19 - 01 - 2020
غفلت از تجاریسازی محصولات
گروه بازرگانی- طی سالهای اخیر نبود گفتمان موثر بین دولت و بخش خصوصی، مانع جدی در برابر توسعه حوزه کشاورزی بوده است به طوری که در این حوزه نهتنها هنوز با کشاورزی سنتی روبهرو هستیم بلکه به این دلیل که ظرفیتسازی لازم نیز انجام نشده، شاهد از دست رفتن فرصتهای صادراتی در حوزه کشاورزی بودهایم؛ فرصتهایی که میتوانست صادرات را به طور کلی توسعه دهد و پیشرفت و توسعه بخش کشاورزی را رقم بزند. به باور کارشناسان، توسعه کشاورزی از اهمیت زیادی برخوردار است و میتواند علاوه بر اینکه امنیت غذایی را در داخل کشور تامین کند، منجر به توسعه صادرات و در نهایت رشد اقتصادی شود اما متاسفانه عدم تعامل موثر در این بخش میان دولت و بخش خصوصی مانع از تجاریسازی محصولات کشاورزی و رشد این بخش شده است به طوری که میتوان گفت همچنان کشاورزی ایران از مرحله سنتی عبور نکرده و دارای زیرساختهای قدیمی و نامناسب است.
بر همین اساس در همایش توسعه کشاورزی تجاری که در اتاق بازرگانی ایران برگزار شد، نظام آموزش بازرگانی و کسبوکار کشاورزی ایران رونمایی و تبیین شد. بر اساس اظهارات رییس کمیسیون کشاورزی و صنایع وابسته اتاق ایران، تجاریسازی محصولات کشاورزی مورد غفلت قرار گرفته که باید این نقص جدی به کمک آموزش و همچنین تعامل دولت و بخش خصوصی برطرف شود.
چالش کشاورزی سنتی
در این همایش که با هدف پیدا کردن راهی برای ارتقای سطح دانش تجاریسازی و استفاده از فرصتهای امروز برای حضور در بازارهای جهانی و معرفی بهتر داشتههای کشور برگزار شد، رییس کمیسیون کشاورزی و صنایع وابسته اتاق ایران با انتقاد از قرار نگرفتن بخش خصوصی در جایگاه اصلی خود، بر لزوم ایجاد فضای مناسب برای کسبوکار کشاورزی در کشور تاکید کرد. به باور علی شریعتیمقدم در این وادی تعامل موثر و کارآمدی بین دولت و بخش خصوصی ایجاد نشده است.
وی تجاریسازی محصولات کشاورزی را حلقه مفقوده در زنجیره تولید این بخش دانست و تصریح کرد: با کمک نظام آموزش بازرگانی و کسبوکار کشاورزی ایران و قوانین و مقررات مرتبط (ناب کا) میخواهیم این نقص جدی را برطرف کنیم.
در ادامه دبیرکل کمیته ایرانی اتاق بازرگانی بینالمللی (ICC) نیز از آمادگی این نهاد برای کمک به اجرای هر چه بهتر ایده ناب کا در کشور با استفاده از ظرفیت اتاق بازرگانی بینالمللی خبر داد و تاکید کرد: با توجه به مطالعاتی که صورت گرفته، در حوزه کشاورزی، ظرفیتسازی لازم انجام نشده و همین مساله مانع از رشد این حوزه شده است. در واقع هنوز در ایران با کشاورزی سنتی روبهرو هستیم.محمد خزائی با بیان این مطلب که در بخش آموزشهای تجاری و حقوقی میتوان از پتانسیلهای اتاق بینالملل استفاده کرد، گفت: باید اتاقهای استانی را نیز تهییج کنیم تا در برنامههای مربوط به ظرفیتسازی حوزه کشاورزی مشارکت کنند.
از دست رفتن فرصتها
در این نشست مدیرعامل بانک توسعه صادرات نیز با اشاره به نظام آموزشی طراحی شده، یادآور شد: مساله حوزه کشاورزی، تامین منابع مالی نیست و در مرحله اول باید راههای تجاریسازی محصولات کشاورزی و ورود به بازارهای بینالمللی را بیاموزیم. آموزش در تولید، بستهبندی، ارتقای کیفیت و رسیدن به استانداردها و در ادامه آموزش تامین مالی، همگی از جمله نیازهای حوزه کشاورزی ما هستند.علی صالحآبادی به زمانی اشاره کرد که به دلیل اتفاقات بین ترکیه و روسیه، زمینهای برای حضور ایران در بازار روسیه ایجاد شده بود. به اعتقاد او در آن زمان که ایران میتوانست وارد این بازار شود و محصولات خود را به بهترین شکل معرفی کند، به دلیل نبود همین آموزشها، نتوانست از فرصت ایجاد شده بهره ببرد.به گفته وی، در بازار روسیه فروشگاههای زنجیرهای بزرگی هستند که به طور مستمر محصولات مورد نیاز را بر اساس استانداردهای مشخصی توزیع میکنند. اما متاسفانه شرکتهای ایرانی نتوانستند بر اساس زمانبندی دقیق و طبق استانداردهای مورد نیاز، محصولات خود را به بازار روسیه صادر کنند.
مدیرعامل بانک توسعه صادرات در ادامه میزان تامین مالی این بانک در سال گذشته برای حوزه کشاورزی را حدود هشت هزار میلیارد ریال برآورد کرد که این رقم از ابتدای سال ۹۸ تا انتهای آذرماه بالغ بر ۹ هزار میلیارد ریال بوده است.
نبود بازار پایدار صادراتی
مهدی کاظمنژاد، سرپرست معاونت توسعه صنایع تبدیلی و کسبوکارهای کشاورزی نیز به روند کند توسعه کشاورزی ایران اشاره و تصریح کرد: با وجود تاکید در برنامههای توسعهای مختلف همچنان کشاورزی ایران در مرحله سنتی باقی مانده است.وی معتقد است در این سالها نبود گفتمان موثر بین دولت و بخش خصوصی مانع جدی در برابر توسعه حوزه کشاورزی بوده است. کاظمنژاد ادامه داد: اگر بتوانیم در سیاستگذاریها، رفتارها و برنامهها تغییر ایجاد کرده و نوع گفتمان موجود را اصلاح کنیم، بخش قابل توجهی از مشکلات حل میشود.
به اعتقاد وی، سهم کشاورزی در میزان ارزشافزوده نیز باید مورد توجه باشد. این سهم به هیچ عنوان ناچیز نبوده و باید مورد توجه سیاستگذاران باشد. در کنار آن کاهش مجوزها، تسهیل در فضای کسبوکار کشاورزی و شفافسازی فرآیندها باید مورد توجه باشند.
سرپرست معاونت توسعه صنایع تبدیلی و کسبوکارهای کشاورزی نحوه واگذاریها در استانها را نیز مسالهای مهم ارزیابی کرد که باید به طور مداوم رصد شوند. به گفته وی، شاید در بیان، توجه به این موضوعات آسان باشد اما در عمل پیچیدگیهای خاصی وجود دارد.
این مقام مسوول نبود بازارهای هدف پایدار و عدم پیوند بین صنایع و صادرات را به عنوان دو مشکل اصلی در حوزه کشاورزی نام برد و افزود: متاسفانه همواره توجه خاصی روی بازار غیرپایدار عراق داشتیم یا نتوانستیم از بازار اوراسیا برای صادرات محصولات کشاورزی بهره ببریم. از سویی حوزه تولید و تجارت ما نیز پیوند و هماهنگی لازم را با یکدیگر ندارند.وی اظهار امیدواری کرد تا این طرح که روی آموزش بخشهای مختلف تولید تا صادرات متمرکز است، بتواند زمینه بهبود کسبوکارهای کشاورزی را فراهم کند.
پیوند بین بازار و تولید
همچنین شاهرخ رمضاننژاد، رییس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی کشور از لزوم تجاریسازی انواع محصولات کشاورزی و برنامهریزی دقیق برای موفقیت در این بخش سخن گفت. پیوند بین بازار و تولید، تقویت و تعریف یک سیستم برای این بخش نکته دیگری بود که به باور او میتواند به بهبود وضعیت کشاورزی کشور کمک کند. براساس اظهارات رمضاننژاد طرح ناب کا میتواند در این حیطه به حوزه کشاورزی کمک کند.
وی استفاده از دانش و تکنولوژی در حوزه کشاورزی و ترغیب سرمایههای موجود به ورود در این بخش را مورد تاکید قرار داد و گفت: تا به امروز برای جذب سرمایه در حوزه کشاورزی قدمهایی برداشتیم. هر چند محدود بوده و باید افزایش پیدا کند.
بورس کالا محل مناسب برای عرضه محصولات
در ادامه این نشست حامد سلطاننژاد، مدیرعامل بورس کالا از موفقیتهای این نهاد در عرضه و قیمتگذاری انواع محصولات کشاورزی مانند پسته، زعفران و غیره خبر داد و گفت: ایران باید به نقطهای برسد که در حوزه این نوع از محصولات کشاورزی، تعیینکننده قیمت جهانی باشد؛ این مهم نیز به کمک بورس اتفاق میافتد. شاید در گذشته تصور میشد که برای عرضه محصولات کشاورزی، بورس کالا نهاد مناسبی نباشد اما تجربه ثابت کرد که این نگرش صحت ندارد.
وی ادامه داد: آنچه اهمیت دارد تغییر نگرشها نسبت به بورس است. باید توجه داشته باشیم که بورس تنها میدان بازی فعالان اقتصادی بوده و میتواند به بهبود وضعیت کسبوکارها کمک کند.مدیرعامل بورس کالا همچنین به تجربه بورس کالای چین اشاره و از آن به عنوان یکی از بورسهای موفق در دنیا یاد کرد و گفت: در گذشته همواره بورسهای فعال در کشورهای غربی را مثال میزدیم اما امروز میتوانیم بورس چین را مورد توجه قرار دهیم که توانسته در سالهای اخیر رشد قابل ملاحظهای را تجربه کند. در ایران متاسفانه هنوز جایگاه بورس به درستی تبیین نشده و نتوانستیم بهره درستی از آن ببریم. در هر حال بورس ظرفیت خوبی برای عرضه و قیمتگذاری محصولات کشاورزی است و باید از آن بیشترین استفاده را داشته باشیم.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد