19 - 02 - 2020
عقبنشینی تورم
گروه اقتصادی- نوسانات قیمتی در بازار ارز، روند فزاینده نقدینگی، تعمیق رکود، تورم مزمن و نااطمینانی نسبت به آینده تنها گوشهای از نتایج و تبعات سیاستگذاری دولت در طول دوره عملکردی وی در کنار بازگشت تحریمهای آمریکاست. سیاستگذار تحریمها را مسبب اصلی وضعیت این روزهای اقتصاد ایران میداند، کارشناسان و صاحبنظران اما روند کوچک شدن اقتصاد را نتیجه مستقیم سیاستهای ناکارآمد دولت اعلام میکنند.
آیا به راستی آنچه بر سر اقتصادمان آمده به دلیل محدودیتهای اعمال شده از سوی آمریکاست یا کج کارکردی دولت در حوزه سیاستگذاری؟
در کنار گزارشهای مختلف آماری که از وضعیت نگرانکننده اقتصاد ایران خبر میدهند، تصمیمگیری FATF در خصوص وضعیت ایران بر نگرانیها افزوده است. نشست گروه ویژه اقدام مالی در روزهای گذشته آغاز شده و این نهاد قرار است پایان هفته جاری در خصوص وضعیت ایران اعلام تصمیم کند. این احتمال وجود دارد که با پایان یافتن اولتیماتوم این کارگروه به ایران برای تصویب لوایح باقی مانده، بازگشت به لیست سیاه آن را جدیتر کند. در عین حال مقامات داخلی نگاه محتاطانهتری به این موضوع دارند و احتمال بازگشت ایران به لیست سیاه FATF را ضعیف اعلام میکنند.
آنطور که رییس کل بانک مرکزی میگوید «اینکه چه اتفاقی خواهد افتاد هنوز معلوم نیست. احتمال هست که بگویند ایران وارد لیست سیاه شود ولی احتمال قویتر این است که این کار را انجام ندهند چون بعید است خودشان وارد این مسیر شوند». این موضوع در حالی از سوی عبدالناصر همتی مطرح میشود که در طول ماههای گذشته برخی از مقامات دولتی نسبت به تبعات منفی تصویب نشدن لوایح CFT و پالرمو از سوی ایران هشدار دادهاند.
برخی از این مقامات میگویند که اگر ایران به لیست سیاه این کارگروه بازگردد، برقراری روابط بانکی با دیگر کشورها دیگر امکانپذیر نخواهد بود و هزینه نقلوانتقالات مالی برای ایران دوچندان میشود. با این حال مخالفان همچنان بر تصمیمات پیشین خود در خصوص لوایح باقیمانده اصرار میورزند و معتقدند مراودات مالی و بانکی ایران با جهان ربطی به پذیرفتن قوانین و مقررات FATF ندارد، چه آنکه این روابط به دلیل تحریمها در پایینترین سطح آن در حال انجام است.
اما نظر موافقان و مخالفان هرچه باشد، هیجانات قیمتی در بازار ارز و طلا را افزایش داده، به طوری که در طول دو هفته گذشته افزایش تدریجی قیمتها در بازار ارز و به تبع آن بازار طلا و سکه آغاز شده و پیشبینی میشود تا زمان اعلام تصمیم FATF در خصوص ایران، نوسانات در این بازار تداوم یابد. با این حال مقامات دولتی تغییرات قیمتی در بازار را نتیجه تصمیم آتی این کارگروه مالی نمیدانند و سرمایهگذاری در این بازار را پرخطر اعلام میکنند.
به گفته رییس بانک مرکزی «برخی بهخاطر اجلاس آتی FATF تلاش میکنند التهابی در بازار ارز ایجاد کنند ولی همانطور که گفتم تصمیم اجلاس FATF تاثیر معناداری در بازار ارز نخواهد داشت». این اظهار نظر در حالی است که هماکنون نرخ دلار در میانه کانال ۱۴ هزار تومان قرار گرفته و بیم آن میرود که روند افزایش قیمتها به ثبت رکوردهای قیمتی در این بازار منجر شود.
بدیهی است هرگونه افزایشی در قیمت ارز، دیگر بازارهای اقتصادی را نیز متاثر میکند، به طوری که میتواند تاثیر معناداری بر هزینه تولید کالاها و هزینه نهایی مصرفکننده داشته باشد. گزارشهای آماری نیز این موضوع را تایید میکند، به طوری که بخش اعظم افزایش قیمتها نتیجه مستقیم نوسانات و تغییرات قیمتی ارز است.آخرین آمارهای اعلامی از سوی مرکز آمار نشان میدهد که نرخ تورم در دی ماه به رقم ۶/۳۸ رسیده است. اگرچه این نرخ در مقایسه با ماههای گذشته روند کاهشی داشته، با این حال پیشبینیها کاهش سطوح قیمتها به دلیل رشد نقدینگی را در ماههای آتی تایید نمیکند. رییس بانک مرکزی اما دست به پیشبینی خوشبینانهای در این خصوص زده و اعلام میکند که نرخ تورم در سال آینده به زیر ۲۰ درصد خواهد رسید. به گفته وی «هیچ کدام از پیشبینیهای همکاران بانک مرکزی برای سال آینده تورم بالای ۲۰ درصد را نشان نمیدهد، بنابراین انتظاراتی که برای تورم بالا طی رشد نقدینگی مطرح میکنند صحت ندارد.»
با همه اینها و حداقل در شرایط کنونی، وضعیت بازارهای اقتصادی منوط به تصمیمگیری FATF در خصوص ایران شده است، به طوری که رای نهایی این کارگروه میتواند مسیر اقتصادی ایران در ماههای پیش رو را ترسیم کند.
تصمیم اجلاس FATF تاثیری در بازار ارز ندارد
در همین حال عبدالناصر همتی، رییس بانک مرکزی در ششمین همایش سالانه اقتصاد مقاومتی با تاکید بر اینکه اجازه ادامه تلاطم در بازار ارز را نمیدهیم، گفت: تصمیم اجلاس FATF تاثیری در روابط و معاملات ما نخواهد داشت.
وی در خصوص اینکه برنامه بانک مرکزی برای مدیریت نوسانات اخیر در بازار ارز چیست گفت: قبلا هم گفتهام که این نوسانات ادامهدار نخواهد بود برخی بهخاطر اجلاس آتی FATF تلاش میکنند التهابی در بازار ارز ایجاد کنند ولی همانطور که گفتم تصمیم اجلاس FATF تاثیر معناداری در بازار ارز نخواهد داشت.
همتی با اشاره به برخی خبرها و اظهارنظرهای دلالهای ارزی مبنی بر اینکه سد مقاومت دلار ۱۴ هزار تومانی شکسته شد، گفت: ظرف یک سال قبل سه بار این سد مقاومت شکسته شد ولی باز با مدیریت بانک مرکزی تعادل به بازار برگشت و باز هم این اتفاق میافتد.
رییسکل بانک مرکزی به افرادی که قصد ورود به بازار ارز را دارند توصیه کرد که ریسک داراییهای خود را هم در نظر بگیرند.
همتی با تاکید بر اینکه بانک مرکزی نظارت کامل و کافی در بازار ارز دارد در پاسخ به این سوال که برخی میگویند اگر FATF تصویب شود حتی ارتباطمان با کشورهای دوست نیز از بین میرود گفت: هر کسی یک نظری دارد، اینکه چه اتفاقی خواهد افتاد هنوز معلوم نیست. احتمال هست که بگویند ایران وارد لیست سیاه شود ولی احتمال قویتر این است که این کار را انجام ندهند چون بعید است خودشان وارد این مسیر شوند.
وی افزود: قبلا هم گفتهام هر اتفاقی درباره FATF بیفتد از آنجایی که ۹۰ درصد معاملات تجاری ما از مسیرهای تحریمناپذیر انجام میشود نمیتواند تاثیری در این مقطع در بازار ارز و روابط تجاری ما داشته باشد.
وی تاکید کرد: تاثیری که همه فکر میکنند با تصمیم اجلاس FATF اتفاق نخواهد افتاد هرچند هنوز هم فکر نمیکنم این تصمیم اشتباه را بگیرند ولی باید صبر کنیم.رییسکل بانک مرکزی در پاسخ به این سوال که برنامه بانک مرکزی برای جلوگیری از تاثیر افزایش نقدینگی بر تورم چیست گفت: رشد نقدینگی ۲۸ درصد بوده و طبق آمار غیررسمی تا آخر بهمنماه نیز همین حدود بوده است.
وی با بیان اینکه میانگین رشد نقدینگی در ۵۰ سال گذشته، ۲۵ درصد بوده است گفت: البته این خوب نیست ولی تلاش میکنیم رشد نقدینگی را مدیریت کنیم، ضمن اینکه نقدینگی در مجموع ۳ درصد نسبت به میانگین ۵۰ ساله رشد داشته است.
تورم سال آینده کمتر از ۲۰ درصد است
همتی دلیل رشد نقدینگی را رشد خالص ذخایر ارزی بانک مرکزی اعلام و اضافه کرد: بانک مرکزی چند میلیارد دلار ارز خریده است و بهخاطر خرید این ارزها برای افزایش ذخایر بانک، کمی رشد نقدینگی از میانگین ۵۰ سال گذشته بالاتر رفته است. برخی به اشتباه میگویند که رکورد میانگین شکسته شد در حالی که میانگین رکورد نیست و ماکسیمم رکورد تلقی میشود.
رییس کل بانک مرکزی با تاکید بر اینکه رشد ۲۸درصدی نقدینگی رکورد نیست گفت: در طول سالهای قبل خیلی بیشتر از این رشد نقدینگی داشتیم هماکنون در حال کنترل نقدینگی هستیم و انشاءالله که مشکلی پیش نمیآید.
وی درباره تورم هدف تعیینشده در این بانک برای سال آینده اینطور توضیح داد که هدف بانک مرکزی کنترل انحصارات است، هیچ کدام از پیشبینیهای همکاران بانک مرکزی برای سال آینده تورم بالای ۲۰ درصد را نشان نمیدهد، بنابراین انتظاراتی که برای تورم بالا طی رشد نقدینگی مطرح میکنند صحت ندارد.همتی میانگین سه دهه تورم را حدود سه درصد عنوان کرد و گفت: باید تورم کنترل شود و رشد اقتصادی افزایش یابد. کنترل تورم هدف اصلی و کمک به ثبات اقتصادی، هدف دیگر بانک مرکزی است که در چارچوب اقتصاد مقاومتی در دستور کار قرار دارد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد