قبولی با کارنامه تورمی!

هادی بهرامی- در سکوت و بهدور از هیاهوی رسانهای موج جدیدی از گرانی سبد خرید خانوارهای ایرانی را هدف گرفته است. قیمت محصولات شوینده، قلب تپنده هرخانهای در ماههای اخیر شاهد جهشی سرسامآور بوده که در برخی موارد به مرز ۶۰درصد نیز رسیده است. این طغیان قیمت که ریشه در نوسانات ارزی، افزایش بهای مواد اولیه در بورسکالا و شوکهای جهانی دارد خشم فروخورده مصرفکنندگان را به دنبال داشته است.
در این میان برخی سودجویان نیز با پنهانکاری و حذف برچسبهای قیمت به این آتش دامن زده تا در سایه این آشفتگی جیب خود را پر کنند. قیمتها در اردیبهشتماه ۱۴۰۴ بدون هیچ هشداری دوباره بالا رفتند؛ افزایش ۲۵درصدی بهمنماه نیز تنها پیشدرآمدی بر این افزایشهای چراغ خاموش بود! این افزایش قیمتها چه اثری بر شرکتهای تولیدکننده مواد شوینده داشته است؟ آیا دستکم سهامداران از این رشد قیمت بهرهای بردهاند؟
فاجعه پنهان در سبد خرید خانوار
اگر فکر میکنید همه چیز به یک افزایش جزئی ختم شده سخت در اشتباهید! جایی که اقتصاد خانوار در آن بیش از همه تحت فشار قرار گرفته مایع ظرفشویی و لباسشویی است. مایع ظرفشویی ۴لیتری درجهیک که پیشتر ۲۷۷هزارتومان بود اکنون با قیمتی نجومی معادل ۳۴۶هزارتومان بهفروش میرسد!
مایع لباسشویی هم از این قافله عقب نمانده و با قیمت ۳۷۵هزارتومان عرضه میشود. این روند صعودی حتی در بستهبندیهای کوچکتر نیز مشهود است؛ مایع یکلیتری از ۸۲به۸۹هزارتومان رسیده است. نگاهی به آمار یکساله نشان میدهد قیمت مایع ظرفشویی ۴ لیتری فارغ از برند بیش از دوبرابر شده است؛ یکفاجعه پنهان در دل نظافت روزانه!
این بحران قیمت تنها به مایعات ختم نمیشود. پودرهای لباسشویی نیز از این قاعده مستثنی نبودهاند. پودر ماشین لباسشویی با رشدی قابل توجه از ۴۲هزار تومان به ۵۱هزار تومان جهش کرده است؛ بهطوری که در طول یکسال قیمت این محصول حیاتی حدود ۶۰درصد افزایش یافته است. بهداشت فردی نیز در امان نمانده؛ شامپوهای ایرانی ۵۰۰گرمی اکنون به مرز ۱۰۰هزارتومان رسیدهاند. از مایع سفیدکننده و شیشهپاککن گرفته تا جوهرنمک و سایر لوازم نظافتی هیچگوشهای از این بازار از افزایشهای پیاپی در امان نمانده است. این تغییرات ماهیت خرید را از یکنیاز روزمره به یکچالش اقتصادی تبدیل کرده است.
نقدشوندگی پایین؛ قیمتگذاری بالا
تولیدکنندگان شوینده از بازار سهام نیز سهم بزرگی دارند. گروه صنعتی پاکشو با نماد پاکشو ۳۸همت، پدیده شیمی قرن با نماد قرن ۷/۱۲همت، آریان کیمیا تک با نماد کیمیاتک ۴/۸همت، پاکسان با نماد شپاکسا ۹/۲همت، آرایشی و بهداشتی گلتاش با نماد شگل ۹/۱همت، بین المللی محصولات پارس با نماد شپارس ۸۴۸میلیاردتومان، صنایع بهداشتی ساینا با نماد ساینا ۷۳۰میلیاردتومان، پتروشیمی کف با نماد شکف ۳۹۰میلیاردتومان و تولیپرس با نماد شتولی ۳۲۰میلیاردتومان ارزش بازار بورسی دارد.
کل گروه محصولات پاککننده بورس ۱/۶۶همت ارزش بازار و ۳۳میلیارد تومان ارزش معاملات دارد که نسبت ارزش به تراکنش (NVT) آن حدودا ۲۰۰۰واحد برآورد میشود که چهار برابر کل بازار است. در واقع نقدشوندگی این صنعت نسبتا کوچک در مقایسه با کلیت بازارسرمایه کمتر بوده و گردش نقدینگی چندان رضایت بخشی در سهام شرکتهای فعال در این صنعت مشاهده نمیشود. گروه صنعتی پاکشو، پدیده شیمی قرن و آریان کیمیا تک، لیدر صنعت هستند؛ در مقابل پتروشیمی کف و تولیپرس کوچکترین شرکتهای شوینده محسوب میشوند.
از افزایش نرخ تا فروش انفجاری
اثر تغییر قیمت محصولات شوینده در تولیدکنندگان بورسی آنها به وضوح قابل مشاهده است. در شهریور ماه۱۴۰۴ گروه صنعتی پاکشو ۲۳۴۲ میلیارد تومان، پدیدهشیمی قرن ۱۲۱۷ میلیارد تومان، آریان کیمیاتک ۷۶۴ میلیارد تومان، پاکسان ۵۷۰ میلیارد تومان، آرایشی و بهداشتی گلتاش ۳۱۹ میلیارد تومان، بینالمللی محصولات پارس ۳۴۵ میلیارد تومان و صنایع بهداشتی ساینا ۱۱۵ میلیارد تومان فروش داشته است. گروه صنعتی پاکشو ۲۰۴درصد، پدیده شیمی قرن ۶۸درصد، آریان کیمیا تک ۶۵درصد، پاکسان ۸۵درصد، آرایشی و بهداشتی گلتاش ۷۳درصد، بینالمللی محصولات پارس ۷۸درصد و صنایع بهداشتی ساینا ۴۶درصد رشد مبلغ فروش را نسبت به دوره مشابه سال قبل تجربه کردهاند.
گروه صنعتی پاکشو در صدر جدول رشد فروش و در مقابل صنایع بهداشتی ساینا با وجود رشد مطلوب فروش در قعر جدول قرار میگیرد زیرا ضعیفتر از رقبا عمل کرده است. بهطور کلی فروش کل گروه محصولات پاک کننده بورس(هفتشرکت نامبردهشده بهغیر از پتروشیمی کف و تولیپرس) از ۲۷۲۱میلیارد تومان در شهریور ماه۱۴۰۳ با رشد ۱۰۸درصدی به ۵۶۷۲میلیاردتومان در شهریورماه۱۴۰۴ رسیده که نشان میدهد نسبت به سایر صنایع بورسی اوضاع بنیادی مطلوبی دارد.
عرض اندام شگل با ۵/۱۸درصد بازدهی ماهانه
طی یکماه اخیر سهام پاکشو ۱/۱۰+درصد، قرن ۶/۲درصد، کیمیاتک ۸/۲-درصد، پاکسان ۸/۸+درصد، شگل ۵/۱۸+درصد، شپارس
۲/۱۶-درصد، ساینا ۴/۱۵+ درصد، شکف ۳/۶-درصد و شتولی ۹/۳-درصد بازده قیمت را به ثبت رساند. سهام شرکت آرایشی و بهداشتی گلتاش با نماد شگل بیشتری رشد قیمت را در این یکماه تجربه کرده و طی یکسال اخیر هم ۴/۴۶درصد بازده مثبت داشته است.
در مقابل سهام شرکت بینالمللی محصولات پارس با نماد شپارس بیشترین ریزش قیمت را تجربه کرده که بازده سالانه آن نیز ۳/۳۳+ درصد به ثبت رسیده است. نماد ساینا ۹/۱۹-درصد، شکف ۸/۱۶-درصد و شتولی ۷/۷-درصد افت قیمت را در یکسال اخیر تجربه کرده که در قعر جدول بازدهی صنعت قرار دارند.
حفظ سود خالص با کاهش هزینهها
صنعت شوینده بورس در سال مالی۱۴۰۳ توانست به فروش ۳۰۶۴۱میلیاردتومان دست پیدا کند که رشد ۲۵درصدی را نسبت به سال قبل نشان میدهد. اگرچه نرخ رشد فروش از نرخ تورم در سال۱۴۰۳ به میزان ۸درصد کمتر بوده اما به دلیل افزایش ۲درصدی حاشیه سود خالص شرکت و کاهش جزئی هزینهها نرخ رشد سود خالص ۴درصد بیشتر از تورم اسمی سال گذشته است. سود خالص صنعت از ۴۳۰۰میلیاردتومان در سال۱۴۰۲ با افزایش ۳۷درصدی به ۵۹۰۳میلیاردتومان در سال۱۴۰۳ رسیده است و عملکرد شرکتها را میتوان مثبت در نظر گرفت.