سوخت بنیادی برای رشد بورس
نوید قدوسی،کارشناس بازار سرمایه
در حال حاضر بازار سرمایه درگیر سقف قبلی خود شده است؛ سقفی که به نظر میرسد بیشتر یک پارامتر حاشیهای باشد چراکه در شرایط اقتصادی و تورمی کشور نمیتوان صرفا شاخصهای بورس را معیار تحلیل قرار داد. با این حال واقعیت این است که بازار سهام به نوعی درگیر همین سقف قبلی شده و از طرف دیگر اخبار سیاسی اخیر این تصور را در میان فعالان ایجاد کرده که ریسکها رو به افزایش هستند. از همین رو بازار بیشتر حالت نوسانی پیدا کرده است. با وجود این احتمال دارد وضعیت فعلی مقدمهای برای دستبهدست شدن سهمها، افزایش حجم معاملات و در نهایت شکلگیری رشد بعدی بازار سرمایه باشد. در کنار این شرایط وضعیت بنیادی شرکتها نیز میتواند نقش مهمی در حرکت رو به جلوی بازار داشته باشد. سودآوری بسیاری از شرکتها مطلوب بوده و نکته مهمتر اینکه هنوز اثر افزایش نرخ ارز در گزارشها و صورتهای مالی شرکتها منعکس نشده است. اگر آمار و ارقام مثبت ناشی از رشد نرخ ارز و افزایش فروش شرکتها در گزارشهای آینده نمایان شود، احتمال دارد بازار انرژی مناسبی برای شروع یک روند صعودی جدید بگیرد. در بحث نرخ بهره نیز عرضه اوراق دولتی معمولا منجر به افزایش نرخها میشود و ممکن است یک تا ۲واحد درصد به نرخ اضافه کند. موضوع اما این است که دولت با کسری شدید بودجه مواجه بوده و اگر در لایحه بودجه نشانههایی از افزایش نرخ ارز رسمی دیده شود و موج تورمی ادامه داشته باشد، افزایش یک تا ۲درصدی نرخ بهره چندان آسیبزا و تعیینکننده نخواهد بود.
دلیل این موضوع نقش نرخ بهره حقیقی در تصمیمگیری فعالان اقتصادی است. در واقع مبنای تحلیل برای آنها نرخ بهره حقیقی است و انتظارات تورمی در کنار نرخ بهره اسمی همیشه وزن بیشتری دارد بنابراین در چنین فضایی افزایش نرخ بهره شاید اثر روانی مختصری ایجاد کند اما به لحاظ بنیادی تاثیر چشمگیری بر بازار نخواهد داشت.
وقتی درباره بازار سرمایه صحبت میکنیم، منظور بررسی تمام ابزارهای سرمایهگذاری پذیرفتهشده در این بازار است. طبیعتا صندوقهای درآمد ثابت نیز بخشی از همین ابزارها محسوب میشوند. این صندوقها ممکن است برای بخشی از سرمایهگذاران جذابیت بیشتری داشته باشد و اگر شرایط مطابق میلشان پیش برود، میتوانند سهم خود را از اقتصاد افزایش دهند.
از سوی دیگر ابزارهایی مانند سهام و داراییهای کالایی بعید است از عواملی چون انتظارات تورمی، نرخ بهره حقیقی و نرخ ارز آسیب جدی ببینند. گرچه صندوقهای درآمد ثابت ممکن است در دوره رشد نرخ بهره جذابیت بیشتری پیدا کنند اما باید توجه داشت که افزایش نرخ بهره در مقیاس کل اقتصاد مضر است.
با این حال اگر صرفا از منظر بازار سرمایه نگاه کنیم، این امکان وجود دارد که جذابیت صندوقهای درآمد ثابت به دلیل رشد بازدهی آنها برای بخشی از سرمایهگذاران بیشتر شود. در مجموع بازار سرمایه در شرایط فعلی اگرچه با ریسکهای سیاسی و نوسانهای تکنیکالی مواجه است اما عوامل بنیادی همچون سودآوری شرکتها، اثرات آتی افزایش نرخ ارز و چشمانداز تورمی اقتصاد میتوانند تکیهگاه موثری برای ادامه مسیر بازار باشند.
