رکب عربستان و روسیه به اوپک‌پلاس
جهان صنعت– منابع آگاه در صنعت نفت اعلام کرده‌اند که عربستان سعودی از شرکت‌هایی که اوپک برای ارزیابی سطح تولید نفت اعضا از آنها استفاده می‌کند، خواسته است که گزارش‌ها برای ماه ژوئن را با عدد کمتری از تولید این کشور ارائه دهند. این درخواست به دلیل این است که ریاض به این نتیجه رسیده که روش استاندارد اندازه‌گیری تولید نفت برای ماه ژوئن مناسب نبوده و باید از معیار متفاوتی به نام «عرضه به بازار» استفاده شود.
چنین درخواست‌هایی در تاریخ اوپک غیرمعمول به شمار می‌روند و هدف از آن این است که عربستان سعودی همچنان در سهمیه‌های تولیدی که برای کشورهای تولیدکننده نفت تعیین شده، باقی بماند. طبق گفته یکی از منابع آگاه، این معیار جدید نشان می‌دهد که تولید نفت عربستان در ماه ژوئن حدود ۴۰۰هزار بشکه در روز کمتر از آنچه گزارش شده است.
این تغییرات در تولید نفت عربستان می‌تواند تاثیر مستقیمی بر قیمت‌های جهانی نفت داشته باشد، به‌ویژه در ماه‌های اخیر که ریاض رهبری اوپک‌پلاس را در جهت تنظیم بازار نفت برعهده دارد و همزمان از کشورهای تولیدکننده‌ای که از سهمیه‌های خود فراتر می‌روند، انتقاد می‌کند.
به گفته نمایندگان اوپک، تصمیم عربستان سعودی برای هدایت اوپک به سمت احیای سریع تولید نفت در چند ماه گذشته، تا حدی ناشی از ناشکیبایی در به دوش کشیدن بخش عمده‌ای از بار متعادل‌سازی بازارها بوده است، در حالی که قزاقستان و کشورهای دیگر، اهداف خود را نادیده گرفته‌اند.
با وجود هشدارهای آژانس بین‌المللی انرژی و دیگران مبنی بر اینکه بازارهای جهانی نفت به سمت مازاد عرضه می‌روند، مقامات گفته‌اند که اوپک‌پلاس قصد دارد با افزایش نهایی ماهانه حدود ۵۴۸هزار بشکه در سپتامبر، حذف ۲/۲میلیون بشکه در روز از محدودیت عرضه را تکمیل کند.
اوپک تولید نفت اعضای خود را با استفاده از شرکت‌های خارجی و منابع ثانویه مانند مشاوران و رسانه‌ها ارزیابی و گزارش‌های ماهانه‌ای را منتشر می‌کند که توسط معامله‌گران با دقت رصد می‌شود. این منابع گزارش داده‌اند که آژانس بین‌المللی انرژی اعلام کرده که عربستان سعودی در ماه ژوئن تولید خود را ۷۰۰هزار بشکه در روز افزایش داده و به ۸/۹میلیون بشکه در روز رسانده است که بیش از سهمیه کنونی این کشور خواهد بود.
در پی این گزارش‌ها، داده‌های ردیابی نفتکش‌ها نیز نشان داده‌اند که صادرات نفت عربستان در ماه گذشته به طور قابل توجهی افزایش یافته است. این افزایش صادرات به‌خصوص به دلیل شرایط ویژه بازار و تهدیدات امنیتی در تنگه هرمز بوده است.
روسیه قصد تخطی دارد
در همین حال روسیه اعلام کرده است که قصد دارد تخطی از سهمیه تولید نفت خود در چارچوب توافق اوپک‌پلاس را در ماه‌های آگوست و سپتامبر به طور کامل جبران کند. براساس گزارش‌ها، مسکو باید مازاد عرضه خود را که از ماه آوریل ۶۹۱هزار بشکه در روز بوده است، جبران کند.
این در حالی است که اوپک‌پلاس که تقریبا نیمی از تولید جهانی نفت را در اختیار دارد، در تلاش است با کاهش تولید خود از سال ۲۰۲۲، بازار نفت را تقویت کند. روسیه و دیگر کشورهای تولیدکننده نفت اعضای اوپک‌پلاس طی چند ماه گذشته تدابیر مختلفی برای جبران کاهش تولید اتخاذ کرده‌اند. الکساندر نواک، معاون نخست‌وزیر روسیه از آمادگی این کشور برای جبران تخطی از سهمیه تولید خود در قالب توافق اوپک‌پلاس در ماه‌های آگوست و سپتامبر مطابق برنامه ارائه‌شده خبر داد. روسیه در نظر دارد تخطی از سهمیه خود در چارچوب توافق ائتلاف تولیدکنندگان عضو سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و متحدانش (اوپک‌پلاس) را در ماه‌های آگوست و سپتامبر به طور کامل جبران کند.
براساس برنامه ارائه‌شده از سوی روسیه به دبیرخانه اوپک، مسکو باید مازاد عرضه خود را که از ماه آوریل ۶۹۱هزار بشکه در روز بوده است، جبران کند.
روسیه همچنین اعلام کرده است که به‌دنبال بررسی امکان ممنوعیت کامل صادرات بنزین به خارج از کشور است. این تصمیم که به شرایط بازار بستگی دارد، می‌تواند تاثیرات گسترده‌ای بر بازارهای جهانی سوخت داشته باشد. از سوی دیگر صادرات بنزین روسیه در سه‌ماهه نخست سال۲۰۲۵ حدود ۵/۱برابر افزایش یافته است.
اوپک‌پلاس که حدود نیمی از نفت جهان را تولید می‌کند، از سال ۲۰۲۲ برای حمایت از بازار، در چند مرحله به صورت داوطلبانه و تصمیم جمعی تولید خود را حدود ۵میلیون بشکه کاهش داده بود اما هشت کشور عضو این ائتلاف از آوریل امسال روند بازگرداندن تدریجی کاهش عرضه داوطلبانه اضافه روزانه ۲میلیون و ۲۰۰هزار بشکه‌ای را آغاز کرده‌اند.
در حالی که اوپک‌پلاس در تلاش است تا تولید جهانی نفت را مدیریت کند و از افزایش بیش از حد عرضه جلوگیری کند، برخی کشورهای عضو از جمله قزاقستان و عراق نیز تولید خود را بیشتر از سهمیه تعیین‌شده افزایش داده‌اند که موجب نگرانی سایر اعضا از جمله عربستان سعودی شده است. اوپک‌پلاس در تلاش است با افزایش تدریجی تولید در ماه‌های آینده، تاثیرات منفی کاهش تولید خود را جبران کرده و از طرفی از نوسانات قیمت نفت جلوگیری کند. این گروه در نظر دارد که در سپتامبر سال‌جاری ۵۴۸هزار بشکه در روز به تولید خود اضافه کند تا به اهداف تعیین‌شده دست یابد.
تلاش‌های اوپک‌پلاس برای بازگرداندن تولید نفت به سطح معقول و کنترل قیمت‌ها به طور مداوم با چالش‌های جدیدی مواجه است. کشورهای تولیدکننده نفت همواره در تلاشند براساس شرایط بازار و توافقات بین‌المللی تصمیمات استراتژیک اتخاذ کنند.
هشت عضو اوپک‌پلاس لغو کاهش عرضه داوطلبانه اضافه خود را در ماه آوریل با ۱۳۷هزار بشکه آغاز کردند و پس از آن، در ماه‌های مه، ژوئن و جولای باوجود افت قیمت نفت، هر ماه روزانه ۴۱۱هزار بشکه از این کاهش عرضه داوطلبانه اضافه را به بازار برگرداندند. این هشت کشور در نشست روز شنبه لغو روزانه ۵۴۸هزار بشکه دیگر را برای ماه آگوست تصویب کردند.
