2 - 08 - 2022
راه دشوار دموکراسی
مسیر توسعه سیاسی و دموکراسیخواهی، راه دشوار و پرپیچ و خمی است و نباید آن را نوعی تحول خطی و مستقیم دانست. مجموعه شرایط اقتصادی، سیاسی و اجتماعی میتوانند تا حد زیادی بر سرعت و کیفیت این روند تاثیر بگذارند و حتی آن را معکوس سازند.
شاید نمونه تاریخی و مشخص این معکوسسازی، آلمان دهه ۱۹۳۰ میلادی باشد. در جمهوری وایمار، در آلمان بین دو جنگ، روندی نسبتا دموکراتیک وجود داشت و امید میرفت طرحی نو افکنده شود. به یکباره اما عقبگردی تاریخی آن هم از طریق انتخاباتی آزاد رخ داد که جنگ جهانی دوم را در پی داشت.
در چرایی این عقبگرد میتوان دلایلی برشمرد از جمله مشکلات اقتصادی فزاینده که بخش عمدهای از آن ناشی از تحریمهای سنگینی بود که فاتحان جنگ جهانی اول بر آلمان تحمیل کرده بودند و دیگری فضای ژئوپلتیکی تنشآمیز کماکان موجود در اروپای آن دوران.
در شرایط فعلی ایران پایین آمدن قیمت نفت و میراث کماکان برجای آمده از دولت پیش، خوشبینیها نسبت به دورنمای اقتصای را کاهش داده است. با ادامه این روند دولت با کسری بودجه اساسی مواجه خواهد شد؛ امری که احتمالا با کاستن هرچه بیشتر از هزینهها و خدمات اجتماعی همراه میشود و از این رو دولت ممکن است با کاهش اقبال اجتماعی و مشروعیت مواجه شود. در عین حال اقدامات آن گروههایی که اصطلاحا افراطیون یا دلواپسان خوانده میشوند شرایط را دشوار کرده است و به دولت در عرصه داخلی و بینالمللی فشار وارد میکند و در برنامههایش سنگاندازی میکند. بیم آن میرود با ادامه این وضعیت و تشدید فشارهای اقتصادی و شرایط تنشآمیز موجود، مجال برای ظهور و پیروزی جریانهای افراطی در انتخاباتهای آتی فراهم آید. فراموش نکنیم در چنین مواقع بحرانی، این گروهها پتانسیل بیشتری برای جذب رای دارند چراکه بر شعارهای پوپولیستی و «طرحهای فضایی» تاکید میکنند و از طرف دیگر حداقل در عرصه شعار اراده بیشتری برای حل سریع مشکلات نشان میدهند. با خسارتهای به قدرت رسیدن چنین گروههایی هم که آشنا هستیم.
hedayati.mohammad@yahoo.com
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد