23 - 12 - 2019
سقوط پرشتاب نفت
گروه انرژی- جنگ تجاری میان آمریکا و چین که از سال گذشته با قدرت قابل توجهی آغاز شده بخشهای مختلف اقتصاد بینالمللی را تحت تاثیر خود در آورده است؛ با وجود این به نظر میرسد که بخش انرژی بیشتر از سایر بخشها از این جنگ لطمه دیده است.
هفتهای که پشت سر گذاشته شد، هفته بسیار بدی برای بازارهای سهام بود اما یک بازار بیش از بازارهای دیگر لطمه دید. تنها بازاری که اکنون با افت قیمت روبهرو است، بازار انرژی است که در آن به نسبت ابتدای ماه با شش درصد کاهش قیمت مواجه بودهایم.
اگرچه وضع کنونی به اندازه کافی برای سرمایهگذاران در بخش انرژی وخیم است اما تحلیلها حکایت از آن دارد که وخامت بخش انرژی ادامهدار خواهد بود و اوضاع از آنچه اکنون وجود دارد، بدتر هم خواهد شد.
قیمت نفت روز جمعه به دلیل نگرانی از افت تقاضا شاهد کاهش بود، هرچند که احتمال کاهش بیشتر تولید اوپک مانع از کاهش بیشتر قیمتها شد.
براساس این گزارش، قیمت هر بشکه نفت برنت روز جمعه با ۱۸ سنت معادل ۳/۰ درصد کاهش نسبت به رقم پایانی جلسه قبل به ۵۷ دلار و ۲۰ سنت رسید. قیمت نفت خام آمریکا هم ۹ سنت معادل ۲/۰ درصد افت داشت و به ۵۲ دلار و ۴۵ سنت رسید.
قیمت هر دو شاخص نفتی روز پنجشنبه و تحت تاثیر درخواست عربستان از دیگر تولیدکنندگان برای گفتوگو در مورد کاهش اخیر قیمتها، بیش از دو درصد افزایش داشت، اما قیمت نفت برنت همچنان در زیر رقم ۶۰ دلار باقی ماند.
ادوارد مویا، تحلیلگر بازار نفت در موسسه اوآندا در نیویورک گفت: «ترمیم قیمت نفت ادامهدار نخواهد بود، زیرا تنش در روابط تجاری آمریکا و چین دلیلی برای خوشبین بودن به چشمانداز تقاضا باقی نمیگذارد.»
رسانههای آمریکایی گزارش دادهاند که واشنگتن تصمیمگیری در مورد اعطای مجوز به شرکتهای آمریکایی جهت از سرگیری همکاری با شرکت چینی هوآوی را به عقب انداخته است.
تلاش برای بازگشت توازن
این در حالی است که یک مقام عربستانی به دلیل محرمانه بودن مذاکرات مایل نبود نامش فاش شود، به بلومبرگ گفته، این کشور قصد دارد در ماههای آگوست و سپتامبر با هدف کمک به برقراری توازن در بازار صادرات نفت خود را در زیر هفت میلیون بشکه در روز حفظ کند.
عربستان سعودی در پی سقوط قیمت نفت به پایینترین حد هفت ماه گذشته، با سایر تولیدکنندگان نفت درباره واکنشهای احتمالی برای متوقف کردن این روند به رایزنی پرداخته است.
عربستان سعودی که بزرگترین صادرکننده نفت عضو اوپک است، تحت توافق کاهش تولید این گروه تولیدش را بیش از سقفی که با تولیدکنندگان دیگر اوپک توافق کرده بود، کاهش داده است.
قیمت نفت نسبت به بالاترین رقمهای ماه آوریل بیش از ۲۰ درصد کاهش یافته است.
یکی از اصلیترین دلایل چنین وضعیتی در حوزه انرژی به جنگ تجاری یک سال اخیر میان چین و آمریکا مربوط میشود.
این جنگ پس از اعلام آن که آمریکا تعرفههای جدیدی به ارزش ۳۰۰ میلیارد دلار بر کالاهای وارداتی چین اعمال خواهد کرد وارد فاز جدیدی شده است.
به این ترتیب، کالاهای چینی از ابتدای سپتامبر با ۱۰ درصد تعرفه بیشتر وارد خاک آمریکا خواهند شد.
دو طرف طی این مدت، مذاکراتی برای کاهش حجم مناقشات داشتهاند اما این مذاکرات جز تنش بیشتر، نتیجهای در بر نداشت. چین در پاسخ به اقدام آمریکا فورا تصمیم گرفت تا اقدامات متقابلی انجام دهد. اقدامات متقابل یکی از راهکارهای همیشگی چین و آمریکا از ابتدای وقوع جنگ تجاری میان آنها که از سال گذشته آغاز شده است، به شمار میآید.
تلافی چین
چین در این اقدام تصمیم گرفته است تا به هدف ارزان کردن کالاهای خود، ارزش پول ملیاش را کاهش دهد. چین در تلاش است تا هر چه بیشتر کالاهای خود را برای رقابت با کالاهای آمریکایی برای مشتریان جذابتر کند.
یکی از عوامل جذابیت میتواند ارزان بودن قابل توجه قیمت نهایی کالاها باشد.
فوریس در گزارشی که اخیرا منشر شده بود نوشته که وزارت خزانهداری آمریکا معتقد است ارز ملی چین، یک ارز کاملا دستساز است و دولت این کشور هر موقع بخواهد با قیمت آن بازی میکند.
در همین حال ارزش یوآن دوشنبه هفته گذشته به پایین هفت یوآن در برابر هر دلار سقوط کرد که از زمان بحران مالی سال ۲۰۰۸ کمسابقه بود. با این حال بانک مرکزی چین فعلا از سقوط بیشتر ارزش یوآن جلوگیری کرده زیرا ریسک فرار سرمایهها را به همراه دارد.
اما به دلیل اهمیت چین برای اقتصاد جهانی و به دلیل این که ارزها روی هم تاثیر میگذارند و از آنجا که ارتباط میان دلار و یوآن به سیاست پولی جهانی جهت میدهد، افت یکباره ارزش یوآن فشار شدیدی را به سایر اقتصادهای نوظهور تحمیل کرد. دو روز پس از افت یوآن، کشورهای هند، نیوزیلند و تایلند به سرعت دست به کار شدند و نرخهای بهره خود را کاهش دادند.
اسوار پراساد، مدیر سابق امور چین صندوق بینالمللی پول در این باره به روزنامه نیویورکتایمز گفت: این یک اقدام دفاعی از سوی کشورهایی بود که به دنبال دفاع از خود در برابر آسیبهای ناشی از تنشهای تجاری فزاینده در سطح جهان هستند.
اما اقدام دفاعی ممکن است اقدام دفاعی بیشتری را به دنبال داشته باشد. با افت ارزش ارزهای بیشتر، کشورهای دیگر نیز برای دنبال کردن سیاست مشابه، تحت فشار قرار میگیرند. خطر رقابت بالا برای پایین بردن ارزش ارزها و در نهایت بروز نوعی جنگ ارزی وجود دارد.
دلار آمریکا ارز ذخیره جهان است و یک دارایی امن به شمار میرود بنابراین در شرایط بحرانی، سرمایهها به سوی این ارز روانه میشود. به خصوص زمانی که ارزهای دیگر ارزش خود را از دست میدهند در نتیجه دلار در شرایط آشفتگی، شاهد فشارهای صعودی خواهد بود که میتواند مشکلساز باشد.
دونالد ترامپ، رییسجمهور آمریکا بانک مرکزی را برای کاهش قابل توجه نرخهای بهره تحت فشار قرار داده و اگر نسبت به ارزهای دیگر قویتر شود، خشنود نخواهد نشد.
البته این مشکلی است که خودش ایجاد کرده است. جنگ تجاری آمریکا و چین یک جنگ انتخابی است که فعلا اوج گرفته و به این راحتی آرام نمیشود. خواستههای افزونطلبانه، مصالحه دو طرف را بینهایت دشوار کرده است.
یکی از فوریترین تبعات شدت جنگ میان آمریکا و چین افت قیمت نفت خام است که تاثیرات خاص خود را بر کل حوزههای انرژی خواهد گذاشت.
شی جینپینگ، رییسجمهور چین هیچ علامتی دال بر عقبنشینی نشان نمیدهد و ترامپ هم خود را کنار کشیده و راه چندانی برای خروج از جنگ تجاری برای سران قدرتمندترین اقتصادهای جهان نمانده است.
پیامدهای این جنگ به سرعت گسترش پیدا میکند. چند روز از زمانی که توئیت ترامپ درباره وضع تعرفههای جدید روی واردات چین نگذشته است اما بانکهای مرکزی متعددی در جهان کاهش نرخهای بهره را اعلام کردهاند. شاخص داوجونز اینداستریال هفته گذشته هفت درصد نزول کرد.این کاهش قیمت، شدیدترین کاهش قیمت در طی یک روز از سه سال گذشته تاکنون به شمار میآید. در حقیقت نفت از اوج قیمتی که در آوریل داشت، بیش از ۲۰ درصد سقوط کرده و روند نزولی پیدا کرده است.
نفت مشکلات خاص خود را دارد و از یک سو با کندی رشد تقاضا و از سوی دیگر با رشد سریع عرضه مواجه است. آمار اداره اطلاعات انرژی آمریکا که رشد غیرمنتظره ذخایر نفت این کشور در هفته گذشته را نشان داد، سقوط قیمتها را تشدید کرد.
همچنین جنگ ارزی، تاثیر مستقیمی روی تقاضا برای نفت دارد. قویتر شدن دلار، نفت را برای کشورهای دیگر گرانتر میکند و روی مصرفکنندگان تاثیر فوری میگذارد. به همین دلیل است که نفت با دلار رابطه معکوس دارد و گرانی دلار باعث کاهش قیمت آن میشود.
با این همه تقاضا برای نفت به دلیل مشکلات اقتصادی گستردهتر شامل جنگ تجاری و وخامت شرایط اقتصادی جهانی آهسته شده است. افت پنج درصدی قیمت نفت در روز چهارشنبه پس از کاهش نرخهای بهره از سوی چندین بانک مرکزی، تصادفی نبوده است. تهدید جنگ ارزی نگرانیها نسبت به افت شدیدتر اقتصاد جهانی را برانگیخته که مسلما تاثیر منفی روی تقاضا برای نفت خواهد داشت.
براساس گزارش اویلپرایس، هیچ کس در بازار باور ندارد که بازار در بحران است. تحلیلگران کومرس بانک در یادداشتی نوشتند: ما بر این باوریم که وضعیت بازار نفت در حال حاضر در فاز اغراق است. تقاضا چندان ضعیف نیست که عملکرد فعلی قیمت را توجیه کند. با این فرض که هیچ رکودی وجود ندارد، تقاضا برای نفت باید رشد قوی را تجربه کند.
افت ارزش سهام
همچنین یکی دیگر از آثار کاهش قیمت نفت، پایین آمدن ارزش سهام شرکتهای نفتی بوده است.
مثلا ارزش سهام شرکت نفت اکسونموبیل از جمله این موارد است. سهام اکسونموبیل از مدتها قبل رو به کاهش داشته و اوضاع جدید نیز این کاهش را شدت بخشیده است.
این در حالی است که سهام این شرکت متناسب با افزایش قیمت نفت از سال ۲۰۱۶ به این سو، افزایش پیدا نکرده بود اما جنگ تجاری اخیر میان واشنگتن و پکن و بالطبع کاهش قیمت نفت باعث افت ارزش سهام آن در بازار بورس شده است.
این وضعیت در حالی است که بانک آو آمریکا، بزرگترین بانک در نظام اقتصادی آمریکا هشدار داده بود که اگر چین تحت تحریمهای اقتصادی آمریکا قرار گیرد، قیمت نفت تا ۳۰ دلار کاهش پیدا میکند.
این موضوع به این دلیل است که جنگ تجاری میان دو ابرقدرت اقتصادی جهان به یک رکود قابل توجه و کاهش قدرت خرید در همه بخشها منجر خواهد شد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد