عملکرد غافلگیرکننده بورس

جهان‌صنعت – مجتبی معتمدنیا، کارشناس بازار سرمایه درباره واکنش متقاوت بازار سهام در روزهای اخیر به مکانیسم ماشه و تداوم رشد مثبت شاخص، اظهار داشت: اکثر کارشناسان بازار سرمایه انتظار روند مثبت در بازار را پس از فعال شدن مکانیسم ماشه نداشتند و پیش‌بینی نمی‌کردند که روند بازار از شنبه این هفته ناگهان تغییر کند.

وی بیان کرد: از یک منظر دیگر نیز باید گفت طی چند ماهی که خبرهایی مبنی بر احتمال فعال شدن مکانیسم ماشه منتشر می‌شد، ریزش‌های انتظاری بازار پیش‌خور شده بود و از آنجایی که بازار عمدتا برمبنای خبرهای پیرامونی به پیش می‌رود، نه براساس اتفاقات بنیادین شرکت‌ها و سود و زیان آنها، بنابراین انتشار خبرهایی از این دست در یک ماه گذشته بر افت بازار به اندازه کافی اثر خود را گذاشته بود.

معتمدنیا در گفت‌وگو با ایرنا ادامه‌ داد: تا زمانی که اتفاق جدیدی درخصوص بحث مکانیسم ماشه رخ ندهد و طرفین تصمیم‌گیری یا اظهارنظر تازه‌ای نداشته باشند، بازار سرمایه پتانسیل رسیدن به رشدی که بازارهای موازی داشته‌اند را خواهد داشت؛ البته مشروط بر اینکه تصمیم جدیدی درخصوص الحاق یا عدم الحاق به کنوانسیون CFT یا خروج از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اتخاذ نشود؛ در غیر این صورت ممکن است شاهد تغییر جدید در روند بازار (چه مثبت یا چه منفی) باشیم.

فعال بازار سرمایه یادآور شد: زمانی که بازارهای دیگر رشد قابل‌توجهی داشته باشند، افرادی که نقدینگی آنها به شکل ریالی است طبیعتا می‌خواهند از این تغییرات جا نمانند و به دنبال تبدیل دارایی ریالی خود به ارز یا سهام هستند ولی وقتی می‌بینند بازار سرمایه نسبت به سایر بازارها فوق‌العاده عقب‌تر است و فروشنده‌ها در چند ماه اخیر به میزان کافی عرضه کرده‌اند و دیگر عرضه‌ای برای فروش نیست، سمت تقاضای سهام در بازار سرمایه تقویت می‌شود.

وی گفت: این تقویت سمت تقاضا تا زمانی ادامه دارد که اتفاق جدیدی در صحنه بین‌الملل رخ ندهد یا تصمیم جدیدی چه از سوی حاکمیت کشورمان چه از سوی غربی‌ها اتخاذ نشود که در این صورت زمین بازی عوض می‌شود.

معتمدنیا تصریح‌کرد: در حال حاضر هر اتفاق بدی که قرار بود برای کشور رخ دهد، در قیمت‌های فعلی سهام لحاظ شده بنابراین بعید است شاهد سقوط سنگین مجدد در بازار سهام باشیم.

وی درباره تاثیر نوسانات ارزی بر بازار سرمایه، گفت: افزایش نرخ دلار معمولا دو عامل اصلی و کلان دارد؛ یکی عوامل اقتصادی است که افزایش نرخ دلار در اثر عوامل اقتصادی می‌تواند در بازار سرمایه تاثیر مثبت داشته باشد؛ عامل دیگر رشد نرخ ارز، عوامل سیاسی است که در این صورت نه‌تنها اثرگذاری مثبت ندارد بلکه حتی می‌تواند پنیک (panic) ایجاد کند.

این فعال بازار سرمایه ادامه‌ داد: اگر به وضعیت بازار سرمایه در ۲۰‌سال اخیر بنگرید، می‌بینید که بازار سهام با افزایش نرخ دلار رابطه مستقیم دارد. به این معنا که تورم حاصل از افزایش نرخ ارز سبب شده تا شرکت‌های بورسی رشد قیمت را در صورت‌های مالی خود اعمال کرده و رشد ارزش سهام را در پی داشته باشند.

تحلیلگر بازار سرمایه ادامه ‌داد: اما اگر عامل سیاسی سبب رشد نرخ ارز شود، سهامدار دیگر امنیت ذهنی درخصوص سرمایه‌گذاری ندارد و سعی می‌کند در آن مقطع نسبت به فروش سهام خود اقدام کرده و به سمت سایر بازارها به‌ویژه ارز برود.

وی اظهار داشت: اگر حاکمیت بخواهد سایر بازارها را کنترل و نوسانات سایر بازارها را مهار کند، سبب می‌شود تا خرج پول حقیقی از بازار نداشته باشیم و نقدینگی سرگردان به سمت ارز و طلا نمی‌رود و دیگر شاهد رشد افسارگسیخته نخواهیم بود.

معتمدنیا با اشاره به چند نرخی بودن ارز خاطرنشان کرد: باید ببینیم سیاست بانک مرکزی درخصوص نرخ ارز چیست؟ زمانی که بانک مرکزی اعلام می‌کند قرار است نرخ ارز بازگشت از صادرات در دامنه ۷۰‌هزار تومان باقی بماند، بنابراین شرکت‌های بورسی نمی‌توانند به صورت رسمی در صورت‌های مالی خود رشد واقعی را ثبت کنند.