روی ریل سودسازی!

جهان صنعت– سال مالی جدید، بار دیگر مجالی فراهم کرد تا شرکتهای بزرگ کشور در چارچوب مجامع عمومی سالانه، صورتهای مالی، عملکرد اجرایی، افقهای توسعهای و مسائل راهبردی خود را با سهامداران در میان بگذارند. مجامعی که بهطور سنتی نهتنها صحنه بازنگری دستاوردهای یکسال گذشته هستند بلکه بستری برای ترسیم مسیر آینده، بررسی دغدغهها، پاسخ به سوالات سرمایهگذاران و جلب اعتماد بیشتر بازار نیز بهشمار میروند.
در فضایی که اقتصاد ایران با چالشهای متنوعی چون نوسانات ارزی، ناترازی انرژی، دشواریهای تامین مالی و پیچیدگیهای سیاستگذاری مواجه است، برگزاری مجامع شرکتها به فرصتی تبدیل شده تا تصویر دقیقتری از توان تطبیقپذیری بنگاههای اقتصادی با شرایط بیرونی ارائه شود. در این نشستها، از یکسو به پرسشهای پرتعداد سهامداران درخصوص سودآوری، سرمایهگذاری، ترکیب پرتفوی، وضعیت بدهیها و برنامههای توسعهای پاسخ داده میشود و از سوی دیگر، مدیران عالیرتبه شرکتها با ارائه گزارشهای جامع، میکوشند اعتماد عمومی را تقویت و امید به آینده را زنده نگه دارند.
فراتر از اعداد و جداول مالی، آنچه در مجامع بیش از همیشه اهمیت یافته، موضعگیری شرکتها نسبتبه تحولات بازار، شفافیت عملکرد مدیریتی و راهبردهای چابکسازی و بازطراحی ساختارهای سنتی است. اینکه بنگاههای اقتصادی چگونه خود را با فضای جدید اقتصادی تطبیق میدهند و تا چه اندازه در برابر فشارهای داخلی و خارجی تابآوری دارند، نکتهای است که در لابهلای صورتهای مالی و گزارشهای مجمع میتوان نشانههایی از آن یافت.
از صنعت پالایش تا فرش، از شیشهسازی تا سرمایهگذاریهای کلان، هریک از شرکتهایی که طی روزهای اخیر مجامع خود را برگزار کردند، پیامهایی برای بازار سرمایه، سیاستگذاران و سهامداران خرد و کلان داشتند؛ پیامهایی که شنیدنشان برای ترسیم چشمانداز اقتصادی پیشرو ضروری است. در ادامه، نگاهی تحلیلی و فشرده به محتوای برخی از این مجامع میاندازیم.
پیشروی پروژههای وصندوق با نهایت سرعت
مجمع عمومی عادی سالانه نوبت دوم شرکت سرمایهگذاری صندوق بازنشستگی کشوری با حضور حداکثری سهامداران برگزار شد و طی آن، آخرین وضعیت پروژههای مهم زیرمجموعههای این هلدینگ، چشمانداز توسعهای و تصمیمات مالی مورد بررسی و اعلام قرار گرفت.
یکی از پروژههای کلیدی مطرحشده، طرح ABS-RUBBER در شرکت پتروشیمی جم است که با هدف تکمیل زنجیره ارزش محصولات پتروشیمی تعریف شده و دربرگیرنده دو واحد تولیدی است: واحد تولید ABS با ظرفیت سالانه ۲۰۰هزار تن و واحد تولید RUBBER با ظرفیت ۶۰هزار تن. این پروژه تاکنون بیش از ۸۷درصد پیشرفت داشته و در مراحل پایانی اجرای خود قرار دارد.
در همین راستا، پروژه توسعهای دیگری تحت عنوان طرح PDH-PP-ACN توسط شرکت توسعه پلیمر کنگان در حال اجراست. این طرح نیز با هدف تبدیل پروپان به پلیپروپیلن (PP)و آکریلونیتریل (ACN) و در جهت تکمیل زنجیره ارزش صنعت پتروشیمی تعریف شده و اکنون پیشرفت فیزیکی آن به حدود ۷/۱۱درصد رسیده است. طبق پیشبینیها، بهرهبرداری از این پروژه در سال ۱۴۰۸ انجام خواهد شد.
در حوزه صنایع معدنی و فولادی، صبا فولاد خلیجفارس اجرای دومین واحد احیای مستقیم را با هدف افزایش ظرفیت تولید بریکت در دستور کار قرار داده است. این طرح در حال حاضر پیشرفت ۳۵درصدی دارد و زمان تکمیل آن سال۱۴۰۶ برآورد میشود. بهموازات آن، شرکت فولاد اکسین خوزستان نیز ساخت یک نیروگاه ۲۲مگاواتی را آغاز کرده تا تامین پایدار برق موردنیاز خود را تضمین کند. این پروژه قرار است در سال ۱۴۰۵ به بهرهبرداری برسد.
از دیگر پروژههای زیرمجموعه، طرح بازتوانی نیروگاه تبریز است که با ظرفیت اسمی ۷۷۴مگاوات و با هدف افزایش راندمان، تبدیل به سیکل ترکیبی و پایداری در تامین برق هلدینگ تعریف شده است. انتظار میرود این طرح نیز تا سال۱۴۰۶ به پایان برسد.
در بخش فروش و بازار، مدیرعامل پتروشیمی مسجدسلیمان از برنامه شرکت برای تغییر شیوه فروش محصولات از فوب به CFR و همچنین حرکت بهسوی فروشهای غیرمتمرکز خبر داد. وی همچنین از تلاش برای تبدیل بدهی ارزی شرکت به ریالی خبر داد تا از نوسانات نرخ ارز در امان بمانند.
در نهایت، فولاد اکسین برنامهریزی تولید خود برای سال مالی۱۴۰۴ را از ۷۲۰هزار تن در بودجه اولیه به ۷۵۰هزار تن در بودجه اصلاحی افزایش داده است. در پایان جلسه، صورتهای مالی شرکت به تصویب رسید و با تصویب مجمع، سود خالص هر سهم به میزان ۲۳۹۰ریال تعیین شد. پرداخت سود سهامداران حقیقی نیز برای تاریخ ۲۸مردادماه برنامهریزی شده است.
محتشم در مسیر تحول
مجمع عمومی عادی سالانه شرکت نساجی هدیه البرز مشهد با حضور بیش از ۸۰درصد سهامداران برگزار شد. گزارش عملکرد سال گذشته و چشمانداز آینده شرکت، بیانگر رشد قابلتوجه در حوزههای مختلف تولید، فروش، نوآوری و استراتژیهای بازار بود. این شرکت که با برند «فرش محتشم» شناخته میشود، توانسته عملکردی فراتر از برنامهریزیهای اولیه به ثبت برساند و گامهایی جدی برای تثبیت جایگاه خود در بازار داخلی و خارجی بردارد.
در سال۱۴۰۳ میزان تولید داخلی این شرکت از یکمیلیون و ۴۰۰هزار متر به بیش از یکمیلیون و ۷۰۰هزار متر افزایش یافت و سود عملیاتی به ۸۴۸میلیارد تومان رسید. سود خالص نیز با جهشی چشمگیر به ۷۰۲میلیارد تومان رسید. برای سال جاری، با توجه به افزایش سرمایه، سود عملیاتی ۱۹۸۰میلیارد تومانی هدفگذاری شده است. رشد ۹۲درصدی سود خالص نسبتبه سال گذشته، افزایش سود هر سهم از ۲۴۴ تومان به ۳۵۱ تومان و همچنین ثبت ۲۴درصد رشد ریالی در فروش فرش، از نشانههای این عملکرد موفق است. بخش عمدهی این سود مربوط به فروش فرشهای ۱۵۰۰شانه بوده است. علاوهبر این، شرکت در سال گذشته مازاد ۸۴۷تنی در فروش نخ نیز داشته و مالیات بر ارزش افزوده تا انتهای۱۴۰۲ تسویه شده است.
در جهت کنترل ریسکهای مالی و عملیاتی، اقدامات مهمی نیز صورت گرفته است. اعتبارسنجی مشتریان با سختگیری بیشتری انجام خواهد شد و مذاکراتی با بانکها جهت کنترل ریسک نقدینگی در جریان است. شرکت همچنین اطمینان داده که بابت چکهای دریافتی از مشتریان، تضامین کافی در اختیار دارد و برنامهریزیهایی برای وصول بهروز آنها طی ماههای آینده انجام شده است.
از منظر توسعهای، یکی از اقدامات مهم شرکت بهرهبرداری از نیروگاه خورشیدی ۲مگاواتی بوده که با حذف مشکلات ناشی از قطعی برق، افزایش تولید به میزان بیش از ۱۰۰هزار مترمربع را به همراه خواهد داشت. در سال۱۴۰۴ نیز کاهش بهای تمامشده محصولات شرکت فرش محتشم حدود ۱۴میلیارد تومان برآورد شده و در صورت تحقق شرایط ایدهآل، میتواند تا ۷۲میلیارد تومان نیز افزایش یابد.
شرکت گامهایی جدی برای داخلیسازی و ارتقای فناورانه برداشته است. در همین راستا، برنامههایی برای تولید مواد اولیه و قطعات در داخل شرکت تدوین شده و مذاکراتی برای خرید یک شرکت تولیدکننده قطعات ماشینآلات نساجی نیز در حال انجام است. هدف از این اقدام، کاهش وابستگی به تامینکنندگان خارجی، حرکت بهسمت دانشبنیانسازی و آغاز فرآیند ثبت اختراع یک ماشین بافندگی جدید اعلام شده است. فرآیند حقوقی این ثبت اختراع در جریان بوده و قرار است پس از تکمیل مراحل، به طور رسمی منتشر شود.
در واحد طراحی محصول، با بهرهگیری از مشاوران تخصصی و استفاده از هوشمصنوعی، بهبود چشمگیری حاصل شده و قرار است بخشی از این دستاوردها در نمایشگاه امسال به نمایش گذاشته شود. واحد کنترل کیفیت نیز به سمت ماشینیسازی فرآیندها حرکت کرده و ثبت اختراعات جدیدی در این بخش پیشبینی شده است.
در حوزه بازار رویکرد شرکت در سال جاری تمرکز بر حذف واسطهگری، یکنواختسازی تقاضا و ارتباط مستقیم با مصرفکننده نهایی از طریق راهاندازی «خانههای محتشم» بوده است. همچنین ایجاد یک هاب منطقهای در ترکیه و مرکز فروش در عربستان در دستور کار قرار دارد. اگرچه نوساناتی در بازار صادراتی بهدلیل ویژگیهای فصلی نیمکره شمالی مشاهده شده اما شرکت با بهرهگیری از امکان بازگشت فرش در معاملات و تعویض رگالها در پایان سال، سعی در حفظ انعطافپذیری تجاری دارد.
در زمینه توسعه مالکیت و داراییها، خرید شرکت «بافتههای مروارید» از جمله اقدامات مهم بوده است. این شرکت از شهریور سال گذشته در اجاره شرکت محتشم قرار داشت و اکنون با قیمتگذاری براساس داراییهای مشهود(۵/۱همت) و با لحاظ بدهی ۸۰۰میلیارد تومانی، حدود ۷۰۰میلیارد ارزشگذاری شده است. سود سال اول آن ۴۷۷میلیارد تومان پیشبینی شده و تامین مواد اولیه آن چالش خاصی ندارد.
برنامه افزایش سرمایه نیز بهمنظور تامین مالی پروژههای ریسندگی، سرمایهگذاری و گردش نقدی شرکت در حال تدوین است. در انتهای مجمع، تقسیم سود نقدی به میزان ۴۰۰ریال به ازای هر سهم تصویب شد.
در رابطه با مسائل حقوقی، رای نهایی دعوی شرکت در پرونده ارزی با بانک مرکزی در آستانه صدور و افشاست و پرونده دیگر با بانک توسعه صادرات نیز در مرحله کارشناسی قرار دارد. شرکت در تلاش است که این مسائل بدون ورود به فرآیند قضایی و از طریق مذاکره حلوفصل شود.
شرکت اعلام کرد که برای افزایش میزان سهام شناور آزاد تا سقف ۲۵درصد متعهد و امیدوار است با تحقق این هدف، برخی مشکلات معاملاتی و بستهشدنهای مکرر نماد مرتفع شود. همچنین با عبور از رفتارهای سفتهبازانه، شرکت چشمانداز خود را بر رشد پایدار، توسعه تولید براساس داشتههای داخلی و افزایش سودآوری متمرکز کرده است.
شتران، سود محدود، توسعه گسترده
مجمع عمومی بهطور فوقالعاده شرکت پالایش نفت تهران با حضور حداکثری سهامداران و نمایندگان قانونی آنان برگزار شد. در این جلسه، علاوهبر بررسی پروژههای مهم در دست اجرا و تصمیمات مالی، چالشهای ساختاری صنعت پالایش و آینده سرمایهگذاریهای استراتژیک شرکت به بحث گذاشته شد.
از مهمترین نکات مطرحشده در این مجمع، پیشرفتهای قابلتوجه در حوزه مصرف سوخت، زیرساختها و پروژههای زیستمحیطی بود. شرکت در سال مالی گذشته حدود ۶۴درصد و در سال۱۴۰۳ حدود ۶۸درصد از گاز طبیعی به عنوان سوخت استفاده کرده است؛ رویکردی که همسو با سیاستهای بهینهسازی انرژی و کاهش آلایندهها است. از سوی دیگر حدود ۸۱درصد اسناد ملکی پالایشگاه به سند تکبرگ تبدیل شده و روند تکمیل مابقی نیز در دستور کار قرار دارد.
در حوزه طرحهای توسعهای شرکت اعلام کرد که پروژه تبدیل گوگرد نفتکوره به محصولات باارزشتر، تا سال۱۴۰۸ به بهرهبرداری خواهد رسید. همچنین طرح کیفیسازی بنزین تولیدی پالایشگاه تهران نیازمند بودجهای بالغبر ۳۹هزار میلیارد ریال است که با اجرای آن، کیفیت محصولات و تطابق آن با استانداردهای زیستمحیطی ارتقا خواهد یافت.
یکی دیگر از پروژههای قابل توجه، طرح تصفیه و انتقال پساب شهری جنوب تهران برای استفاده در پالایشگاه است. این پروژه با سرمایهگذاری ۲/۱همت و ۲۱میلیون یورو تاکنون بیش از ۸۵درصد پیشرفت فیزیکی داشته و نقش مهمی در تامین پایدار آب مصرفی پالایشگاه دارد. به موازات آن، پروژه احداث پست برق ۶۳کیلوولتی نیز با سرمایهگذاری ۷/۴ میلیون یورویی در حال اجراست و قرار است در نیمه دوم سال جاری به بهرهبرداری برسد.
در حوزه انرژیهای تجدیدپذیر، طرح احداث نیروگاه خورشیدی با ظرفیت
۵۰۰ مگاوات در دست اجراست که تاکنون ۲۲درصد پیشرفت داشته و میزان سرمایهگذاری انجامشده در آن ۲۷۵میلیون یورو اعلام شده است. هدفگذاری برای راهاندازی این نیروگاه تا سال۱۴۰۶ انجام شده که گامی بلند در راستای کاهش وابستگی به برق شبکه و ارتقای پایداری انرژی محسوب میشود.
با این حال، چالشهای متعددی بر سر راه این شرکت و سایر پالایشگاهها وجود دارد که در مجمع بهصراحت مطرح شد. از جمله این موارد میتوان به نبود شفافیت در سیاستهای مالیاتی دولت، حاشیه سود پایین، عدم انطباق بین قوانین بازار سرمایه و الزامات دولتی شرکتهای واگذارشده، نرخگذاریهای دستوری، تغییرات مکرر در قیمتگذاریها، کنترل ترکیب تولید توسط شرکت پالایش و پخش و افزایش ریسکهای عملیاتی اشاره کرد.
همچنین تحریمها و افزایش مطالبات از دولت بهدلیل فروشهای تکلیفی، فشار مضاعفی بر نقدینگی شرکت وارد کرده است.
در ادامه جلسه، از سرمایهگذاری اخیر شتران در شرکت پتروشیمی شازند به عنوان یکی از اقدامات راهبردی در مسیر تکمیل زنجیره ارزش یاد شد.
مدیریت شرکت ابراز امیدواری کرد که با گذشت زمان و صبوری سهامداران، این خرید به منبع سودآوری پایدار و ارزشافزایی جدی تبدیل شود.
این شرکت از آذرماه سال گذشته تحت مدیریت پالایش نفت تهران قرار گرفته و برای آن مدیرعامل منصوب شده است.
با وجود پیشرفتها، محدودیتهایی در حوزه زیرساختی نیز وجود دارد. فشار آب ورودی به پالایشگاه از هفته گذشته به حداقل رسیده و بهنظر میرسد تامین آب یکی از موضوعات بحرانی آتی شرکت باشد. در همین راستا، طرح تصفیه فاضلاب شهری و استفاده مجدد از آن، از اهمیت دوچندانی برخوردار شده است.
در بخش مالی نیز نکات مهمی مطرح شد. شرکت اعلام کرد که همچنان پیگیر اصلاح قیمتگذاری لوبکات در سازمان حمایت از مصرفکننده است چراکه قیمتگذاری فعلی سودآوری این بخش از تولید را محدود کرده است. همچنین نرخ گاز مصرفی شرکت شامل مالیات و عوارضی است که بهطور متوسط حدود ۲۵درصد را شامل میشود. علاوهبر این، از آبانماه سال گذشته، دولت مبلغ ۱۲۰۰تومان به ازای هر مترمکعب به عنوان هزینه انتقال گاز به قیمت نهایی افزوده که این مساله بر هزینههای عملیاتی شرکت تاثیرگذار بوده است.
در نهایت، با توجه به شرایط مالی و نیاز به تامین منابع برای پروژههای متعدد، تقسیم سود در حد محافظهکارانه انجام شد و در پایان مجمع، سود نقدی به میزان ۱۹۰ریال به ازای هر سهم به تصویب رسید.
کرازی و پروژهای برای برتری منطقهای
مجمع عمومی عادی سالانه شرکت شیشه رازی با حضور حداکثری سهامداران برگزار شد و در جریان آن، ابعاد مختلف فعالیتهای عملیاتی، پروژههای توسعهای، تصمیمات مالی و استراتژیهای آینده شرکت بهصورت شفاف ارائه شد. تمرکز اصلی این جلسه بر پروژه افزایش ظرفیت تولید، راهبردهای تامین مالی، برنامههای افزایش سرمایه و وضعیت صادرات و سودآوری شرکت بود.
شرکت کرازی در نظر دارد ظرفیت تولید سالانه خود را در سال۱۴۰۴ به ۶۰هزار تن برساند. این هدف عمدتا در قالب پروژهای تعریف شده که ظرفیت تولید را به میزان ۴۲۰تن افزایش میدهد. برآورد کل هزینههای ریالی و ارزی این پروژه بیش از ۵ همت اعلام شده و تاکنون ۸۰ تا ۸۵درصد از این هزینهها تامین شده است. پیشرفت فیزیکی پروژه نیز به همین میزان رسیده و بخش ساختوساز و اسکلت فلزی کوره به اتمام رسیده است. فرآیند آجرچینی این کوره قرار است از شهریور آغاز شود و پیشبینی میشود پروژه در خردادماه سال۱۴۰۵ به بهرهبرداری کامل برسد.
یکی از نکات مهم این پروژه، تاثیر آن بر کاهش بهای تمامشده محصولات است؛ موضوعی که شرکت آن را مزیت رقابتی اصلی در بازار صادراتی میداند. با راهاندازی این پروژه، علاوهبر ارتقای ظرفیت تولید، موقعیت رقابتی کرازی در بازار منطقهای و جهانی تقویت خواهد شد. درآمد شرکت نیز براساس برآوردها تا پایان سال۱۴۰۵ به حدود پنجهمت خواهد رسید. در حال حاضر، ارزش ذاتی شرکت حدود هشت همت تخمین زده شده، در حالی که ارزش بازار آن در محدوده چهار همت قرار دارد؛ این شکاف قابلتوجه، نشان از ظرفیت رشد قیمتی سهام در صورت تحقق اهداف توسعهای دارد.
تامین مالی پروژه ۴۲۰تنی یکی از موضوعات مهم مجمع بود. شرکت اعلام کرد که برای تکمیل این پروژه در سال۱۴۰۴ نیاز به تامین مالی به میزان ۱۲۶۴میلیارد تومان دارد که از این مبلغ، ۷۰۰میلیارد تومان از طریق انتشار اوراق مرابحه با نرخ اسمی ۲۶درصد و نرخ موثر ۳۵درصد و مابقی از منابع داخلی تامین خواهد شد. همچنین شرکت تصمیم دارد در فصل پاییز افزایش سرمایهای از محل سود انباشته انجام دهد تا از مزایای مالیاتی بهرهمند شود. افزونبر آن، برنامه افزایش سرمایه از محل آورده نقدی به مبلغ ۸۰۰میلیارد تا یک همت برای فصل زمستان مطرح شده است.
در کنار پروژه اصلی، کرازی حمایت مالی کامل از پروژه قالبسازی شرکت بهین پویاصنعت (از زیرمجموعههای ۱۰۰درصدی خود) را نیز بهعهده گرفته است که بخشی از زنجیره تولیدی آن بهشمار میرود. در حوزه تامین انرژی، شرکت اقدام به خرید پنلهای خورشیدی برای پروژه توسعهای و اعلام کرده در آینده نزدیک نصب این پنلها برای تامین پایدار برق انجام خواهد شد. همچنین واحد تولیدی اول شرکت که بر تولید شیشههای دارویی متمرکز است، با توافقات انجامشده، از قطعی برق شبکه معاف است و واحد دوم نیز در زمان قطعی برق، از ژنراتورهای گازوئیلی بهره میبرد تا فرآیند تولید دچار اخلال نشود.
شیشه دارویی بهعنوان محصول استراتژیک شرکت شناخته میشود و بالاترین حاشیه سود را برای کرازی به همراه دارد. تمرکز تولید در این حوزه، همراه با راهاندازی پروژه بزرگ ۴۲۰ تنی که براساس برنامهریزیها قادر به تولید ۶۰ تا ۷۰ تن خردهشیشه در روز خواهد بود، نهتنها ظرفیت کلی شرکت را افزایش میدهد بلکه جایگاه آن را در صنعت شیشه ارتقا میبخشد. طبق اعلام مدیریت، با بهرهبرداری از این کوره، کرازی قادر خواهد بود سهم خود از بازار داخلی ایران را به ۴۵ تا ۵۰درصد افزایش دهد و این کوره بهعنوان بزرگترین کوره شیشهسازی خاورمیانه شناخته خواهد شد.
از نظر سیاست تقسیم سود، بهدلیل در اولویت بودن پروژه توسعهای، سود تقسیمی در حداقل ممکن نگه داشته شده و به ازای هر سهم تنها ۲۰ریال سود تصویب شده که در تاریخ ۵ آذرماه پرداخت خواهد شد. این تصمیم بهمنظور حفظ منابع داخلی برای تکمیل پروژهها اتخاذ شده است. همچنین در حوزه صادرات اعلام شد که تمامی ارز حاصل از فروش صادراتی به واردات ماشینآلات و تجهیزات اختصاص یافته و نرخ تسعیر آن مطابق با نرخ آزاد بوده است. شرکت در سال گذشته ارزی از سامانه نیما دریافت نکرده است.