غول‌های نفتی که در سایه حرکت می‌کنند
جهان صنعت– در دنیای نفت و انرژی، نام‌های بزرگی مانند اکسون و آرامکو همیشه در صدر اخبارند اما پنج شرکت کمتر شناخته‌شده با اهرم‌های قدرتمند خود، جریان‌های انرژی، اتحادهای منطقه‌ای و تجارت جهانی را به طور خاموش شکل می‌دهند.
به گزارش انرژی‌پرس و به نقل از اویل‌پرایس، این مقاله به معرفی پنج شرکت نفتی تاثیرگذار می‌پردازد که معمولا در دسته «غول‌های بزرگ نفتی» قرار نمی‌گیرند اما در انرژی جهانی و ژئوپلیتیک نقش مهمی ایفا می‌کنند. این شرکت‌ها شامل نهادهای دولتی و شرکت‌های خصوصی، از طریق عملیات و استراتژی‌های خود جریان‌های انرژی، اتحادهای منطقه‌ای و تجارت جهانی را شکل می‌دهند. مثال‌هایی از این شرکت‌ها شامل ONGC هند که به سمت پالایش گسترش یافته، Pemex مکزیک که با وجود بدهی همچنان عامل کلیدی در بازار جهانی است، لوک‌اویل روسیه که با وجود تحریم‌ها به فعالیت ادامه می‌دهد، تالوس انرژی آمریکا/ مکزیک که در دارایی‌های فرامرزی تاثیرگذار است و سوناتراک الجزایر که تامین‌کننده اصلی گاز اروپا محسوب می‌شود.
سکوهای نفتی فراساحلی
وقتی صحبت از غول‌های نفتی می‌شود، نام‌هایی مانند اکسون، شورون، شل و آرامکو همیشه مطرح هستند اما ژئوپلیتیک و محاسبات نفتی صرفا به شهرت برندها وابسته نیست. گروهی از شرکت‌های متوسط و دولتی در سایه غول‌های بزرگ فعالیت می‌کنند و به طور خاموش جریان‌های انرژی، اتحادهای منطقه‌ای و حتی تجارت جهانی را شکل می‌دهند.
در ادامه پنج شرکت نفتی معرفی می‌شوند که تاثیرشان فراتر از اندازه ظاهری‌شان است و دلایلی که باید به آنها توجه کرد.
ONGC ؛ قهرمان ملی هند
شرکت نفت و گاز طبیعی هند (ONGC) شاید در خارج از هند چندان شناخته‌شده نباشد اما باید باشد. ONGC به عنوان بزرگ‌ترین شرکت اکتشاف نفت و گاز هند، نقش کلیدی در سریع‌ترین بازار روبه‌رشد انرژی آسیا دارد و به فعالیت‌های بالادستی بسنده نکرده است.
این هفتهONGC اعلام کرد که در حال انجام مطالعه پیش‌امکان‌سنجی برای احداث یک پالایشگاه جدید در جام‌نگر گجرات است که می‌تواند روزانه ۰۰۰/۲۰۰ تا ۰۰۰/۲۴۰ بشکه فرآوری کند. این اقدام در منطقه‌ای است که هم‌اکنون تحت سلطه مجتمع عظیم پالایشگاهی ریلاینس اینداستریز قرار دارد. این حرکت نشان‌دهنده جاه‌طلبی ONGC برای ورود به بخش پایین‌دستی و تضمین جایگاه خود در بازاری است که طبق پیش‌بینی اوپک، هند تا سال ۲۰۵۰موتور اصلی رشد تقاضای نفت در جهان خواهد بود.
هند در آینده نزدیک از سوخت‌های فسیلی فاصله نخواهد گرفت. این کشور قصد دارد ظرفیت پالایش خود را گسترش دهد تا نه‌تنها نیاز طبقه متوسط روبه‌رشد خود را تامین کند، بلکه به‌عنوان یک مرکز منطقه‌ای، سوخت موردنیاز همسایگان را نیز فراهم کند. با توجه به حرکت ONGC به سمت یکپارچگی عمودی، این شرکت دیگر صرفا یک شرکت نفتی ملی نیست، بلکه نیرویی روبه‌رشد با نفوذ ژئوپلیتیکی و جاه‌طلبی‌هایی فراتر از شبه‌قاره هند است.
Pemex غرق در بدهی
پترولئوس مکزیکانوس، معروف به Pemex، از نظر مالی مانند کیسه بوکس در کنفرانس طلبکاران است اما هنوز نباید آن را نادیده گرفت. با وجود ضرر ۲میلیارد دلاری در سه‌ماهه اول و ۱/۹میلیارد دلار در سه‌ماهه پیش از آن، Pemex همچنان کلید یکی از بزرگ‌ترین ذخایر نیم‌کره غربی را در دست دارد و اقدامات یا ناکامی‌هایش برای بازار جهانی اهمیت دارد.
امسالPemex برنامه‌هایی برای کاهش ۳۰۰۰شغل، بازسازی ساختار سازمانی و بازگشایی هزاران چاه غیرفعال اعلام کرده تا روند کاهش تولید یک دهه اخیر را معکوس کند. با تولید ۵۸/۱میلیون بشکه در روز- که حدود ۱۰درصد کمتر از سال گذشته است- هر بشکه اضافی که Pemex بتواند از میادین قدیمی خود استخراج کند، در بازاری که به عرضه آمریکای لاتین توجه فزاینده‌ای دارد، معنادار است.
Pemex با وجود آشفتگی مالی، همچنان ستون اصلی استراتژی انرژی ملی‌گرایانه مکزیک و یک عامل غیرقابل پیش‌بینی در ژئوپلیتیک نفت است. این شرکت یکی از معدود شرکت‌های نفتی ملی است که به‌جای خصوصی‌سازی، از طریق کمک‌های مالی فدرال زیان‌های خود را جبران می‌کند، به این معنا که سیاست، بیش از قیمت، رفتار آن را هدایت می‌کند. این موضوع به Pemex نقشی بی‌ثبات و منحصربه‌فرد در صحنه جهانی می‌دهد.
لوک‌اویل؛ فرار از تحریم‌ها
در حالی که رزنفت بیشتر توجهات ژئوپلیتیکی را به خود جلب می‌کند، لوک‌اویل بزرگ‌ترین شرکت نفتی خصوصی روسیه است و استاد تاثیرگذاری خاموش. اگرچه لوک‌اویل مستقیما تحت تحریم‌های غرب قرار نگرفته، بازوی تجاری آن، لیتاسکو، پس از حمله به اوکراین عملا فلج شد زیرا بانک‌ها و بیمه‌گران از ترس آسیب به اعتبارشان از همکاری با آن خودداری کردند.
اکنون در سال ۲۰۲۵، لیتاسکو در حال بازگشت است؛ با فاصله گرفتن از شرکت مادر روس خود، تعهد به اجتناب از محموله‌های با منشأ روس و ازسرگیری تجارت در قاره آمریکا. این شرکت توانسته ۲میلیارد دلار خط اعتباری جدید تامین کند که به آن امکان ازسرگیری فعالیت‌های متوقف‌شده در دو سال گذشته را می‌دهد.
در همین حال، شایعات ادغام بزرگ با رزنفت در پاییز گذشته رد شد اما اینکه بازار چنین ایده‌ای را جدی گرفت، خود گویای اهمیت لوک‌اویل است. با توجه به حملات پهپادی به تاسیسات پالایشی روسیه، توانایی لوک‌اویل برای ادامه فعالیت و حضور در بازارهای غربی، آن را به یک بازیگر ژئوپلیتیکی حساس و مهم‌تر از همیشه تبدیل کرده است.
تالوس انرژی قدرتمندترین بازیگر سیاسی خلیج
تالوس در مقایسه با غول‌های نفتی کوچک است اما اثر انگشتش روی یکی از حساس‌ترین دارایی‌های ژئوپلیتیکی خلیج مکزیک دیده می‌شود: میدان نفتی زاما، یک ذخیره یک میلیارد بشکه‌ای که در مرز آب‌های آمریکا و مکزیک قرار دارد. پس از سال‌ها نبرد حقوقی، تالوس توسط پمکس به عنوان اپراتور کنار گذاشته شد- اما هنوز ۴/۱۷درصد سهام و جایگاهی در میز مذاکره از طریق شرکت تابعه مکزیکی خود، تالوس مکزیک، دارد. در همین حال، این شرکت از طریق مشارکت‌های جذب کربن و خریدهای میان‌دستی، در حال گسترش دامنه فعالیت خود است و آن را به یک بازیگر رو به رشد در لجستیک انرژی فرامرزی تبدیل می‌کند. تالوس ممکن است بزرگ نباشد اما می‌داند چگونه در جایی که اهمیت دارد، ظاهر شود.
سوناتراک؛ خط حیاتی خاموش گاز اروپا
وقتی روسیه شیرهای گاز را بست، اروپا به الجزایر روی آورد و سوناتراک پاسخ داد. این شرکت دولتی صادرات به ایتالیا و اسپانیا را افزایش داد، قیمت‌ها را بالا برد و در حالی که بروکسل برای تامین گاز طبیعی مایع (LNG) تلاش می‌کرد، قراردادهای زیرساختی جدیدی امضا کرد. سوناتراک با تمرکز بر گسترش در جنوب صحرای آفریقا و تسلط بر مسیرهای تامین شمال آفریقا، اکنون بیش از هر زمان دیگری در دهه‌های اخیر بر ترکیب انرژی اروپا تاثیرگذار است. این شرکت پرزرق و برق نیست اما نیازی هم به این کار ندارد. در جهانی که تولیدکنندگان کلیدی کم هستند، سوناتراک ناگهان به یک بازیگر ضروری تبدیل شده است.
این شرکت‌ها شاید تیتر خبرها یا توجه سهامداران را جلب نکنند اما بازارها را به حرکت درمی‌آورند، سیاست‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهند و به طور خاموش جریان‌های انرژی جهانی را بازسازی می‌کنند. چه یک غول بدهکار که چاه‌های قدیمی را باز می‌کند، چه یک شرکت خصوصی روس که از تحریم‌ها فرار می‌کند یا یک بازیگر متوسط در خلیج که درگیر مسائل مرزی بین‌المللی است، همه آنها یک نکته را ثابت می‌کنند: نفوذ در دنیای نفت به اندازه نیست، بلکه به اهرم قدرت بستگی دارد. اینها نام‌هایی هستند که چه در زمینه بشکه‌های نفت، مرزها یا ترازنامه‌ها اهمیت دارند.
منبع: اویل‌پرایس
