4 - 01 - 2021
رونمایی از «آیینه پنهان»
در نشست خبری بخش دوم از مجموعه پروژههای موسیقی «هفتپیکر» به خوانندگی عالیم قاسیماف (از جمهوری آذربایجان) و شعیب شهابی (از ایران) با عنوان «آیینه پنهان» توضیحاتی درباره وقفه دوساله در معرفی فعالیتهای این پروژه ارائه شد. در این نشست همچنین اعلام شد، قطعات این آلبوم در مقاطع زمانی کوتاه و به مناسبتهای مختلف منتشر میشود.
پروژه موسیقی «هفتپیکر» از سال ۲۰۱۶ با همکاری پنج کشور فرانسه، کانادا، جمهوری آذربایجان، ترکیه و ایران، با مدیریت انستیتوی تخصصی هنرهای معاصر خاورمیانه و اروپا (SAFPEM Institute) آغاز شد. پروژه یادشده بر اساس اشعار شاعر ایرانی نظامی گنجوی طراحی شده که با ترکیبی از صداها و سازهای الکترونیک و آکوستیک و در پنج زبان شامل فرانسه، ترکی آذربایجانی، عربی، کردی و فارسی اجرا شده است.
مدیران اجرایی این پروژه را سعید خاورنژاد (آهنگساز ایرانی) وSelvam Thorez مدیریت فرهنگی کشورهای شرق آسیا در انستیتو فرانسه برعهده داشتهاند. در ابتدای این نشست که طی روزهای گذشته برگزار شد و هماینک جریان آن از طریق روابط عمومی برنامه در اختیار رسانهها قرار گرفته است، شعیب شهابی درباره نحوه شکلگیری مجموعه پروژههای موسیقی «هفتپیکر» و انتخاب عالیم قاسیماف توضیحاتی را ارائه داد.
او در بخشی از صحبتهایش گفت: پس از نهایی شدن فرمها و ایده اصلی و با هدف همسویی هر چه بیشتر بین دو فرهنگ ایران و آذربایجان، در نهایت گزینه هفتپیکر نظامی گنجوی به عنوان قالب اشعار پروژه توافق شد. نظامی گنجوی شعری به ترکی آذربایجانی ندارد و به ناچار ترجمههایی از اشعار او مورد استفاده قرار گرفت؛ این شد که در ادامه به قالب چندزبانه بودن پروژه توجه بیشتری نشان دادیم و البته به لحاظ منابع نیز چنین زمینهای در حد نیاز میسر بود.
شهابی تصریح کرد: همچنین وجه داستانی و تصویرپردازانه اشعار نظامی گنجوی امکان بسیار مناسبی برای خلق فضاهای بدیع و بینارشتهای در پروژه ایجاد میکرد. به عنوان نمونه در ویدئوکلیپ اول این پروژه با عنوان «شهر سیاهپوشان» (Black Land) شاهد برداشتی بر پایه داستان گنبد سیاه از گنجینه هفتپیکر نظامی هستیم و حتی شخصیتپردازی خوانندگان اثر در کلیپ بر اساس جوانی و پیری بهرام گور طراحی و فکر شده است.
در ادامه سعید خاورنژاد درباره تعامل اولیهاش با شعیب شهابی به عنوان خواننده مجموعه پروژههای موسیقی «هفتپیکر» مطالبی را عنوان کرد.
خاورنژاد درباره تعامل اولیه با قاسیماف نیز گفت: پس از رایزنیهای اولیه درباره ویژگی موسیقایی آثار با استاد قاسیماف و همفکری بیشتر با شعیب عزیز، در نهایت به استاد پیشنهاد ساخت فضاهایی اَگرسیو، با ضربآهنگهایی بسیار متنوع، تند و در ترکیبی از فضاسازیهای الکترونیک را دادم و ایشان نیز با روی باز پذیرفتند. باید تاکید کنم علاقه و شجاعت استاد قاسیماف به نوآوریهای جسورانه در تجربه فضاهای موسیقایی متفاوت یکی از بزرگترین درسهایی بود که از این استاد موسیقی دستگاهی دریافت کردم. یکی از مهمترین ویژگیهای شعیب شهابی به عنوان خواننده ایرانی، امکان اجرای جسورانه او در خوانش به سبکها و زبانهای بسیار متنوع، بدون ترس از قضاوتهای احتمالی است. در همین پروژه هم او به چهار زبان فرانسه، فارسی، عربی و کردی قطعاتی را بهخوبی اجرا کرده است؛ و این موضوع برای استاد عالیم قاسیماف بسیار مورد علاقه بوده است.
خاورنژاد درباره فرم و محتوای پروژه «هفتپیکر» گفت: معتقدم فرمها متاثر از محتوای اثر هستند و فرم پروژه هفتپیکر نیز به شدت تحت تاثیر محتوای آن شکل گرفت که شاید تا اندازهای با فرمهای شنیداری روتین فاصله داشته باشد و البته همانطور که گفتم به کارگیری و امکانات زبانهای گوناگون نیز پارامتر مهمی در رسیدن به فرمهای ترکیبی متفاوت بوده است.
خاورنژاد درباره وجوه مشترکی که قطعات آلبوم را به هم متصل میکند، گفت: آنچه آثار متفاوت و قطعات چندزبانه و گاه متفاوت در آلبوم را به هم مرتبط میکند، صدای عالیم قاسیم اف بوده که به عنوان محور اصلی پروژه و نقطه اتصال قطعات به یکدیگر فکر شده است. یادآور میشوم که به عنوان متریال اولیه ساخت پروژه، حدود سه ساعت آواز سُلوی ضبط شده از استاد قاسیماف در دست داشتم که اساس ساخت قطعات را بر آن پایه طراحی میکردم. البته گاه برای هماهنگی بیشتر بخشهای آوازی با قطعات ساختهشده، برخی از خوانشها در حالت و فرمت دیگری بازخوانی میشد و استاد صبورانه، بارها برخی قطعات را هم تکرار و بازخوانی میکردند تا در نهایت به صدای مورد رضایت ایشان و گروه رسیدیم. به طبع موضوع این سختگیریها علاقه من به بافتها و محدوده صدایی بسیار گسترده از صدای عالیم قاسیماف بود که سعی میکردم این لحظات ناب را برای پروژه خودمان به نوعی شکار کنم. حال که نتیجه را در اثر نهایی میشنوم، شاهدم که نحوه اجرا و آوازخوانی او مانند دیگر آثارش نیست و متفاوت است. این تفاوت برایم احساس به شدت خوشایندی است. همچنان که خود استاد نیز در نشست موزه موسیقی تهران اظهار داشتند که این پروژه یکی از بزرگترین و متفاوتترین همکاریهای ایشان در مختصات جهانی در سالهای اخیر بوده است.
وی همچنین درباره ارتباط زبانیاش با قاسیماف گفت: من زبان ترکی بلد نیستم و اوایل از طریق مترجم با استاد حرف میزدم و البته کلام و ترجمههای آوازها را از پیش میدانستم، اما لازم بود برای ارتباط دقیقتر، دستکم اندکی با زبان ترکی آشنا شوم؛ این بود که گاه پیامها را با کمک مترجم و با ضبط صدای خودم برای ایشان ارسال میکردم تا نکات تخصصی مورد نظر دقیقتر انتقال پیدا کند.
شهابی درباره وقفه دو ساله در معرفی اخبار فعالیتهای پروژه «هفتپیکر» گفت: به لحاظ اجرایی وقفهای در پروژه نبوده است. بخشهایی از کار در طی دو سال گذشته در خارج از ایران در حال انجام بوده است که از آن جمله رونمایی ویدئوکلیپ اول پروژه با عنوان Black Land در مرکز فرهنگی جمهوری آذربایجان در پاریس و بهموازات برپایی نمایشگاهی از پانزده عکس ماندگار از استاد قاسیماف در این مرکز بوده است. همچنین در طول دو سال گذشته پروژه کتاب بزرگداشت عالیم قاسیماف با عنوان «عالیم قاسیماف در شصت سال» با مدیریت همین مجموعه و توسط انتشارات فرانسوی-انگلیسی Storia Editions در قالب ۵۱۰ صفحه انتشار یافت. بخشی از پروژه «هفتپیکر» نیز در قالب کنسرتی با همین نام در سالن اصلی سازمان جهانی یونسکو روی صحنه رفت.
در پایان شعیب شهابی درباره نحوه انتشار آلبوم «هفتپیکر» و قطعات آن توضیحاتی داد: با توجه به عنوان هفتپیکر نظامی، هفت قطعه اصلی در آلبوم تعریف شده است که قصد داریم در مقاطع زمانی کوتاه و به مناسبتهای مختلف این قطعات را منتشر کنیم. البته با همفکری کمپانی مقام در خاورمیانه بنا شد با توجه به شرایط بیماری کرونا به زودی قطعه دیگری از آلبوم اصلی را با افتخار در دسترس علاقهمندان قرار دهیم. همچنین کلیپهایی هم برای برخی قطعات ساخته شده که در ادامه این روند، آنها را منتشر خواهیم کرد. او تعویق در برگزاری مراسم رونمایی و دیگر برنامههای جانبی در ارتباط با این آلبوم را به خاطر مشکلات نبرد قرهباغ و شرایط کرونا عنوان کرد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد