31 - 10 - 2019
شوک نفتی جدیدی در راه است؟
قیمت نفت دیروز به دلیل تردید نسبت به مدت زمانی که طول خواهد کشید تا تولید نفت عربستان سعودی پس از حملات هوایی به طور کامل احیا شود و بالا ماندن تنشها در خاورمیانه، بیش از یک درصد افزایش پیدا کرد.
در اولین هفته پس از حمله پهپادی به آرامکو، بازارهای جهانی پس از یک نوسان ۱۸ درصدی و رسیدن به یک آرامش نسبی، شاهد بازگشایی قیمتها در محدوده نوسانی مثبت بودند.
در این میان هر بشکه نفت برنت برای تحویل در ماه نوامبر با رشد ۱۱/۱ درصدی به قیمت ۶۳ دلار و ۹۰ سنت افزایش یافت تا منعکسکننده افزایش تنشها در منطقه خاورمیانه به دلیل پررنگ شدن حضور نیروهای آمریکایی در منطقه خلیج فارس باشد.
گفتنی است آمریکا به بهانه تقویت سامانه پدافند هوایی عربستان، شمار بیشتری از نیروهای خود را به آبهای خلیج فارس اعزام کرده است که این موضوع سبب نگرانی تحلیلگران نفتی در خصوص افزایش احتمال درگیریها در این منطقه شده است.
همچنین هر بشکه نفت وست تگزاس اینترمدییت نیز با رشد ۱۲/۱ درصدی به رقم ۵۸ دلار و ۷۴ سنت رسید. این در حالی است که اخبار منتشر شده از شرکت اکسون موبیل و پالایشگاه در معرض سیل این شرکت حاکی از آن است که خرابیهای ناشی از سیل چندان بر تولید نفت این شرکت تاثیرگذار نبوده و کارشناسان انتظار کاهش قیمت را در این شاخص نفتی داشتند که محقق نشد.
اما نکته قابل توجه همچنان حواشی حمله به آرامکو است که به نظر ابعاد بینالمللی آن رفتهرفته مشخص میشود. کارشناسان نفتی معتقدند با بروز علائم اختلال در عرضه و تحویل نفت از سوی عربستان به مشتریانش که در این هفته اخبار آن را بیشتر میشنویم، میتواند قیمت نفت را آرامآرام تا ۶۸ دلار نیز بالا ببرد. دوشنبه هفته گذشته بود که بعد از حمله به آرامکو، بازارهای جهانی جهش ۱۸ درصدی قیمت نفت را گزارش کردند. در آن روز رکورد تاریخی حجم معاملات نفت در بازارهای جهانی شکسته شد و تعداد معاملات به ۹/۱ میلیون قرارداد رسید که معادل دو میلیارد بشکه نفت بود.
در این میان بانک آمریکایی OAML پیشبینی کرد که به ازای هر یک میلیون کسری عرضه نفت، قیمتها ۱۷ دلار جهش خواهند کرد.
این در حالی است که انتظار میرود در میانمدت بازارها شاهد کسری عرضه سه میلیون بشکهای باشند که میتواند سناریوی احتمالی و ضعیف نفت ۱۰۰ دلاری را در صورت عدم بازگشت زودهنگام آرامکو به مدار تولید سابق محقق کند.
با وجود تلاشهای عربستان سعودی برای مطمئن کردن بازارهای جهانی در خصوص ازسرگیری تولید کامل این کشور تا پایان ماه جاری میلادی، خریداران و معاملهگران بدبین ماندهاند.
تعمیر تاسیسات نفتی آرامکو که هفته گذشته مورد حمله قرار گرفت، در شرایط اضطراری قرار دارد ولی بازگشت به ظرفیت کامل تولید احتمالا ماهها طول میکشد.
پس از حملههای چهاردهم سپتامبر که نیمی از تولید نفت عربستان را از بین برد، مقامات عربستان و پیمانکاران نفتی این کشور اعلام کردند ۱۰ هفتهای که مقامات آرامکو برای تعمیرات اعلام کرده بودند، تنها بخشی از زمان لازم برای این کار است.
یک مقام رسمی عربستان گفت هزینه این تعمیرات احتمالا به صدها میلیون دلار برسد. .شرکت آرامکوی عربستان برای عرضه در بورس آماده میشد که بزرگترین اتفاق در تاریخ این شرکت است.
امین ناصر، مدیرعامل شرکت آرامکو تاکید کرد تولید در این شرکت تا پایان ماه جاری به شرایط معمول برمیگردد و تاسیسات نفتی تا پایان نوامبر به حداکثر ظرفیت تولید خود خواهند رسید.
ارزش آرامکو به زمان پیش از حمله یمن بازنمیگردد
این در حالی است که کارشناسان بر این باورند حتی اگر سعودیها بتوانند طی هفتههای آینده سطح تولید نفت خود را به میزان پیش از حمله یمن به تاسیسات بقیق برسانند، بعید به نظر میرسد ارزش سهام آرامکو به میزان مطلوب سعودیها بازگردد.
به گزارش راشاتودی، حمله نیروهای یمنی به تاسیسات البقیق از دو جهت برای سعودیها گران تمام شد.
نخست آنکه این حمله حدود نیمی از تولید نفت سعودیها را از مدار خارج کرد و باعث شد تا این کشور از یک صادرکننده نفت و فرآوردههای نفتی به یک واردکننده تبدیل شود.
نکته مهمتر آنکه سعودیها میخواستند در آینده نزدیک پنج درصد سهام شرکت نفتی آرامکو را در بورس داخل این کشور و بورسهای بینالمللی عرضه کنند که این حمله باعث شد تا این برنامه سعودیها نیز به تعویق بیفتد.
سعودیها پیشتر کل ارزش شرکت آرامکو را ۲ هزار میلیارد دلار اعلام کرده و میخواستند از محل عرضه پنج درصد سهام آن ۱۰۰ میلیارد دلار سرمایه محقق کنند.
ریک رول، رییس اسپروت US هلدینگز میگوید: ممکن است سعودیها توان جبران کاهش تولید نفت خود را داشته باشند و شاید بتوانند طی هفتههای آینده سطح تولید خود را به میزان پیش از حمله یمن برسانند اما آنها نخواهند توانست ارزش آرامکو را به سطح دو هزار میلیارد دلار بازگردانند مگر اینکه تصمیم بگیرند که پول کمتری به دست آورند تا به سمت سرمایهگذاران استراتژیک بروند.
وی معتقد است عرضه اولیه سهام آرامکو برای دولت عربستان بسیار اهمیت دارد چرا که این مساله نه تنها به محکم شدن جایگاه آرامکو در بازار جهانی نفت منجر خواهد شد بلکه در موضوع تنوع بخشی به ساختار اقتصاد سعودیها در زمان پایین بودن قیمت نفت نیز جایگاه کلیدی دارد. رول میگوید: پول به دست آمده از عرضه اولیه سهام آرامکو میتواند به ولیعهد عربستان کمک کند تا اقتصاد این کشور را بهبود بخشیده، شفافیت آن را نسبت به شرایط کنونی بالا برده و سرمایه بیشتری برای آن به ارمغان بیاورد و همچنین اقتصاد عربستان را نسبت به شرایط سنتی کنونی بازتر خواهد کرد.
این کارشناس اقتصادی معتقد است: ممکن است در این مسیر و با توجه به اوضاع بغرنج حاکم بر منطقه خلیج فارس مشکلات متعددی پیش روی سعودیها قرار گیرد. فروش سهام آرامکو ممکن است تحتتاثیر افزایش تنش در تنگه هرمز نیز قرار گیرد.
رول افزود: اگر ما با تشدید تنش بین ایران و عربستان در حوزه تنگه هرمز مواجه شویم و سعودیها شاهد اختلال در صادرات نفت در خلیج فارس باشند خواهیم دید که قیمت نفت به میزان قابل توجهی افزایش یافته و اعتماد به امنیت تولید نفت هم عربستان و هم ایران در سطح جهانی کاهش خواهد یافت که این مساله برای سعودیها در عرضه اولیه سهام آرامکو بسیار گران تمام میشود.
تاثیر حمله به آرامکو بر اقتصاد جهان
بر این اساس با توجه به خساراتی که این حملات به تاسیسات نفتی عربستان وارد کرده و ۷/۵ میلیون بشکه از تولید نفت این کشور کاسته شده است بازار نگران کمبود عرضه و طولانی شدن روند احیای تولید نفت عربستان سعودی است اما با توجه به کندی رشد اقتصاد جهانی و فراوانی عرضه نفت خام در سراسر جهان، چشمانداز صعود نفت به ۱۰۰ دلار فعلا بعید به نظر میرسد.
هری چلینگوئیریان، مدیر تحقیقات کالا در بانک «بی ان پی پاریبا» در این باره گفت: در مجموع جهان آمادگی بهتری برای مدیریت شوکهای نفتی نسبت به دهه ۷۰ دارد. در سال ۱۹۷۳ پس از تحریم اوپک علیه حامیان رژیم صهیونیستی در هنگامه جنگ یوم کیپور و در سال ۱۹۷۹ پس از انقلاب ایران، قیمتهای نفت در مدت چند ماه افزایش پیدا کرد و اقتصادهای توسعهیافته را به زانو درآورد. به گفته اقتصاددانان کومرس بانک، در حال حاضر یک شوک نفتی همانند سابق تاثیرات ویرانگر ندارد زیرا کشورها به چنین رویدادهایی عادت کردهاند. بهعلاوه بانکهای مرکزی در برابر شوک عرضه واکنش نشان نخواهند داد و با افزایش عظیم نرخهای بهره برای مقابله با تورم نمیپردازند. با این حال مهمتر از همه این است که اقتصادها وابستگی خود به نفت خام را کاهش دادهاند.
مصرف در آمریکا به عنوان مثال از ۳/۱۷ میلیون بشکه در روز در سال ۱۹۷۳ به ۵/۲۰ میلیون بشکه در روز در سال ۲۰۱۸ افزایش پیدا کرد که یک رشد ۱۸ درصدی را نشان میدهد در حالی که تولید ناخالص داخلی واقعی این کشور ۲۳۰ درصد رشد داشته است.
در آلمان خانوارها تنها ۶/۲ درصد از بودجه خود را در سال ۲۰۱۸ برای سوخت هزینه کردند. اقتصادهای بسیاری به مدد حمل و نقل و صنایعی که مصرف انرژی بهینهای دارند و منابع جایگزین مانند گاز طبیعی یا انرژی تجدیدپذیر پیشرفت خوبی در کاهش مصرف نفت داشتهاند. هنگامی که قیمتهای نفت در فاصله سال ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۴ بالای ۱۰۰ دلار در هر بشکه بود، به فروپاشی اقتصادی منجر نشد زیرا جهان نسبت به قبل وابستگی کمتری به چند تولیدکننده بزرگ داشت.
نخستین بحران نفتی جهان به تشکیل آژانس بینالمللی انرژی در سال ۱۹۷۴ منتهی شد که کشورهای عضو سازمان توسعه و همکاری اقتصادی (OECD ) را ملزم میکند معادل ۹۰ روز واردات نفت در ذخایر خود نفت داشته باشند.
به علاوه تولید نفت خام محدود به خاورمیانه نیست و نفت دریای شمال از دهه ۱۹۸۰ تحت بهرهبرداری بوده است در حالی که منابع فراساحلی در غرب آفریقا و برزیل و ماسههای نفتی کانادا نیز در دست استخراج هستند.
آمریکا که مدتهای مدیدی به واردات نفت متکی بود، به مدد نفت شیل و فناوریهای جدید به تولیدکننده بزرگ نفت تبدیل شده است.
چنین عواملی کمک کرده از ضرب شوکهایی مانند مختل شدن نیمی از تولید نفت عربستان سعودی بر اثر آسیب دیدن تاسیسات کلیدی آن گرفته شود.
به گفته آلن گلدر، متخصص فرآوردههای نفتی در شرکت «وود مک کنزی»، به این سان کشوری مانند عربستان سعودی احتمالا دیگر تصمیم نخواهد گرفت صادرات نفت خود را داوطلبانه متوقف کند زیرا ممکن است جایگاه خود به عنوان یک تامینکننده مطمئن را از دست دهد.
براساس گزارش خبرگزاری فرانسه، اما اقتصاددانان هشدار دادند که شوک نفتی احتمالی نباید دست کم گرفته شود. اقتصادهای زیادی در حال حاضر با مشکلات عدیده دست و پنجه نرم میکنند و بانکهای مرکزی به منظور کمک به اقتصادهای آسیبدیده خود، فضای چندانی برای مانور ندارند.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد