22 - 11 - 2019
سبقت گرانی از جیب مردم
گروه جامعه- ماجرا این است که بر مدار رشد ایستادهایم. بیوقفه هر آنچه در اطرافمان است رشد میکند. اما این ماییم که از هر آنچه رشد و پیشرفت در این سرزمین است جا ماندهایم. انگار اگر بخواهیم هم دیگر نمیتوانیم همراستای شاخصهای در حال رشد کشور رشد کنیم. شاید همین ویژگی غیردوستانه رشد است که موجب شده تا در اولین الفبای آموزش علوم اجتماعی به دانشآموزان دبیرستانی بگویند توسعه همواره از رشد
ارزشمندتر است.
این توسعه است که ریشهها را عمیق میکند و جان را قدرت میبخشد. ما و همه آن شاخصهای در حال رشد اما خیلی جدی از توسعه جا ماندهایم. توسعه اجتماعی نیز یکی از چندین و چند قسم توسعه است که نه تنها از آن جا ماندهایم بلکه در پستوی بیتوجهی مدیران دولتی تا شهری خاک میخورد. اگر بنا به درک مفهوم توسعه بود پیش از مطالعات عمیق و گسترده، ناگهان و خلقالساعه تصمیم به افزایش نرخ حملونقل عمومی گرفته نمیشد.
همین امروز بحثهای اخته و بیثمر رانندگان تاکسی و مسافران آغاز میشود. مسافر از بیخبریاش نسبت به افزایش قیمت کرایهها میگوید و داد راننده بلند میشود که CNG گران شده. دادش آسمان را میشکافد که قطعات خودرو چند برابر همین یک ماه قبل شده است. مسافران هم وارد بحث تکراری افزایش قیمت گوشت، مرغ، کرایه خانه و همه اقلام زندگی میشوند. این بحث تکراری مردم در اولین روزهای افزایش نرخ حملونقل است. چند روز میگذرد و انگار آب از آب تکان نخورده.
این افزایش قیمتهای ناگهانی اما قطره قطره زندگی را دشوارتر میکند. گران شدن خدمات شهری همان موضوعی است که شهروندان نمیتوانند از آن گریز کنند. گریزی در کار نیست، شهروندان به تماشای دشوارتر شدن زندگیشان مینشینند و تنها عملکرد دولت برای تغییر شرایط اجتماعی بیرون آمدن از چالهای و شیرجه زدن در چاه بعدی است. جامعه نیز قدم به قدم در فقر گسترده غرق میشود و دیگر فقیر شدن و دشواری روند زندگی عادی و عادیتر میشود.
توسعه حملونقل عمومی و رشد اقتصادی کشور
دیر رسیدن به محل کار تجربهای است که برای هر کسی در تهران و شهرهای بزرگ به دست آمده، ترافیک، خیابانهای شلوغ، ازدحام مسافران در خطهای ویژه تاکسی، اتوبوس و... ازجمله عواملی است که رسیدن سرموقع به محل کارها را به تاخیر میاندازد. تهران و شهرهای بزرگ هر روز به سمتی میروند که امکان عبور و مرور در آن برای افراد مختلف جامعه از دانشآموزان و دانشجویان گرفته تا شاغلین و افراد عادی سخت و سختتر میشود.
زیرساختهای شهری، خیابانها، گذرگاهها و... متناسب با حجم وسایل نقلیه ساخته نشده و اکثر زیرساختها و خیابانها جوابگوی بزرگ شدن جغرافیایی تهران و حجم وسایل نقلیه شخصی یا عمومی را نمیدهد، اما آیا نمیتوان فضای ناوگان حملونقل عمومی در تهران و شهرهای بزرگ را با توجه به زیرساختهای جغرافیایی شهرها تغییر داد و به مکانیسمی دست پیدا کرد که مردم ترغیب شوند به جای خودروهای شخصی از وسایل نقلیه عمومی استفاده کنند؟
بیتوجهی دولت به حمایت از حملونقل عمومی
دولت اما آنگونه که باید از توسعه حملونقل عمومی حمایت نمیکند. این عدم حمایت اما زمانی مشهود میشود و نمیتوان در مقابل آن سکوت کرد که نرخ استفاده از حملونقل عمومی ناگهان و فارغ از هرگونه برنامهریزی افزایش پیدا میکند. در چنین شرایطی شهردار تهران در خصوص افزایش قیمت تاکسی و حملونقل عمومی در هیات دولت، آن هم در حاشیه یک نشست اعلام میکند که همانند سنوات گذشته افزایش نرخ تاکسی و حملونقل عمومی بر اساس تورم به هیات دولت ارسال شده که این بار نیز مورد موافقت قرار گرفته و اعمال خواهد شد.
این افزایش قیمت ناگهانی و شوکه شدن مردم در مقابل آن اما حاصل روندی نیست مگر عدم حمایت دولت از سیستم حملونقل عمومی. به راستی اگر حمایتهای هوشمندانه و برنامهریزی شده پیش از این انجام شده بود انگشت اتهام به سوی مدیریت مترو شهری اشاره نمیرفت. هزینههای توسعه حملونقل ریلی درونشهری روزبهروز افزایش پیدا میکند و بدیهی است که در مقابل افزایش هزینهها مانند سالهای گذشته و به ناچار افزایش نرخ حملونقل را شاهد باشیم. اما این افزایش نرخ ناگزیر زندگی روزمره شهروندان را نه تنها دستخوش آسیب بلکه بحران میکند.
اهمیت حملونقل عمومی
حملونقل و جابهجایی مسافر و کالا در جوامع پیشرفته امروزی از اهمیت زیادی برخوردار است و جابهجایی آسان، ایمن، راحت و اقتصادی حرف اول را میزند. تامین نیازهای اقتصادی و اجتماعی شهروندان، برطرف کردن مشکلات محیطزیست به ویژه آلودگی هوا، حل مشکل ترافیک و جابهجایی و انتقال آسان و راحت مردم از جمله اهداف و خواستههای اصلی مسوولین و مردم است که با توسعه فضای ناوگان حملونقل عمومی امکانپذیر است.
حملونقل عمومی اما مانند دیگر کالاها و خدمات مصرفی جامعه در مدار رشد قرار گرفته است. رشدی که پا بر شانههای مردم گذاشته و هر روز زندگی را برای مردم دشوارتر میکند. امیر واعظیآشتیانی، عضو سابق شورای شهر و کارشناس اقتصادی درباره این افزایش قیمت و ارتباط آن با افزایش میزان تورم در مسیر اقتصاد کشور به «جهان صنعت» میگوید: هر گونه گرانی، چه در بخش خدمات و چه در بخش مصرف کالا به سبد اقتصادی خانوار آسیب وارد میکند، سفرهها را تنگتر میکند و در نتیجه زندگی شهروندان را دستخوش آسیب میکند. توجه کنید که شهروندان در مقابل افزایش قیمت هر کالا، کالای مصرفی خود را تغییر میدهند و کالای ارزانقیمتتر انتخاب میکنند. حال اگر توان پرداخت هزینههای خدماتی مانند حملونقل عمومی را نداشته باشند چه خدمتی را جایگزین خواهند کرد. دولت هیچ برنامه ویژه و جدیای برای این جایگزینی پیشبینی نکرده است.
تکرار افزایش قیمت
واعظیآشتیانی در ادامه با اشاره به تجربه گذشته جامعه مبنی بر افزایش قیمتهای سلسلهوار در کشور افزود: دهه ۸۰ نیز شاهد چنین روندی بودیم. در حال حاضر نیز افزایش قیمت CNG عاملی شد تا نرخ حملونقل افزایش پیدا کند. بعد از این اما متاسفانه شاهد آن خواهیم بود که خدمات و کالاهای دیگری نیز افزایش قیمت پیدا کنند. در شرایط کنونی که بنا بر سهمیهبندی بنزین شده نمیتوان باور کرد که قیمت بنزین افزایش پیدا نمیکند.
این کارشناس اقتصادی همچنین در ادامه تاکید کرد: بعد از این افزایش قیمت نیز بار دیگر نرخ کرایه حملونقل، تاکسی و اتوبوس افزایش پیدا میکند. این رشد مدام قیمتها به طور قطع جامعه را دچار سرخوردگی و بحران میکند. آنچه دولت به اشتباه در حال اجرای آن است نسخههای پوسیده و بیثمری است که دولتهای قبل اجرا کردند و هیچ حاصلی هم نداشت.
قیمتها هر روز افزایش پیدا میکند و جامعه در مقابل این افزایش قیمتهای ناگهانی گویی دیگر توان نشان دادن هیچ واکنشی را ندارد. سلسله بحران دست در گریبان جامعه حلقه کرده و در مقابل مسوولانی که باید گامی به منظور بهبود شرایط بردارند آب در آسیاب پیچیدهتر شدن این بحرانها میریزند. دولت کماکان در مقابل زخمهای بستر جامعه سکوت کرده و این زخمها همچنان عمیقتر میشوند.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد