19 - 04 - 2020
ضربه نفت ارزان به اقتصاد جهان
گروه انرژی– نفت ارزان ضربه محکمی را به اقتصاد جهان وارد کرده و شرایط بازار به حدی بحرانی است که حتی توافق کاهش تولید ۷/۹ میلیون بشکه در روز گروه اوپکپلاس هم نتوانسته بازار را احیا کند.
قیمت نفت در آخرین معاملات بازار نیویورک پس از مجموعه پیشبینیهای نگرانکننده نسبت به میزان کاهش تقاضا و عرضه فراوان در بازارهای فیزیکی که نگرانیها نسبت به محدودیت فضای نگهداری نفت را تشدید کرد، به پایین ۱۹ دلار در هر بشکه سقوط کرد.
بهای معاملات آتی نفت آمریکا تحتتاثیر نگرانیهای فزاینده نسبت به رشد سطح ذخایر در کاشینگ اوکلاهاما که هاب تحویل معاملات فیزیکی است، تحت فشارهای کاهشی قرار گرفته و روند متفاوتی از معاملات نفت برنت پیدا کرده است.بهای معاملات وستتگزاس اینترمدییت با ۷/۷ درصد کاهش، در ۱۸ دلار و ۳۵ سنت در هر بشکه بسته شد. بهای معاملات آتی نفت برنت تغییر چندانی نداشت و در ۲۷ دلار و ۸۱ سنت در هر بشکه بسته شد.بهای معاملات وستتگزاس اینترمدییت برای تحویل در ماه می در هفته گذشته حدود ۲۰ درصد و نفت برنت حدود ۱۱ درصد کاهش داشته است.
حتی اعلام توافق اوپکپلاس برای کاهش حدودا ۱۰ میلیون بشکهای تولید نفت نیز نتوانست روند تضعیف قیمت نفت را متوقف کند.
از سوی دیگر گزارشهای اقتصادی در هفته گذشته نیز باعث تضعیف قیمت نفت شد. گزارش صندوق بینالمللی پول با تاکید بر رکود بیسابقه در نیمقرن گذشته بر سر اقتصاد جهان، به کوچک شدن سه درصدی اقتصاد دنیا اشاره دارد؛ موضوعی که نشان میدهد تقاضای نفت قرار نیست به این زودیها به شرایط پیش از کرونا بازگردد.
همچنین آمارها نشان میدهد که اقتصاد چین افتی هفت درصدی را تجربه خواهد کرد. تحرکات در اقتصاد چین به عنوان بزرگترین واردکننده نفت تاثیر بسزایی در تقاضای طلای سیاه در جهان دارد.
همچنین در هفتهای که گذشت تولیدکنندگان نفتهای غیرمتعارف در آمریکا اگرچه گرد هم جمع شدند تا تصمیمی برای کاهش تولید و مقابله با قیمتهای پایین داشته باشند اما نتوانستند به اجماع برسند.مجموع این عوامل باعث شد نفت شاخص آمریکا در معاملات هفته گذشته کاهشی ۵/۲۴ درصدی داشته باشد و از قیمت ۲۲ دلار و ۷۶ سنت در روز دوشنبه به ۱۸ دلار و ۲۷ سنت در پایان معاملات روز جمعه کاهش پیدا کند.
نفت برنت نیز ۱۲ درصد از ارزش خود را در معاملات هفتگی از دست داد و از ۳۱ دلار و ۴۸ سنت به ۲۸ دلار و ۸ سنت رسید.
البته خبری که مانع از افت بیشتر قیمتها شد، اعلام تعطیلی ۶۶ سکوی حفاری نفتی در آمریکا بود که تعداد سکوهای فعال در این کشور را به پایینترین تعداد از اکتبر ۲۰۱۶ یعنی ۴۳۸ سکو رساند.اما افت ۳۰ درصدی تقاضا سبب شده که کاهش تولیدهای داوطلبانه و غیرداوطلبانه کشورها تاکنون نتواند افت شدید تقاضا را جبران کند و قیمتها همچنان در ارقامی بسیار پایین باقی مانده است.کارشناسان معتقدند در شرایط فعلی بازار نفت تا زمانی که تقاضا در بازارهای جهانی بهبود پیدا نکند هر اقدامی که انجام شود توان بالا کشیدن قیمت نفت را نخواهد داشت.
این در حالی است که تازهترین ارزیابی آژانس بینالمللی انرژی نشان میدهد که تقاضای جهانی نفت در ماه جاری میلادی روزانه ۲۹ میلیون بشکه در مقایسه با ماه مشابه سال گذشته کاهش یافته و در طول سال ۲۰۲۰ نیز به طور متوسط روزانه حدود ۳/۹ میلیون بشکه از تقاضای جهانی نفت کاسته خواهد شد.همچنین طبق گزارش ماهانه اوپک، تقاضا برای نفت اوپک در سه ماهه دوم کمتر از ۲۰ میلیون بشکه در روز خواهد بود که پایینترین میزان از اوایل سال ۱۹۸۹ به این طرف محسوب میشود.
بنابر این نمیتوان انتظار داشت توافقی که برای کاهش تولید میان تولیدکنندگان نفت صورت گرفته است کمک چندانی به بازار نفت کند.
دلایلی از جمله پر بودن ذخایر استراتژیک و سابقه برخی از کشورها در عدم پایبندی به تعهد خود سبب شده بازار اعتماد چندانی به توافق جدیدکاهش تولید نداشته باشد.
گروه اوپکپلاس یکشنبه هفته جاری بالاخره توافق کرد تولیدش را در ماههای می و ژوئن ۷/۹ یلیون بشکه در روز کاهش دهد و باقی این کاهش که باید از سوی کشورهای آمریکا، کانادا، نروژ و سایرین انجام شود، قطعی نیست و قرار است در نتیجه قیمتگذاری ضعیف و به تدریج روی دهد. تحلیلگران بانک ABN Amro هم نوشتند: برخی ممکن است انتظار داشته باشند که در نتیجه این توافق کاهش تولید کمسابقه، قیمتهای نفت جهش پیدا کرده و به سطح بالاتری صعود خواهند کرد اما چنین اتفاقی نیفتاد. بازار پس از اینکه دونالد ترامپ، رییسجمهور آمریکا به توافق کاهش تولید در اوایل آوریل اشاره کرد، روی چنین توافقی از قبل حساب باز کرده بود.
شاهزاده عبدالعزیز بن سلمان، وزیر انرژی عربستان سعودی اظهار کرده که کاهش واقعی تولید با وعده کشورهای گروه جی ۲۰ برای کاهش ۷/۳ میلیون بشکه در روز تولید و خرید حدود ۲۰۰ میلیون بشکه نفت برای پر کردن ذخایر استراتژیک تا چند ماه دیگر، به ۵/۱۹ میلیون بشکه در روز بالغ خواهد شد. اما آژانس بینالمللی انرژی (IEA) که دیدهبان انرژی اقتصادهای صنعتی جهان است، در گزارش ماهانه خود که روز چهارشنبه منتشر شد، به چنین طرحی اشاره نکرد و اعلام کرد همچنان منتظر جزئیات بیشتر در خصوص کاهش تولید برنامهریزی شده و پیشنهادها برای استفاده از مخازن استراتژیک است.
طبق گزارش آژانس بینالمللی انرژی، انتقال نفت به ذخایر استراتژیک میتواند به حذف حدود دو میلیون بشکه در روز از بازار کمک کند اما این کمتر از ۲۰ میلیون بشکه در روز کاهش تولید خواهد بود که تولیدکنندگان به آن اشاره کردهاند. هند قصد دارد تا هفته سوم ماه می ذخایر استراتژیک خود را کاملا پر کند و حدود ۱۹ میلیون بشکه نفت را تا آن زمان به تاسیسات مربوطه منتقل کند. در تگزاس هم مذاکرات میان رگولاتورهای انرژی و مدیران شرکتهای انرژی در خصوص کاهش تولید یک میلیون بشکه در روز هنوز به نتیجه نرسیده است.
در بیانیه نشست اوپکپلاس که توسط رویترز مشاهده شده بود، اعلام شده بود که کاهش تولید جهانی بیش از ۲۰ میلیون بشکه در روز خواهد بود که شامل کاهش تولید ناخواسته در کشورهای ایران، ونزوئلا و لیبی میشود که از توافق کاهش تولید معاف هستند یا تحت تحریم آمریکا قرار دارند یا درگیر جنگ داخلی هستند.
بر اساس گزارش رویترز، اوپکپلاس همچنین اختلاف میان تولید فعلی و سطح تولیدی که مبنای توافق کاهش تولید قرار گرفته را به حساب آورده است. کشورهایی مانند عربستان سعودی و امارات متحده عربی در هفتههای اخیر تولیدشان را افزایش دادهاند. با این حال در بیانیه منتشره اشاره به آمار ۲۰ میلیون بشکه در روز یا نحوه محاسبه کاهش تولید حذف شد.
این تردیدها در حالی است که کارشناسان معتقدند حتی اگر این توافق بتواند ۲۰ میلیون بشکه نفت را در روز از بازار خارج کند بازهم بازار با مازاد عرضه روبهرو خواهد بود و نمیتوان به بهبود قیمتها چندان امیدوار بود.
البته فعالان بازار امیدوارند با کاهش قرنطینه در جهان در ماههای آینده، مصرف انرژی افزایش پیدا کند و با آغاز فصل سرد در نیمکره شمالی، تقاضای نفت بالا رود.
۱۹۰ میلیارد دلار درآمد نفتی از دست رفت
اما آنچه که حائزاهمیت است این است که در حال حاضر قیمتهای پایین نفت به نفع هیچ کس نیست و اقتصاد دنیا ضربه سختی از نفت ارزان خورده است.
بر اساس آخرین بررسیهای انجام شده کاهش تقاضا و مصرف فرآوردههای نفتی در آسیای غربی باعث افزایش فشار به اقتصادهای منطقه شده است. طبق آخرین ارزیابیهای پلاتس، تقاضا برای فرآوردههای نفتی در منطقه امسال ۲/۹ درصد کاهش خواهد داشت.
از سوی دیگر پیشبینی میشود مصرف سوخت جت / نفت سفید ۱۵ درصد و مصرف بنزین تقریبا شش درصد کاهش یابد. این در حالی است که ۱۴ کشور منطقه طی ۲۷ سال از ۲۹ سال گذشته به رشد تقاضای جهانی نفت کمک کردهاند، اما تقاضای جهانی نفت برای نخستینبار طی ۱۱ سال گذشته روند معکوس یافته است.
آدری دوبوسی هبرت، مشاور موسسه فکت گلوبال انرژی در این باره گفت: امسال کاهش تقاضا و سایر محدودیتها در مصرف نفت خاورمیانه به ویژه در ماه جاری میلادی، تبعاتی خواهد داشت، زیرا تجارت به طور موقت تعطیل شده و مردم در خانه ماندهاند.وی در اظهارات اخیر خود پیشبینی میکند این کاهش تقاضا برای فرآوردههای اصلی در آسیای غربی حتی بیشتر از پنج درصد باشد، چنان که پیشبینی میشود کاهش تقاضای این محصولات در سال جاری به طور متوسط ۶/۱ میلیون بشکه در روز باشد.
همچنین بررسیها نشان میدهد عربستانسعودی به عنوان بزرگترین اقتصاد عربی و امارات دومین اقتصاد بزرگ عربی، سیاستهای انقباضی در پیش گرفتهاند. بخش خصوصی غیرنفتی عربستان سعودی در ماه مارس ۲۰۲۰ میلادی (اسفند ۹۸ – فروردین ۹۹) با سریعترین ریزش نرخ در شاخص
IHS Markit Purchasing Managers به رقم ۴۲/۴ رسید. این رقم بزرگترین افت از زمان شروع بررسیها در آگوست ۲۰۰۹ را نشان میدهد. مقادیر زیر ۵۰ این شاخص نشانه انقباض و مقادیر بالاتر از ۵۰ نشانه گسترش اقتصادی است. این شاخص در امارات از ۴۹/۱ در ماه فوریه به ۴۵/۲ در ماه مارس سقوط کرد که بزرگترین انقباض در تاریخ ثبت آن بود.
موسسه پلاتس طی گزارشی مطرح کرد اقتصاد کشورهای آسیای غربی در حال کوچک شدن است زیرا قیمت نفت در سال جاری میلادی و در اثر سقوط تقاضای نفت در جهان ۶۰ درصد کاهش یافته است. آژانس اطلاعات انرژی آمریکا پیشبینی کرده مصرف جهانی سوخت مایع در سال جاری میلادی به طور متوسط ۹۵/۵ میلیون بشکه در روز باشد که نسبت به سال ۲۰۱۹ با ۵/۲ درصد کاهش، بیشترین درصد کاهش حداقل از سال ۱۹۹۰ میلادی است.
بر اساس پیشبینیهای موسسه دارایی بینالمللی، صادرکنندگان نفت امسال ۱۹۲ میلیارد دلار درآمد را بر اساس قیمت نفت ۴۰ دلار در روز از دست میدهند. پیشبینی میشود شش عضو شورای همکاری خلیجفارس که بسیاری از آنها در تلاش برای تراز کردن بودجه خود بودند، کسری بودجه بالایی را شاهد باشند زیرا سقوط قیمت نفت باعث کاهش درآمد نفت آنها میشود، در حالی که هزینههای آنها برای مبارزه با کرونا، افزایش مییابد.
صندوق بینالمللی پول نیز در چشمانداز اقتصادی منطقهای خود در ماه اکتبر ۲۰۱۹ میلادی (مهر – آبان ۹۸) اعلام کرد که حتی پیش از سقوط قیمت نفت، بحرین با بالاترین نرخ، قیمت نفتخام را ۹۱/۸۰ دلار در هر بشکه در سال ۲۰۲۰ پیشبینی کرده بود، در حالی که قطر با کمترین نرخ ۴۵/۷۰ دلار در هر بشکه در روز را پیشبینی کرده بود.
خطر در کمین صنعت نفت شیل
آمریکا نیز از این بحران ضربه سختی خورده و انتظار میرود تولید نفت شیل آمریکا بیش از دو میلیون بشکه در روز کاهش یابد.
به گزارش گاردین، انتظار میرود تولید صنعت شیل آمریکا به دنبال سقوط قیمت جهانی نفت بیش از دو میلیون بشکه در روز کاهش یابد. تولیدکنندگان شیل مجبور شدهاند چاههای نفت خود را ببندند.
به دنبال افزایش بیسابقه ذخایر نفت آمریکا و ادامه کاهش تقاضا و پرشدن تقریبی منابع ذخیرهسازی، قیمت نفت آمریکا در روز جمعه به پایینترین حد طی ۱۸ سال گذشته و کمتر از ۱۸ دلار در هر بشکه رسید. قیمت شاخص نفت بینالمللی تا ۲۸ دلار در هر بشکه پایین آمده است. سرپرست بازارهای نفتی در ریستاد انرژی میگوید: «بازار میداند ذخایر نفتخام آمریکا به سرعت پر میشوند.» وی گفت ذخایر نفتخام آمریکا تا پایان ماه جاری به بالاترین حد میرسد و این افزایش در ماه می هم ادامه خواهد داشت.
ریستاد انرژی انتظار دارد صنعت شیل آمریکا ۱/۲ میلیون بشکه در روز معادل دو درصد عرضه جهانی نفت کوچک شود. قبل از اینکه شیوع ویروس کرونا تقاضای جهانی نفت را پایین بیاورد، پیشبینی میشد صنعت شیل آمریکا ۶۵۰ هزار بشکه در روز در سال جاری میلادی رشد کند ولی حالا پیشبینی میشود این صنعت ۵/۱ میلیون بشکه در روز در مقایسه با سال گذشته کاهش تولید داشته باشد و این رقم پایینتر هم خواهد آمد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد