زعفران ایران در تنگنای صادرات
جهان صنعت- نایب‌رییس شورای ملی زعفران با اشاره به چالشهای متعدد در مسیر تولید و صادرات این محصول از قاچاق ماهانه حدود ۱۰تن زعفران خبر داد و گفت که تنها راه مقابله با قاچاق رفع موانع صادراتی است.
غلامرضا میری درباره وضعیت تولید و صادرات زعفران در سال جاری افزود: برداشت محصول زعفران از ۱۰مهرماه شروع و تا ۲۵آذرماه ادامه خواهد داشت بنابراین تا زمان پایان برداشت محصول نمی‌توان در مورد میزان دقیق تولید و مقایسه آن با سال گذشته اظهارنظر کرد زیرا این امر می‌تواند به تولیدکنندگان خسارت وارد کند.
نایب‌رییس شورای ملی زعفران سطح زیر کشت کنونی این محصول در کشور را ۱۲۷هزار هکتار عنوان کرد و اظهار داشت: این کشت به‌طور عمده در استان‌های خراسان رضوی، خراسان‌جنوبی و خراسان‌شمالی متمرکز بوده اما در مجموع ۲۷ استان به کشت زعفران می‌پردازند.
وی اشتغالزایی در صنعت زعفران را قابل‌توجه دانست و تصریح کرد: در حال حاضر ۷۰۰هزار نفر به‌طور مستقیم در تولید زعفران و در مجموع حدود ۳میلیون‌نفر در زنجیره کاشت، داشت، برداشت، فرآوری، توزیع، عرضه و صادرات این محصول فعالیت دارند.
میری اضافه کرد: طبق آمارهای وزارت جهاد کشاورزی سال گذشته حدود ۴۵۰تن زعفران در کشور تولید شد.
چالشهای جدی
نایب‌رییس شورای ملی زعفران با بیان اینکه تولید زعفران با چالشهای جدی روبه‌رو است، گفت: در گذشته کشاورزان بین یک‌تا دو هکتار کشت زعفران داشتند اما با افزایش سطح زیر کشت بین ۱۰۰تا۲۰۰هکتاری دیگر امکان مدیریت سنتی برداشت، جداسازی و فرآوری وجود نداشته و کشاورز مجبور است گل زعفران را به فرآوری‌‌کنندگان بفروشد.
میری زمان نگهداری گل زعفران را تنها ۴۸ساعت دانسته و افزود: این فرآوری‌‌کنندگان که شمار آنان حدود ۱۰۰۰نفر برآورد می‌شود هر ساله به دلیل کمبود نقدینگی مجبورند زعفران فرآوری شده را بلافاصله و گاهی زیر قیمت تمام‌شده به بازار عرضه کنند که این امر موجب نوسان شدید قیمت می‌شود.
رییس اتحادیه صادرکنندگان زعفران درباره صادرات زعفران گفت: براساس آمارها در شش‌ماهه اول سال‌جاری ۱۰۰تن زعفران به کشورهای هدف صادر شد که نسبت به مدت مشابه سال گذشته(۱۴۰۳) ۷۴درصد رشد را نشان می‌دهد.
به گفته وی، میزان صادرات زعفران ایران در سال۱۴۰۳ به حدود ۵۷تن رسیده بود.
او عرضه زعفران جدید را پوشال و نگین عنوان کرد و افزود: اکنون قیمت هر کیلوگرم زعفران پوشال ۱۰۰میلیون تومان و نگین بین ۱۱۲تا۱۱۵میلیون‌تومان از کشاوزان خریداری می‌شود که زعفران نگین درجه یک با نرخ حدود ۱۲۰میلیون‌تومان در هر کیلوگرم به دست مصرف‌کنندگان می‌رسد.
قیمت زعفران ایرانی در جهان
میری با بیان اینکه هر کیلوگرم زعفران ایران در دنیا با نرخی بین ۱۰۰۰تا ۱۲۰۰ دلار به فروش می‌رسد تصریح کرد: اکنون هر کیلوگرم زعفران ایران در بازار جهانی با احتساب هزینه‌ها و سود صادرکنندگان با حدود ۵درصد بالاتر از نرخ داخلی به فروش می‌رسد.
وی خاطرنشان کرد: قیمت زعفران از اسفندماه سال۱۴۰۲ تاکنون افزایشی نداشته و تنها در نوسان بین ۱۰تا۳۰میلیون تومانی بوده یعنی گاهی نرخش ۹۰میلیون تومان و گاهی ۱۲۰میلیون‌تومان است.
رییس اتحادیه صادرکنندگان زعفران یک مانع در صادرات زعفران را به اندازه ۱۰۰مانع برشمرد و گفت: وقتی صادرکننده زعفران را می‌خرد و میلیارد‌ها تومان سرمایه‌گذاری در بسته‌بندی و اشتغالزایی انجام می‌دهد. بنابراین باید صادرات توسط صادرکنندگان این صنعت انجام شود اما به دلیل اینکه صادرکننده امکان گشایش اعتبار اسنادی نداشته و مشتری پول را ۴۵روز بعد از صادرات واریز می‌کند صادرکننده ترجیح می‌دهد صادرات انجام ندهد.
وی یادآور شد: با وجود تحریم‌ها نیز صادرکنندگان نمی‌توانند به همه کشورهای هدف صادرات داشته باشند بنابراین ناچارند زعفران را به تجار کشورهای دیگر بدهند تا زعفران در مقصد به دست مشتری برسد و تجار واسط بنابر کیفیت زعفران روی هر کیلوگرم از این محصول ۱۰۰تا ۱۵۰دلار نیز دریافت می‌کنند.
میری افزود: مهم این است که با توجه به گذشته زمان صادرکنندگان مشتری‌های خود را از دست می‌دهند زیرا مشتری ترجیح می‌دهد از کسی که برای ما امانت‌کاری می‌کرد زعفران را بخرد تا دیگر ۱۰۰تا۱۵۰دلار اضافی پرداخت نکند.
معضل همیشگی برگشت ارز
نایب‌رییس شورای ملی زعفران یکی از عمده‌ترین چالشهای مطرح شده را مساله برگشت ارز به کشور عنوان کرد و اظهار داشت: صادرکننده برای بازگرداندن ارز حاصل از صادرات با اختلاف نرخ ۳۰ تا ۳۵درصدی در مرکز مبادله روبه‌رو است که این امر انگیزه صادرات رسمی را کاهش می‌دهد.
وی تصریح کرد: در واقع با وجود تحریم‌ها و موانع متعدد صادراتی تنها ۳۰درصد از این صادرات با کارت بازرگانی صادرکنندگان زعفران انجام می‌شود و بقیه توسط تجار دیگر انجام گرفته است.
به گفته او، این بدان معناست که از ۱۰۰میلیون تن زعفران صادراتی تنها ۳۰درصد آن با کارت بازرگانی صادرکنندگان این صنعت انجام شده است.
میری صادرات را موتور اقتصادی هر کشور دانست و گفت: این مشکلات به خروج قاچاق زعفران دامن زده است. طبق آمارها ماهانه ۱۰تن زعفران به صورت قاچاق از کشور خارج می‌شود که بخش عمده این کالاها بی‌کیفیت بوده و می‌تواند علاوه بر زیان اقتصادی به اعتبار برند زعفران ایران در بازارهای جهانی آسیب وارد کند.
وی اضافه کرد: صادرکنندگان ما سال‌ها برای حفظ بازارهای صادراتی این محصول تلاش کردند اما قاچاق‌کنندگان زعفران را ۲۵تا ۳۰درصد زیر قیمت داخلی این محصول را در بازارها جهانی می‌فروشند.
منبع: تجارت نیوز
