رکود بازار صنایع‌دستی گریبانگیر هنرمندان
جهان صنعت– معاون صنایع‌دستی اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان‌رضوی با اشاره به تاثیرات بحران‌های اخیر بر فعالان این حوزه گفت: در شرایط کنونی، اصلی‌ترین چالش هنرمندان صنایع‌دستی نه در تولید یا آموزش بلکه در حوزه فروش و بازاررسانی است.محمداسماعیل اعتمادی در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: با توجه به درگیری‌های اخیر و جنگ ۱۲روزه، هرچند استان خراسان‌رضوی به لحاظ جغرافیایی از کانون تنش‌ها فاصله داشت و شدت بحران به شکل مستقیم متوجه این منطقه نبود اما برخی چالش‌های زیرساختی همچون ناترازی در تامین آب و برق، تاثیر مستقیمی بر روند تولید در حوزه صنایع‌دستی داشته است.
وی ادامه داد: پس از پایان درگیری‌ها، وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی به همراه برخی دیگر از نهادهای مسوول، اقداماتی را برای کاهش فشار بر دوش هنرمندان صنایع‌دستی در دستور کار قرار داده‌اند؛ از جمله این اقدامات می‌توان به استمهال سه‌ماهه اقساط وام‌ها، تمدید خودکار پروانه‌ها و مجوزهای فعالیت به مدت شش ماه و همچنین پوشش بیمه‌ای هنرمندان و صنعتگران اشاره کرد.
معاون صنایع‌دستی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان‌رضوی اضافه کرد: موضوع بخشودگی بخشی از اجاره‌بهای اماکنی که تحت مالکیت این وزارتخانه است و در اختیار هنرمندان صنایع‌دستی قرار دارد، در دست بررسی است. افزایش تعداد بیمه‌شدگان در این حوزه نیز با همکاری سازمان تامین‌اجتماعی در حال پیگیری است که می‌تواند گامی موثر در جهت حمایت پایدارتر از فعالان این حوزه باشد.
اعتمادی بیان کرد: در کنار این حمایت‌ها بسته‌هایی نیز با هدف ارتقای پایداری فعالیت‌ها تدوین شده‌اند. به طور خاص افزایش پرداخت تسهیلات کم‌بهره برای مشاغل خانگی و کارگاه‌های خرد در دستور کار قرار گرفته و مراحل نهایی ابلاغ آن در جریان است. این رویکرد به ویژه برای هنرمندان در مناطق کم‌برخوردار می‌تواند اثرگذار باشد.
وی با بیان اینکه یکی از مطالبات جدی و اصلی هنرمندان، رفع تحریم‌های ظالمانه و تسهیل شرایط برای رونق گردشگری و تبادلات فرهنگی است، گفت: فعالان این عرصه معتقدند که باز شدن مسیرهای گردشگری، تاثیر مستقیم و مثبتی بر افزایش فروش و معرفی بهتر صنایع‌دستی دارد و می‌تواند به عنوان راهکاری عملی برای گشایش اقتصادی نیز عمل کند.
معاون صنایع‌دستی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان‌رضوی با اشاره به چالش‌های اصلی هنرمندان حوزه صنایع‌دستی در شرایط کنونی عنوان کرد: قطعی‌های مکرر برق و آب گرچه در مراحل تولید مشکلاتی ایجاد می‌کند اما مساله مهم‌تر، رکود بازار و افت قدرت خرید مردم است.
خروج صنایع‌دستی از سبد خرید خانوارها
اعتمادی گفت: صنایع‌دستی به دلیل ماهیت غیراساسی خود در سبد مصرفی بسیاری از خانوارها جایگاه ثابتی ندارد و در شرایط اقتصادی دشوار به راحتی از اولویت خارج می‌شود. همین مساله علاوه‌بر کاهش فروش، پرداخت دستمزدها و تامین هزینه‌های جاری کارگاه‌ها را نیز با مشکل مواجه کرده است.
وی تاکید کرد: روند فروش صنایع‌دستی در بازار داخلی به طور محسوس دچار ضعف شده و در حوزه صادرات نیز موانع متعددی وجود دارد. تحریم‌ها، مشکلات انتقال ارز و محدودیت‌های حمل‌ونقل از جمله عواملی هستند که باعث شده‌اند بخش قابل توجهی از بازارهای خارجی از دسترس هنرمندان خارج شود.
معاون صنایع‌دستی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان‌رضوی تصریح کرد: در چنین شرایطی راهکارهایی مانند اعطای تسهیلات بانکی بلندمدت و با نرخ بهره پایین، حمایت در تامین مواد اولیه و همچنین معافیت‌های مالیاتی موقت می‌تواند تا حدی از شدت آسیب‌ها بکاهد. مشارکت دولت در نمایشگاه‌های داخلی و بین‌المللی نیز بستر مناسبی برای عرضه تولیدات و ایجاد ارتباط میان هنرمندان و خریداران خواهد بود.
اعتمادی ادامه داد: البته باید میان وضعیت فعلی(آتش‌بس) و دوره پساجنگ تفاوت قائل شد. اکنون که هنوز فضای ناپایداری حاکم است، انتظار می‌رود بسته‌های حمایتی فوری از سوی دولت ارائه شود اما در آینده نیاز به برنامه‌ریزی جامع‌تر و سیاستگذاری‌های پایدار برای توانمندسازی هنرمندان ضروری است.
کاهش فروش و سودآوی صنایع‌دستی
اعتمادی گفت: در این میان فروشندگان و عرضه‌کنندگان صنایع‌دستی که در حلقه نهایی زنجیره تولید و مصرف قرار دارند نیز دچار مشکلات متعددی شده‌اند. افزایش قیمت‌ها، افت تقاضا و نبود گردشگران خارجی باعث شده میزان فروش کاهش یابد و سودآوری این فعالیت‌ها به شدت تحت‌تاثیر قرار گیرد.
