21 - 01 - 2023
ضعف فرآوری چالش پرعیارسازی سنگآهن
«جهانصنعت»- به دلیل تحریمها، معادن کشور از صنایع هایتک و فناورانه دور افتادهاند. مسالهای که باعث شده به طور مثال معادن سنگآهن هماتیت آنطور که باید به ظرفیت بالا نرسند و در نتیجه از اهداف توسعه عقب بیفتیم. به این ترتیب شاهدیم که معادن ایران در بحث فرآوری و صنعتیسازی با چالشهای جدی روبهرو هستند که باید برای حل آن راهی پیدا کرد.
در کنار این بحث که نتوانستهایم از مواهب ذخایر بزرگ سنگآهن در اعماق زمین برخوردار باشیم، اما یک موضوع دیگر بحث پرعیارسازی و استفاده از سنگآهن هماتیتی است که به عنوان یک مساله اقتصادی تلقی میشود؛ چراکه باعث میشود ظرفیتها تا ۲ برابر در حوزه سنگآهن افزایش پیدا کند. اگر به نقطهای برسیم که با ارتقای بهرهوری و بهره از تکنولوژی، امکان رقابت با سنگآهن وارداتی را داشته باشیم، در این صورت تا مدتها سنگآهن موجود در کشور میتواند پاسخگوی نیاز صنعت فولاد کشور باشد.
کارشناسان باور دارند که بهتر است تمرکز روی پرعیارسازی سنگآهن هماتیتی، باطلهها، کانسنگهای کمعیار و استفاده از روشهای خشک به دلیل بحث کمبود انرژی و آب بیشتر شود؛ موضوعاتی که باعث شده معدنکاری در ایران با دنیا تفاوت زیادی پیدا کند و آنطور که باید پیش نرود. حالا تاکید میشود که امید است بیشتر به توسعه فرآوری در بخش معدن توجه شود.
چالش سنگآهن هماتیتی
در این خصوص مجری طرح ایجاد زیستبوم نوآوری و فناوری معادن و صنایع معدنی ایمینو درباره بحث فرآوری در حوزه سنگآهن به «جهانصنعت» گفت: روش فرآوری در خصوص سنگآهن به صورت خشک و تر است اما روی هماتیت feo چالشهایی وجود دارد. درواقع هرچه ترکیبات غیرمگنتیتی بیشتر باشد، چالش فرآوری هم بیشتر میشود. این در حالی است که در دنیا روی سنگآهن هماتیتی اقدامات خوبی صورت گرفته و نسل جدید کورهها روی فرآوری منابع غیرمگنتیتی متمرکز هستند.
مجید وفاییفرد با اشاره به وضعیت مواد معدنی در کشور گفت: بسته به نوع کانی و ترکیب سنگ روشهای مختلفی برای فرآوری وجود دارد. بسیاری از مواد معدنی فرآوری میشوند و بسیاری هم چالشهایی دارند. در کل میشود گفت که امروز ما در حوزه فرآوری در بحث صنعتیسازی و تجاریسازی با چالشهایی روبهرو هستیم. او ادامه داد: در بحث عناصر پایه مثل طلا، نقره، مس، سرب و روی و آهن روشهای ما همچون روشهای متداول دنیاست و فرآوری به همان منوال است اما بیشتر تفاوت ما روی باطلهها، کانسنگهای کمعیار و روشهای خشک است که از روشهای روز دنیا عقب ماندهایم.
تجربه دیگر کشورها
مجری طرح ایجاد زیستبوم نوآوری و فناوری معادن و صنایع معدنی ایمینو در خصوص بازفرآوری باطلهها و تجارب مثبت دیگر کشورها گفت: بسیاری از باطلهها فرآیند خردایش را طی کردهاند و اگر دوباره فرآوری بشوند باعث میشود که در بخش عظیمی از هزینهها صرفهجویی شود. در این خصوص استرالیا اقدامات موثری انجام داده است. به طور مثال در خصوص مشکلات زیستمحیطی و ارزشافزوده کارهای مفیدی را صورت دادهاند. البته باید توجه کرد که فناوری مناسبی هم در اختیار دارند.
اهمیت بهره از روشهای خشک
این فعال معدنی با اشاره به اهمیت روشهای خشک یا کم آببر گفت: با توجه به مزیت نسبی کشور در بحث گاز و انرژی و چالشی که امروز در حوزه آب داریم، میتوانیم روی روشهای خشک تمرکز کنیم. در ضمن با توجه به اینکه بسیاری از معادن در مناطق بحرانی از نظر تامین آب واقع شدهاند؛ در نتیجه تمرکز بر روشهای توسعه فرآوری مساله مهمی شناخته میشود.
او به طور مثال گفت: در هر تن کنسانتره آهن ۸دهم مترمکعب آب مصرف میشود اما با تمرکز بر روشهای خشک و تکنولوژی جدید شاهد خواهیم بود که کمتر از نیم مترمکعب آب مصرف میشود. بنابراین با توجه به مشکل کشور در بحث آب میتوانیم روش فرآوری خشک و کمآب را توسعه دهیم.
تاثیر تحریمها بر توسعه فرآوری معادن
وفاییفرد درباره این پرسش که تحریمها چقدر به توسعه بخش فرآوری معدن ضربه وارد کردهاند، گفت: در حوزه عناصر نادر باید گفت که تحریمها بسیار موثر بودهاند، چراکه فناوری بالایی میخواهد. البته در کشور کارهای خوبی در مرکز تحقیقات فرآوری مواد معدنی ایران صورت گرفته است. به طور مثال در بحث عناصر نادر خاکی و فرآوری و تولید محصول با خلوص بالا به شدت مطالعه شده است. ضمن اینکه تاکیدشده بحث صنایع پاییندستی هم جای کار بسیاری دارد.
تحریمها مانع توسعه فناوری
پیشتر دبیر انجمن سنگآهن ایران نیز در این خصوص به معادن سنگآهن فراسرزمینی اشاره کرد و گفت: توجه به این معادن در دیگر کشورها، در معدنکاری روز ما مفید و مؤثر خواهد بود، زیرا ما را با دانش فنی و روز جهان آشنا خواهد کرد. اگر به دلیل تحریمها از صنایع هایتک و فناورانه به دور افتادهایم شاید با این شیوهها بتوانیم دانش فنی روز و تجهیزات و ماشینآلات جدید را به داخل کشور منتقل کنیم.
سعید عسگرزاده افزود: بزرگترین ایراد آن، پرریسک بودن کشورهایی مانند سوریه، عراق، افغانستان، ونزوئلا و یمن است که برای معدنکاری فراسرزمینی مورد توجه قرار گرفتهاند و باید از ظرفیت دیگر کشورها نیز استفاده کرد.
وی ادامه داد: در بخش سنگآهن در کشور از منابع و مواهب چندانی برخوردار نیستیم، شاید ذخایر بزرگی در اعماق زمین وجود داشته باشد و اکتشافات به این موضوع کمک خواهد کرد، اما تاکنون کسی به سراغ آنها نرفته است.
عسگرزاده گفت: در بخش فرآوری سنگآهنهای کمعیار نیز با چنین شرایطی مواجه هستیم. موضوع پرعیارسازی و استفاده از سنگآهنهای هماتیتی یک مساله اقتصادی است و اگر روزی شرایط بهگونهای شود که بتوانیم به سراغ آنها برویم، شاید تا ۲ برابر افزایش ظرفیت در حوزه سنگآهن داشته باشیم.
وی افزود: اگر به نقطهای برسیم که با راهکارهایی مثل ارتقای بهرهوری، امکان رقابت با سنگآهن وارداتی باشد، در این صورت تا مدتها سنگآهن موجود در کشور میتواند پاسخگوی نیاز صنعت فولاد باشد، اما تحلیل شرایط حاضر این صنعت نشان میدهد که از لحاظ قیمتی هنوز فاصله زیادی با دیگر کشورها داریم.
عسگرزاده افزود: با در نظر داشتن معادن هماتیتی در استان هرمزگان و ظرفیتهای استان مرکزی، پیشبینی میشود بیش از یک میلیارد تن ذخیره سنگآهن هماتیتی در این دو منطقه وجود داشته باشد. مشکل اینجاست تا وقتی که سنگآهن ارزان و بدون دردسر در اختیار و دسترس واحدها قرار میگیرد، کسی به سراغ معادن هماتیتی نمیرود.
وی ادامه داد: هماتیت یکی از فراوانترین انواع سنگآهن است که از معادن مختلف استخراجشده و به همین خاطر ویژگی و خواص متفاوتی دارد. در گذشته بسیاری از معادن سنگآهن هماتیت کشور به علت نبود فناوری به درستی مورد استفاده قرار نگرفته و به ظرفیت بالا نرسیده است.
عسگرزاده گفت: در قیاس با سنگآهن وارداتی اگر به نقطهای برسیم که وضعیت بهرهوری و رقابتپذیری در صنعت زنجیره آهن و فولاد بتواند با سنگآهن وارداتی و دنیا رقابتپذیر باشد در آن نقطه شک نکنید وضعیت سنگآهن ایران به حدی است که بتواند جوابگوی بخش فولاد باشد و تناسب عرضه و تقاضا برقرار شود.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد