31 - 10 - 2022
فروریزی دیوار کمونیسم
۲۵ سال پس از سقوط دیوار برلین، دروازههای براندبورگ همچنان مهمترین نمادهای این رخداد بزرگ تاریخی هستند. شهرداری برلین امسال در سالگرد سقوط سنگتمام گذاشت. برگزاری کنسرت و فرستادن بادکنکهای بزرگ سفید به آسمان برلین گرفته تا دعوت از بزرگان و سیاستمداران. گردشگران زیادی هم به همین مناسبت به این مکان آمدند.
یکی از آنها که سالهای جدایی آلمان غربی و شرقی اینجا بوده میگوید: از همین جا بود که دیوار را دیدم، ساخت اولیه آن تمام شده بود. ۱۳ آگوست ۱۹۶۲، دیوار پایینتر از حد امروزیاش بود اما تصویر بسیار وهمانگیز و تلخی داشت.
زنی هم از اهالی برلین میگوید: اینجا تانکها را دیدهایم که رژه میرفتند و حالا بسیار شگفتانگیز است که پس از ۲۵ سال دیوار فرو ریخته است. ۲۵ سال هم از آن گذشته است، فکر نمیکردم هیچگاه موفق به دیدن چنین روزی در زمان حیاتم باشم.
مردی هم از اهالی سابق آلمان شرقی میگوید که در آلمان شرقی دروازههای براندبورگ محدوده پایانی بود، جایی که بسیاری میخواستند روزی از آن عبور کنند اما موفق نمیشدند.
دیوار برلین مهمترین نماد جنگ سرد که بعدها به پرده آهنین مشهور شد، نزدیک به ۲۸ سال برلین را به دو بخش شرق و غرب تقسیم کرد. به گزارش یورونیوز، حتی ۲۵ سال پس از سقوط دیوار خاطره آن برای بسیاری همچنان زنده و پابرجاست و انگار همین دیروز بوده است. به نظر میرسد که برلینیها قصد دارند این شب را تا صبح به جشن و پایکوبی بپردازند.
فرار بزرگ از برلین
در ابتدا کسی اتفاقی را که افتاده بود باور نمیکرد. خیلی زود ناباوری جای خود را به شادی بیحدوحصر و اشک شوق رهایییافتگان داد. یکشنبه بیستوپنجمین سالگرد سقوط دیوار برلین است، واقعهای که جهان را تغییر داد، جنگ سرد را پایان بخشید و همچنان بزرگترین واقعه سیاسی اروپا از زمان جنگ جهانی دوم محسوب میشود.
به نوشته ایندیپندنت، دیوار برلین دقایقی پیش از نیمهشب نهم نوامبر سال ۱۹۸۹ فرو ریخت. جمعیتی عصبانی متشکل از ۲۰ هزار نفر جلوی گذرگاه «بورنهولمر استراس» تجمع کرده بودند و فریاد میزدند در را باز کنید، نگهبانان نگران جانشان بودند.
افسر مسوول پس از آنکه تلاشش برای تماس با مقام ارشدش پاسخی در پی نداشت، تسلیم شد و دستور داد که موانع برچیده شوند. وی اعلام کرد: الان درهای اصلی را باز میکنیم پس از آن بود سیل انسانی از ساکنان برلین شرقی به برلین غربی جاری شد.
ظرف یک ساعت، تمام هفت گذرگاه دیوار باز شدند و جمعیتی عظیم روانه خیابانهای برلین غربی شدند. سقوط کمونیسم در اروپا آغاز شده بود.
دیوار هم یک دیو بود و همزمان از همان آغاز ساختش چهرهای نامطبوع از کمونیسم به نمایش میگذاشت و نشانی از ناکارآمدی سوسیالیسم در آلمان شرقی بود. قبل از آنکه دیوار را در نخستین ساعات روز سیزدهم آگوست ۱۹۶۱ علم کنند، بیش از ۵/۳ میلیون نفر از اهالی آلمان شرقی با پاهایشان نظرشان را اعلام کرده و به آلمان غربی رفته بودند. تابستان آن سال آلمان شرقی حتی به اندازه کافی نیروی کار برای برداشت محصول نداشت.
بسیاری معتقدند که رژیم آلمان شرقی راهی جز ساخت دیوار نداشت چراکه در غیر این صورت گزینهای جز پذیرش ورشکستگی اخلاقی، سیاسی و اقتصادی برایش باقی نمیماند و مجبور به کنار رفتن میشد، گزینهای که ساکنین کرملین (مقامات شوروی) مصر بودند به هر ترتیب و با هر وسیلهای از آن جلوگیری کنند، رهبران غربی نیز با ترشرویی مجبور به پذیرش آن شدند؛ سال ۱۹۶۱ اوج جنگ سرد بود. ساخت دیوار منجر به وضعیتی متزلزل در اروپا شد و احتمال بروز جنگ جهانی سوم را تقویت میکرد. دیوار در ابتدا از سیمخاردار بود که بعدتر جای خود را به بلوکهای بتنی داد و در نهایت بدل به یک مانع بتنی چهار متری با لولهای مدور بر بالایش شد. لوله به این خاطر تعبیه شده بود تا بالا رفتن از دیوار سختتر شود. نگهبانان کلاشینکف به دست در تمام ساعات شبانهروز در اطراف دیوار کشیک میدادند و برجهای دیدهبانی و نورافکنها در سراسر آن تعبیه شده بودند. دیوار برلین، برلین غربی را احاطه کرده بود و همزمان مرز به شدت محافظتشده دو آلمان، معروف به «پرده آهنین»، آلمان کمونیستی را از آلمان سرمایهداری جدا میکرد. ثبات جنگ سردی که دیوار برلین را رقم زده بود با هزینه انسانی سنگین همراه بود. شاید آمار دقیق کشتهها هرگز مشخص نشود اما براساس تازهترین تخمینها ۷۱۸ نفر هنگام فرار از طریق دیوار در مرز کشته شدند. علاوه بر صدها نفری که کشته شدند، بسیاری بر اثر شلیک سلاحهای خودکار مستقر در مرز دچار جراحتهای سنگین شدند.
آخرین فردی که به خاطر تلاش برای عبور از دیوار برلین کشته شد، جوانی ۲۱ ساله به نام کریس گافری از آلمان شرقی بود. او هنگامی که قصد داشت به برلین غربی فرار کند توسط یکی از گشتهای مرزی هدف قرار گرفت. گلوله به قلب او خورد. این اتفاق تنها ۹ ماه پیش از سقوط برلین در پنجم فوریه ۱۹۸۹ افتاد.
سقوط دیوار برلین، آلمانها و خانوادههایشان را با هم متحد کرد اما این اتفاق بدون هزینه نبود. بسیاری از ساکنان آلمان شرقی، اتحاد کشورشان با نیمه غربی را که در سال ۱۹۹۰ نهایی شد به دید اشغال شدن از سوی غرب و مثالی از وحشتناکترین نوع سلطه سرمایهداری نگاه میکردند با برچیده شدن تعاونیهای نظام کمونیستی، دهها هزار نفر در آلمان شرقی شغل خود را از دست دادند.
از زمان اتحاد دو آلمان، دو میلیون نفر از آلمان شرقی به بخش غربی مهاجرت کردهاند اکثر این مهاجران در جستوجوی کار به آلمان غربی رفتند که در پی آن دهها هزار خانهای حالا ساکنی نداشتند به ناچار تخریب شدند. روند مهاجرت تا همین سال گذشته همچنان ادامه داشت آمار اقتصادی که امسال منتشر شد نشان میدهد که شرق آلمان همچنان راه زیادی تا رسیدن به غرب در پیش دارد. تولید ناخالص ملی آن همچنان ۴۴ درصد پایینتر از غرب است.
اما از میان آلمان شرقیهای که سقوط دیوار برلین را دیدند، تعداد بسیار اندکی آرزوی بازگشتش را دارند. اکثریت دموکراسی را که به دست آوردهاند را میستایند و به اینکه صدراعظم فعلی آلمان از شرقیهاست و از جمله محبوبترین صدراعظمهای تاریخ آلمان هم هست، افتخار میکنند.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد