9 - 04 - 2024
غفلت از ظرفیتهای معدنی افغانستان
بنیامین نجفی
دلایل جذابیت معادن افغانستان برای غولهای معدنی دنیا چیست؟ در شرایطی که افغانستان بعد از حضور طالبان ذخایر معدنی خود را در کانون توجه قرار داده اما ایران هنوز برای استفاده از این فرصتها دچار غفلت است. بررسیها نشان میدهد افغانستان دارای ذخایرمعدنی ارزشمندی است که میتواند کشورهای بسیاری را راهی معادنی کند که در اختیار طالبان است.
جالب است که طالبان در همان روزهای ابتدایی روی کار آمدن، ترکیه را مهمترین شریک خود در حوزههای مختلف از جمله بخش استخراج معرفی میکند اما در سوی دیگر چین نیز به دنبال حضور در بخش معدن افغانستان است. افغانستان با داشتن بیش از ۱۲۰۰میدان معدنی یکی از کشورهای غنی به لحاظ منابع معدنی است. براساس برآوردها، ثروت معدنی این کشور ۳تریلیون دلار و شامل منابعی مانند طلا، کرومیت، مس، آهن، سرب، روی، زغالسنگ، گاز طبیعی، نفت، سنگهای قیمتی، لیتیوم، تالک و عناصر مختلف خاکی کمیاب است. دولت افغانستان با درک پتانسیل تحولآفرینی که این منابع میتواند برای اقتصاد افغانستان داشته باشد، به دنبال راههای مختلفی برای توسعه آنها بوده است. با این وجود سه کشور روسیه، چین و ایالاتمتحده هر سه به این معادن چشم دوختهاند. از سوی دیگر ظرفیتهای آشکار و پنهان معدنی افغانستان از جمله لیتیوم سبب شده است کشورهای منطقه و فرامنطقه برنامههای بلندمدتی را برای سرمایهگذاری در این کشور طراحی کنند. این روزها به نظر میرسد که همسایه شرقی ایران به کانون توجه معدنی قدرتهای جهانی در حوزه معادن بدل شده است. ظرفیتهای پنهان معادن افغانستان سبب شده است که برخی کشورها و قدرتهای بزرگ اقتصادی دنیا به فکر سرمایهگذاری در این کشور افتاده باشند. چینیها، آمریکاییها و حتی هندیها و پاکستانیها از جمله کشورهاییاند که طی دو،سه سال اخیر بهطور جدی نقشه سرمایهگذاری در همسایه شرقی ایران را طراحی کردهاند. افغانستان یکی از سرزمینهای بکر منطقه به لحاظ معدنی است. وجود ذخایر غنی لیتیوم به عنوان یک ماده معدنی استثنایی و کمیاب در دنیا سبب شده است که بسیاری از توجهها به سمت این کشور جلب شود. امروز ذخایر معدنی لیتیوم در این کشور به میزانی است که حتی آن را با کشور بولیوی که بیشترین ذخایر لیتیوم در دنیا را دارد مقایسه میکنند.
حالا به نظر میرسد که طالبان به عنوان دولت حاکم بر افغانستان حساب ویژه بر لیتیومهای آشکار و پنهان خود باز کرده تا پای خارجیها را به داخل مرزهایش با هدف سرمایهگذاری باز کند. در دهههای گذشته افغانستان به محلی تبدیل شد که انواع ناآرامیها و جنگهای خارجی و داخلی در آن شکل گرفته بود و سبب شد اقتصاد این کشور به یکی از ضعیفترین اقتصادها در دنیا تبدیل شود و همچنین منابع غنی آن از جمله معادن به صورت بالفعل مورد استفاده قرار نگیرد. بحرانهایی مثل چالشهای امنیتی، ضعف در زیرساختها، جنگ و خشکسالیهای بلندمدت از جمله عواملی هستند که سبب جاماندگیهای اقتصادی و معدنی افغانستان در
دو، سه دهه گذشته شده بودند. حالا اما امروز به دلیل نیازی که کشورهای توسعهیافته به لیتیوم دارند، طالبان میتواند زمین بازی را به نفع خود تغییر بدهد. اگرچه امروز برخی نااطمینانیهای سیاسی همچنان در افغانستان پررنگ به نظر میرسد اما برخی کشورها مانند چین،هند و پاکستان حاضر به تعامل و تغییر شرایط برای حضور در این کشور شدهاند. در این شرایط که کشورهای مختلف از غرب و شرق به سراغ معادن افغانستان آمدهاند زنگ خطر برای ایران بهصدا در آمده است که این فرصت طلایی برای اقتصاد ایران به مانند بسیاری دیگر از فرصتها در حوزه تجارت و سرمایهگذاری از بین برود.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد