5 - 11 - 2019
زنگها برای هتلهای شیک به صدا در میآید
«هتلبوتیک» حدود ۱۰ سال است که در ایران جریان یافته؛ هتلهایی با معماری خاص و خدماتی شیک و البته گران که اخیرا کلنگ توسعه آنها در ایران به زمین کوبیده شده و شعارهای محکمی در راستای ضرورت افزایش روزافزون آنها سر داده شده است. همین موضوع آینده نگرانکنندهای را برای این دسته از هتلها رقم زده است.
هتلبوتیک (Boutique-Hôtel) معمولا اتاقهای محدودی دارد که خدماتی ویژه و متفاوت از هتلهای بزرگ عرضه میکند، شیک و لوکس بودن و اصالت داشتن، مهمترین معیار این هتلهاست. آنچه اغلب، هتلبوتیکها را شهره میکند ویژگیهای طراحی بنای آنهاست که از هنر معماران بنام برگرفته شده است.
جرقه هتلبوتیکها از آمریکا زده شد، از شهر نیویورک که بعدها به کشورهای دیگر رسید؛ پدیدهای که از دل صنعت تفریحات شبانه بیرون آمد اما سرنوشت متفاوتی برای آن تعریف شد. امیدرضا کاظمی، کارشناس هتل و مدیر بهرهبرداری و اجرایی شماری از هتلبوتیکها در ایران است که داستان شکلگیری «هتلبوتیک» را در گفتوگو با ایسنا اینطور روایت میکند: از دهه ۸۰ میلادی هویتی جدید در مهماننوازی گردشگری تعریف شد که فلسفه اقتصادی رایج آن دوره، انگیزه شکلگیریاش بود.
ایده متعلق به دو آمریکایی بود که در حوزه تفریحات و کلوب شبانه موفق بودند و تصمیم گرفتند بخشهایی از آن حرفه را وارد حوزه اقامت و پذیرایی کنند و سرانجام در سال ۱۹۸۴ میلادی اولین هتلبوتیک دنیا در شهر نیویورک را افتتاح کردند. آن دو آمریکایی که صاحب یک زنجیره هتلی نیز بودند از حرفه پیشین خود دریافتند اگر میخواهند فروش بهتر و بیشتری داشته باشند باید طراحی و معماری نوآورانهای را به اجرا بگذارند. با همین نگرش بود که اولین هتلبوتیک با موفقیت زیادی روبهرو شد و سبک زندگی را در صنعت هتلداری آن دوره تغییر داد.
کاظمی که مطالعات گستردهای روی هتلبوتیکها داشته، اضافه میکند: معماری، طراحی و خدمات پذیرایی متفاوت و ویژه و مهمتر از همه شیک، در اتاقهایی بسیار محدود از معیارهای اصلی هتلبوتیکهاست. هتلبوتیکها ساختار زنجیرهای ندارند و معمولا نمیتوان دو نمونه مشابه هم را پیدا کرد. با توجه به اینکه خیلی از بناهای تاریخی قصرها و قلعهها خصوصیات نزدیکی با هویت هتلبوتیک داشتند بسیاری از این هتلها در چنین اماکنی راهاندازی شدهاند.
اما چرا واژه فرانسوی «بوتیک» در کنار عنوان هتل قرار گرفته است؟ کاظمی در اینباره توضیح میدهد: بوتیکها مغازههای کوچکی در فرانسه بودند که لوازمی باارزش از برندهای معروف و هنرمندانی شناختهشده را به فروش میگذاشتند که معمولا قیمت آنها به خاطر تک بودن گران بود.
ایدهپردازان هتلبوتیک نیز با علم به این مفهوم، چنین واژهای را به خدمات مهماننوازی و هتلی اضافه کردند تا نشان دهند کثرتگرایی هتلهای بزرگ در هتلبوتیکها وجود ندارد.
حدود ۱۳ سال پیش نخستین هتلبوتیک به آن مفهومی که در آمریکا ریشه دواند، در روستای صخرهای کندوان استان آذربایجان شرقی تاسیس شد اما اسناد و بررسیها نشان میدهد در ایران هیچ هتلی تاکنون مجوز «هتلبوتیک» نگرفته است و خدمات لوکس و شیک، آنچنان که هدف این سبک بوده در هتلبوتیکهای ایران کمتر مورد توجه قرار گرفته و ویژگی خاص این هتلها تنها در معماری بنا خلاصه شده است.
کاظمی میگوید: پاسخ این سوال را که هتلبوتیکهای ایران با چه تفکری راهاندازی شدهاند نمیدانم، اما شاید بتوان هتلبوتیک عامریها در شهر کاشان را به لحاظ طراحی ساختمان و خدمات، اصولیترین هتلبوتیک ایران معرفی کرد، هرچند که در برخی منابع آمده اولین هتلبوتیک در کندوان استان آذربایجان شرقی راهاندازی شده و بعد در کاشان شکوفا شده و از اواخر سال پیش به تهران رسیده است.
آمار هتلبوتیکها در ایران مشخص نیست. کاظمی در اینباره میگوید: واقعیت این است که الان همه اقامتگاه خود را هتلبوتیک میدانند، درحالیکه هر هتل سنتی، هتلبوتیک نیست. مساله این است که اصلا مجوزی با عنوان هتلبوتیک صادر نمیشود و همه این هتلها مجوز اقامتگاه سنتی دریافت میکنند. البته برخی به نام هتل مجوز گرفتهاند ولی واژه «بوتیک» را به نام هتل اضافه کردهاند.
او به نگرانیها میپردازد و به آنچه ممکن است آینده هتلبوتیکها را در ایران به مخاطره اندازد و به سرانجام بومگردیها دچار کند اشاره میکند و ادامه میدهد: هتلبوتیکها اگر مجوز هتل بگیرند با محدودیتهایی مواجه میشوند، چون باید ضوابط هتل را رعایت کنند تا ستاره بگیرند. در حالی که استاندارد هتلبوتیکها مشابه هتل نیست. مثلا در اسکاتلند هتلی وجود دارد که یکی از لوکسترینهای دنیاست و برای هر اتاق چند میلیون پوند هزینه کرده ولی از نظر ضوابط و استاندارد یک هتل چهارستاره است که خدمات کاملا لوکس و مشابه هتلبوتیکها عرضه میکند. این هتل نرخگذاری را خودش انجام میدهد اما در ایران شرایط متفاوت است. نرخ هتلها را دولت تعیین میکند.
برای همین هتلبوتیکها با آن شرایط خاصی که دارند باید ضابطه و استاندارد متفاوتی داشته باشند تا براساس آنها ارزشگذاری شوند. اگر این ضوابط پایش نشود میتوان شب امتحان خوب بود اما بعد از آن خدمات و استاندارد را رها کرد، آنوقت است که صدای اعتراض مهمان بلند میشود.
کاظمی درباره خطری که سرمایهگذاری در جریان نوپای هتلبوتیک در ایران را تهدید میکند، بیشتر توضیح میدهد: ارزیابان گردشگری با محتوای هتلبوتیک تا به حال مواجه نشده بودند بنابراین اجازه نمیدهند نرخ این اقامتگاهها از یک سقفی بیشتر تعیین شود، در نتیجه سرمایهگذار بعد از مدتی یا ترجیح میدهد هتل را تعطیل کند یا اتفاق دیگری برای آن هتلبوتیک رخ میدهد. به هیچوجه برای سرمایهگذار نمیارزد هتلبوتیک را با هتل یک تا پنجستاره مقایسه کند در حالی که شرایط فروش یکسانی ندارند. مثلا در سرای عامریها با ۲۷ اتاق در زیربنایی به وسعت ۱۱ هزار متر امکان تامین مخارج وجود ندارد، برای همین گاهی پیشنهاد میکردیم اجازه دهند قیمت برخی اتاقها که حالت موزهای داشت فراتر از نرخنامه کارشناسان گردشگری تعیین شود. قضیه هتلبوتیک و نرخگذاری آن در کشورهای دیگر پذیرفته شده است، اما در ایران هرچه جلوتر میرویم موضوع برای هتلبوتیکها چالشیتر میشود. واقعیت این است مطالعه و ظرفیتسنجی این پروژهها با وضعیت اقتصادی ایران برای سرمایهگذاری دل شیر میخواهد. برای همین از وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی درخواست کردیم نرخ هتلبوتیکها را آزاد کند.
این کارشناس هتل ادامه میدهد: هتلبوتیکها مشتریان خاصی دارند و معمولا گروهی که طالب تفاوت است برای اقامت در این هتلها هزینه میکند. آن جامعه خاص گردشگر به ایران سفر میکرد اما هتل خوب نبوده که در آن اقامت کند.
کاظمی ادامه میدهد: در کشورهای دیگر هتلبوتیکهایی وجود دارند که حداقل ورودی آنها شبی هزار دلار است در حالی که قیمت گرانترین سوئیتها در هتلهای ایران به شش میلیون تومان میرسد یعنی کمتر از هزار دلار. البته این هتلها اصلا لوکس نیستند، چرا که لوکس بودن یک هتل را خدمات تعیین میکند نه متریال، اما سرمایهگذاران ایرانی بدون استثنا، به سازهای مجلل و شیک در هتلها فکر میکنند و به مدیریت آن و کیفیت خدمات اصلا توجهی ندارند. برای همین همه با یک موج میآیند و با یک موج میروند. قطعا این سرنوشت در انتظار هتلبوتیکهاست، البته اگر محتوای مدیریت و رهبری آنچنان که در دنیا در حال قوع است، تغییر نکند.
او نگرانی دیگر را تعریف اشتباه هتلبوتیک میداند و بیان میکند: امیدواریم آن اتفاقی که برای «بومگردیها» رخ داد در هتلبوتیکها تکرار نشود. خیلی از بومگردیها با محتوای واقعی «اکولاژ» فاصله دارند. بلایی که بر سر بومگردیها آمد از واژه است، همه اشتباه آن را فهمیدند و اشتباه اطلاعرسانی کردند. این نگرانی درباره هتلبوتیک هم وجود دارد که از این به بعد هر بنای سنتی و تاریخی که مجوز گرفت خود را هتلبوتیک معرفی کند، در حالی که تعریف اقامتگاه سنتی و هتل با هتلبوتیک متفاوت است.
از طرفی کاظمی، خطکشگذاری را راهحل چالش هتلبوتیکها نمیداند و میگوید: آنقدر خلاقیت وارد حوزه گردشگری میشود که اگر خطکش بگذاریم و اندازه بگیریم، کار را سخت و نشدنی میکنیم. باید دنبال معیار دیگری بود چون گردشگری روزبهروز خلاقتر میشود و تعاریف در حال تغییر است.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد