صادرکنندگان؛ قربانی سیاستهای غلط بانک مرکزی
جهانصنعت– صدوبیستوسومین نشست شورای گفتوگوی دولت و بخش خصوصی استان البرز برگزار شد و بررسی مشکلات ناشی از طولانیشدن فرآیند تخصیص ارز و بهینهسازی مصارف ارزی و آسیب آن به تولید و تجارت کشور از مباحث اصلی این نشست بود. در این نشست دکتر مجتبی عبدالهی استاندار البرز، پرهام رضایی رییس اتاق بازرگانی البرز، رضا علیزاده رییس کمیسیون صنعت معدن مجلس و اعضای هیاترییسه این کمیسیون و علی حدادی نماینده استان البرز در مجلس، حضور داشتند.
ابراهیم شیخ، معاون صنایع عمومی وزارت صمت، فرشاد مقیمی، معاون وزیر صمت و گلنار عنصرالهی، رییس کمیته ارزی وزارت صمت کارشناسان میگویند در درگیری میان بانک مرکزی و وزارت صمت برای توزیع ارز فعالان اقتصادی و در مرحله بعد معیشت جامعه قربانیان اصلی هستند. تحریمهای طولانیمدت و کاهش درآمدهای نفتی آسیب جبرانناپذیری به منابع ارزی کشور زده و فشار بر فعالان اقتصادی را دو چندان کرده و کار را به جایی رسانده است که صنعتگران و تولیدکنندگان بسیاری عملا عطای فعالیت اقتصادی را به لقایش بخشیدند.
در این میانمدتهاست که پیکان انتقادات فعالان اقتصادی و به سیاستگذاریهای ارزی بانک مرکزی نشانه رفته است. کارشناسان اعتقاد دارند این سیاستگذاریهای سختگیرانه در کشوری که سالهاست در معرض برخی از سنگینترین تحریمهای اقتصادی تاریخ قرار دارد بهمثابه ازبینبردن کامل صنعت و تجارت کشور است. در این میان نمایندگان مجلس نیز بارها به این موضوع اشاره کردهاند که مجلس ابزار نظارتی کارآمدی بر بانک مرکزی ندارد و نمیتواند اقدام موثری در اینباره انجام دهد؛ موضوعی که باعث شده حتی مجلس نیز نتواند دردی از فعالان بخش خصوصی دوا کند.
واحدهای صنعتی در بحران
پرهام رضایی، رییس اتاق البرز با تبریک مناسبتهای اخیر از جمله ۱۳آذرماه یا روز بیمه، ۱۵آذرماه یا روز حسابدار و ۱۶آذرماه یا روز دانشجو گفت که هفته گذشته سفری به کشور عمان داشتیم که به سرپرستی جناب آقای دکتر عبداللهی، استاندار محترممان انجام شد. این سفر با هدف حضور در نمایشگاه اگروفود صورت گرفت. باتوجه به اینکه استان البرز در حوزه صنایع غذایی پیشرو است، تصمیم گرفتیم از ظرفیتهای این نمایشگاه بهره ببریم.
وی اضافه کرد: باتوجه به موقعیت کشور عمان موضوع واردات به آفریقا نیز در دستور کار بود. بررسی کردیم که این نمایشگاه میتواند جایگاه بسیار مناسبی برای عرضه کالاهای استان و توسعه صادرات باشد. از فعالانی که در این حوزه فعالیت میکردند نیز دعوت کردیم و خوشبختانه اتفاق مهمی رخ داد: ۱۵شرکت از استان البرز در این نمایشگاه حضور یافتند تا کالاهای خود را به نمایش بگذارند و امکان صادرات را فراهم کنند. در سالهای گذشته صادرات به عمان ازسوی ایران وضعیت مطلوبی داشته و روند افزایشی آن ادامه دارد. اخیرا نیز نگاه ویژهتری به حوزه آفریقا شکل گرفته است. امیدوار هستم مسوولان ما بهویژه در بخش حملونقل دریایی بتوانند هماهنگیهای بهتری ایجاد کنند تا با وجود مسافت زیاد بتوانیم سهم قابلتوجهی از بازار آفریقا را به دست بیاوریم. امروز باوجود بازارهای داخلی و خارجی با ظرفیت بالا تولیدکننده ایرانی تمایلی به بهرهگیری از این ظرفیتها ندارد؛ نه به دلیل نبود توان فنی بلکه بهخاطر استمرار تحریمهای ظالمانه خارجی و همچنین ساختارهای ناهموار اقتصادی در داخل کشور. عواملی مانند نوسان مداوم نرخ ارز، قیمت مواد اولیه، مقررات دستوری و محدودیتهای بینالمللی مانع شکوفایی تولید میشوند.
وی تاکید کرد: اکنون واحدهای صنعتی کشور بهویژه در استان البرز در وضعیت بحرانی قرار دارند. بسیاری از مدیران واحدهای تولیدی و صنعتی با تردید به ادامه کار نگاه میکنند. برخی ناچار به کاهش ظرفیت شده، برخی دیگر تعدیل نیرو داشتند و عدهای حتی به تعطیلی واحد خود رسیدند. متاسفانه آمارهای رسمی نیز این نگرانی را تایید میکنند. شاخص مدیران خرید (PMI) اقتصادی کشور طی ۱۸ماه متوالی زیر عدد۵۰ قرار داشته و عدد۵/۴۵ را ثبت کرده یعنی تولید و فعالیت اقتصادی در حالت انقباضی قرار دارد. حتی اگر شاخص تولید صنعتی در گزارشهای جدید به عدد۵/۵۳ رسیده باشد سفارشهای جدید همچنان زیر حد مطلوبند و استخدام در صنعت نیز برای یازدهمینماه متوالی کاهش یافته است. در چنینشرایطی چگونه میتوان انتظار ثبات تولید یا رشد اقتصادی داشت؟
این عضو اتاق بازرگانی گفت: لازم است فورا برای ثبات هزینه تامین مواداولیه و تضمین تداوم تولید تدابیری اتخاذ شود. بخش خصوصی و تولیدکنندگان همچنان آماده کار، سرمایهگذاری و ایجاد اشتغال هستند اما این موضوع نیازمند سیاستگذاری صحیح، ثبات و شفافیت است. امروزه بهعنوان فعالان اقتصادی مطالبهگر هستیم. مطالبات شامل ثبات در سیاستهای ارزی و تجاری، بازنگری در تصمیمگیریهای دستوری دولت، تضمین اجرای مصوبات، حمایت از صادرات و کاهش موانع است. اگر امروز تصمیم جدی گرفته نشود و خروجی جلساتی که بهنوعی تریبونی برای طرح مطالبات فعالان اقتصادی بوده تنها در حد ارائه مشکلات باقی بماند بخش خصوصی ناچار میشود به صورت جدی در ادامه فعالیت خود بازنگری کند.
وی تاکید کرد: استان البرز با بیش از ۴هزارواحد تولیدی و صنعتی در کنار پایتخت فعالیت میکند. عمده فعالیتها در حوزه صنایع غذایی، آرایشی و بهداشتی، ماکارونی، سبزیجات و سیفیجات و بخش صادرات است. با این وجود با مشکلات و پیچیدگیهای فراوانی مواجه هستیم. آیا از میان مصوبات سال۱۴۰۲ حتی یکی از آنها عملیاتی شده است؟ نتوانستم ارز حاصل از صادراتم را بازگردانم. چگونه میتوان فعالیت اقتصادی را ادامه داد وقتی بازگشت پول با اینهمه هزینه و پیچیدگی همراه است؟
سوال اینجاست که وزارت صمت امروز چه رویکردی برای تخصیص ارز دارد؟ بهینهسازی ارزی چه معنایی میدهد وقتی صنعت کشور زیر فشار تحریم و بحران قرار دارد؟ باوجود جلسات متعدد همچنان مشکلات پابرجاست. نرخ ارز نیز هر روز با یک شوک جدید همراه است: روزی هزارتا ۲هزارتومان افزایش. تا کجا قرار است ادامه یابد؟ دوستان بانک مرکزی در جلسه حضور دارند. تالار دوم ایجاد شده تا مشکلات حل شود اما سوال این است: آیا صادرات از این مسیر بهصرفه است یا خیر؟
بانکها تولید را زمینگیر کردند!
رضا علیزاده، رییس کمیسیون صنایع و معادن مجلس در انتقاد بیسابقهای از سیاستهای ارزی و بانکی دولت گفت: صادرکننده ایرانی درگیر دستورالعملهای غلط بانک مرکزی شده و بسیاری از واحدهای تولیدی کوچک و متوسط در معرض تعطیلی هستند. وی سیاستهای ارزی بانک مرکزی را نادرست و آسیبزننده به تولیدکنندگان و صادرکنندگان دانست.
او با اشاره به پیگیریهای یکونیمساله مجلس در این زمینه گفت: در جلسات مختلف از زمان تشکیل مجلس تاکنون بارها این موضوع را مطرح کردیم از شورای گفتوگو در تهران گرفته تا همایشهای ملی با حضور رییسجمهور اما کسی گوش نکرده است.
علیزاده مشکلات صادرکنندگان را چنین عنوان کرد: سیاست بانک مرکزی میگوید صادرکننده صادرات انجام دهد و پولش را بیاورد اما وقتیهزار بدبختی و هزینه را محاسبه میکنیم عملا این کار غیرممکن است. صادرکننده مجبور است کارش را تعطیل یا صادرات را متوقف کند.
رییس کمیسیون صنایع و معادن مجلس با اشاره به محدودیتهای نظارتی مجلس گفت: اگر ابزار نظارتی مستقیم داشتیم باید رییس بانک مرکزی استیضاح میشد اما دست ما بسته است و نمیتوانیم مستقیما سوال کرده و مجبوریم به روشهای دیگر پیگیری کنیم. وی درباره اقدامات اخیر بانک مرکزی و اینکه رییس بانک مرکزی را نمیتوان استیضاح کرد، اظهار داشت: در چند ماه گذشته اقدامات کوچکی انجام شده اما کافی نیست زیرا چهار نرخ مختلف در کشور وجود دارد که نتیجه فساد، رشوه و بازیهای اقتصادی است.
علیزاده در ادامه گفت: ادامه سیاستهای ارزی نادرست بنگاههای تولیدی کوچک و متوسط را در معرض تعطیلی قرار میدهد و از مسوولان خواست برای اصلاح رویهها سریعا وارد عمل شوند.
ضرورت توجه تیم اقتصادی دولت به تولید
حدادی، نماینده مردم البرز در مجلس نیز در این نشست تاکید کرد: نکته قابلتوجه این است که تیم اقتصادی دولت و وزرای مرتبط باتوجه به وظایفشان در حوزه حمایت از تولید باید توجه ویژهای داشته باشند. بانک مرکزی مسوولیت بسیار سنگینی بر عهده دارد. وزیر محترم صمت، وزیر محترم اقتصاد و دیگر وزرا همگی در این مسیر نقش اساسی دارند.
وی ادامه داد: در جلساتی که طی هفتههای اخیر در استانهای مختلف داشتیم(از کرمانشاه گرفته تا آذربایجان شرقی و دیگر استانها) مشترکات مهمی در حوزه تولیدکنندگان مشاهده شد. این مشترکات شامل واردات مواداولیه، واردات ماشینآلات برای بهروزرسانی صنایع و همچنین دریافت تسهیلات(چه ارزی و چه ریالی) بهویژه در حوزه سرمایه در گردش بوده که برای توسعه و گسترش فعالیت تولیدکنندگان ضروری است. موضوع لکههای صنعتی چندی پیش با حضور آقای وزیر مطرح و مصوب شد اما متاسفانه تا امروز اجرایی نشده است. لازم است به این موضوع دقت بیشتری شود. لکههای صنعتی استان البرز بسیار مهم هستند چراکه صاحبان صنایع این لکهها برخی بیش از ۲۰تا۳۰ سال است که فعالند. اینها واحدهایی نیستند که تازه ایجاد شده باشند و تعیین تکلیف آنها یک ضرورت جدی است. در حال حاضر بخشهایی از شهرداری و دیگر نهادها موانعی ایجاد کردند و وزارتخانههای ذیربط باید این موضوع را بهعنوان اولویت ویژه مورد توجه قرار دهند. تاکید میکنم که در حوزه تسهیلات ارزی نیز باید تعیین تکلیف درستی انجام شود چراکه بخش مهمی از آن به صنعت بازمیگردد و لازم است خانم نصراللهی توجه ویژهای به این موضوع داشته باشند.
وی اضافه کرد: آقای استاندار پیشنهاد بسیار خوبی ارائه کردند و قرار است طی هفتههای آینده در نزدیکترین زمان ممکن جلسهای مشترک با وزیر محترم اقتصاد بههمراه استاندار و رییس محترم اتاق استان برگزار کرده تا مباحث مرتبط با وزارت اقتصاد را بهصورت مستقیم جمعبندی کنیم.
در این زمینه لازم است آقای شیخ، آقای انصاری و همه عزیزان مطلع باشند که منابع درآمدی استان البرز حدود ۳۸هزارمیلیاردتومان بوده و این رقم حاصل فعالیت تمامی مجموعه استان است. این موضوع را به رییسجمهور نیز عرض کرده و تاکید داشتم که باید در همه بخشها دقت و توجه لازم برای توسعه استان صورت گیرد. توسعه استان البرز بسیار مهم است.
