24 - 05 - 2020
رکورددار جذب بازدیدکننده در تهران
اواخر سال گذشته بود که ۵۶ اثر از لوور پاریس مهمان موزه ملی ایران شدند. حالا و پس از گذشت پنج ماه که این آثار قرار است به فرانسه بازگردند، مدیرکل امور موزههای کشور از فروش ۲۵۰ هزار بلیت به بازدیدکنندگان خبر داده و البته گفته باتوجه به اینکه بسیاری از افراد بازدیدکننده مهمان موزه بودند و بلیتی به آنها فروخته نشده، تعداد بازدیدکنندگان بیشتر از فروش بلیتهاست. موزه لوور تهران که قرار بود در مشهد هم نمایش داده شود به گفته کارگر به دلیل ترس شرکت بیمه پوششدهنده آثار از اعمال تحریمهای آمریکا منتفی شده و دیروز آخرین روز بازدید از این موزه بوده است.
۲۵۰ هزار بلیت فروخته شد
در مدت برپایی نمایشگاه افراد و شخصیتهای زیادی از نمایشگاه دیدن کردند به نحوی که ۱۰۰ هزار نفر در طول یک ماه اول از نمایشگاه لوور کوچک در تهران دیدن کردند و به زعم متولیان موزهداری در ایران رکورد بازدید از موزه ملی با این نمایشگاه شکسته شد چرا که در ایام تعطیلات عید نیز این موزه میزبان افراد زیادی بود که برای دیدن نمایشگاه در صفهای طولانی میایستادند.
اکنون بعد از پنج ماه محمدرضا کارگر مدیرکل امور موزههای کشور خبر از فروش ۲۵۰ هزار بلیت توسط بازدیدکنندهها به قیمت پنج هزار تومان میدهد و میگوید این آمار تنها آمار فروش بلیت است چون غیر از این، افراد زیادی هم بودند که از نمایشگاه دیدن کردند ولی مهمان موزه بودند یا با تسهیلاتی که بانک خصوصی در اختیار بازدیدکنندگان قرار میداد امکان تهیه بلیت رایگان نیز وجود داشت بنابراین آمار بازدیدکنندگان از نمایشگاه لوور بیشتر از ۲۵۰ هزار نفر بوده است. درآمد حاصل از فروش بلیت این نمایشگاه نیز به خزانه دولت واریز خواهد شد تا پس از بررسی، بخشی از آن دوباره به موزه برگردد که موزهداران در این باره امیدوارند بتوانند حداقل ۷۰ درصد این مبلغ از خزانه دولت برگشت داده شود.
نمایشگاه موزه لوور در تهران میزبان آثاری همچون دو اثر متعلق به فرهنگ ایرانی است، این دو اثر شامل «تبر کتیبهدار» از کاوشهای علمی باستانشناسی محوطه چغازنبیل و «شیء برنزی از لرستان» متعلق به بورس اوراق بهادار باقیمانده از عصر آهن و با حدود سههزار سال قدمت بود. غیر از این آثاری نیز وجود داشت که برای بازدیدکننده ایرانی جذاب بود مانند مجسمه کوچک ابوالهول که نمونههای زیادی از آن در همان ابعاد در موزه لوور در حال نمایش است.
اما شاید این آثار به زعم برخی از موزهداران آثار مازاد موزه لوور بود که در ایران به نمایش گذاشته میشد و آثار فاخری نبودند اما آنچه مردم بیشتر در بازدیدهایشان لذت بردند تماشای تصاویر و عکسهایی بود که عباس کیارستمی از موزه لوور گرفته بود. درست در کنار نمایشگاه آثار موزه لوور نمایشگاهی از عکسهای کیارستمی نیز وجود داشت که نگاهی متفاوت به موزه را نشان میداد. این نمایشگاه نیز با استقبال زیادی روبهرو شد.
بیمه آثار بر عهده فرانسویها بود
این آثار زمانی که به ایران آمدند تحت بیمه شرکتهای بیمهای فرانسوی قرار گرفتند درست از زمانی که در فرانسه جابهجا شدند تا زمانی که قرار است به سر جایشان در فرانسه برگردند تحت حمایت و بیمه فرانسویها هستند چون هنوز در ایران هیچ شرکت بیمهای نیست که هم استانداردهای جهانی داشته باشد و هم بتواند آثار تاریخی را بیمه کند. از این رو دولت ایران میخواهد در زمان برپایی نمایشگاهی از آثار تاریخی کشورهای دیگر، این کشورها آثارشان را بیمه کنند.
از سوی دیگر در زمانی که آثار موزه لوور در تهران به نمایش گذاشته شده بود، روز ۷ فروردینماه نیز آثاری از دوره قاجار که از موزه ملی ایران و کاخموزه گلستان به فرانسه رفته بود نیز تحت عنوان نمایشگاه امپراتوری گلهای سرخ به نمایش گذاشته شد. این نمایشگاه که در آن آثار دوره قاجار موجود در ایران و کشورهای دیگر وجود داشت، شعبه دوم موزه لوور در شهر لانس فرانسه به نمایش درآمد. هنگام برپایی این نمایشگاه نیز آثار ایرانی از زمانی که در ایران جابهجا و بستهبندی شدند تا زمانی که به ایران برمیگردند تحت حمایت شرکتهای بیمهای فرانسوی قرار میگیرند.
ترس از تحریم باعث شد «لوور» به مشهد نرود
محمدرضا کارگر، مدیرکل امور موزهها و اموال تاریخی کشور در گفتوگو با ایسنا درباره علت حضور نیافتن آثار لوور پاریس در مشهد گفته است: چون این بیمهها معمولا از موزه لوور امانتدهنده هست تا برگردد یعنی شیء از همانجایی که از موزه حرکت میکند، بیمه است تا برگردد. لذا نمیشد این کار را که بخشی از آن به تعهدات یک شرکت بیمه است و متعهد شده که این نمایشگاه را ببرد و در طول این مدت برگرداند به یک شرکت دیگر واگذار کنیم و این اصلا امکانپذیر نیست.
او به تحریمهایی که آمریکا اعمال میکند، برخورد میکند و نمیخواهد به این تحریمها دچار شود.
مدیرکل امور موزهها و اموال تاریخی کشور بیان کرد: لذا اینطور بود که این شرکت بیمه نپذیرفت بیمه این نمایشگاه را در مدت زمانی که در مشهد خواهد بود به عهده گیرد و آن را تامین کند و همین امر باعث شد طرفهای فرانسوی بگویند ما بدون بیمه نمیتوانیم نمایشگاه را به جایی بفرستیم.
کارگر ادامه داد: با آن شرکت بیمه هم مفصل صحبت شد ولی ما نتوانستیم به نتیجهای برسیم و این مساله موجب شد که با وجود همه علاقه و موافقتهایی که خود موزه لوور داشت، نتوانیم این نمایشگاه را در مشهد داشته باشیم. با اینکه در نهایت موزه لوور است که تصمیم میگیرد اما شرکت بیمه فکر نمیکرد مشکلی باشد و تصور میکرد همانگونه که بیمه کرده، ادامه میدهد و تا دو سه ماه دیگر هم بیمه را افزایش میدهد ولی با توجه به این تحریمها دیگر ادامه نداد.
او درباره بازدیدکنندهها و اینکه چقدر بلیت فروخته شده افزود: بازدیدکننده موزه لوور مسلما بیشتر از اینها خواهد بود و نزدیک به ۲۵۰ هزار بلیت از این نمایشگاه فروش رفته که البته گروههایی هم مانند دانشجویان و دانشآموزان و اقشاری که به صورت گروهی میآمدند و هماهنگی انجام میدادند، رایگان از موزه بازدید میکردند که این، تعداد بازدیدکنندگانی که بلیت ورودی میخریدند را افزایش میدهد.
برپایی نمایشگاهی مابهازای نمایشگاه تهران در فرانسه
۱۹ اثری که از گنجینه کاخ موزه گلستان به فرانسه رفت بر اساس نظر هیات کارشناسان ایرانی که از اداره کل موزهها انتخاب و معرفی شده بودند پس از بررسی مبلغ ۷۷ میلیون و ۴۰۵ هزار یورو بیمه شدند. این مبلغ بیمه جدا از بیمه دو اثر موزه ایران باستان است.
آثار به نمایش گذاشته از کاخ گلستان شامل ۱۹ اثر از شاهکارهای هنری است مانند هشت تابلوی نقاشی رنگ و روغن از عکسهای ناصرالدین شاه، یک آلبوم عکس که عکسهای آن توسط ناصرالدین شاه گرفته شده، است، به همراه دوربین عکاسی، تاج مسی مربوط به آقا محمدخان، دو جلد قرآن نفیس خطی که یک جلد آن در دو برگ کتابت شده و شش مرقع به خطهای ناصرالدین شاه، میرزا بابا و محمدباقر، اسدالله شیرازی، اسماعیل جلایر و جعفرخان.
وقتی این آثار به لانس فرانسه رفت برخی اظهار نگرانی کردند و گفتند ممکن است بعد از بدقولیهای آمریکا درباره تحریم ایران و ماجرای برجام، این آثار در معرض تهدید و خطر قرار گیرند و به ماجرای الواح هخامنشی که برای مطالعه به شیکاگو رفتند و دیگر نتوانستند برگردند دچار شوند و عدهای ادعای مالکیت کنند. ولی جبرئیل نوکنده، مدیر موزه ملی ایران گفت: این طور نیست و دولت فرانسه تعهد داده که چنین اتفاقی نخواهد افتاد. با این وجود ایران تصمیم گرفته هر نمایشگاهی که در هر کشوری برگزار میکند، از آثار تاریخی آن کشور نیز نمایشگاهی در ایران برپا شود.
با این وجود اما این بحثها همچنان ادامه داشت و درباره اینکه چقدر کشورها میتوانند زیر بار مصونیتی که به کشور مقابل درباره امنیت آثار تاریخی به نمایش گذاشته شده دادهاند نروند، هیبتالله نژندیمنش استاد دانشگاه و کارشناس حقوق بینالملل توضیح داد: اگر کشورها بخواهند زیر بار این مسوولیت نروند سبک و سنگین میکنند که چقدر این موضوع به ضرر آنها تمام میشود. با بحث بیمه نمیتوان گفت تضمین دادهایم این آثار برگردد چون بحث هویتی آثار مهم است. پس با پول بیمه نمیتواند سنجیده شود. در بحث برجام همه گفتند که شرایط به خوبی پیش میرود اما تصمیم ترامپ چیز دیگری بود. ما نمایشگاهی از آثار لوور را هم در ایران برپا کردیم که این اقدام متقابل خوب است البته یک نوع گرو کشی به حساب میآید. در هرحال نمیتوان خیلی مطمئن بود اگر اشیای فرهنگی را به ایتالیا برای شش ماه بفرستیم و پس از آن این آثار برنگردد چه مکانیسمی برای آن خواهیم داشت در این مواقع مرجع حل اختلاف پیشنهاد مذاکره را میدهد یا به قوانین استرداد اموال فرهنگی یونسکو مراجعه میشود اما درجایی مانند مشکلات بین نیکاراگوئه و آمریکا این کشور آمریکاست که حق وتو دارد و اصلا اجازه مطرح شدن موضوع در دیوان بینالمللی دادگستری را نمیدهد. پس نمیتوان به این مکانیسمها دل خوش کرد.
یکی از انتقادها به سازمان میراث فرهنگی همیشه این بوده که چرا این سازمان تنها آثار تاریخی کشورمان را برای نمایش به خارج از کشور میبرد و هیچگاه آثاری از خارجیها به ایران آورده نمیشود. از طرف دیگر نگرانیها در دوران پسابرجام همچنان برای آثار تاریخی خارج شده از کشور در میان متولیان میراث فرهنگی وجود داشت. به همین دلیل بود که از این به بعد قرار شده در قبال هر نمایشگاه از آثار تاریخی کشورمان، کشور میزبان هم آثاری را به ایران بیاورد.
اکنون پس از تبادل آثار تاریخی برای نمایش در هر دو کشور فرانسه و ایران، زمان بازدید از نمایشگاه موزه لوور کوچک در تهران به پایان رسیده است هر چند قرار بود این آثار دو ماه پیش به موزه خراسان بزرگ برود اما به دلیل آماده نبودن موزه خراسان این اتفاق نیفتاد ولی تهرانیها تنها دیروز برای بازدید فرصت داشتند. چون قرار است امروز تمام آثار از موزه جمعآوری، بستهبندی و به فرانسه ارسال شود. این اقدامات در حضور نمایندگانی از موزه لوور که برای همین منظور به تهران آمدهاند انجام میشود.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد