14 - 12 - 2019
عدالت گمشده
گروه بورس- سهام عدالت از زمان راهاندازی آن با چالشهایی روبهرو بوده است و در زمانهای مختلف پیشنهادهای متفاوتی برای تعیین تکلیف آن ارائه میشود اما گذر زمان کلاف سردرگم سهام عدالت را بیش از گذشته پیچیده کرده است. حالا به گفته رییس سازمان خصوصیسازی پیشنویس عرضه سهام عدالت به بورس از یک سال و نیم گذشته در مجلس در حال بررسی است و هنوز عموم مردم به دنبال آزادسازی سهام خود هستند. اما هراس از تعیین قیمت و چگونگی عرضه سهام ۴۰ میلیون نفر در بورس موردی است که هنوز دولتمردان به حل آن دست نیافتهاند.
براساس قانون موجود برای آزادسازی سهام عدالت در وهله نخست باید سهام شرکتهای سرمایهپذیر به شرکتهای سرمایهگذار استانی واگذار شود. سپس سهام شرکتهای استانی به مردم واگذار شود. پیش از سال ۹۴ نیز موضوعاتی مانند واگذاری سهام عدالت به مردم مورد بررسی قرار گرفت و کارشناسان مجلس و دولت به این نتیجه رسیدند که واگذاری سهام عدالت به مردم نشدنی است یعنی واگذاری سهام شرکتهای سرمایهپذیر به شرکتهای سهامی عام و خاص و پس از آن، واگذاری این سهام به مشمولان نقض غرض بوده و نشدنی است. حجم این سهام و تعداد بالای شرکتهای این سهام تعیین تکلیف برای این سهام را پیچیدهتر کرده است. طرح توزیع سهام عدالت در آبانماه سال ۱۳۸۵، توسط رییسجمهور وقت رسما به عنوان طرحی با هدف «کاهش فقر» و «توزیع عادلانه ثروت دولت بین قشرهای مختلف جامعه» اعلام شد. به بیان سادهتر، سهام شرکتهای دولتی با تصمیم دولت و به طور بلاعوض، به مردم واگذار شد و افراد کمتوان جامعه در درآمدهای دولت شریک شدند تا به این طریق، عدالت بین اقشار جامعه برقرار شود. با تصویب قانون اجرای سیاستهای کلی اصل ۴۴ قانون اساسی در مجلس شورای اسلامی، افزایش ثروت و ایجاد منبع درآمد مستمر برای خانوارهای نیازمند، دولت باید بخشی از درآمدهای خود را به صورت بلاعوض به مردم دهد. طی ۱۳ سال گذشته تلاش شد با الگوبرداری از تجربه کوپن سهام البته با تغییراتی در اهداف و شیوههای اجرایی، طرحی تحت عنوان سهام عدالت در کشور اجرایی شود و مطابق آن یک میلیون تومان سهام مربوط به شرکتهای مختلف به صورت قسطی میان مشمولان توزیع شد. بر این اساس از سال ۸۵ مهلت ۱۰ سالهای تعیین شد تا اقساط این سهام از محل سود سالانهاش تسویه شده و پس از آن مشمولان بتوانند در پایان مهلت قانونی اجرای این طرح، از مزایای دریافت سود نقدی و همچنین آزادسازی و خرید و فروش سهام خود بهرهمند شوند. البته هر چند دولت سال گذشته لایحه ساماندهی سهام عدالت را به مجلس ارائه و در آن آزادسازی این سهام را از طریق صندوقهای قابل معامله پیشنهاد داده است، اما این اتفاق تا امروز رخ نداده و در این زمینه اما و اگرهایی نیز وجود دارد.
تعیین قیمت با توجه به ظرفیتها
این در حالی است که رییس سازمان خصوصیسازی از دلایل تعلل در آزادسازی سهام عدالت پرده برداشت و اعلام کرد: در صورتی که پس از واگذاری سهام عدالت به مردم، ۴۰میلیون نفر برای عرضه سهام مراجعه کنند ارزش سهام عدالت آنها به یکدهم قیمت سقوط میکند. بعد از چندین سال تعلل برای آزادسازی سهام عدالت، میرعلیاشرف عبداللهپوریحسینی، رییس هیات عامل سازمان خصوصیسازی بیان کرد این نگرانی وجود دارد که بعد از آزادسازی سهام عدالت قابلیت خرید و فروش پیدا کند. مردم برای فروش سهام خود هجوم بیاورند و این موضوع منجر به کاهش شدید قیمت سهام شرکتهایی شود که در سبد سهم عدالت وجود دارند. این استدلالها عمدتا برآوردهای غلطی است که تحتتاثیر منافع عدهای خاص اعلام میشود و ماجرای آزادسازی سهام عدالت پیچیدگیهایی دارد که در آن باید قبل از آزادسازی منافع برخی ذینفعان لحاظ شود. در صورت واگذاری سهام ۴۰درصدی شرکتهای سرمایهپذیر میان ۴۰میلیون نفر، ممکن است تکتک افراد برای فروش مراجعه کنند، در نتیجه سهام آنها ارزان میشود یعنی زمانی که عرضه سهام بیش از تقاضا باشد ارزش آن افت شدیدی پیدا میکند. در صورتی که پس از واگذاری سهام عدالت به مردم، ۴۰میلیون نفر برای عرضه سهام مراجعه کنند، ارزش سهام عدالت برای افرادی که ارزش سهام عدالت آنها هماکنون به چهار میلیون تومان رسیده است به یکدهم قیمت سقوط میکند و این بدترین اتفاقی است که در این زمینه رخ میدهد. برای ارزش سهام عدالت مشمولان این روزها عددهای مختلفی ذکر میشود. از بیش از ۱۲ میلیون تومان جهانگیری تا هشت میلیون تومانی که برخی از کارشناسان اقتصاد عنوان کردهاند. اما به راستی اگر خرید و فروش سهام عدالت آزاد شود این سهام را چقدر میتوانید بفروشید؟ شهباز حسنپور درباره سهام عدالت و آزادسازی این سهم چنین معتقد است افرادی که مشمول سهام عدالت میشوند بر نیمی از آن اختیار دارند. امروز با توجه به کاهش ارزش پول ملی، معتقد هستم شرکتهایی که سهام عدالت در آنها برقرار است و مردم بر اساس سود آن شرکتها، سهام دریافت میکنند. باید وضعیت خودشان را شفاف بیان کنند که آیا در چارچوب قوانین و مقررات عمل شده است یا خیر. عضو کمیسیون برنامهوبودجه مجلس بیان کرد: اگر عملکرد ما در حوزه سهام عدالت مناسب باشد و مورد پسند مردم قرار گیرد، مردم اعتماد میکنند و بقیه پساندازهایشان را در اختیار ما میگذارند و وضعیت نقدینگی را میتوان کنترل کرد.
عرضه سهام عدالت در بورس هنوز در حال بررسی
هنوز عرضه سهام عدالت در بورس آماده نشده و همچنان به دنبال راهکارهای خود است. رییس سازمان خصوصیسازی در همین رابطه میگوید: پیشنویس عرضه سهام عدالت به بورس از یک سال و نیم گذشته در مجلس در حال بررسی است که به نظر میرسد پیگیریهای مربوط به آن در حال طی کردن روزهای پایانی خود است. عبداللهپوریحسینی با اشاره به آخرین اقدامات انجام شده در راستای خرید و فروش سهام عدالت در بازار سرمایه افزود: آخرین اقدامی که از سوی سازمان خصوصیسازی برای ورود سهام عدالت به بورس انجام شد مربوط به چهار سال گذشته است، در این زمینه پیشنویس لایحه تهیه شد و بعد از ارائه اصلاحات لازم، تایید آن را از وزارت امور اقتصادی و دارایی کسب کردیم که در آخر پیشنویس مذکور در اختیار هیات وزیران قرار گرفت. وی ادامه داد: ساز و کار تصویب پیشنویس لایحه بر عهده دولت و بعد از آن در اختیار مجلس است، بنابراین نباید اقدام خاصی از جانب ما انجام شود. پوریحسینی با بیان اینکه ما در حال همکاری با دولت و مجلس برای به سرانجام رساندن این پیشنویس هستیم، گفت: این پیشنویس از یک سال و نیم گذشته در مجلس در حال بررسی است که به نظر میرسد بررسی و پیگیریهای مربوط به آن در حال طی کردن روزهای پایانی خود است. رییس سازمان خصوصیسازی اظهار داشت: امیدواریم با تصویب پیشنویس ارائه شده، اشکالات مربوط به وضع موجود برطرف شود و دیگر مشمولان از شرایط حاضر اذیت نشوند.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد