صحنه‌گردانی قدرتمند بورس
جهان‌صنعت- بازار سهام در حالی از نیمه هفته عبور کرد که نماگر بورس تهران توانست در قله ۲میلیون و۷۰۰هزار واحد قرار گیرد و با ثبت بیش از ۶۱هزار واحد رشد، دوباره تمام توجهات را به سمت خود جلب کند. هیجان خرید بالا و به صف نشستن پول‌های قدرتمند در این روزهای بازار شاید حکایت از دیگرگونه شدن شرایط بورس تهران در نیمه دوم سال داشته باشد.
در معاملات روز دوشنبه هفتم مهرماه، چهار نماد فارس، فملی، فولاد و وبملت بیشترین تاثیر را در رشد شاخص کل داشتند و بیشترین حمایت توسط حقوقی‌ها از چهار نماد وپاسار، ونیرو، وگردش و بپاس صورت گرفت.
ارزش معاملات خرد دیروز در بازار سهام، رقم بیش از هفت‌هزار میلیارد تومان را ثبت کرد که از میانگین حجم معاملات این روزهای بازار بیشتر بود.
هجوم سرمایه‌های حقیقی به بازار سهام
هجوم سرمایه‌های حقیقی به بازار سرمایه همچون دو روز آغازین هفته، از ابتدای ساعت معاملات با تشکیل صفوف خرید در بازار خودنمایی می‌کرد؛ در پایان نیز بازار سرمایه روز دوشنبه با ثبت ورود ۲هزار و ۱۰۰میلیارد تومان پول حقیقی، در سهام، صندوق‌های سهامی و حق تقدم به کار خود پایان داد. در این بین، چهار نماد وغدیر، شبندر، فولاد و وبملت بیشترین ورود سرمایه‌های حقیقی را ثبت کردند.
فرصت‌شناسی فعالان بازار سرمایه
بر کسی پوشیده نیست که اقتصاد ایران در این سال‌ها همواره در حال دست‌وپنجه نرم کردن با انواع بحران‌ها بوده است. اقتصادی که عموما تحت تحریم کار می‌کند و متغیرهای پیدا و پنهان متعددی بر تمام لایه‌های آن تاثیرات عمیقی داشته‌اند.
بازار سرمایه نیز ذیل این اتفاقات، همواره تحت‌تاثیر انواع ریسک‌های نظامی، سیاسی و اقتصادی بوده است، بنابراین فعال بازار سرمایه اینگونه آموخته است که در میانه بحران‌های پی‌درپی، فرصت‌های کوتاه را باید مغتنم دانست و از لحظه‌ها نهایت بهره را برد زیرا هر آن احتمال اتفاق یا تغییر شبانه قوانین و یا اعمال سلیقه وجود دارد.
تقویت نگرش کوتاه‌مدت سهامداران
زیان این حالت که اکنون در درازمدت، بازار به آن دچار شده است در تقویت نگرش کوتاه مدت در فعالان بازار است که باعث شده سرمایه‌های حقیقی بزرگ و تاثیر‌گذار از بازار سرمایه به عنوان محلی برای سرمایه‌گذاری بلند مدت استقبال نکنند.
این مساله در مواقع بحرانی آثار منفی خود را همواره بر بازار نشان داده، چنانکه بسیاری از سرمایه‌های حقیقی، بیش از آنکه براساس گزارش‌ها و صورت‌های مالی و طرح‌های توسعه‌ای شرکت‌ها، تصمیم به ماندن و یا خروج از سهام بگیرند، نسبت به اخبار و حواشی پیرامون بازار توجه بیشتری نشان داده و با ظهور رفتارهای هیجانی.
ورود هیجانی، خروج هیجانی را در پی دارد
با وجود ثبت رکوردهای ورود پول پی‌درپی و رقم خوردن روزهای سبز و مثبت برای بازار سرمایه در سه روز اخیر اما همچنان می‌توان حس کرد که این سرمایه وارد شده به بازار، همانطور که با هیجان در پی خرید سهام از بازار است، به همان نسبت هم در روزهای عرضه و منفی بازار، دست به فروش خوبی هم دارد. به این ترتیب احتمال فروش هیجانی و ایجاد فضای کاملا منفی از سوی این پول‌ها امر دور از ذهنی نخواهد بود.
سوال اصلی اینجاست، با وجود اینکه این روزها بازار سرمایه ایام رونق را طی می‌کند آیا مدیران بازار برای زمانی که این هیجان تخلیه شد و نوبت به تصمیم براساس تحلیل‌های بنیادین رسید هم طرحی اندیشیده‌اند؟
چرخش پول میان بازارهای مختلف
مشخصا بخشی از استقبال این روزها از بازار سهام در سایه تحلیل و منطق اقتصادی نزد معامله‌گران رخ داده است. این دسته از فعالان بازار با آشنایی از وضعیت گروه‌های بورسی، تصمیم به ورود به بازار گرفته‌اند اما روی دیگر سکه پول‌هایی است که همواره و روزانه از بازاری به بازار دیگر می‌روند و بیشتر ماهیت سفته‌بازانه دارند.
گاه با یک مصاحبه به سهمی هجوم می‌برند و گاهی با یک شایعه، سهم قفل در صف فروش می‌شود. این دست سرمایه‌های سفته‌بازانه که عموما قدرتمند نیز هستند، با توجه به کوچک بودن اغلب سهام بازار، به راحتی آنها را تحت‌تاثیر حرکت خود قرار می‌دهند. بنابراین به نظر می‌رسد بازارساز و مدیران بازار سرمایه در کنار حفظ رونق معاملات، باید برای جلوگیری از اتفاقات گذشته، برای اینگونه سرمایه‌ها نیز چاره‌ای بیندیشند و در صدد حفظ و شکل‌دهی منطقی جریان حرکت آن در بازار سرمایه باشند.
هضم پیامدهای مکانیسم ماشه در بورس
در مجموع باید گفت بازار سرمایه، این روزها فارغ از اینکه ماهیت تحلیلی پول ورودی به آن، از کجاست با افزایش ارزش معاملات در حال بازپس‌گیری سطوح از دست رفته گذشته و ترمیم شرایط خویش است. با توجه به اینکه شرایط سیاسی اقتصادی پیش‌آمده، در بازار هضم شده و از طرفی غالب گروه‌های بورسی در سطوح ارزنده‌ای قرار دارند، می‌توان امیدوار بود با تغییر و تعدیل برخی قوانین کلان‌تر، روند سودآوری بازار حفظ شود.
از سوی دیگر با توجه به فرا رسیدن فصل گزارش‌ها، انتظار می‌رود بسیاری از شرکت‌ها گزارش و صورت‌های مالی مساعدی را به بازار ارائه کنند که در صورت وقوع چنین امری می‌شود گفت بازار ارزندگی بنیادین خود را دست‌کم برای مدتی حفظ خواهد کرد و محل مناسبی برای سرمایه‌گذاری در ایام پیش‌رو خواهد بود.
