قحطی پول در بازار باز
جهان‌صنعت – با وجود تداوم روند صعودی سفارش‌های ارسالی بانک‌ها در بازار باز و رسیدن مبلغ سفارش‌های ریپو به ۴۵۸هزار‌میلیارد تومان، بانک مرکزی بار دیگر تزریق پول خود در این بازار را کاهش داد و تنها ۵/۵۴درصد از سفارش‌ها را پذیرفت. بانک مرکزی در ادامه روند انتشار هفتگی گزارش عملیات اجرایی سیاست پولی، آخرین وضعیت از عملکرد شبکه بانکی در بازار باز و بازار شبانه را منتشر کرد. بررسی این گزارش حاکی از آن است که بانک مرکزی و دیگر بانک‌ها، این هفته نیز ساز مخالف زدند و با وجود تداوم روند صعودی سفارش‌های ریپوی ثبت‌شده در بازار باز، رقم تزریق پول بانک مرکزی در این بازار کاهشی شد طوری‌که بانک مرکزی تنها حدود نیمی از سفارش‌های بانک‌ها را پذیرفت. تداوم کاهش نسبت پذیرش سفارش‌های ریپو در بازار از یک‌سو و نیاز مبرم بانک‌ها به استقراض از بانک مرکزی برای تامین هزینه‌های کوتاه‌مدت خود از سوی دیگر، باعث شد که بانک‌ها بار دیگر برای تامین نیاز خود به وجوه نقد به اعتبارگیری قاعده‌مند در بازار بین بانکی روی بیاورند. در نتیجه رقم اعتبارگیری بانک‌ها از بانک مرکزی از طریق این بازار، بیش از ۵/۲برابر هفته گذشته بود.
بازار باز چیست؟
بازار باز یکی از سازوکارهای اقتصادی و ابزارهای مهم بانک مرکزی برای اعمال سیاست پولی است. در بازار باز، بانک‌ها با استفاده از عملیات ریپو، منابع موردنیازشان را از بانک مرکزی قرض می‌گیرند تا کسری‌های خود را جبران کنند. در این عملیات بانک‌ها با فروش اوراق در اختیار خود به بانک مرکزی، وجوه نقد مورد نیاز را دریافت و در سررسیدی که از قبل تعیین می‌شود، اوراق فروخته‌شده را با نرخ سود مشخصی از بانک مرکزی بازخرید می‌کنند و بدهی خود را به این بانک می‌پردازند. گفتنی است که نرخ انجام این عملیات، نرخ ریپو و مدت سررسید آن، مدت توافق بازخرید نامیده می‌شوند.
صعود سفارش‌های ارسالی در بازار باز
به‌گزارش تجارت‌نیوز، واکاوی گزارش عملیات اجرایی سیاست پولی بانک مرکزی در هفته منتهی به نهم شهریورماه۱۴۰۴ حاکی از آن است که در بیستمین حراج بازار باز سال‌جاری ۲۲بانک و موسسه اعتباری سفارش‌های خود را با حداقل نرخ ریپوی ۲۳درصدی و مدت توافق بازخرید ۲۳روزه به بانک مرکزی ارسال کردند. مبلغ سفارش‌های ارسالی بانک‌ها در این حراج بازار باز، برای چهارمین هفته متوالی صعود کرد و به ۴۵۸هزار و ۷۰۰میلیارد تومان رسید که از رشد حدود هفت‌هزار‌میلیارد تومانی این رقم نسبت به هفته گذشته حکایت دارد. به این ترتیب در این هفته، بار دیگر رکورد تاریخی ارسال سفارش بانک‌ها در بازار باز شکسته شد.
تزریق پول بانک مرکزی به بازار باز در کف ۷ماهه
با وجود افزایش ریپوهای ارسالی بانک‌ها به بازار باز این هفته، بانک مرکزی رقم تزریق پول خود در این بازار را ۱۰هزار‌میلیارد تومان نسبت‌به هفته گذشته کاهش داد. به این ترتیب در بیستمین حراج بازار باز سال۱۴۰۴ تنها ۲۵۰هزار‌میلیارد تومان از سفارش‌های ریپو پذیرفته شد که کمترین رقم از بهمن‌ماه سال گذشته به این‌سو محسوب می‌شود. همچنین نسبت سفارش‌های ریپوی پذیرفته‌شده به سفارش‌های ارسالی در بازار باز این هفته به کمترین رقم از مهرماه سال۱۴۰۳ رسید و معادل ۵/۵۴درصد ثبت شد. این در حالی است که ارزش ریپوهای سررسید شده در این هفته به حدود ۲۶۱هزار‌میلیارد تومان رسید و بانک‌ها این مبلغ را به بانک مرکزی بازگرداندند.
جهش ۱۵۲درصدی اعتبارگیری
بررسی وضعیت اعتبارگیری قاعده‌مند بانک‌ها در بازار بین بانکی حاکی از آن است که با افزایش سخت‌گیری‌های بانک مرکزی در بازار باز، بانک‌ها برای تامین نیازهای خود به بازار شبانه روی آوردند. در شش‌روز منتهی به نهم شهریورماه۱۴۰۴ بانک‌ها و موسسات اعتباری غیربانکی در مجموع ۷۸هزار و ۵۷۰میلیارد تومان و با نرخ سقف دالان نرخ سود یعنی ۲۴درصد از بانک مرکزی اعتبار دریافت کردند و این رقم شاهد رشدی ۱۵۲درصدی در مقایسه با هفته گذشته بود.
