17 - 04 - 2024
شروط ساماندهی مسکن
احسان نیازمند- مسکن یکی از اصلیترین بازارهای کشور و به گفته مسوولان پیشران اقتصاد کشور است؛ بازاری در تمام طول سال گذشته درگیر رکود تورمی بود. کارشناسان و متخصصان بخش مسکن نسبت به احتمال تداوم این وضعیت در سالجاری هشدار دادهاند.
تورم بالا یکی از مهمترین عوامل افزایش قیمت مسکن در ایران به شمار میرود. برای ساماندهی بازار مسکن، لازم است تا تورم با برنامهریزیهای مدون و سیاستهای کارآمد توسط مسوولان کنترل شود. یکی دیگر از راههای کنترل قیمت مسکن، افزایش عرضه واحدهای مسکونی است. دولت میتواند با ارائه تسهیلات به بخشخصوصی، از جمله اعطای زمین و وام ارزانقیمت، به افزایش عرضه خانه در سطح بازار کمک کند.
باید توجه داشت که بخش قابلتوجهی از تقاضای مسکن در ایران تقاضای سوداگرانه است. متاسفانه شرایط اقتصادی طوری رقم خورده که مسکن از دید بسیاری یک کالای سرمایهای است، نه مصرفی. برای کاهش این نوع تقاضا، باید قوانینی وضع کرد که خرید مسکن به منظور سرمایهگذاری را دشوارتر کند.
از سویی وجود یک بازار ثانویه فعال برای مسکن، به شفافیت قیمتها و افزایش نقدشوندگی بازار کمک میکند. دولت باید با حمایت از معاملات مسکن در بازار ثانویه، به توسعه این بازار کمک کند.
باید توجه داشت که نظام بانکی ایران در حال حاضر به طور موثر از بازار مسکن حمایت نمیکند. برای ساماندهی بازار مسکن، باید نظام بانکی اصلاح شود و تسهیلات ارزانقیمت برای خرید مسکن به مردم ارائه شود. اقشار کمدرآمد جامعه به دلیل عدم توانایی مالی، در خرید مسکن با مشکل روبهرو هستند. دولت باید با ارائه یارانه و کمکهای مالی، به این اقشار برای خرید مسکن کمک کند.
علاوه بر این موارد، اقدامات دیگری نیز میتوانند به ساماندهی بازار مسکن ایران کمک کنند. فساد در بازار مسکن یکی از عوامل افزایش قیمتهاست. برای ساماندهی بازار املاک و مستغلات کشور، لزوم مبارزه با فساد در این بخش بهطور جدی حس میشود. قوانین و مقررات مربوط به بازار مسکن در ایران نیز نیاز به اصلاح دارند. دولت باید قوانینی را وضع کند که به نفع مصرفکنندگان باشد و از فعالیتهای سوداگرانه در این بازار جلوگیری کند.
شکی نیست که مردم باید از حقوق خود در بازار مسکن آگاه باشند. دولت باید با آموزش عمومی، به افزایش آگاهی مردم در این زمینه کمک کند. ساماندهی بازار مسکن ایران نیازمند یک برنامه جامع و بلندمدت است. دولت باید با همکاری بخشخصوصی و سایر ذینفعان، برای حل مشکلات این بازار اقدام کند.
تازهترین وعده وزیر راه و شهرسازی
در چنین شرایطی وزیر راهوشهرسازی نسبت به فعال شدن و ساماندهی بازار مسکن در سالجاری وعده دادهاست.
مهرداد بذرپاش در شانزدهمین جلسه شورایعالی مسکن گفت: تا تابستان امسال زمین تامین شده در بخش شهری و روستایی برای طرح نهضت ملی مسکن به ۱۲۰هزار هکتار میرسد.
وزیر راهوشهرسازی در جلسه شانزدهم شورایعالی مسکن که به ریاست رییسجمهوری برگزار شد، گفت: در تلاش هستیم تا در ۱۴۰۳ گامهای بلندتری را در بخش مسکن نسبت به ۱۴۰۲ برداریم.
وزیر راهوشهرسازی با اشاره به اینکه امسال میزان حمایت و کمکها برای تحویل تعداد بیشتر واحدهای مسکونی تقویت خواهد شد، افزود: عملیات افتتاح ۳۳هزار و ۸۶۳ واحد مسکن مددجویان کمیته امداد امام آغاز شد که این کار با تلاشهای بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و در حوزه تامین مالی از طریق شبکه بانکی و از طریق وزارت راهوشهرسازی، کمکهای دهیاریها و شهرداریها در سراسر کشور انجام شده است. وزیر راهوشهرسازی همچنین در حاشیه این جلسه با اشاره به اینکه توافق شده است تا ماهانه جلسه شورایعالی مسکن با حضور رییسجمهوری و اعضای اصلی برگزار و در هر جلسه یک مورد افتتاح شود، گفت: در سال گذشته بخشی از واحدهای مسکونی نیروهای مسلح و مسکن اعضای هیات علمی دانشگاه تحویل شد و هماکنون مددجویان کمیته امداد امام واحدهای مسکونی خود را دریافت میکنند و مسیر افتتاحها ادامه خواهد یافت.
وضعیت مسکن در بخش روستایی و محرومان
عضو کابینه دولت سیزدهم با اشاره به اینکه تامین مسکن در بخش محرومان در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال ۱۴۰۱ به میزان ۴۴درصد رشد یافت، توضیح داد: امسال در حوزه مسکن محرومان تصمیمات خوبی گرفته شده است و تلاش میکنیم تا میزان افتتاحها در این بخش افزایش یابد.
بذرپاش گفت: با توجه به تامین هزینه آمادهسازی توسط مجموعه دولت، افزایش تسهیلات مسکن روستایی از ۲۰۰ به ۳۵۰ میلیون تومان به ازای هر واحد و نرخ سود ۵درصد، ساخت مسکن روستایی سریعتر از مسکن شهری است. هماکنون در بخش مسکن روستایی بیش از ۶۷۰ هزار قطعه زمین تامین شده که عملیات اجرایی آن آغاز شده است. وزیر راهوشهرسازی ادامه داد: نزدیک به ۵۰۰هزار مسکن روستایی در حال احداث است و بخشی نیز تحویل شده است.
او توضیح داد: با توجه به آنکه نرخ سود تسهیلات در مسکن شهری بالاتر است تصمیم گرفته شد تا قیمت تمامشده را به طریقی کاهش دهیم. مقرر شده در مواردی که افراد در تامین آورده مشکلاتی دارند، ابتدا تسهیلات بانکی را به پروژهها تزریق کنیم تا پروژهها آغاز شود.
بذرپاش گفت: در حوزه آمادهسازی زمین مقرر شد تا وزارتخانه کمک بیشتری بکند. همچنین در حوزه تضمین بانکی نیز تصیمات خوبی گرفته شد و مقرر شد تا به شکل زنجیرهای تضمین بانکی انجام شود که این کار کمک خوبی برای تسریع در اجرای نهضت ملی مسکن خواهد بود.
سهم مسکن محرومان از قانون بودجه
این مقام مسوول با اشاره به اینکه تخصیص ۲۰۰همت در تبصره ماده ۱۳ قانون بودجه مصوب شده تا به مسکن محرومان، وام ازدواج و وام فرزندآوری تخصیص یابد، گفت: مقرر شد تا ظرف یک هفته بانک مرکزی سهم مسکن محرومان را از ۲۰۰ همتی که در قانون بودجه آمده است تعیین کند تا هرچه سریعتر این سهم به پروژه مسکن محرومان تزریق شود. اینکه به هر پروژه نرخ ۴۰۰میلیون تومان به شکل قرضالحسنه تزریق شود شتاب خوبی به ساخت مسکن به ویژه در بخش شهری میدهد.
بذرپاش در خصوص تامین زمین مسکن نهضت ملی مسکن و مقایسه آن با تامین زمین مسکن مهر، گفت: یکی از آوردههای اصلی دولت در طرح نهضت ملی مسکن، موضوع زمین است و در بسیاری از مناطق شهری، به طور میانگین ۵۰درصد قیمت واحد مسکونی را زمین به خود اختصاص میدهد. یکی از اصلیترین تسهیلات در بخش مسکن تامین زمین است که بخش عمدهای از این اراضی به شکل رایگان و اجاره ۹۹ساله در اختیار متقاضیان و سازندگان قرار میگیرد.
وعده تامین۱۲۰هزار هکتار زمین نهضت ملی مسکن تا تابستان امسال
وزیر راهوشهرسازی با اشاره به اینکه تا تابستان امسال زمین تامین شده در بخش شهری و روستایی برای طرح نهضت ملی مسکن به ۱۲۰هزار هکتار میرسد، گفت: تا تابستان امسال زمین تامین شده برای طرح نهضت ملی مسکن در بخش شهری و شهرکها به ۷۰هزار هکتار میرسد. همچنین در بخش روستایی زمین تامین شده برای ۶۷۰هزار قطعه حدود ۵۰هزار هکتار است.
او تصریح کرد: در مجموع ۱۲۰هزار هکتار زمین به عملیات ساخت نهضت ملی مسکن در محدوده شهری و روستایی افزوده شده است و این غیر از زمینی است که در محدوده شهری به شکل خودمالکی، در بافت فرسوده یا اراضی خودمالکی روستایی است. بذرپاش یادآور شد: در اجرای مسکن مهر که یکی از پروژههای خوب دولتهای قبل بود حدود ۸هزار هکتار زمین تامین شد. او اظهار امیدواری کرد تا امسال نیز در حوزه اجرای طرح نهضت ملی مسکن سال خوبی باشد و زمینهای بیشتری تامین و تعداد واحدهای بیشتری نیز احداث شود.
ضرورت تعریف پروژهها با مقیاسهای کوچک
رامین گوران دبیر انجمن انبوهسازان استان تهران به «جهانصنعت» گفت: اساسا مسکن یک کالای مصرفی است. این کالا تنها در ایران بهعنوان یک کالای سرمایه بهشمار میرود. به نظر میرسد شرایط اقتصادی آنقدر افول کرده که متقاضیان و سرمایهگذاران وارد حوزههای دیگری شدهاند. شرایط نابسامان اقتصادی و نامشخص بودن روند حرکت اقتصادی سیستم دولتی منجر به ایجاد ناامیدی در بخش مسکن شده است.
او افزود: البته باید توجه داشت که این امکان وجود دارد که بازار مسکن در مقیاسهای کوچک داغ شود. اگر با اعتبارت کمتر تحولی در اقتصاد رخ دهد و شرایط بهطور نسبی مهیا شود و باتوجه به تصمیم تازه دولت برای ساماندهی و فعال کردن بازار مسکن، این ظرفیت وجود دارد که بازار در پروژهها و مقیاسهای کوچک با ارائه تسهیلات و امکانات به حوه املاک و مستغلات، از حالت رکود خارج شود.
گوران گفت: اما باید توجه داشت که در پروژهها و مناطقی که زمین گران است، امکان افول شرایط نیز وجود دارد. بررسی تقاضاها در تهران حاکی از آن است که در بازار مسکن شمال شهر تهران که قیمتهای پیشنهادی واحدهای مسکونی بالای ۱۰ تا ۱۵میلیارد تومان است، متقاضی وجود ندارد یا بسیار کم است. او اضافه کرد: این موضوع حاکی از آن است که در حال حاضر تنها مصرفکنندگان، متقاضیان بازار مسکن هستند. این در حالی است که پیشتر فقط شاهد تقاضای سرمایهگذاران در بازار مسکن بودیم. به عبارتی تقاضای سرمایهای به نوعی از بازار خارج شده و تنها شاهد فعال شدن تقاضای مصرفی آن هم در پروژههای کوچکمقیاس هستیم.
عضو هیات امنای اتاق بازرگانی اتاق تهران در ادامه بیان کرد: پس از انقلاب و در یکی از دولتها، موضوع حمایت از مستاجران به خوبی پیگیری شد. توجه به تولید پروژههای کوچکمقیاس در رابطه با ساماندهی بخش استیجار نیز موثر واقع خواهد شد.
گوران ادامه داد: دولت، شهرداریها و بخشخصوصی میتوانند اقدام به اجرای پروژههای کوچکمقیاس اما به صورت متنوع و در تعداد زیاد کنند. به جای اینکه پروژههای بزرگی آغاز شوند که بعدا به اتمام نرسند. این راهکار قابلیت اجرا در تمام مناطق کشور را دارد. این ظرفیت وجود دارد که چه در مناطق گرانقیمت و چه در محلههای ارزانقیمت شهرها، حمایت از بخش استیجار با اجرای پروژههای کوچکمقیاس صورت بگیرد. دبیر انجمن انبوهسازان استان تهران گفت: اشکالی که میتوان به طرح حمایت از بخش استیجار در دورهای گذشته گرفت، بزرگ تعریف کردن پروژهها است. اینگونه پروژهها از نظر منابع و اجرا دچار اشکال میشوند. برای رفع این مانع، امکان اجرای طرح حمایت از بخش استیجار در بافتهای فرسوده وجود دارد.
گوران ادامه داد: با چنین اقداماتی ساماندهی بازار اجاره، فارغ از زد و بندها و مشکلات مختلف احتمالی امکانپذیر است. به عبارتی سرمایهگذاری مردمی برای ساماندهی حوزه استیجار با حمایتهای دولتی جوابگو خواهد بود. در این خصوص نباید از تعریف پروژهها به صورت کوچکمقیاس غافل شد. پروژهها باید از مقیاس کوچک شروع شوند و سپس به مقیاسهای بزرگتر برسند. نه اینکه با حجم بالایی آغار شوند و به نتیجه نرسند.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد