غزه دچار بدترین نوع قحطی است

جهانصنعت – مرجع بینالمللی اصلی در زمینه تشخیص بحرانهای غذایی در هشداری تازه در روز سهشنبه اعلام کرد که «بدترین سناریوی ممکنِ قحطی هماکنون در نوار غزه در حال تحقق است» و پیشبینی کرد که «در صورت عدم اقدام فوری، مرگومیر گسترده» در این منطقه رخ خواهد داد.
به گزارش یورونیوز، این هشدار که هنوز به سطح اعلام رسمی قحطی نرسیده، در پی واکنش شدید جهانی به تصاویر کودکان لاغر و نحیف در غزه و گزارشهایی از دهها مرگ مرتبط با گرسنگی پس حدود ۲۲ ماه جنگ منتشر شده است.
فشارهای بینالمللی اسرائیل را وادار کرد تا در آخر هفته گذشته اقداماتی را صورت دهد، از جمله توقفهای روزانه جنگ در بخشهایی از غزه برای کمکرسانی بشردوستانه و نیز پرتاب هوایی اقلام امدادی اما سازمان ملل و فلسطینیان حاضر در محل میگویند که تغییر چندانی رخ نداده و مردم قحطیزده و ناامید همچنان با هجوم به کامیونهای امدادی، بار آنها را پیش از رسیدن به مقصد تخلیه میکنند.
سازمان «طبقهبندی مرحلهای امنیت غذایی» یا «آیپیسی» اعلام کرده که غزه از دو سال پیش در آستانه قحطی قرار داشته اما تحولات اخیر، از جمله «محاصرههای فزاینده و شدیدتر» اسرائیل وضعیت را به طور چشمگیری وخیمتر کرده است.اعلام رسمی قحطی در نقطهای از جهان امری نادر بوده و برای این کار نیاز به دادههایی است که بهدلیل نبود دسترسی کافی به غزه و محدودیت در جابهجایی درون منطقه، عمدتا گردآوری آنها ممکن نبوده است. آیپیسی تاکنون فقط چندبار اعلام رسمی قحطی کرده؛ یکبار در سومالی در سال۲۰۱۱، در سودان جنوبی در سالهای۲۰۱۷ و ۲۰۲۰ و بخشهایی از دارفور غربی سودان در سال گذشته.
در همین رابطه، الکسدیوال، نویسنده کتاب «قحطی گسترده: تاریخ و آینده قحطی» و مدیر اجرایی بنیاد صلح جهانی، به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت: همانطورکه یک پزشک عمومی میتواند با تکیه بر علائم ظاهری بیمار آشنایش، بدون نیاز به آزمایشگاه و منتظر ماندن برای نتایج، تشخیص دهد، ما هم میتوانیم علائم غزه را تفسیر کنیم. این قحطی است.
شرایط اعلام رسمی قحطی چیست؟
یک منطقه زمانی رسما در وضعیت قحطی اعلام میشود که هر سه شرط زیر تامین شود:
دستکم ۲۰درصد از خانوارها دچار کمبود شدید غذا یا در حالت گرسنگی مطلق باشند.
دستکم ۳۰درصد از کودکان بین ششماه تا پنجسال دچار سوءتغذیه حاد یا لاغری (تناسب نامناسب وزن به قد) باشند و دستکم روزانه دو نفر بزرگسال یا چهار کودک زیر پنجسال از هر دههزار نفر به دلیل گرسنگی یا تاثیرات همزمان سوءتغذیه و بیماری بمیرند. این گزارش که براساس اطلاعات موجود تا تاریخ ۲۵جولای تهیه شده، میگوید بحران به «نقطهای هشداردهنده و مرگبار» رسیده است. دادهها نشان میدهد که در بیشتر نقاط غزه، سطح مصرف غذا به پایینترین حد خود از زمان آغاز جنگ رسیده و از آستانه قحطی عبور کرده است. در شهر غزه نیز، شاخصهای سوءتغذیه حاد از آستانه قحطی فراتر رفتهاند. این گزارش میافزاید که از هر ۱۰۰کودک زیر پنجسال در شهر غزه، نزدیک به ۱۷کودک دچار سوءتغذیه حاد هستند.
شواهد روزافزونی از «گرسنگی گسترده» وجود دارد. خدمات درمانی حیاتی و دیگر زیرساختها فروپاشیدهاند. براساس گزارش برنامه جهانی غذا، در غزه از هر سه نفر، یک نفر روزها بدون غذا میماند. بیمارستانها از افزایش سریع مرگ کودکان زیر پنجسال بر اثر گرسنگی خبر میدهند. جمعیت بیش از ۲میلیون نفری غزه در مناطق کوچکتری از این سرزمین ویرانشده فشرده شدهاند.
آیپیسی در تحلیل پیشین خود در ماه مه هشدار داده بود که اگر اسرائیل محاصره را برندارد و عملیات نظامیاش را متوقف نکند، غزه بهاحتمال فراوان دچار قحطی میشود. این نهاد در هشدار جدید خواستار «اقدام فوری و در مقیاس گسترده» شده و میگوید: در صورت عدم اقدام فوری، مرگ گسترده در بخش عمدهای از غزه رخ خواهد داد.»
چه محدودیتهایی برای کمکرسانی وجود دارد؟
رژیم صهیونیستی در طول جنگ به درجات مختلف، ورود کمکها را محدود کرده است. در ماه مارس، برای اعمال فشار بر حماس جهت آزادی گروگانها، ورود تمامی کالاها از جمله سوخت، غذا و دارو را قطع کرد.
در ماه مه، رژیم صهیونیستی این محدودیتها را کاهش داد اما همزمان سیستم جدیدی برای تحویل کمکها با حمایت آمریکا به کار گرفت که با بینظمی و خشونت همراه بوده است. نهادهای سنتی کمکرسانی به رهبری سازمان ملل میگویند روند کمکرسانی بهواسطه محدودیتهای نظامی اسرائیل و همچنین هجوم مردم گرسنه مختل شده است.
در حالی که رژیم صهیونیستی میگوید هیچ محدودیتی برای ورود کامیونهای کمک به غزه وجود ندارد، آژانسهای سازمان ملل و گروههای امدادی میگویند حتی اقدامات بشردوستانه جدید هم برای مقابله با گرسنگی فزاینده کافی نیست. سازمان پزشکان بدون مرز در بیانیهای روز دوشنبه اعلام کرد که پرتاب هوایی کمکها «بیاثر و خطرناک» است و نسبتبه کامیونها، کمکهای بسیار کمتری ارائه میدهد.
در همین راستا به گفته مقامات غزه در روز دوشنبه تعداد شهدای فلسطینی در نوار غزه از آغاز جنگ تاکنون به ۵۹هزار و ۹۲۱ هزار نفر رسیده و ۱۴۵هزار و ۲۳۳نفر دیگر نیز زخمی شدهاند. در ۲۴ساعت گذشته، حملات اسرائیل جان ۱۰۰نفر را گرفته و ۳۸۲ نفر دیگر را مجروح کرده است. علاوه بر تلفات ناشی از عملیات نظامی، وضعیت انسانی در این منطقه محاصرهشده همچنان رو به وخامت است.
مقامات بهداشت غزه روز دوشنبه اعلام کردند که ۱۴فلسطینی، از جمله چند کودک، طی ۲۴ساعت گذشته به دلیل قحطی و سوءتغذیه ناشی از محاصره تحمیلی اسرائیل جان خود را از دست دادهاند. با احتساب این موارد، تعداد کل شهدای ناشی از قحطی به ۱۴۷نفر رسیده که از این تعداد، ۸۸نفر کودک بودهاند. دفتر رسانهای دولت حماس در غزه روز دوشنبه اعلام کرد که بیش از ۴۰ هزار نوزاد زیر یکسال در غزه در معرض «مرگ تدریجی» قرار دارند چراکه محاصره مداوم اسرائیل مانع از ورود شیر خشک به این منطقه شده است.
در چنین شرایطی گیدعون سعار وزیر امور خارجه اسرائیل، روز سهشنبه گزارشهای مربوط به گرسنگی در غزه را رد کرد. او در یک نشست خبری در اورشلیم گفت: «واضح است که پس از تقریبا دو سال جنگ، وضعیت دشوار است اما یک دروغ وجود دارد و آن دروغ، اعمال سیاست قحطی است که رسانههای بینالملل از جمله بیبیسی، در ترویج آن مشارکت دارند اما نزدیکترین متحد اسرائیل اکنون ظاهرا نظر دیگری دارد زیرا دونالد ترامپ روز دوشنبه درباره تصاویر اخیر از غزه گفت: این بچهها واقعا گرسنه بهنظر میرسند.