26 - 07 - 2020
رویای بر باد رفته پوتین
برپایه برنامهای که پوتین دو سال پیش معرفی کرد قرار بود روسیه تا سال ۲۰۲۴ به جایگاه پنجم اقتصاد برتر جهان ارتقا یابد. روسیه با توجه به شیوع کرونا و هزینههای مرتبط با آن، به اجبار برنامههای توسعهای خود را عقب انداخت. ولادیمیر پوتین دو سال پیش و پس از انتخاب مجدد به ریاستجمهوری روسیه «برنامههای توسعه ملی» خود را برای شش سال آینده رونمایی کرد.
به نوشته نشریه تایمز مسکو، دستیابی به اهداف توسعه ملی به دلیل شیوع کرونا شش سال به تعویق افتاده و هدفگذاری جدید برای آن به سال ۲۰۳۰ موکول شده است. بر پایه برنامههایی که پوتین سال ۲۰۱۸ ارائه کرد قرار بود روسیه در پایان چهارمین دوره ریاستجمهوری او در سال ۲۰۲۴ به جایگاه پنجمین اقتصاد بزرگ جهان برسد.
روسیه در حال حاضر یازدهمین اقتصاد بزرگ جهان را دارد. حجم سرمایهگذاری لازم برای ارتقای جایگاه اقتصاد روسیه بیش از ۲۵۰ هزار میلیارد روبل (معادل حدود ۳۲۲ میلیارد یورو) تعیین شده بود. دیمیتری پسکوف، سخنگوی کاخ کرملین میگوید پیشبرد برنامههای توسعهای با توجه به موقعیت نامناسب اقتصاد جهانی که رشد اقتصادی همه کشورها را بدون استثنا کند کرده غیر ممکن شده است. ولادیمیر پوتین نیز تاکید کرده که به نظر او ضرورت دارد افق برنامههای توسعه تا سال ۲۰۲۴ را فراتر برده و اهداف ملی جدیدی برای دهه آینده هدفگذاری شود. او میگوید زمانبندی این برنامهها باید منطبق با واقعیتها باشد.
رییسجمهوری روسیه میگوید در برنامههای ملی توسعه بهبود وضعیت حوزه سلامت باید همچنان در دستور کار قرار داشته باشد به گونهای که میانگین امید به زندگی به ۷۸ سال برسد. میانگین سن زنان روسی امروز ۷۷ سال و برای مردان ۶۷ سال است. بهبود کیفیت زندگی در مناطق روستایی، گسترش زیرساختها و مقابله با فقر عمومی از دیگر اهداف برنامههای توسعهای عنوان شده است. در روسیه اندکی بیش از ۱۲ درصد جمعیت زیر خط فقر قرار دارند. در آمار رسمی روسیه فقیر به کسانی گفته میشود که ماهانه کمتر از ۱۰ هزار و ۸۹۰ روبل در اختیار داشته باشند. این رقم معادل ۱۳۲ یورو میشود که چند برابر کمتر از کمکهای اجتماعی در کشورهای پیشرفته اروپایی است.
معضلات اقتصادی پیش از کرونا
دولت روسیه علت عقب انداختن زمان تکمیل برنامههای توسعه ملی را شیوع کرونا عنوان میکند. موسسه «اقتصاد آکسفورد» برآورد کرده که بدون کرونا نیز این برنامهها تا افق ۲۰۲۴ فقط تا حدودی تحقق مییافتند. بر پایه این برآورد از ۱۳ هدفی که برای برنامههای توسعه ملی تعریف شده فقط هشت برنامه ۵۰ درصد امکان تحقق در زمانبندی تعیین شده را داشتهاند.
روسیه به دلیل وابستگی شدید به درآمدهای ارزی حاصل از صادرات نفت و گاز و سقوط قیمتها در بازارهای جهانی، که پیش از بحران کرونا آغاز شد، با مشکلات شدیدی روبهرو بوده است. بحران کرونا اقتصاد روسیه را مانند دیگر کشورهای جهان با چالشهای جدید و غیرمنتظرهای روبهرو کرده است. تقریبا هیچ گوشه از اقتصاد درهمتنیده جهانی از تاثیرات مخرب همهگیری کرونا و بیماری کووید۱۹ در امان نمانده است.
سقوط آزاد درآمدهای روسیه
درآمد روسیه در سه ماه دوم سال جاری بیشترین کاهش از سال ۱۹۹۸ تاکنون را تجربه کرده است. زیرا اقتصاد بزرگترین صادرکننده انرژی جهان از همهگیری کرونا و رکود تقاضای جهانی نفت دچار آسیب شده است. طبق گزارش سازمان آمار درآمد خالص در روسیه بین ماههای آوریل و ژوئن به میزان هشت درصد کاهش یافته است. اوگنی نادورشین، اقتصاددان در این رابطه اظهار کرد: وضعیت درآمدها بیانگر مشکلات بسیاری است. اگر درآمد بهبود پیدا نکند، اقتصاد نیز دچار افت خواهد شد.
رکود اقتصادی، که سالها بر استانداردهای زندگی این کشور اثرگذار خواهد بود یکی از بزرگترین چالشهایی است که پوتین با آن روبهرو شده است. بحران همهگیری کرونا، تقویت پروژههای اجتماعی در سال جاری را به تعویق انداخته است. خردهفروشی در روسیه پس از سقوط ۱۹ درصدی در ماه آوریل، در ماه ژوئن نیز به مقدار ۷/۷ درصد کاهش پیدا کرده است. اما دستمزدها پس از افت در ماه آوریل، در ماه می یک درصد افزایش یافتند. نرخ بیکاری نیز از ۱/۶ درصد در ماه می به ۲/۶ درصد در ماه ژوئن رسیده است.
تولیدات صنعتی روسیه باوجود کاهش محدودیتهای ناشی از کرونا در ماه ژوئن به میزان ۴/۹ درصد کاهش یافته است. طبق گزارش سازمان آمار روسیه، تولیدات صنعتی در ماه می نیز دچار سقوط ۶/۹ درصدی شده بود. همچنین بر اساس گزارش بانک جهانی، اقتصاد روسیه در سال جاری شش درصد کوچکتر خواهد شد.
اسکات جانسون، اقتصاددان بلومبرگ در این رابطه اظهار کرد: بدترین اثرات کرونا بر اقتصاد به پایان رسیده است اما بهبود اقتصادی تا زمانی که ویروس تحت کنترل قرار نگیرد، بسیار کند خواهد بود. حتی پس از آن زمان، تضعیف مداوم درآمد بر میزان مصرف تاثیر خواهد گذاشت.
کاهش نرخ بهره برای تقویت اقتصاد
در این راستا بانک مرکزی روسیه نرخ بهره را تا ۲۵/۴ درصد پایین آورد و اعلام کرد با توجه به تورم و کوچک شدن اقتصاد، احتمال کاهش بیشتر نرخ بهره وجود دارد. روسیه در ۲۰۲۰ برای حمایت از اقتصاد آسیبدیده از همهگیری ویروس کرونا و تعطیلیهای ناشی از آن و همچنین سقوط قیمت نفت، چهار بار نرخ بهره را پایین آورده است. نفت، اصلیترین صادرات روسیه است. الویرا نابیولینا، رییس بانک مرکزی روسیه ضمن اعلام کاهش نرخ بهره گفت: احتمال پایینتر رفتن این نرخ وجود دارد. او اضافه کرد: بانک مرکزی باید تاثیر کاهشهای قبلی در نرخ بهره را بررسی کند. پس از کاهش ۹ تا ۱۰ درصدی تولید ناخالص داخلی روسیه، بانک مرکزی این کشور انتظار دارد اقتصاد در سال جاری میلادی ۵/۴ تا ۵/۵ درصد کوچک شود و در ۲۰۲۱ روند رشد را آغاز کند. بانک مرکزی روسیه قبلا کاهش چهار تا شش درصدی را برای تولید ناخالص داخلی پیشبینی کرده بود. انتظار میرود تورم در روسیه تا پایان سال جاری میلادی ۷/۳ تا ۲/۴ درصد باشد و در سالهای ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ روی چهار درصد ثابت شود. اسبربانک، بزرگترین بانک روسیه انتظار دارد بانک مرکزی نرخ بهره را تا چهار درصد کاهش دهد.
نیمی از مبتلایان در آمریکا، برزیل، هند و روسیه
شمار مبتلایان شناسایی شده بیماری کووید۱۹ در روسیه تا ۲۴ ساعت گذشته به مرز ۸۰۰ هزار نفر رسیده و تعداد قربانیان از ۱۳ هزار نفر فراتر رفته است. گرچه نسبت درگذشتگان به مبتلایان در روسیه و در قیاس با بسیاری از کشورهای دیگر کمتر است، به لحاظ موارد شناسایی شده ابتلا، این کشور پس از آمریکا، برزیل و هند در جایگاه چهارم جهان قرار دارد. تا روز جمعه بیش از ۵/۱۵ میلیون مورد ابتلا به بیماری کووید۱۹ در ۱۸۸ کشور جهان شناسایی شده که بیش از نیمی از آن مربوط به چهار کشور یاد شده است.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد