26 - 10 - 2022
صادرات نیروی کار آغاز شد
آمارها نشان میدهد در ۱۰ سال اخیر یک میلیون افغانی از بازار کار ایران خارج شدهاند. دولت با اجرای سیاستهای جدید اعزام کارجویان ایرانی به بازارهای بینالمللی، به دنبال خروج بازار کار از بحران است. سالیان متمادی است که بازار کار ایران با پدیدهای به نام مهاجرت میلیونی نیروی کار ارزان خارجی به کشور مواجه است و این موضوع در شرایطی که کشور خود دچار مسایل و مشکلات عدیدهای در بخش تامین اشتغال نیروی کار جوان و فارغالتحصیل دانشگاهی است، به یک معضل و چالش برای دولتها تبدیل شده است. به گزارش مهر، کارشناسان بازار کار میگویند اینکه امروز صدها هزار نیروی کار افغانی در بازار کار ایران و به ویژه در کلانشهرها حضور دارند هم بد است و هم خوب. خوب از این بابت که بالاخره هر کشوری به وجود بازاری متنوع از نیروی کار داخلی و خارجی برای تبادل تجربیات، تکنولوژی، استفاده از ظرفیتهای کاری دیگر کشورها و موضوعاتی از این دست نیازمند است و نمیتوان گفت که کشورها حتی اگر تمایلی به حضور نیروی کار خارجی در بازار خود نداشته باشند، قطعا در این بخش موفق هستند و درهای آن کشور به روی تمامی متقاضیان کار خارجی بسته است.اما بد از این جهت که در مورد ایران به دلیل وجود مرزهای پهناور، رفتار مناسب ایرانیان با اتباع سایر کشورها، اغماض کشور با اتباع بیگانه فاقد مجوز حضور در ایران و همچنین تمایل برخی کارفرمایان به استفاده از فرصت ارزانی نیروی کار خارجی باعث شده تا آسیبهایی به بازار کار ایران وارد شود.
خوب و بد خارجیها در
بازار کار ایران
از دست رفتن فرصت اشتغال برای اتباع ایرانی و ترجیح کارفرمایان در استفاده از کارگر خارجی به جای نیروی کار ایرانی برای فرار از اجرای قانون مسالهای است که طی دهههای اخیر به عنوان یک معضل بازار کار کشور را آزار داده است. این مسایل باعث شده تا صدها هزار نیروی کار خارجی که قریب به اتفاق آنها از کشور افغانستان هستند در ایران اقامت کنند و شاغل شوند؛ از آن سو بازار کار کشور نیز با ۵/۲ تا ۵ میلیون درخواست برای کار مواجه باشد.هرچند نمیتوان انتظار داشت که با ساماندهی یا خروج نیروی کار خارجی از بازار کار ایران، مسایل و مشکلات بیکاری جوانان تحصیلکرده حل شود اما دستکم بخشی از فرصتهای اشتغال موجود کشور در اختیار متقاضیان کار داخلی قرار خواهد گرفت که دستکم یک میلیون فرصت شغلی خواهد بود. ایران طی دهههای اخیر با نوع خاصی از خروج و ورود نیروی کار به کشور مواجه بوده به نحوی که اکثریت قریب به اتفاق نیروهای خارج شده از کشور را متخصصان، صاحبان دانش و مهارت و سرمایه و نیروهای خلاق و مفید برای کشور تشکیل دادهاند، در نقطه مقابل واردات نیروی کار به کشور را تماما نیروی کار ساده فاقد مهارت، تجربه قابل انتقال یا حتی سرمایهای برای وارد کردن به اقتصاد کشور تشکیل داده است. هرچند ایرانیانی هم که به آن سوی مرزها مهاجرت کردهاند به امید دست یافتن به زندگی بهتر، کسب درآمد، استفاده از شرایط جدید سایر کشورها و موضوعاتی از این دست از کشور خارج میشوند اما به دلیل ویژگیهای مناسب مانند داشتن سرمایه، دانش، تخصص، مهارت، تحصیلات عالیه و مواردی از این دست برای کشورهای مقصد دارای منافع مناسبی هستند.
ممنوعیتهای جدید برای کارگران خارجی
با وجود اینکه آمارهای مشخصی از تعداد اتباع بیگانه شاغل در بازار کار ایران وجود ندارد، اما برآوردها بین ۵/۱ تا ۳ میلیون نفر را نشان میدهد که عموما نیز تبعه کشور افغانستان هستند. طی ماههای گذشته معاون اول رییسجمهور ابلاغیهای را در زمینه ممنوعیت استفاده از نیروی کار خارجی به دستگاهها صادر کرده بود. در بخش صادرات نیروی کار نیز طی ماههای اخیر و با روی کار آمدن دولت تدبیر و امید مباحث گوناگونی در این حوزه مطرح شده و مقامات وزارت کار از رونق دور جدید اعزام نیروی کار ایرانی به خارج کشور خبر میدهند.علی ربیعی، وزیر کار اعلام کرده قرار است تا نیمه سال آینده یکصد هزار نیروی کار ایرانی به خارج کشور اعزام شوند. وی کشورهای حاشیه خلیجفارس، ترکیه، استرالیا، کانادا و اروپا را دارای ظرفیتهای مناسبی برای اعزام نیروی کار ایرانی دانست و گفت: در حال حاضر در مشاغل پرستاری، صنعت ساختمان، نفت، گاز و پتروشیمی و همچنین فنی و مهندسی مزیتهای خوبی برای اعزام نیروی کار داریم.
به تازگی برخی مقامات افغانی اعلام کردهاند که طی ۱۲ سال گذشته حدود یک میلیون افغانی از ایران به کشورشان بازگردانده شدهاند ولی هماکنون نیز ۷۲۰ هزار تبعه این کشور بدون ثبتهای قانونی در ایران سکونت دارند. نکته حائز اهمیت در گزارش جاوید فیصل معاون سخنگوی رییس اجراییه دولت افغانستان این است که عنوان شده افاغنه حاضر در ایران، تمایلی به بازگشت به کشورشان ندارند؛ از این رو آنها درصدد مذاکره با ایران برای تمدید مجوزهای اقامت اتباع خود در ایران هستند.
همسایگانی که حاضر نیستند از ما نیرو بگیرند
طبق اظهارات مقامات وزارت کار، ایران در حال حاضر استفاده از بازارهای کار بینالمللی را در دستور کار خود قرار داده و توجهات برای اعزام کارجویان تحصیلکرده ایرانی به سایر کشورها افزایش یافته است. در عین حال، مساله ساماندهی اشتغال اتباع بیگانه در ایران نیز طی سالیان متمادی بهعنوان یک چالش در بازار کار کشور باقی مانده است. ابوالحسن فیروزآبادی، قائممقام وزیر کار با اشاره به اینکه بررسی بحث حضور در بازار خارج از کشور موضوعی فرادستگاهی است، گفت: اولویت اعزام نیروی کار به کشورهایی با پیوستگی سرزمینی است و در زمینه صدور خدمات فنی و مهندسی باید نقاط قوت سرمایهگذاری خود را شناسایی کنیم.
وی ادامه داد: در منطقهای زندگی میکنیم که در آن همسایگان حاضر نیستند از نیروی کار ایرانی استفاده کنند؛ بنابراین باید این مشکل را حل کنیم. چنین مسایلی موجب شده سیاست اعزام نیروی متخصص به سایر کشورها و فعال کردن کاریابیهای بینالمللی را در دستور کار داشته باشیم. فیروزآبادی با بیان اینکه نباید چشمبسته حرکت و خیالبافی کنیم، گفت: در حوزه صادرات اگر با کشورهایی مانند سوریه، عربستان و قفقاز که پیوستگی سرزمینی بیشتری دارند همکاری کنیم بهتر میتوانیم به موفقیت دست یابیم.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد