21 - 01 - 2024
زیان توریسم از وضعیت حملونقل کشور
گروه فرهنگ و گردشگری- هفته گذشته رای دیوان عدالت اداری برای آزادسازی قیمت بلیت هواپیما در مسیرهای داخلی لغو شد. به دنبال این تصمیم برخی مسیرهای پرمسافر به یکباره با کمبود بلیت هواپیما مواجه شدند.
نگاهی به وضعیت بلیت قطار و اتوبوس در مسیرهای پرتقاضا به ویژه در تعطیلیهای آخر هفته مشخص میکند که تامین بلیت وسایل حملونقل عمومی با چالش مواجه شده و دست بسیاری از متقاضیان سفر از تامین بلیت اتوبوس و قطار کوتاه مانده است.
نتیجه این رویکرد آن بوده که میزان سفر در طول یک هفته گذشته با کاهش مواجه شده است و به تبع آن فعالان بخش خصوصی گردشگری از صاحبان اقامتگاهها گرفته تا سایر ذینفعان حوزه، با مشکل ریزش مسافران و گردشگران روبهرو بودهاند.
در چنین شرایطی انتظار میرود وزارت گردشگری به موضوع ورود کند و جلوی این وضعیت را بگیرد، اما آنطور که مدیر توسعه گردشگری داخلی وزارتخانه گفته، متولی سفر در تصمیمگیریها، برنامهریزیها و نرخگذاریهای حملونقل دخیل نیست.
توقف رای دیوان عدالت برای آزادسازی قیمت بلیت هواپیما
شرکتهای هواپیمایی داخلی از اواخر آذرماه امسال با استناد به رای دیوان عدالت اداری اقدام به افزایش قیمت بلیت هواپیما در مسیرهای داخلی کردند.
بر این اساس با شکایت شرکتهای هواپیمایی، دیوان عدالت اداری رای داد که ستاد تنظیم بازار مجاز به نرخگذاری در بخش حملونقل هوایی داخلی نیست.
افزایش قیمت بلیت پروازهای داخلی، واکنش وزارت راهوشهرسازی را به دنبال داشت و این وزارتخانه با همراهی سازمان تعزیرات حکومتی دفتر دو ایرلاین متخلف فرودگاه مهرآباد را پلمب کرد.
«حسین مذنب» مدیرکل دفتر بازرسی و حقوق شهروندی وزارت راهوشهرسازی از اعلام جرم علیه ۹ شرکت هواپیمایی بخش خصوصی کشور به دلیل گرانفروشی خبر داد و گفت: شرکتهای هواپیمایی موظف به رعایت نرخنامه مصوب سازمان هواپیمایی کشوری هستند. این نرخنامه خردادماه امسال به ایرلاینها ابلاغ شده و فروش بالاتر از این نرخها تخلف بوده و با آن برخورد خواهد شد.
وی با اشاره به گشت مشترک وزارت راهوشهرسازی و سازمان تعزیرات حکومتی از فرودگاه مهرآباد (عصر جمعه ۲۲ دی ماه) افزود: پس از دریافت شکایتهای مردمی از این فرودگاه بازدید به عمل آمد و دفتر دو شرکت هواپیمایی متخلف به صورت موقت پلمب شد.
مدیرکل دفتر بازرسی و حقوق شهروندی وزارت راهوشهرسازی تاکید کرد: مرجع قیمتگذاری بلیت هواپیمایی شورای عالی هواپیمایی است.
«محمدرضا رضاییکوچی» رییس کمیسیون عمران مجلس از توقف اجرای دیوان عدالت اداری برای آزادسازی نرخ بلیت هواپیما خبر داد و گفت: در شرایطی قرار داریم که اگر قیمت بلیت هواپیما بیشتر از این اعداد و ارقام شود، بلیت برای برخی از طبقات جامعه هم خارج از دسترس میشود. در حال حاضر بلیت هواپیما محدود به درصد خاصی از جامعه شده است و افزایش قیمتها صنعت گردشگری را هم تحت تاثیر قرار میدهد.
وی ادامه داد: صنعت هوایی به صنعت لوکسی تبدیل شده که تنها عده خاصی امکان استفاده از آن را دارند و با هرگونه افزایش قیمت برای بلیت هواپیما مخالف هستیم.
رییس کمیسیون عمران مجلس تاکید کرد: فعلا اجرای رای دیوان عدالت اداری برای افزایش قیمت بلیت هواپیما متوقف شده است. هیات عمومی دیوان از رییس دیوان دستور متوقف کردن اجرای این رای را اخذ کرده است و با دستور توقف اجرای رای، هیچ ایرلاینی اجازه افزایش قیمت بلیت را ندارد. در همین شرایط بلیت هواپیما از سبد خانوار ۸۰ درصد خانوار ایرانی حذف شده است.
رضاییکوچی با بیان اینکه حتی با افزایش قیمتها هم متقاضیان دسترسی به بلیت هواپیما ندارند و با کمبود بلیت در بازار مواجه هستیم، اظهار کرد: «هرچند که تعدادی هواپیما به ناوگان اضافه شد، اما این تعداد پاسخگوی میزان نیاز و تقاضا نیست. تعدادی هواپیما وارد شد، اما از سوی دیگر تعدادی هواپیما هم به جمع هواپیماهای زمینگیر پیوستند. در حالی که تعداد هواپیماهای فعال به ۲۰۰ فروند هواپیما هم نمیرسد برای پاسخ به تقاضای موجود تعداد ناوگان فعال باید حداقل به ۴۰۰ فروند هواپیما برسد.»
در شرایط کنونی از یک سو قیمت بلیت هواپیما با افزایش مواجه نشده است و از دیگر سو کمبود بلیت نیز در عمل باعث شده که دست متقاضیان سفر از تهیه بلیت کوتاه بماند و در نتیجه شهرهای مقصد گردشگری بیش از پیش با مشکل کمبود مسافر و گردشگر مواجه شوند.
کم بودن بلیت اتوبوس و قطار در تعطیلات
اگر موجودی بلیت قطار از مبدا تهران به شهرهای گردشگرمحور مثل مشهد، شیراز و اصفهان را چک کنید متوجه میشوید که در حدفاصل روزهای ۱۸ تا ۲۲ بهمن که تعطیلی به مناسبت مبعث پیامبر و سالروز پیروزی انقلاب وجود دارد، بلیت قطار یا وجود نداشته یا در بهترین حالت با ظرفیت محدود در دسترس است. ظرفیت بلیت قطارها از هفدهم تا نوزدهم بهمن به مقصد بسیاری از شهرها از جمله مشهد تکمیل شده است و در این زمان در بسیاری از مسیرها حتی امکان تهیه اتوبوس نیز وجود ندارد. به این ترتیب درست در موعد سفر هم مردم از امکان تهیه بلیت محروم شدهاند و هم فعالان گردشگری امکان بهرهمندی کامل از فرصت تعطیلات را ندارند.
در واقع باید گفت مشکل کم بودن بلیت قطار و اتوبوس در روزهای منتهی به تعطیلات چالش ادامهدار سالهای اخیر در کشور بوده است. درخصوص حملونقل ریلی بسیاری از کارشناسان معتقدند که ناکامی در جذب سرمایهگذار برای توسعه حملونقل ریلی مسافری، تعداد واگنهای مسافری را کاهش داده و بر دسترسی کافی به بلیت قطار تاثیر منفی گذاشته است. در حال حاضر از هزار و ۸۰۰ واگن مسافری فقط هزار و ۲۰۰ واگن مسافری فعال هستند که همین امر باعث کاهش سفرهای ریلی و عدم پاسخ مناسب به تقاضای مسافرت با قطار شده است.
در مورد علت کم بودن بلیت اتوبوس در سفرهای بینشهری نیز باید به این نکته توجه داشت که آنطور که برخی از رانندگان اتوبوسهای بینشهری میگویند نرخ بالای استهلاک اتوبوسها از یک سو و قیمت پایین بلیتها از سوی دیگر باعث شده که ادامه کار در این بخش بهصرفه نباشد. در نتیجه اتوبوسداران ایرانی ترجیح میدهند اتوبوس خود را بفروشند و با خرید ماشینهای سنگین حمل بار درآمد بیشتری داشته باشند یا حداقل از اتوبوسهای خود به عنوان سرویس جابهجایی کارکنان کارخانجات اطراف شهرها استفاده کنند. نتیجه این وضعیت آن بوده که در سایتهای مجاز فروش بلیت، شاهد تکمیل ظرفیت بلیت اتوبوس در ایام پرمسافر و منتهی به تعطیلات و حتی در مواردی در روزهای عادی باشیم.
دخیل نبودن متولی گردشگری در تصمیمگیریهای حوزه حملونقل
کمبود بلیت وسایل حملونقل عمومی از هواپیما گرفته تا اتوبوس و قطار، برای صنعت گردشگری ایران مشکلاتی جدی را به وجود آورده است. با این همه آنطور که مدیرکل توسعه گردشگری داخلی وزارت گردشگری گفته، متولی سفر در تصمیمگیریهای مربوط به حملونقل دخالتی ندارد.
مصطفی فاطمی درباره کمیاب شدن بلیت وسایل نقلیه عمومی که امکان سفر و گردشگری را تا حدودی با مشکل مواجه کرده است و اقدامات وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گفت: در بسیاری از کشورها، حملونقل با گردشگری عجین شده است، ولی ما اینجا در دو وزارتخانه مجزا به این دو موضوع میپردازیم. سیاستهای وزارت راه براساس دو شاخص حملونقل مسافر و بار است، در حالی که یکی از بزرگترین چالشهای گردشگری داخلی، حملونقل است و بارها در جلسات ستاد سفر، که نمایندگان وزارت راه عضو آن هستند، این چالش مطرح شده است. حتی گزارش وضعیت حملونقل و پیشنهادهایی در این باره در ستاد ارائه شده است.
وی بخشی از مشکلاتی که در حملونقل پیش آمده است را ناشی از آن دانست که وزارت گردشگری به عنوان متولی سفر در تصمیمگیریها، برنامهریزیها و نرخگذاریهای حملونقل دخیل نیست و در این رابطه اظهار کرد: در حالی که وزارت راه در ستاد سفر عضو است، اما بخش گردشگری هیچ نمایندهای در شورای عالی حملونقل هوایی ندارد.
دبیر ستاد سفر ادامه داد: به عنوان متولی سفر فقط میتوانیم نظرات و پیشنهادهای خود را مطرح کنیم، همانطور که درباره دونرخه شدن قیمت بلیت هواپیما اعتراض کرده و پیشنهادهایی داده بودیم که البته آن طرح متوقف شد.
مدیرکل توسعه گردشگری داخلی افزود: «درباره افزایش قیمت بلیت هواپیما نیز نظرات و پیشنهادهایی را دادهایم، ولی به هر حال وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی در تصمیمگیریهای مربوط به حملونقل دخالتی ندارد.»
با توجه به شرایط موجود و کمبود بلیت وسایل حملونقل عمومی که به گردشگری کشور آسیب وارد میکند، انتظار میرود مسوولان حوزه حملونقل کشور پای صحبتهای بخش خصوصی و دولتی حوزه گردشگری کشور بنشینند و ضمن درک اهمیت حملونقل برای توسعه گردشگری و اقتصاد کشور، زمینه رفع مشکلات و تسهیل تهیه بلیت وسایل حملونقل عمومی را فراهم آورند.
باید در نظر داشت که توسعه گردشگری بدون تامین زیرساختهای حملونقل و تامین بلیت هواپیما، قطار و اتوبوس، غیرممکن است. در واقع در دنیایی که گردشگران از چند ماه پیش از سفر خود اقدام به تهیه بلیت وسایل حملونقل میکنند، اعلام زمان پیشفروش و در دسترس نبودن امکان خرید بلیت برای ماههای آتی، محلی از اعراب ندارد و با واقعیتهای صنعت توریسم سازگار نیست. در نتیجه چنانچه دولت به دنبال توسعه گردشگری داخلی و جذب گردشگران بینالمللی است لازم است فکری به حال توسعه حملونقل بین شهری در خطوط هوایی، ریلی و جادهای کند، در غیر این صورت توسعه توریسم در ایران جز سرآبی در دوردست، چیز دیگری نخواهد بود.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد