4 - 12 - 2022
زندگی و مرگ نلسون ماندلا
پدر نلسون ماندلا نام او را «رولیهلاهلا» گذاشته بود، نامی که در زبان محلی به معنای کسی است که خشم و ناآرامی برمیانگیزد. این نام بیمسما نبود زیرا مبارزات ماندلا سالها خشم رژیم آپارتاید در آفریقای جنوبی را برانگیخت.
نلسون ماندلا در ژوییه ۱۹۱۸ در روستای کوچک و دورافتادهای در ناحیه متاتا از استان کیپ در اتحادیه آفریقای جنوبی به دنیا آمد. پدرش عضو شورای سلطنتی مردم تمبو بود. نخستین آموزگارش به تاسی از هوراشیو نلسون، دریادار انگلیسی او را نلسون خطاب میکرد.
ماندلا پس از ورود به دانشگاه فورتهار، سرکرده دانشجویان معترض شد و در همان سال اول از دانشگاه اخراج شد و از ادامه تحصیل باز ماند. او در واکنش به حکم ازدواج اجباری از سوی حاکم تمبو به ژوهانسبورگ گریخت و به تدریج وارد مبارزات سیاسی شد. ماندلا در سال ۱۹۴۴ عضو «کنگره ملی آفریقا» شد. در سال ۱۹۴۸ بود که جریانی راستگرا به نام «حزب ملی» به قدرت رسید و تبعیض نژادی را در آفریقای جنوبی نهادینه کرد.
ماندلا که مدتی به عنوان دستیار یک دفتر وکالت کار کرده بود، در سال ۱۹۵۲ نخستین دفتر حقوقی مخصوص رنگینپوستان را در ژوهانسبورگ دایر کرد. این شرکت که توسط ماندلا و دوست دیرینهاش، اولیور تامبو اداره میشد، خدمات حقوقی رایگان یا ارزان در اختیار سیاهپوستان قرار میداد.
مبارزه مسلحانه علیه رژیم آپارتاید
«کنگره ملی آفریقا» در این زمان بر اعتراضات عمومی و کارزارهای مدنی علیه سیستم نژادپرستی افزوده بود و ماندلا نقشی مرکزی در این مبارزات داشت. پس از ممنوعیت این حزب در سال ۱۹۶۱ ماندلا اقدام به تشکیل شاخه نظامی آن کرد. او بارها گفته بود که با وجود اعتقاد به مبارزه مسالمتآمیز زیر فشار رژیم آپارتاید به انتخاب مشی چریکی مجبور شده است.ماندلا در این زمان برای جذب کمکهای مالی و آموزش کادرهای این شبکه از آفریقای جنوبی خارج شد اما در بازگشت و پس از ۱۷ ماه تعقیب و گریز بازداشت و محاکمه شد.
۱۷ سال از محکومیت ماندلا در زندان مخوفی در جزیره «روبن» در نزدیکی کیپ تاون سپری شد که به «آلکاتراز آفریقای جنوبی» شهرت داشت. محکومان سیاسی حاضر در این زندان مجبور به بیگاری شبانهروزی بودند.
ماندلا را در سال ۱۹۶۴ به دادگاه برده و به اتهام ۱۵۰ مورد اقدامات خرابکارانه و توطئه علیه رژیم آپارتاید به حبس ابد محکوم کردند. دفاعیات ماندلا در این محکمه چهار ساعته، شهرت جهانی دارد. او اتهام توطئه را نپذیرفت و از جمله گفت که در راه آرمان خود آماده مردن است.
ماندلا در زندان جزیره روبن هم بیکار ننشست و به زندانیان خواندن و نوشتن آموخت. او نام زندان روبن را «دانشگاه جزیره روبن» گذاشت.
هماینک، بازدید از سلول شماره پنج این زندان، برنامه ثابت گردشگرانی است که به آفریقای جنوبی میروند.در سال ۱۹۸۵ به ماندلا پیشنهاد شد که در قبال فراخوان به کنارهگیری «کنگره ملی آفریقا» از مبارزه مسلحانه، عفو شود. ماندلا این پیشنهاد را نپذیرفت اما زمزمه آزادی او در سال ۱۹۸۸ اوج گرفت.در ۱۱ فوریه سال ۱۹۹۰ بود که ماندلا پس از ۲۷ سال حبس، آزاد شد. او در سخنرانی آزادی خود در برابر جمع کثیری از مردم کیپ تاون گفت: «من در کمال افتخار و شادی، در برابر شما ایستادهام و به شما اعلام میکنم که ما سرانجام آزاد شدیم».
مارتین لوتر آفریقا
ماندلا پس از آزادی تمام سعی خود را برای لغو آپارتاید به کار برد. او در سال ۱۹۹۳ و سه سال پس از آزادی، جایزه نوبل صلح را دریافت کرد و پس از آن در ۱۰ می سال ۱۹۹۴ و طی انتخاباتی که از هر نژادی در آن حق شرکت داشتند به عنوان نخستین رییسجمهور رنگینپوست آفریقای جنوبی برگزیده شد.ماندلا پس از پیروزی در این انتخابات قسم خورد که برای آشتی نژادی در آفریقای جنوبی بکوشد. وی در تلاش برای تحقق این وعده از همیاری اسقف دزموند توتو و کمیسیون آشتی برخوردار بود.
ماندلا در سال ۱۹۹۹ با صحنه سیاست وداع گفت و به فعالیتهای اجتماعی روی آورد. کودکان و مبتلایان به ایدز، کانون فعالیتهای نوین ماندلا شدند.
از بازیهای زمانه آنکه پسر دوم ماندلا در سال ۲۰۰۵ و در ۵۴ سالگی بر اثر ابتلا به ایدز درگذشت. ماندلا اذعان کرد که در زمان ریاستجمهوریاش به اندازه کافی علیه این بیماری تلاش نشد و گفت: «ما مبارزهای جانانه را علیه آپارتاید پشتسر گذاشتیم اما از تهدید ایدز غافل ماندیم».
حزب کنگره ملی ماندلا همچنین در مبارزه با فقر در کشورش نیز چندان کامیاب نبود و شعارش مبنی بر «زندگی بهتر برای همه» تنها برای بخش کوچک و ممتازی از رنگینپوستان محقق شد. جامعه آفریقای جنوبی از فقر، فساد، گسترش جرایم و بیکاری رنج میبرد.
ماندلا با وجود کنارهگیری از عرصه سیاست، محبوبیت و نفوذ اخلاقی خود را در جامعه بینالمللی حفظ کرده بود. او از منتقدان جدی سیاست آمریکا و بریتانیا در عراق بود و برای خاتمه جنگ داخلی در بروندی نیز تلاش بسیار کرد.
برگزاری نخستین جامجهانی فوتبال در آفریقایجنوبی نیز از جمله نتایج تلاشهای ماندلاست. اما مرگ تراژیک نتیجه ماندلا در شب پیش از آغاز رقابتهای جامجهانی در سال ۲۰۱۰، ضربه سختی به جسم بیمار او وارد کرد. ماندلا پس از آن به دهکده زادگاه خود بازگشت و سلامتیاش بیش از پیش در معرض خطر قرار گرفت.
جهان با مرگ نلسون ماندلا، یکی از بزرگترین دولتمردان و رزمندگان آزادی را از دست داد. آفریقایجنوبی نیز از یک قطب اخلاقی و پیری فرزانه در آموزش نسل جوان سیاستمداران محروم شد.
بیم این نیز میرود که کنگره ملی آفریقا در غیاب ماندلا، راه دیگری را برخلاف مسیر سابق طی کند؛ راهی به سوی سوءاستفاده از قدرت یا قومپرستی.
مرگ «اسطوره آزادی»
نلسون ماندلا، «پدر آفریقایجنوبی» و رهبر جنبش آزادیبخش این کشور که تاثیرگذارترین چهره در برچیدن رژیم آپارتاید و از محبوبترین شخصیتهای جهانی در قرن بیستم بود، عصر پنجشنبه (۱۴ آذرماه، پنجم دسامبر) در سن ۹۵ سالگی درگذشت.
قهرمان جنبش ضدآپارتاید آفریقای جنوبی از دنیا رفت. نلسون ماندلا اولین رییسجمهور سیاهپوست آفریقایجنوبی بود و به خاطر تحمل بیش از ۲۷ سال حبس در راه مبارزه علیه حکمروایی اقلیت سفیدپوست و تلاش برای بازپسگیری حقوق از دسترفته سیاهپوستان آفریقای جنوبی، به «نماد آزادی، عدالت، شکیبایی و کرامت» در این کشور و سراسر جهان تبدیل شد.
به گزارش دویچهوله، ماندلا به خاطر ایستادگی بینظیرش در برابر تبعیض نژادی و کمک به تحقق آشتی ملی در آفریقای جنوبی و جلوگیری از جنگ داخلی در این کشور، در سال ۱۹۹۳ جایزه صلح نوبل هم دریافت کرده بود.
جاکوب زوما، رییسجمهور آفریقای جنوبی خبر درگذشت ماندلا در منزل مسکونیاش را در اختیار رسانهها قرار داد. ماندلا پس از سپری کردن بیش از یکسال در بستر بیماری به خاطر عفونتهای ریوی که از پیامدهای ۲۷ سال زندگیاش پشت میلههای زندان آپارتاید در جزیره روبن بود، چشم از جهان فروبست.
به گزارش رویترز، اگرچه وخامت بیماری و اوضاع جسمی نلسون ماندلا مشهود بود، انتشار خبر درگذشت او شوک بزرگی به آفریقای جنوبی وارد کرد تا جایی که بسیاری از مردم او را «پدر ملت» میدانستند. جاکوب زوما در یک سخنرانی تلویزیونی اعلام کرد که «او در ساعت ۲۰:۵۰ پنجشنبه در کنار خانوادهاش درگذشت و حالا به آرامش ابدی رسیده است».
وی گفت: ملت ما پدری را از دست داد. اگرچه همه ما میدانستیم که این روز سرانجام فرا خواهد رسید اما این چیزی از این ضایعه بزرگ کم نمیکند.
برای تکریم نلسون ماندلا، پرچمها در آفریقای جنوبی به حالت نیمهافراشته درآمدهاند و قرار است برای آقای ماندلا که این کشور را از دل بحرانها و خونریزیهای عمیق به سوی دموکراسی و اتحاد و شکوفایی اقتصادی هدایت کرد، مراسم تدفین ملی برگزار شود.
وداع با «مادیبا»
از زمان انتشار خبر مرگ نلسون ماندلا، مشهور به مادیبا، شخصیتهای سیاسی و شهروندان سراسر جهان در دنیای آنلاین و آفلاین به این خبر واکنش نشان دادهاند و به ستایش از شخصیت و پیشینه فعالیتهای او در راه مبارزه با نابرابری و تبعیض پرداختهاند.
باراک اوباما، رییسجمهور آمریکا در واکنش به این خبر اعلام کرد «جهان یکی از تاثیرگذارترین، شجاعترین و بهترین انسانهای موجود روی زمین را از دست داده است». دیوید کامرون، نخستوزیر بریتانیا هم گفت: یکی از قهرمانان عصر ما رفته و چراغ بزرگی در جهان خاموش شده است.
بانکیمون، دبیرکل سازمان ملل هم با ستایش شخصیت نلسون ماندلا گفت: «او نشان داد که اگر ما اعتقاد داشته باشیم، رویا داشته باشیم و برای تحقق آن در جهت عدالت و انسانیت همکاری کنیم، چه فرصتهای بینظیری پدید خواهد آمد.
دزموند توتو یکی دیگر از رهبران جنبش ضدآپارتاید در آفریقای جنوبی هم گفت که با مرگ ماندلا ممکن است میراث صلح او در معرض تهدید قرار گیرد اما به هر حال فردا و فرداها خورشید باز هم طلوع خواهد کرد و اگرچه مثل دیروز روشن نیست، اما زندگی همچنان ادامه دارد.
الگوی درخشان ماندلا
صدراعظم آلمان نیز از نلسون ماندلا، رییسجمهور پیشین آفریقایجنوبی به عنوان شخصیتی «الهامبخش» یاد کرد.
صدراعظم آلمان گفت: الگوی درخشان ماندلا در عدم خشونت و رد هر گونه نژادپرستی، برای مدتهای طولانی برای همه مردم جهان الهامبخش خواهد ماند.دیوید کامرون، نخستوزیر بریتانیا در واکنش به مرگ ماندلا در صفحه توییتر خود نوشت: «روشنایی بزرگی در جهان خاموش شد. نلسون ماندلا قهرمان عصر ما بود. دستور دادهام که پرچمها در ساختمان شماره ۱۰ داونینگ استریت به حال نیمهافراشته درآیند.کامرون ساعتی بعد در برابر دوربین تلویزیون قرار گرفت و ماندلا را قهرمانی نامید که حتی اکنون و پس از درگذشتش هم «قهرمان واقعی» همه جهان است.
بیل کلینتون، رییسجمهور سابق آمریکا در پیامی نوشت: «جهان امروز یکی از مهمترین رهبران خود و یکی از بهترین انسانهایش را از دست داد».
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد