5 - 05 - 2020
سری به آشپزخانه سرمایهداری جهانی بزنیم
مجتبی صدریا- وقتی مادربزرگ مهربانی را برای شام به منزلت دعوت میکنیم، به محض اینکه درب باز میشود در یک نگاه میکروسکوپی میزان نظم، تمیزی یا کثیفی ورودی و اطاق مهمانان مورد سنجش او قرار میگیرد و از روی بوی غذای در دست تهیه به راحتی میتواند نظر بدهد که قرار است غذا چه باشد، جا افتاده است یا نه و آیا احتمالاً برنج ته گرفته است یا خیر. ناظران اقتصاد جهانی نیز این روزها برای پساکرونا به طور عمده مشغول بو کشیدن هستند؛ چه خواهد شد؟
یقیناً میزان بدهیهای کلان شرکتهای بزرگ و پرنفوذ در اقتصاد جهانی علائمی در رنگ و بویی از آشپزخانه اقتصاد به بیرون متصاعد میکند. به نظر میرسد دنیای بلافاصله پساکرونا چنان امیدوارکننده نباشد و بالاجبار گرایشات جدید تراکم و تمرکز سرمایه خود را به شرکتهای بزرگ تحمیل نماید. این اتفاقات مالی و اقتصادی در خبرها بدون نظیر تفسیرهای پرتاب یک موشک و دیگر اخبار مهم در حاشیه اخبار جهان قرار میگیرد.
بانک گلدمن ساکس توافقی برای پرداخت وام هنگفتی به شرکت آمازون نزدیک شده است، شرکت اپل با شرکت گوگل در همنوازیهای جدیدی شرکت میکنند. اینها نمونههایی از گرایش به تراکم و تمرکز جدید سرمایه میباشند.
کسی هنوز از بحران مالی نظیر ۲۰۰۸ صحبت نمیکند ولی به نظر میآید بازیگران هوشمند همه تدارک ورود یک مهمان ناخوانده را میبینند. جمع و جور کردن خانه و صندوقخانه، بررسی دقیقتر حجم و مخاطبین بدهیهای مالی شرکتها در دستور کار است و در نتیجه امکان شکلدهی به یک انبساط مالی و اقتصادی پس از بحران کرونا با بدبینیهای شدیدی مورد بحث هیاتمدیرههای عظیم بینالمللی است.تمام این اوضاع اقتصادی تحتتاثیر عامل تعیینکننده میزان و شرایط بدهیها است و در نتیجه امکان یا عدم امکان سازمان دهی نحوه بازپرداخت آنها. مهم است اشاره کنیم که شرایط کنونی اقتصادی جهانی شاید جزو نادر مواردی است که در پنجاه سال اخیر اتفاق افتاده است که طبق آن، شرایط بدهی دولتها و شرکتهای اقتصادی همسویی خارقالعادهای دارند و این همسویی است که هیاهوهای آشپزخانه را شکل داده است. ظاهراً برنج ته گرفته است و برنج آماده دیگری هم برای به سرعت جایگزین کردن برای یک شام آبرومندانه وجود ندارد.
Modjtaba.sadria@yahoo.co.uk