طوفان ارزی زیر سایه ماشه

جهان‌صنعت- بازار ارز و طلا در روز سه‌شنبه ۲۴تیر، صحنه واکنشی شدید به تحولات سیاسی بین‌المللی بود. با بالاگرفتن احتمال فعال‌سازی مکانیسم ماشه از سوی اروپا علیه ایران، فضای معاملات ارز و طلا بار دیگر به‌شدت ملتهب شد و نرخ‌ها در اغلب بازارها با رشد چشمگیر همراه بود. مهم‌ترین نشانه این التهاب، عبور قیمت دلار از مرز ۹۰‌هزار تومان در بازار آزاد بود؛ اتفاقی که نه‌تنها از منظر روانی بلکه در محاسبات تجاری و انتظارات تورمی نیز بازتابی قابل‌توجه دارد.

افزایش قیمت ارز را باید در بستر تحولات سیاسی و انتظارات احتیاطی تفسیر کرد. فعالان بازار می‌گویند زمزمه‌های مکانیسم ماشه، این نگرانی را تقویت کرده که تحریم‌های بین‌المللی- مخصوصا در حوزه بانکی و مالی- دوباره بازگردند. در چنین شرایطی، تقاضای احتیاطی برای خرید ارز و سکه به‌شدت بالا می‌رود و همین مساله بازار را به‌سمت جهش نرخ‌ها سوق می‌دهد.

براساس داده‌های روز سه‌شنبه، دلار در بازار آزاد به ۹۰۱۰۰تومان رسید که نسبت به روز شنبه (۲۲ تیر) رشد بیش از ۳۱۴۰ تومانی را نشان می‌دهد.

یورو نیز با جهش ۱۱۶۰تومانی به ۱۰۵۴۰۰تومان رسید. نرخ پوند انگلیس با افزایش ۱۶۱۰تومانی به سطح ۱۲۱۶۰۰تومان صعود کرد و درهم امارات نیز با ۱۸۵تومان رشد در مرز ۲۴۴۶۰تومان قرار گرفت. لیر ترکیه اگرچه تغییر کمتری داشت اما همچنان روندی افزایشی نشان داد و با ۲۰تومان افزایش به ۲۲۴۰تومان رسید.

در کنار بازار ارز، بهای طلا و سکه نیز تحت‌تاثیر این موج افزایشی قرار گرفت. طلای ۱۸عیار به ۷‌میلیون و ۱۹۴‌هزار تومان رسید که نسبت به روز قبل، بیش از ۶۸‌هزار تومان رشد داشته است. هرچند قیمت اونس جهانی طلا با اندکی کاهش همراه شد و به ۳۳۶۲دلار رسید اما اثر روانی تحولات داخلی، این کاهش را در بازار ایران خنثی کرد.

سکه امامی نیز که شاخص‌ترین نماد بازار طلاست، با رشد ۸۲۰‌هزار تومانی به ۸۱‌میلیون و ۱۶۰‌هزار تومان رسید. سکه بهار آزادی با افزایش ۲۱۰‌هزار تومانی در سطح ۷۲‌میلیون و ۵۸۰‌هزار تومان معامله شد.

این در حالی است که قیمت نیم‌سکه، ربع‌سکه و سکه گرمی بدون تغییر نسبت‌به روز گذشته باقی ماندند؛ اتفاقی که می‌تواند نشان از اشباع تقاضا در سطوح خردتر بازار داشته باشد.

در یک نگاه کلی، داده‌های روز سه‌شنبه بیانگر آن است که بازار ارز و طلا در ایران بار دیگر به تحولات ژئوپولیتیکی حساسیت بالایی نشان داده و در برابر ریسک‌های سیاسی خارجی، واکنش‌های آنی و شدید دارد.

تا زمانی که ابهام درخصوص آینده روابط ایران با اروپا و روندهای تحریمی ادامه یابد، تلاطم در این بازارها قابل انتظار خواهد بود. در چنین شرایطی، ثبات نرخ‌ها بیش از آنکه متاثر از متغیرهای اقتصادی باشد، وابسته به تحولات دیپلماتیک و امنیتی خواهد بود.