19 - 01 - 2020
غول گازی در حاشیه بازار
قرار بود ۶ طرح تولید گاز طبیعی مایع به ظرفیت ۷۰ میلیون تن در سال در ایران اجرا و به بهرهبرداری برسد. اما با توجه به وابستگی کامل آن به تکنولوژی و سرمایهگذاری خارجی، تحریمهای بینالمللی و البته برخی موانع داخلی هیچیک اجرایی نشد تا این غول گازی جهان همچنان در حاشیه و نظارهگر مسابقه قبضهکنندگان بازار پرمشتری باشد.
در حال حاضر بزرگترین صادرکنندگان LNG دنیا پس از قطر و استرالیا، کشورهای آمریکا، مالزی و روسیه هستند و براساس آنچه EIA اعلام کرده، صادرات استرالیا با پیادهسازی و اجرای پروژههای جدید از قطر پیشی خواهد گرفت و در فاصله سال جدید میلادی تا سال آینده به ۱۰ میلیارد و ۸۰۰ میلیون فوت مکعب در روز خواهد رسید و بدینترتیب این کشور بزرگترین صادرکننده LNG جهان خواهد شد.
بازار جهانی LNG نیز در حال گستردهتر شدن است به طوری که ۷ خریدار بزرگ از جمله CNOOC چین،CPC تایوان، JERA ژاپن، KOGAS کرهجنوبی، PetroC، Sinopec چین و Tokyo Gas ژاپن همگی در شرق متمرکز هستند که میتوانند بازار خوبی برای ایران باشند، علاوه بر این انتظار میرود تا سال ۲۰۳۰ تقاضای گاز طبیعی مایع در منطقه آسیا پاسیفیک با رشد ۶۰ درصدی به ۳۳۷ میلیون تن در سال برسد.
ضمن اینکه اکنون بازار جهانی LNG به استثنای آسیا فقط ۷۵ میلیون تن در سال است. چین نیز اصلیترین عامل رشد بازار LNG، حدود ۵۰ درصد از رشد جهانی این بازار را از آن خود کرده است. انتظار میرود با تلاشهای چین برای مقابله با آلودگی هوای شهرها و کاهش انتشارات کربن، تقاضا برای LNG در این کشور افزایش هم یابد.
در این بین اما جای خالی ایران به عنوان دارنده ۳۴ هزار میلیارد مترمکعب ذخایر گازی که ۱۸ درصد منابع گازی دنیا را شامل میشود، در بازارهای جهانی بسیار پررنگ است.
مرتضی بهروزیفر در این باره میگوید ما فرصتهای بسیاری را از دست دادهایم در حالی که میتوانستیم بعد از فروپاشی شوروی سابق، ایران را تبدیل به هاب انرژی منطقه کنیم که مسیرهای ترانزیت از ایران رد شود و به عنوان دومین دارنده گاز جهان، بازیگر بزرگ در بازار بینالملل باشیم.
به گفته وی ما در صادرات توسط خط لوله موفقتر از LNG عمل کردیم، از دوره ریاست جمهوری هاشمیرفسنجانی صادرات به ترکیه آغاز شد، احجام مختلفی با آذربایجان سوآپ داریم، به عراق صادر میکنیم ولی در حوزه LNG با وجود اینکه پروژههای زیادی تعریف شد و خواستیم سنگین وارد بازار شویم تاکنون اما هیچ اقدامی نکردیم و ایران LNG هم که روی کاغذ هست، عملا فقط صرف هزینه بوده و چیزی از آن در نمیآید.
این کارشناس حوزه گاز با بیان اینکه تا زمانی که تحریم هستیم امکان توسعه صنعت LNG در ایران نیست، به ایلنا گفت: قسمت عمده لایسنس LNG آمریکایی است، ما حتی امکان جذب اروپاییها را هم نداریم، در حال حاضر امکان اینکه حتی به صادرات LNG فکر هم کنیم، نداریم، چون تحریم هستیم.
وی یادآور شد: برای صادرات با خط لوله خودمان فرصتها را سوزاندیم، به عنوان مثال برخورد فوقالعاده سیاسی که با قرارداد کرسنت و شرکت الهلال شد، به جایی رسید که قرارداد کلا منحل شد و با وجود سرمایهگذاری عظیمی که در خط لوله انجام شده بود، ایران بهعنوان یک کشور غیرقابل اعتماد در قراردادهای بینالمللی مطرح شد و از طرفی خسارتی که این شرکت طبق قوانین بینالمللی حتما از ایران مطالبه خواهد کرد، هزینهها را چند برابر کرد.
بهروزیفر گفت: ما همچنین امکان صادرات گاز به کویت را داشتیم که فرصت از بین رفت، اکنون امکان صادرات گاز در احجام کم را به کشورهای همسایه داریم، امکان این را داریم که حجم صادرات گاز به عراق را بیشتر کنیم، میتوانیم با واسطه عراق به کشورهای دیگر صادرات داشته باشیم، اتفاقی که میتواند در مورد کویت و اردن هم بیفتد، امکان این را داریم که در احجام کم به افغانستان و پاکستان صادرات داشته باشیم ولی متاسفانه تصمیمگیری به هر دلیلی در کشور مشکل شده است.
وی خاطرنشان کرد: اگر مدیری هیچ کاری انجام ندهد کسی با او کاری ندارد ولی به محض اینکه وارد فاز تصمیمگیری میشود هزار و یک مانع جلوی پایش قرار میگیرد و همه میخواهند از کارش اشکال در بیاورند. مثلا مساله کرسنت به جایی رسیده که اگر هر کسی وزیر میشد وارد این فاز نمیشد چون به محض اینکه وارد بحث صادرات شوی هزار و یک مانع ایجاد میشود، مثلا در این مورد گفته میشود خلاف منافع و امنیت ملی بوده یا مفتفروشی شده، بنابراین کاری انجام ندادن بهتر از ورود به هر پروژهای است.
این کارشناس حوزه انرژی بیان کرد: در مورد پتروشیمی هم خوب عمل نکردیم، به جای اینکه بخواهیم وارد حلقههای پاییندست شویم که به شدت اشتغالزا و ارزش زیادی را صادر میکند، در حلقههای بالا ماندهایم و عملا به صادرکننده محصولات اولیه پتروشیمی تبدیل شده و خوراک پتروشیمیهای دنیا را تامین میکنیم که ارزشافزوده بالایی ندارد.وی تاکید کرد: مصرفی که در پتروشیمی داریم منطقی نیست، یعنی زنجیرههای پاییندست پتروشیمی را راهاندازی نکردیم، بسیاری از محصولات را وارد میکنیم، ما مشکلات ساختاری داریم که تا حل نشوند نمیتوان در این موارد حرفی زد.
بهروزیفر معتقد است استفاده از گاز در پتروشیمی هم نیاز به تکنولوژی، سرمایه و مشارکت شرکتهای خارجی دارد که حداقل در حال حاضر تا تعاملی با دنیا نداشته باشیم، این امکان وجود ندارد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد