرفته آبیاری، فناوری بازچرخانی آب و آب شیرینکن است.»
عارف همچنین در بخش پایانی سخنانش گفت: «جهان به راهکارهای نوآورانه و عادلانه نیاز دارد تا ضمن جلوگیری از تنشهای اجتماعی، مهاجرتهای اجباری و ناپایداری معیشت جوامع محلی چالشها تبدیل به فرصت شده و امنیت آبی برای همگان تضمین شود. با تقویت همکاری بینالمللی میتوانیم این چالشها را به فرصت تبدیل کنیم و آیندهای بسازیم که در آن مدیریت پایدار آب پشتیبان جامعهای شکوفا، سیستمهای غذایی پایدار و اکوسیستم سالم در سراسر جهان باشد.»